SPROKKELINGEN
PARMENTIER Robert
UW BOEKHOUDING
UW BELASTINGSZAKEN
UW SOCIALE WETTEN
naamdagen.
bijzondere dagen.
maanstanden.
in de natuur.
volkse weerkunde.
gedenkdagen.
wijsheidsdruppels.
wat?
welk?
Drukkerij DUMORTIER
Vertrouwt
aan de best gekende Firma der streek
43, Maloulaan
YPER
Tel. 781
DE ASTROLOGISCHE WEEK
Drukkerij DUMORTIER
JAARLIJKS PAARDENFEEST
WEEK VAN 4 TOT 10 FEBRUARI
Zondag 4 Febr Joanna.
Maandag 5 Febr. Agatha. Berthoiphus.
Dinsdag 6 Febr.Amandus. Dorothea.
Woensdag 7 Febr Romualdus.
Donderdag 8 Febr.Joannes.
Vrijdag 9 Febr Apollonia.
Zaterdag 10 Febr.Silvanus.
6 Febr.Ste Dorothea, mestdag van de
bloemisten en de bloemenverkopers
9 Febr. Ste Apollonia. mestdag van de
tandmeesters.
6 Febr. Nieuwe Maan te 8 u. 54 min.
5 Febr. De Leeuwerik klimt en begint
te zingen.
8 Febr Begin van harde windstoten,
daling van de temperatuur.
10 Febr. Van deze datum af kan de
thermometer tot 15° klimmen.
In vele streken van ons land geloven
de mensen dat in dit gedeelte van het
jaar enige fraaie dagen zullen zijn die
de zomer van St Jan genoemd worden.
4 Februari
1869 Overlijden te Brussel van de Vlaam
se dichter Jan Michiel Dautzenberg.
5 Februari
1626 Geboorte te Parijs van Madame de
Sévigné. bekend om haar brieven.
6 Februari
1860 Geboorte van Eliza Johannes de Mees
ter te Hardewijk in Nederland. Zijn
romans hebben enige ophef ge
maakt. Hij was vooral bekend als
leider van de Nieuwe Rotterdamse
Courant.
7 Februari
1829Geboorte te Gent van Napoleon
Destanberg. journalist en letterkun
dige.
8 Februari
1828Geboorte te Nantes in Frankrijk
van Jules Verne. de romanschrijver
die veel spannende verhalen schreef
voor de jeugd.
9 Februari
1690Overlijden te Parijs van de Franse
kunstschilder Le Brun. een van de
meesters der Franse school.
10 Februari
1944Overlijden van Jan Denucé, ere-
conservator van het Plantijnmuseum
te Antwerpen.
Een goede les voor oud en jong
Pas op uw beurs en op uw tong
Het volgen van de raad der ouwen
Zal zelden aan het jong berouwen
Wilt gij bemind zijn werkelijk
Wilt gij werkelijk bemind zijn Wel
nu bemin dan
CICERO.
WIE?
Wie was Froebel
P W. A. Froebel was een Duits pae-
dagoog. geboren te Oberweissbach in 1?82.
Hij was een leerling van Pestalozzi, richt
te in 1816 te Griesheim in Thuringen een
onderwijsinstelling op en werd in 1817
naar Keilnau verplaatst. In 1835 werd
bij belast met de leiding van het wezen
huis in Burgdorf in Zwitserland, waar
hij zich met de hervorming van de eer
ste opvoeding der jonge kinderen en het
bedenken van de leermiddelen daartoe
bezig hield Deze paste hij toe in de door
hem in 1839 te Blankenburg gestichte
school voor kleine kinderen, thans nog in
de naar hem genoemde Froebelscholen
gebruikt Hij stierf te Marienthal in 1852
Wat is het Taylorstelsel
Het Taylorstelsel is het door de Ame
rikaanse ingenieur Taylor uitgedachte en
't 1903 gepubliceerde systeem van we
tenschappelijke bedrijfsleiding dat tot doel
eeft de grootst mogelijke nuttige op-
rengst te krijgen. Niet alleen de doel-
a.igheid van de machines werd onder-
erzocht, doch er wordt ook in bepaald
dat
°P ieder punt in het arbeidsproces de
»h?°n moet staan die het meest ge
iktheid heeft voor dat onderdeel van
hf.^beid. Het loon moet niet bestaan
aling per week, maar per stuk per
h z°r-dernjke prestatie met de mogelijk-
ste'l |t0t ^et behalen van premies. Dit
e sei werd door Anseele vader genoemd.
