HET VRAAGSTUK YPER
WERELDGEBEUREN
ONAFHANKELIJK NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD
VOOR HET ARRONDISSEMENT YPER.
De Belgische Economische Zending naar Irak
Thailand en Indonesië
JAARGANG Nr 8
PRIJS 3 Fr.
ZATERDAG 24 JANUARI 1953
VERSCHIJNT ELKE WEEK 'S ZATERDAGS
PRINS ALBERT GROET SABU
De h. Huvelle aan het woord
HET YPERSCH NIEUWS
BESTl'UK EN REDACTIE 34, BOTERSTRAAT. YPER
Tel, 500 Postch et-krek.401.73 (L. DU.MORTIER)
ABONNEMENTSPRIJS
1 JAAR 135 fr. 6 MAAND 70 Ir.
Momenteel geeft een internationaal cirkus vertoningen te Brussel, met de
filmster Sabu en zijn olifanten als gast. Z.K.H. Prins Albert bezocht een voor
stelling en had daarna een onderhoud met Sabu.
Wij zijn van mening dat bij de sa
menstelling van een nieuwe gemeen
teraad het niet ongepast is de ogen
van ons stadsbestuur eens te meer
te vestigen op de grondredenen van
het ontstaan van Yper, redenen die
«die tijden van bloei of ondergang en
zelf de schrikkelijke vernieling van
1914-18 trotseerden.
Yper ligt in een kom, omgeven
langs het noord-oosten, oosten, zuid
oosten en zuiden van hoogten gaande
over Passendale. Zonnebeke. Gelu-
veld, Zillebeke, Wytsehate en Kem-
melonze stad ontstond op de plaats
waar verscheidene beken, die op de
ze hoogten hun bronnen hadden, sa
menvloeiden en onder de vorm van
een kleine rivier naar de IJzer lie
pen Het water der beken diende voor
de spijzing der inwoners en speelde
een voorname rol bij het ontstaan
van de wolnijverheid de Yperlee be
gunstigde het varen en aldus de han
del, grondslag van de machtige
bloei van Yper in de Xle, Xlle, XlIIe
en XTVe eeuw. Op eigen kosten,
legden de Yperlingen de vijvers van
Dikkebus en Zillebeke aan en nog
andere als de Bellewaerdevijver en
tevens het toen enig stelsel der wa
terpijpen en loden darmen die dien
den tot spijzing der bevolking, stel
sel dat eeuwen later nog de bewon
dering der vreemdelingen opwekte.
Op eigen kosten bouwden de Yper
lingen hun beroemde Hallen, groe
ven nevens de Yperlee de Ziline-
vaart met haar bekende overdrach
ten en omringden hun stad met ves
tingen. Terecht noemt de Heer Al-
fons Vanden Peereboom dit alles
reusachtige werken, die getuige wa
ren van een geweldige bloei.
De XVe en XVTe eeuw waren voor
Yper noodlottig en leidden tot groot I
verval. Na de godsdiensttwisten en
de afscheiding der staten van Neder-
land, wat de sluiting der Schelde
voor gevolg had en meteen een do
dende invloed uitoefende op gans
het land, werd onder de regering van
Albert en Isabella besloten het land
langs een andere weg met de zee te
verbinden en aldus werden de vaar
ten gegraven van Gent-Brugge (1615),
Brugge-Plassendale (1622), Plassen-
dale-Nieuwpoort (1640), Nieuwpoort-
Knokke-Yper (1646), Nieuwpoort-
Veurne (1640) en Veurne-Duinierke
(1640).
Wanneer in de Raad van Vlaan
deren het delven dezer kanalen be
sproken werd, stelden de Yperse af
gevaardigden voor, aan de hand van
opgemaakte plannen, om de Leie
langs Yper eveneens met de zee te
verbinden. Hun voorstel vond geen
steun bij de andere leden van de
Raad, die slechts hun eigen belangen
inzagen. Had Yper toen de macht
van vroeger bezeten, dan zou men
die vaart op eigen kosten gegraven
hebben, maar het was nog slechts
een versterkte burcht die menigmaal
van overheerser veranderde. Het was
nog wel de hoofdstad van het West
land en het vierde lid van de Raad
van Vlaanderen, maar het was he
laas nog slechts de schaduw van
vroeger.
