vm
WERELDGEBEUREN
5e JAARGANG Nr 41
PRIJS 3 Fr.
ZATERDAG 13 SEPTEMBER 1952
ONAFHANKELIJK NIEUWS- ÊN AANKONDIGINGSBLAD
VOOR HET ARROKMMSSEMENT YPER.
VERSCHIJNT ELKE WEEK *S ZATERDAGS i jaar 135 fr. - 6 maand 70 fr.
Het Merghelynck-Museum wordt
opnieuw een werkelijkheid
EEN TOE LICHTINGSVERGADERING TE IEPER
HET NIEUW EGYPTISCH CABINET
KOLONIALE LOTERIJ
TE CASTELCANDOLFO
HET YPERSCH NIEUWS
STUUR EN REDACTIE: 34, botkkstraat, yper
f*L 500 Postcheckrek.461.73 (L. DUMORTIER)
ABONNEMENTSPRIJS
O
Veel oude leperlingen zouden nog mei fierheid kunnen vertellen
over het Merghelynckmuseum, dat vóór de eerste wereldoorlog
een der bezienswaardigheden was van onze stad. De huidige
generatie kent nog slechts het statige onverzorgde gebouw aan
de hoek van de Rijselstraat en de Merghelynckstraat, dat de
laatste jaren als schoollokaal dienst deed en dat nog steeds op
zijn volledige voltooiing wacht. AVant zoals zoveel goede zaken
in onze martelaarsstad. zou het Merghelynckmuseum na die
eerste wereldramp, niet meer uit zijn puin herrijzen. Of liever,
zo was het tot voor korte tijd, doch nu is men aardig op weg
om binnen afzienbare tijd de officiële opening van dit museum
te mogen begroeten.
Een blik op de bestuurstafel tijdens de vergadering. Men bemerkt van links naar
rechts de hh. advokaat J. van der Mersch ridder P. van Outryve d'Ydewalle, gou
verneur der provincie voorzitter Coppieters de Gibson, die de aanwezigen toespreekt
graaf Louis de Lichtervelde en van Renynghe de Voxvrie, conservator van het museum.
EEN WOORDJE GESCHIEDENIS
Het oorspronkelijke gebouw, dat voor
1914 als museum was ingericht en dat op
dezelfde plaats stond als thans, werd op
gericht naar de plannen van Thomas
Gombert. een architect uit Rijsel. Het
was toen eigendom van Jonkheer Fran-
'cois Merghelynck, hoofdbaljuw van de
stad en van het graafschap Mesen. Na de
zes dood, in 1795, veranderde het gebouw
verschillende malen van eigenaar, tot het
op 15 April 1892 gekocht werd door Ar
thur Merghelynck, achterkleinzoon van
Francois Merghelynck.
Arthur Merghelynck. die zelf een huis
bewoonde op de Vandenpeereboomplaats,
liet de oude herenwoning herstellen en
bracht er de oude meubilering aan, aldus
een getrouw beeld scheppend van de tijd
waarop zijn overgrootvader het bewoon
de Dit was het Merghelynckmuseum,
waarop de ganse stad en de streek te
recht fier mocht zijn. Arthur Merghelynck
schonk het aan de Franstalige afdeling
van de Koninklijke Academie van Bel
gië, zoals hij zijn kasteel van Beauvoor-
de te Wulveringem, aan de Vlaamse af
deling schonk. Aldus werden deze verza
melingen van kunstschatten voor het na
geslacht bewaard.
De wereldoorlog van 1914-1918 zou ech
ter het museum te leper doen verdwijnen
en daarna wachtte men jaren lang vruch
teloos op het herstel...
EEN VERGADERING TE IEPER
In 1937, onder voorzitterschap van wij
len heer Daniel Tack, zou echter een
vriendenkring van het museum Merghe
lynck tot stand komen, met het doel het
herstel van dit museum zo spoedig moge
lijk door te voeren. Deze vereniging kreeg
van de Koninklijke Academie in Mei 1952
opdracht, het herstelprogramma ter hand
te nemen. De h. van Renynghe de Vox
vrie werd voorgesteld om zich met die
taak te gelasten en hij werd dan ook als
conservator aangesteld.