iorK!ïeetSysteem' Het aantal zuivere Tay-
drijven is zelfs in Amerika zeer klein
bac'nie'S verschil tussen microben en
kl^'.C"0Den is de algemene naam voor de
e dier!ijke en plantaardige wezens
teri n®ere z'n zoveel als bacterieën. Bac-
cen ook genoemd bacillen, vormen een
"gewoon belangrijke klasse van een
Oiiee 8» gebouwde. eencellige of draadvor-
orc-ni het P'antenrijk behorende kleine
micr ^"cr* Deze laatste noemt men
gem.e-ga"ismen. Het zijn over het al-
kan - organismen die men niet anders
°"-1croscarnernen ^an met behulp van een
Werklozen in ons land.
Voor de week van 14 tot 20 Januari be
droeg het daggemiddelde van de gecon
troleerde volledige werklozen 192 344 on
der wie er ongeveer 39.000 zijn die wegens
een afneming van hun lichamelijke ge
schiktheid of wegens hun leeftijd als
moeilijk te plaatsen kunnen beschouwd
worden. Van de andere kant bedroeg het
daggemiddelde van de gedeeltelijke en toe
vallige werklozen 52 578.
In totaal bedraagt het daggemiddelde
van de gecontroleerde werklozen 244.922
Tegenover de vorige week wordt een
vermindering waargenomen van 5638 vol
ledig werklozen en van 18-951 gedeeltelijk
en toevallig werklozen
Kortingskaarten tegen vaste prijs op het
spoor.
Het Belgische Spoor herinnert er aan
dat het. benevens de algemene abonne
menten die voor 5 en voor 15 achtereen
volgende dagen geldig zijn. in al de sta
tions van het land kortingskaarten af
levert. die voor 28 achtereenvolgende da
gen (4 weken) geldig zijn en waarmede
op al de lijnen van het net biljetten te
gen verminderde prijs van 50 kunnen
bekomen worden.
De prijzen van die kortingskaarten be
lopen 150 fr. voor 3de klasse. 250 fr. voor
2e klasse. 350 fr. voor le klasse.
Die kaarten zijn voordetig voor al wie
gedurende de 28 dagen, tijdens welke zij
geldig zijn. in totaal tenminste ongeveer
500 km. aflegt.
Werving van militaire radio-specialisten.
Het leger gaat over tot de aanwerving
van Franstalige candidaten werktuigkun
digen (herstellers) voor radio, waarvan
een zeker aantal later lijn- en radarwerk
tuigkundige zullen kunnen worden.
Eveneens worden voor de Franse taal
rol, telegraaf werktuigkundigen aange
worven.
Voor aanvullende inlichtingen en voor
het indienen van de aanvragen dient men
zich te richten tot de Commandant van
de Transmissieschool te Vilvoorde, vóór
10 Februari 1951.
Nieuwe postzegel van 20 centiem.
Een nieuwe postzegel van 20 centiem
wordt uitgegeven met de afbeelding van
een heraldieke leeuw, overdrukt met de
aanduiding van de waarde. Deze zegel zal
in grijs-blauw door het diepdrukprocédé
vervaardigd worden, per vellen van 50
exemplaren. Hij zal van 15 Februari af
in al de postkantoren van het Rijk wor
den verkocht De huidige postzegel van 20
centiem van het type kleine staatszegel
blijft voor frankering geldig.
Tentoonstelling van zeeschilders te Brus
sel.
De Belgische Vereniging van Zeeschil
ders zal van 10 tot 25 Februari in het Pa
leis voor Schone Kunsten. Koninklijke
straat 10, te Brussel, het werk van haar
leden ten toon stellen. Tevens zal een
overzicht van het werk van Isidoor Op-
somer gegeven worden. Een prijs voor
jonge schilderkunst zal te dezer gelegen
heid ingesteld worden.
Zekere vijf- en tweefrankstukken vanaf
1 April niet meer gangbaar.
In het Staatsblad is een Koninklijk be
sluit verschenen betreffende de ontmun
ting van zekere zuiver-nikkelen vijffrank
stukken van de zinken stukken van 5 fr.
en van de stalen tweefrankstukken.