Hoe dikwijls werd sindsdien voor
de verwezenlijking van dit plan ge
ijverd Die strijd nam vooral toe
wanneer België onafhankelijk was
geworden. De geweldige crisis die
Vlaanderen rond 1840-1850 teisterde
was een spoorslag om te grijpen naar
het hulpmiddel dat onder Albert en
Isabella zo goed verholpen had Er
werd een vaart gegraven van Kort-
rijk naar de Schelde, van Roeselare
naar de Leie, van Yper naar de Leie
te Komen. De twee eerste kanalen
kwamen er zonder moeite en ieder
een is thans getuige van de welvaart
die zij geschapen hebben. De moei
lijkheden ontmoet bij het metselen
van een tunnel in de sleuf van Hol
lebeke deed de verbinding Yper-Leie
mislukken, zodat Yper bleef kwijnen.
Een nieuwe poging in 1890 met een
tunnel in beton mislukte eveneens.
In 1914 was de vaart bijna in orde
en dit met een open sleuf, toen de
oorlog 1914-18 alles kwam vernielen.
Is het noodzakelijk te herinneren
aan de talrijke pogingen die sedert
1930 gedaan werden en die leidden
tot het opmaken van een voorstel
van herstel dat ongelukkiglijk door
Minister Merlot gekelderd werd
Nochtans hebben de werken aan het
Albertkanaal te Eigenbilzen bewe
zen en zullen deze aan het kanaal
Charleroi-Brussel te Godarville even
eens het bewijs leveren, dat de wer
ken te Hollebeke mogelijk zijn.
En wij herhalen wat wij vroeger
reeds schrevenWaarom zou men
niet eens de proef doen om te Holle
beke de vaart zodanig te graven dat
de ondergrond in zijn natuurlijke toe
stand behouden wordt, door hem
overal met een dikke laag boven
grond te bedekken waarin de vaart
zou vloeien Op de kruin van Hol
lebeke zou men aldus de toestand
herstellen die bestond vóór het gra
ven van het kanaal, een toestand die
men nog kan waarnemen in het park
van het Kasteel van Palingbeek, met
zijn talrijke vijvers.
De geweldige werkloosheid die
thans in de streek heerst moet en
zal het herstel van de vaart Yper-
Komen op het voorplan brengen en
indien alle Yperlingen, met het stads
bestuur op kop. dit eensgezind wil
len, kan het niet anders dan slagen.
Na de grote waterellende van de
jaren 1948-49 werkt het waterstel
sel van Yper opnieuw normaal, dank
zij de ijver van de Heer schepen
Muiier. Toch zijn er geen redenen
aanwezig om op deze lauweren te
slapen. De les van 48-49 mag niet ver
geten worden en het is de plicht van
het stadsbestuur te zorgen, dat een
zelfde waterschaarste zich niet meer
zou kunnen voordoen. Er valt hier
water genoeg om dit te beletten,
hoofdzaak is dat deze waterover
vloed in de vijvers moet kunnen ge
spaard worden voor het ogenblik dat
meer nood komt.
Hoeveel honderdduizenden kubieke
meters heeft men verleden jaar niet
moeten laten wegvloeien Er was
zelfs iemand die beweerde dat er
hier genoeg water valt om vijf ste
den als Yper te spijzen. En ver
leden jaar was er ook iemand die
beweerde, toen hij al dat water zag
verloren lopen, dat de stad met dit
water gemakkelijk in staat was zoet
water aan de Nationale Maatschap
pij voor waterverzorging te leveren
in plaats van zich bij die maatschap
pij water te laten voorbehouden voor
de tijden van schaarste, water dat
daarbij nog hard is...
Daarom is het meer dan dringend
dat de stad tot het ontslijken van de
vijvers overgaat en dat ze bij Dik-
kebusvijver de tien hectaren weide
die haar toebehoren in een kom ver
andert, waarin de watervloed kan
gezuiverd worden zodat het water
van de vijver niet meer bevuild
wordt en de vijver zelf niet zo spoe
dig door het slijk ingenomen wordt.
Ook de vestingen kunnen en dienen
ontslijkt te worden ten einde hier
de watervoorraad te vermeerderen1
zodat desnoods water kan gepompt
worden naar Zillebeke-vijver, waar
men slechts over een kleine waterkom
beschikt. De millioenen die aan deze
werken zouden besteed worden, zou
den de werkloosheid helpen bestrij
den en het fortuin, dat ons water
stelsel voor Yper betekent in grote
mate doen toenemen.
In een voordracht onlangs te Luik
gehouden, liet de Heer Achten, In-
genieur-Dienstoverste der Intercom
munale Watermaatschappij van Brus
sel, uitschijnen dat binnen enkele
jaren, en ten hoogste binnen vijftien
jaar, de ondergrondse watervoorra
den zodanig zullen uitgeput zijn, dat
de grote watermaatschappijen Zich
zullen verplicht zien bovengronds
water te zoeken. Van daar reeds het
geschil over de afdamming van de
Ourthe.