Intussen bekwam de h. Victor Tour-
oeur, bestendig secretaris van de Konink-
"jke Academie, dat het gebouw door het
ministerie zou vrijgegeven worden, zodat
herstel meteen op de goede weg werd
gezet.
A'dus kon de vereniging Les Amis de
nötel-Musée Merghelynck et des Musées
de lAncienne WestflandreDinsdag 11
reeds er aan denken een vergadering te
om eggen voor haar leden en sympathisan
ten.
Deze vergadering ging te 11 uur door
het museum zelf, dat tijdens de laatste
*'eken in de frisse verf werd gestoken
f® werd voorgezeten door de hh van
Outryve d'Ydewalle. gouverneur der pro-
'picie en ere-voorzitter van de vereni-
Coppieters de Gibson, voorzitter
van Renynghe de Voxvrie, secretaris en
conservatoradvokaat J. van der Mersch
01 Cyriel Schmidt, conservator v. h. stads
museum. beiden bestuursleden en Georges
Rcursel, schatbewaarder. Verder had
fraaf Louis de Lichtervelde, afgevaardig-
van de Koninklijke Academie, even-
aan de bestuurstafel plaats genomen
clen select publiek vulde de kleine ont-
Vabgstzaal. waaronder we om. bemerk-
Z.E.H. Deken Verhaeghe, burgemees-
In zijn welkomwoord drukte de voor
zitter zijn vreugde uit over het feit dat
de vereniging thans voor de eerste maal
in staat was een vergadering in haar ei
gen lokalen te beleggen. Hij dankte in
het bijzonder de heer gouverneur en de
leden van het Comiteit en richtte zich
dan in het Frans tot de Franse genodig
den, namelijk Mgr Detrez, voorzitter van
het «Comité Flamand de France», burge
meester Corty van Bellenotaris Notté
conservator van het museum de Puydt te
BelleDecroix, professor aan de univer
siteit van RijselMoreel, stafhouder van
de balie te Duinkerke Ook had hij een
bijzonder lofwoord voor de conservator,
de h. van Renynghe de Voxvrie. van wie
hij de ijver en de werkkracht roemde.
Deze gemoedelijke toespraak werd op
flink handgeklap onthaald, waarna de h.
van Renynghe de Voxvrie het woord nam.
Hij wees vooreerst op het werk van de
overleden voorzitter Daniel Tack en van
zijn opvolger, de huidige voorzitter Cop
pieters de Gibson, die voor een ontzag
lijke taak stonden, vermits ze met de ad
ministratie dienden te onderhandelen. Hij
hoopje echter tegen volgend jaar. bij de
100-jarige herdenking van de geboorte
van Arthur Merghelynck (9 Mei 1853).
allen hier te kunnen uitnodigen in een
volledig hersteld museum.
Vervolgens maakte de conservator de
historiek van de droeve oorlogsjaren. Tot
Maart 1915 werden in het Merghelynck
museum bezoeken genoteerd Toen echter
werd een gedeelte van het gebouw door
een bom getroffen en maakte men toebe
reidselen om de kunstschatten in veilig
heid te brengen. Een gedeelte ging naar
Dieppe, vandaar naar Le Tréport. om uit
eindelijk in Parijs te belanden Aldaar
werd zelfs tijdens de oorlog in Le Petit
Palaiseen tentoonstelling ingericht. In
1919 werden de kunstvoorwerpen naar
Brussel gezonden, vermits alles alhier ver
nield was. en ondergebracht in de kel
ders van het provinciaal gouvernement.
In 1929 verkeerden ze in dergelijke er
barmelijke staat, dat men oordeelde dat
er iets moest gedaan worden en toen
verhuisden ze naar de kelders van het
museum van het Halfeeuwfeestpaleis. la
ter in de zaal voor Egyptologie.