Met ingang van 1 April worden buiten
koers gesteldde zuiver-nikkelen stuk
ken van vijf fr. van het model 1930. de
zuiver-nikkelen muntstukken van vijf fr.
van het model 1938 en de zinken vijffrank
stukken van het model 1941 evenals de
tijdens de oorlog in Londen in omloop
gebrachte stalen muntstukken van 2 fr.
Tot en met 30 Juni 1951 kunnen deze
muntstukken worden ingeruild aan de
loketten van de Nationale Bank van Bel
gië te Brussel en in de Provincie. In de
steden en gemeenten waar geen agent
schap van de Nationale Bank is geves
tigd, worden zij tot dezelfde datum aan
genomen door de ontvanger der poste
rijen. der belastingen, der douanen en ac
cijnzen, der registratie en domeinen
Van 1 Juli 1951 af verliezen zij defi
nitief alle waarde.
De gezinsvergoedingen.
In de Kamercommissie van Arbeid en
Sociale Voorzorg werd een amendement
goedgekeurd bij de wet op de gezinsver'
goedingen. waarbij de vergoeding voor
taan ook zal worden uitgekeerd ten voor
dele van de onwettige kinderen. Het uit
stel voor het indienen van klachten zal
van 6 maanden op drie jaar worden ge
bracht. Voor de dochters van grote ge
zinnen die hun moeder in de huishouding
bijstaan, zal na de leerplicht ook nog ge
zinsvergoeding worden uitgekeerd tot op
18 jarige leeftijd. Ook voor de dochters
die hun overleden moeder in de huishou
ding vervangen, zou gezinsvergoeding wor
den toegestaan tot op 18 jarige leeftijd
Al deze hervormingen werden opge
schreven in de wet. die echter nog door
de Kamer zelf in openbare vergadering
moet worden goedgekeurd
Een letterkundige prijs in Westvlaanderen
De provincie Westvlaanderen zal dit
jaar een prijs van 25 000 fr. benevens
15.000 fr. premies toekennen voor Neder
landstalig letterkundig werk (romans of
jeugdboeken)
Inlichtingen kunnen bekomen worden
in het Provinciaal Huis Burg te Brugge
Prof- Pirenne in de adelstand verheven
Door de oppermaarschalk van het Hof
werd medegedeeld dat gezien de politieke
functies van het secretariaat des Konings
(O- - P
Alle Handels- en Familiedrukwerk
wordt met zorg uitgevoerd ter
34, Boterstraat E P E R
een einde hebben genomen, de Koning
de Heer Pirenne heeft toegestaan de titel
van eresecretaris des Konings te voeren
De Koninklijke Prins heeft de Heer
Jacques Pirenne bij deze gelegenheid de
titel van graaf verleend.
De accijnzen op de tabak.
Bij het thans bij het Parlement aan
hangige wetsontwerp zullen de accijnzen
op sigaretten verhoogd worden terwijl
die op sigarillos en sigaren en rooktabak
worden verminderd.
Deze wijziging zal o m. voor gevolg
hebben dat de gewone sigaretten van
8 70 fr- per pakje op 10 fr. zullen komen.
De bedoeling is tot gelijkschakeling te
komen van de rechten in de drie Bene-
luxlanden. Het ontwerp moet echter nog
in beide Kamers goedgekeurd worden.
Men verwacht niet dat het voor April
van dit jaar zal van kracht worden.
Carnaval te Spa.
Bij gelegenfteid van Carnaval zullen de
straten te Spa tijdens de week van 4 tot
11 Februari verlicht en versierd zijn.
Stoeten zullen de stad doorkruisen en
maatregelen zijn voorzien opdat ieder
een aan de feesten zou deelnemen en de
vreugde algemeen zou zijn.
Verder zijn talrijke wandelconcerten er.
cansfeestcn voorzien.
De feestweek wordt ingezet met een
stoet, waarin talrijke groepen en wagens
optrekken, en besloten met de dag van
de «Belle Equipe» Voor de wedstrijd
van verklede groepen en personen zijn
belangrijke prijzen uitgeloofd.
Zwarte deviezenmarkt te Brussel-
Goudpond 690.00 686.25
Fr. goudst. 20 fr. 505.00
Zw. goudst. 20 fr. 495.00 500,00
Gouddollar 134.50 135,50
Dollar 52.25 51.75
Gulden 12.20 12.30
Zwitserse fr. 12,15 12,20
100 Franse fr. 13.45 13.55
Pond 129.00 128,00
Westd. Mark 9,00
Prijs- en loonstop in Amerika goedge
keurd.
De Amerikaanse dienst van de produc
tiemobilisatie heeft Donderdag eenparig de
voorstellen tot prijs- en loonstop goedge
keurd. Vermoedelijk zal de beslissing bin
nen de 24 uur worden bekendgemaakt.
Naar men verneemt zal de stop worden
uitgevaardigd op basis van de op 2 Ja
nuari 1.1. geldende prijzen. De prijsstop
is toepasselijk op zowat 8 millioen pro
ducten.
De ontdekking van kolen in de Kempen.
Op 2 Augustus zal het vijftig jaar ge
leden zijn. dat André Dumont. professor
in de mijnbouw aan de hogeschool te
Leuven, bij een proefboring te As kolen
vond.
Aldus werd de aanwezigheid van een
kolenbekken in het Noorden van België
bewezen. Dit belangrijk feit zal dit jaar
herdacht worden.
Handelsbeurs te Aarlen.
Dc vereniging voor handel en nijver
heid te Aarlen zal de- jaarlijkse handels
beurs inrichten op 7 en 15 April, in de
zaal Halls Louis Inlichtingen kunnen
bekomen worden op het secretariaat, 134,
rue de Diekirch, Tel. 142 te Aarlen, en
bij de h. L. Egon, 102, rue de Coppin.
Jambes, Tel. 253.08 (Namen).
Een dotatie voor Prins Karei.
De Kamer liet de tekst ronddelen van
ten wetsontwerp tot toekenning van een
dotatie aan Prins Karei.
Het ontwerp voorziet een jaarlijkse do
tatie van 4 millioen fr. te rekenen van
22 Juli 1950 af.
Het gedeelte van het domein van Ar-
genteuil. dat door de Staat werd aange
kocht. zal door de Staat ter beschikking
van Prins Karei worden gesteld, met de
verplichting voor de Prins in het onder
houd er van te voorzien.
Het accijnsrecht op bier. alcohol en li
monade.
De commissie van Financiën behandel
de het ontwerp van Benelux-conventie
waarbij de accijnsrechten op bier. alco
hol en limonade in de drie landen worden
gelijk geschakeld.
Krachtens deze conventie zouden ac
cijnsrechten op limonade worden verlaagd
met 0.85 fr. per liter, terwijl de accijn
zen op bier zouden stijgen met ongeveer
50 millioen 's jaars ten laste van de grote
brouwerijen. Daarentegen zouden de rech
ten op alcohol worden verlaagd. De Bel
gische brouwerijen vragen uitstel, omdat
zij nog slechts op 75 van hun vooroor
logse voortbrenging werken Zij voeren
aan dat door het verlagen van de prijzen
van limonaden en alcoholhoudende dran
ken de mededinging nog groter zou wor
den dan nu het geval is terwijl de prijs
van het bier nog zou verhogen.
In Nederland zou daarentegen de prijs
van de alcohol stijgen en dit lokt verzet
uit vanwege de distilleerderijen aldaar
die moeilijkheden vrezen.
De h. Seheyven stelde voor. dat de toe
passing van de conventie zou worden ver
traagd en dat eerst overleg zou worden
gepleegd met de ministers van de drie
Benelux-landen
Minister Van Houtte antwoordde, dat dit
overleg reeds plaats had Naar verluidt
zou men de conventie goedkeuren, maar
de toepassing nog een tijdlang uitstellen.
Dc voor jaars beurs te Keulen.
De voorjaarsbeurs te Keulen heeft
plaats van 25 tot 27 Februari voor ijzer
waren en huishoudartikelen. van 4 tot
6 Maart voor textielwaren en confectie
van 25 Februari tot 6 Maart voor buiten
landse collectieve tentoonstellingen.
De Handelskamer voor Bevordering van
de Betrekkingen met Duitsland 2. Louiza-
Marialei. Antwerpen, verschaft alle in
lichtingen in dit verband Men kan er
ook de legitimatiekaart bekomen, die
recht geeft op toegang tot de jaarbeurs,
op een gratis catalogus, op een bestelbon
voor logies en op een verlaging op de
Duitse spoorwegen
expert-boekhouder
Talrijke referenties in de streek.