Vervolgens belichtte hij het aandeel dat
Mr Toumeur. hier vertegenwoordigd door
graaf Louis de Lichtervelde. in het her
stel van het Merghelynckmuseum had Hij
diende met niet minder dan vier minis
teries te onderhandelen om eindelijk te
bekomen dat de inboedel van het museum
hier op de zolder terecht kwam en ten
slotte om het gebouw, dat intussen zowat
voor alle doeleinden werd gebezigd, aan
zijn oorspronkelijke bestemming terug te
geven.
De h. van Renynghe de Voxvrie trok
vervolgens de aandacht van de genodig
den op het gedeelte van het mobilier, dat
in de zaal tentoongesteld was. Hij gaf
uitleg over de verscheidene schilderijen
die gerestaureerd werden en waarvan
sommigen, doeken van waarde zijn.
In het bijzonder vernoemde hij een gift
van zes doeken, gedaan door de h. Lefeb-
vre du Prey, oud-minister, senator en bur
gemeester van Saint-Omer, de familie
„„ci, Wal we in voorstellend. Deze familie Wal-
ter Vanderghotede Thibault de Boesin- j wein speelde een belangrijke rol in onze
She. burgemeester van Boezinge en Bru- stad. vooral wegens haar strijd tegen Jo-
de la Warande, burgemeester var.
Kemrnel. (zie vervolg op blz. 4)
Ziehier een recente foto van het Egyptisch cabinet, dat door generaal Nagib
werd samengesteld. In het midden op de eerste rij bemerkt men de generaal,
die voorlopig eerste-minister en minister van oorlog is.
ALLES BLIJFT NOG BIJ
HET VROEGERE.
'Weer zijn er zeven dagen internationale
politieke gebeurtenissen over de wereld
gegaan, zonder dat ze ei beter uitziet.
Ook niet slechter. Om een woord van
Trygve Lie te gebruikenstatus quo
De secretaris-generaal van de U.N.O.
vond dat deze toestand het beste zijn zou
voor de huidige stand van zaken in Korea,
ten einde zowel de geallieerden als de
communisten ter wille te zijn.
Men begrijpt, dat het de roden om hun
prestige te doen is, om hun eer tegenover
eigen volk. De Russen hebben tenslotte
ook nog hun woord in deze zaak, en het
spreekt van zelf dat zij niet vernederd
uit het gewapend debat willen te voor
schijn treden.
Hetzelfde verlangen bestaat echter bij
de geallieerden, die zich in de ogen van
elke Westerling zouden devalueren, moes
ten ze de Zuidelijke helft van Korea prijs
geven aan de roden van het Noorden of
moesten ze erkennen, dat de Noordelij
ken hun onder zeker opzicht misschien
de baas geweest zijn.
IN AFWACHTING VAN DEFINITIEVE
WAPENBESTANDSVOORWA ARDEN
Inmiddels blijft er echter een heftige
venijnige strijd tussen Oost en West woe
den en over de kwestie van het repatrië
ren der gevangenen werden weer bittere
woorden gewisseld.
Generaal William Harrison, hoofd van
de geallieerde afvaardiging te Pan Moen-
djon. heeft tot de Noordkoreaanse com
munistische leiders een waTme oproep ge
richt om 't juk van de Chinese communis
ten af te schudden.
Het is moeilijk te begrijpen, zo zei
hij, hoe de communistische leiders van
Noord-Korea de eisen van de Chinese
communisten kunnen blijven dulden, ter
wijl hun land en volk aan zulk groot
lijden onderhevig zijn.
Aangaande de kwestie van de repatrië
ring van de krijgsgevangenen zegde Har
rison
De leiders van de beschaafde landen,
laten hun medeburgers naar andere sta
ten immigreren. Gij zoudt willen dat wij
dc uwe noodzaken, onder bedreiging van
onze bajonetten, naar hun haardsteden
bij u terug te keren. Wij mogen degenen
die ons verzocht hebben hun asyl te ver
lenen. nietnoodzaken gerepatrieerd te
worden. Indien gij bereid zijt een be
stand tc ondertekenen, zijn wij allen be
reid de lijsten van de krijgsgevangenen
die gerepatrieerd willen worden overeen
komstig paragraaf 5 van het bestand-
ontwerp. uit te wisselen.