Vraagt een bezoek zonder verbintenis.
(3802)
mi i
VAN 4 TOT 10 FEBRUARI 1951
Algemene kenmerken der week.
Deze week is vooral gekenmerkt door
een grote bedrijvigheid op alie gebied,
vooral goed voor kunstenaars en zaken
lui. Geschikt voor verplaatsingen en ver
maak.
KAM 21 Maart tot 19 April.
Goede verstandhouding tussen verwan
ten en echtgenoten. Steun en gunsten van
tegenovergestelde sexe. Gunstig voor rei
zen. vooral op handelsgebied. Gelukkige
sfeer, goede tijding te verwachten.
STIER: 20 April tot 20 Mei.
Medewerkers of kollega's bezorgen U
tevredenheid. Nuttige propaganda voor de
zaak welke men verdedigt. Vrees uw hals
starrigheid. risico voor vergissingen.
TWEELINGEN: 21 Mei tot 21 Juni.
Mogelijke moeilijkheden maar op het
krifische ogenblik kómt een opfleuring.
Gunstige invloed voor alles wat intellec
tueel of sentimenteel gebied aangaat.
KREEFT: 22 Juni tot 21 Juli.
De verwezenlijkingen worden verge
makkelijkt. De vennootschappen aange
gaan deze week zijn winstgevend. Ge
voelige geldelijke uitbreiding. Er wordt
een heleboel aangename dingen voor U
voorzien.
LEEUW 22 Juli tot 21 Augustus.
Stabiliteit van uw algemene toestand.
De organisatie van uw budget wordt ver
gemakkelijkt. Steun vanwege uw echt
genote of verwanten. Voldoening wordt
U bezorgd door kinderen.
MAAGD: 22 Augustus tot 21 September.
Opbrengend werk. Uitbreiding van uw
materiële bezittingen kan worden beko
men door volharding en krachtinspanning
Gij kunt uw kans wagen in het spel of
bij de loterij.
WEEGSCHAAL 22 Sept. tot 22 Oktober.
Orde en methode in het beheren van
zake: in het algemeen. Gunstig voor be
jaarde personen. Goede gezondheid. Voor
zichtigheid en zuinigheid in het beheren
van uw finantiële goederen zijn geboden.
SCHORPIOEN23 Okt. tot 22 November.
Natuurlijke vooruitgang. Gij koestert
vrees voor wat nieuw en onbekend is
Tracht koelbloedigheid te betonen. Ge
schikt ogenblik om initiatief te betonen
in uw beroep Uw betrekking of situatie
kan zich voordelig uitbreiden.
BOOGSCHUTTER 23 Nov. tot 21 Dec.
Gunstig voor ontvangsten en nieuwe re
laties Goede gezondheid, huiselijke tevre
denheid. Gunstig voor uw opwerking door
intellectuele inspanning.
STEENBOK 22 Dec. tot 20 Januari.
Voorzichtigheid, geduld, neiging tot aar
zeling. Weinig belangrijke verwezenlij
kingen. Kleine geldzorgen wanneer men
gebrek had aan voorzienigheid. Goede ver
standhouding in de huiskring.
WATERMAN21 Jan. tot 19 Februari.
Mijd baatzuchtige vleierij en vriend
schap. Wees achterdochtig vooraleer uw
vriendschap weg te schenken. Vertrouw
geen beloften en verbind U niet al te licht
VISSEN 20 Februari tot 20 Maart.
Moeilijkheden om zich aan de omstan
digheden aan te passen Het ontbreekt
U aan tastzin. Vrees uw impulsieve han
deling en uw grilligheid. Gebrek aan
stabiliteit.
BIN NAJOEWA
(Nadruk verboden)
CONTROLEBOEKEN voor BEEN-
HOUWERS REGISTERS voor de
verkoop van ALCOHOL (nieuw mo
del) zijn steeds te verkrijgen ter
Boterstraat 34 - LEPER
Landbouwcomice Yper-Kemmel
STAD YPER
EN PRIJSKAMPEN
onder de bescherming der Stad
op Assewoensdag 7 Februari 1951 te 9.30 n.
PROGRAMMA
Eerste Prijskamp
Hengste Veulens van één jaar
le PrijsVerguld Eremetaal en 250 fr.
2e PrijsZilveren Eremetaal en 200 fr.
3e PrijsBronzen Eremetaal en 150 fr.
4e. 5e en 6e Prijs: elk 100 fr.
Tweede Prijskamp
Hengsten van twee jaar
le Prijs Verguld Eremetaal en 300 fr.
2e Prijs: Zilveren Eremetaal en 250 fr.
3e PrijsBronzen Eremetaal en 200 fr.
4e. 5e en 6e Prijs: elk 100 fr.
Derde Prijskamp
Merriën van één jaar
le Prijs: Verguld Eremetaal en 250 fr.
2e Prijs Zilveren Eremetaal en 200 fr-
3e PrijsBronzen Eremetaal en 150 fr.
4e. 5e en 6e Prijselk 100 fr
Vierde Prijskamp:
Merriën van twee jaar
le PrijsVerguld Eremetaal en 300 fr.
2e Prijs: Zilveren Eremetaal en 250 fr.
3e PrijsBronzen Eremetaal en 200 fr.
4e. 5e en 6e Prijs: elk 100 fr.
Vijfde Prijskamp
Merriën van drie jaar
le PrijsVerguld Eremetaal en 400 fr.
2e Prijs Zilveren Eremetaal en 300 fr.
3e Prijs Bronzen Eremetaal en 200 fr.
4e. 5e en 6e Prijs elk 100 fr.
Zesde Prijskamp:
Merriën van 4 jaar en daarboven
die niet geprimeerd werden in nationale
of provinciale prijskampen
le Prijs: Verguld Eremetaal en 500 fr.
2e Prijs Zilveren Eremetaal en 400 fr.
3e Prijs: Bronzen Eremetaal en 300 fr.
4e. 5e en 6e Prijs: elk 100 fr.
Algemene schikkingen
1) Alle inschrijvingen op het Stadhuis
van 8.30 tot 9-30 uur (niet later).
De prijskampen hebben alle zes plaats
op de Grote Markt, in de volgorde van de
plakbrief, vanaf 9.30 uur.
Onmiddellijk na de prijskamp, prijsde-
ling in de bovenzaal van het Stadhuis.
2) Het inschrijvingsrecht bedraagt 10 fr.
per dier.
3) De prijskamp is aangeboden aan alle
liefhebbers wonende in de omschrijving
van een der beide Cornices, t.t.z. in een
der volgende gemeenten: Beselare. Bik-
schote. Boezinge. Brielen. Dikkebus. Dra-
nouter. Elverdinge. Geluveld, Geluwe, Hol-
lebeke. Houthem. Kemmel. Komen. Krom-
beke Langemark. Loker. Mesen. Neer-
waasten, Noordschote. Oostvleteren, Pas-
sendale. Ploegsteert. Poelkapelle. Poperin-
ge. Proven. Reninge, Reningelst, St Jan,
Vlamertinge. Voormezele, Waasten, Wa-
tou. Wervik. Westnieuwkerke. Westouter,
Westvleteren. Woesten. Wulvergem Wyt-
schate, Yper. Zandvoorde. Zillebeke Zon-
nebeke. Zuidschote.
4) De mededingers zijn verantwoorde
lijk voor de ongevallen door hun dieren
veroorzaakt.
5) Alle onvoorzien geval of geschil zal
onwederroepelijk door de Jury beslist
worden.
6) De prijzen zullen niet toegekend wor
den zo de dieren niet genoegzaam ver
dienstelijk zijn.
7) De ingeschreven paarden moeten
minstens 3 maand eigendom van de deel
nemer zijn en mogen slechts aan één
eigenaar toebehoren.
8) Gegronde klachten moeten aan de
Jury of aan "t Bureel van 't Comice. vóór
de klassering worden ingediend.
9) De gezamenlijke maaltijd heeft plaats
in het hotel Britannique Grote Markt,
om 13.30 uur. Inschrijvingen 75 fr. vóór
Zaterdag 3 Februari bij de Secretaris
Dr Caenepeel. Yper. postchecknummer
40-67.61 of in het Hotel Britannique
zelf.
De Secretaris. De Voorzitter,
A. Caenepeel. J. Bruneel de la Warande.