Generaal Nam II, hoofd van de Chinese
afvaardiging te Pan Moendjon, was zicht
baar geprikkeld over hetgeen hij noemt
do pogingen van generaal Harrison om
onder de Noordkoreaanse en Chinese af
gevaardigden tweedracht te zaaien.
Generaal Nam II voegde er aan toe dat
deze pogingen zouden mislukken, dat dit
alles slechts wijst op de verwarde toe
stand van de geallieerden. Ten slotte
heeft de leider van de communistische
afvaardiging gezegd dat de Chinees-Ko-
reaanse stelling ten opzichte van de kwes
tie der krijgsgevangenen vast en onwrik
baar is.
Van zijn kant heeft generaal Harrison
opgemerkt dat uit het gedrag van de
communisten moet worden opgemaakt dat
zij -liet werkelijk een wapenstilstand wen
sen
WEST-BERLIJN WORDT ANDERMAAL
MEER EN MEEB GEÏSOLEERD
VAN DE SOVJET-ZONE.
Kenmerkend is het. dat nu het weer
misloopt in Korea, de communisten in
Berlijn scherpe maatregelen tegen de ge
allieerden toepassen. Inderdaad, de Oost-
Duitse communisten begonnen thans an
dermaal West-Berlijn te isoleren, door
enkele van de twaalf controlepunten, die
West-Berlijn verbinden met de omringen
de Sovjet-zone, te sluiten.
De vlucht van inwoners van de Sovjet
zone en van leden van de volkspolitie
naar West-Berlijn gaat echter onvermin
derd voort. Het blokkeren van de con
trolepunten wordt beschouwd als een eer
ste stap van de communisten om te belet
ten dat Oostduitsers naar West-Berlijn
trekken
GEEN WESTBERLIJNSE ZAKEN MEER
IN OOST-BERLIJN.
Wai meer isde Oostduitse regering
heeft vorige week Zaterdag in Oostberlijn
op alle handelsondernemingen beslag ge
legd. die eigendom waren van Westber
li.iners en er genationaliseerd bezit van
gemaakt. Aldus werd bekendgemaakt door
het Westberlijnse stadsbestuur.
De volkspolitie plakte opschriften op
winkels en andeTe ondernemingen in de
Sovjetsector, die nog steeds eigendom
waren van Westberlijners. met de ver
melding Bedrijf in het bezit van het
volkZij nam alle goederen, voertui-
g«" en geld in beslag die aan de onder
nemingen behoorden.
Zulks gebeurde zonder voorafgaande-
lijkc verwittiging, dus op het onverwachts
ALs tegenmaatregel werden deze week
dan in West-Berlijn alle communistische
zaken verplicht gesloten.
DE RUSSISCH-CHINESE
BESPREKINGEN TE MOSKOU.
Er is nog meer Men tast nog steeds in
het duister betreffende de resultaten van
de Russisch-Chinese besprekingen te Mos
kou Aldus wordt gevreesd, dat de Sov
jetunie haar economische en militaire hulp
aan China in belangrijke mate zal ver
sterken.
WALLACE GELOOFT NIET LANGER
AAN TOENADERING.
De Sovjetunie neemt dus wel degelijk
een zeer strakke, onbuigbare houding te
genover het Westen aan.
In een Zondag in de New York Herald
Tribune verschenen artikel oefent Henry
Wallace, voormalige vice-president van
de Verenigde Staten, zelfcritiek op zijn
houding, uit de tijd toen hij geloofde aan
een toenadering tussen de Sovjetunie en
de Verenigde Staten.
Volgens Wallace zijn het de erger
lijke onthullingen over de bedrijvigheid
van de Russische atoomspionnendie
hem hebbed genoopt zijn houding te her
zien. De gewezen vice-president voegt er
aan toe. dat het zijn grootste fout is ge
weest dat hij in Februari 1948 niet de
machtsgreep van de communisten in Tjse-
chosiovakije aan de kaak heeft gesteld.
AMERIKA
BEGRIJPELIJK ONGEDULDIG
OM DE EUROPESE SAMENWERKING.
Wanneer even afstand wordt gedaan
van de binnenlandse moeilijkheden in
sommige Europese landen, is het op in
ternationaal terrein bekeken zeer be
grijpelijk, dat Amerika zich begint on
geduldig te tonen om de trage vooruit
gang der Europese samenwerking.
Inderdaad reeds zijn geruchten in om
loop over een gebrek aan verstandhou
ding tussen de kolen- en staalgemeen
schap der zes landen en het secretariaat
van de Europese Unie te Straatsburg.
Want nu kan West-Europa zich geens
zins permitteren dat de verstandhouding
tussen Groot-Brittannië en Frankrijk zou
achteruit gaan.
De politieke en economische en militai
re eenheid van West-Europa dringt zich
op en dient boven alle binnenlandse klei
ne partijpolitiek te staan.
OOK EGYPTE EN IRAN
NOG IN BEROERING.
Generaal Nagib. de sterke man van
het Egyptische leger, die koning Faroek
tot troonsafstand dwong, is thans eerste-
minister van Egypte geworden.
Hoewel de generaal ten tijde van zijn
machtsgreep herhaaldelijk had verklaard,
dal hij nooit een politiek mandaat zou
aanvaarden, heeft hij niet geaarzeld, eer
ste-minister Ali Maher te doen aftreden,
om zelf een regering te vormen.
Nagib zegde dat het geaarzel van de
regering Maher, in verband met de zui
vering van de politieke partijen, er hem
toe dwong zelf 's lands beleid in handen
te nemen.
Op een persconferentie heeft premier
Mossadegh zijn instemming betuigd met
het beginsel het geschil tussen Iran en de
Anglo-Iranian voor een internationaal
lichaam te brengen, op voorwaarde dat
beide partijen het vooraf eens zijn over
de punten, welke aan dit lichaam zullen
worden voorgelegd. Zo men het hierover
niet eens wordt zouden de Perzische recht
banken alleen terzake bevoegd zijn. Mos
sadegh voegde er aan toe Zo de A I O C.
er op staat dat de kwestie voor een recht
bank wordt gebracht, welke niet bevoegd
is, maar door de beide partijen aanvaard
wordt moeten de beide tegenstanders hun
opvattingen doen kennen. Evenals wij,
moet de A.I.O.C. dan ook de punten, wel
ke zij aan de rechtbank wil voorleggen,
uiteenzetten. Op dit moment van zijn toe
spraak en als voorbeeld gaf Mossadegh
een opsomming van de Perzische deside
rata.
KORTOM.
De koortsmeter van de internationale
politieke gebeurtenissen blijft zijn hoog
tepunten aanwijzen.
SPECTATOR.
De winnaars van de 12e schijf 1952.
"an 100.000, van een millioen en
!0?,: en een hal> millioen.
De winnaars die. tot op heden 5 Septem-
ber, deze loten zijn komen innen, kwamen
Bussel, Fayt-lez-Manage,
Harchies. Laken, La Louvlère, Luik. Ougrée,
Seratng Verviers. Zwljndrecht
Loten van 20.000 en 40.000 frank
Voor deze categorie van loten, hebben de
winnaars verklaard afkomstig te zijn van
Antwerpen, Borgloon. Brussel, Charleroi.
Destelbergen Elsene. Halle, Harelbeke,
Vilvoorde Sint-Genesius-Rode,
En ziehier de door de winnaars opgege-
ven beroepen aannemer, arbeiders, auto-
bediende, caféhouder, groot In
valide. handelaar, handelsagent, kruide
nier. machinist, mijnwerker, treinchef
Ovoelet Volgende trekking op 4 Okto-
Der tc Rochefort. Koopt zonder dralen Uw
biljetten om onder de nieuwe winnaars te
(6872)
De fc Moycr ->en minister van Binnenlandse Zaken, zijn echtgenote en zoon,
werden ontvangen door de Paus. We zien hen hier na de audiëntie, in de hall
van het Zomerverblijf van de Paus te Castelgandolfo.