Er wordt een kanaal gegraven van
het Albertkanaal naar de Nethe te
Lier, ten einde Antwerpen, dat da
gelijks 110.000 kubieke meter water
bezigt, te voorzien van gefilterd bo
vengronds water uit het Albertka
naal. Binnenkort zal Luik dat 50.000
kubieke meter nodig heeft, bevoor
raad worden door bovengronds water
uit de afdamming van Eupen. het
geen de goede hoedanigheden van
bovengronds water bewijst. Terwijl
de dagbladen bekend maken dat te
Brugge de prijs van het stadswater
(ondergronds) gebracht werd van
3 fr. op 6 fr. per kubieke meter, ver
neemt men dat te Antwerpen de
prijs verminderd wordt van 3.80 fr. op
3.70 fr. En men vraagt zich af wat
de prijs van het ondergronds water
der nationale maatschappij hier in
Zuid-Westvlaanderen wel zal zijn.
Tot bekroning van de taak die
Yper wacht, is het noodzakelijk dat
onze stad in overeenstemming met
de hedendaagse wetsbepalingen, zorgt
voor het zuiveren der rioolwaters.
Aldus zal dit water de vaart niet meer
bevuilen en beslijken. Tevens zal dit
zeer nuttig zijn voor de openbare
gezondheid, want de vis in de vaart
zal niet meer vergiftigd worden en
het zal helpen om in de vaart een
normaal waterpeil te behouden, wat
de scheepvaart en dus ook de han
del moet ten goede komen.
Wanneer Yper zal liggen langs een
waterweg die de zee te Nieuwpoort
met de Leie te Komen verbindt en
wanneer zijn waterstelsel en zijn zui
veringsstation opnieuw zullen mogen
dienen tot voorbeeld van de andere
(zie vervolg onderaan volg. kolom)
Zoals reeds vroeger medegedeeld stond
onze stadsgenoot, de h. M. P. Huvelle, al
gemeen directeur bij de firma Picanol.
aan het hoofd van de Belgische Econo
mische Zending, die in November van
verleden jaar Irak. Thailand en Indone
sië bezocht
De h. Huvelle was zo vriendelijk, ten
gerieve van onze lezers, zijn reisindruk
ken en beschouwingen neer te pennen, ge
zien onder het oogpunt van het belang
van deze reis voor de handel en de nij
verheid in ons land.
In ons nummer van vandaag op blz. 5
vangen we deze beschrijving aan. die ons
een kijkje laat nemen in deze landen van
het Verre Oosten die voor ons met een
waas van geheimzinnigheid en onbekend
heid omgeven zijn.
De h. M P HUVELLE.
PRESIDENT EISENHOWER
LEGDE DE RITUELE EED AF.
Generaal Eisenhower, de 34e President
der Verenigde Staten, heeft Dinsdag te
12 uur. plaatselijke tijd. de eed afgelegd
tijdens een plechtigheid in het Capitool.
De rechterhand opgeheven, de linkerhand
op de bijbel die diende voor de aanstel
ling van Washington in 1798. sprak Eisen
hower de rituele formule uit in aanwe
zigheid van de Voorzitter van het Op
perste Gerechtshof Vinson. Honderddui
zenden verdrongen zich in de straten
van de hoofdstad terwijl niet minder dan
75 mlllioen Amerikanen de plechtigheid
op het televisiescherm bijwoonden. Na
de eedaflegging hield de nieuwe Presi
dent een korte rede waarin hij de grote
lijnen schetste van het buitenlands beleid
dat hij zal voeren. Het is de taak Van
de Verenigde Staten, aldus Eisenhower,
de vrije wereld te verenigen en te lei
den. Daar wij de verdediging van de vrij
heid ondeelbaar achten, koesteren wij
dezelfde eerbied voor alle continenten en
voor alle volken
DE ONWRIKBARE GRONDBEGINSELEN
WAAROP EISENHOWER'S
BUITENLANDSE POLITIEK
ZAL GEVESTIGD WORDEN.
In zijn rede stippelde de generaal de
grote lijnen van zijn toekomstige buiten
landse politiek en de onwrikbare
grondbeginselen s waarop deze berust
1. Hoewel wij de oorlog haten als mid
del om de doeleinden van degenen die
ons bedreigen te verijdelen, zijn wij van
oordeel dat het onze meest dringende
taak is een macht op te bouwen die in
staat is de agressieve machten te ont
moedigen en de vrede te bevorderen.
Maar de nieuwe president voegde er
onmiddellijk aan toeIn het licht van die
beginselen blijven wij bereid om met het
even wie een gemeenschappelijke poging
te wagen om die oorzaken van weder
zijds wantrouwen en wederzijdse vrees
weg te nemen en om aldus een grote
ontwapening mogelijk te maken. De enige
voorwaarde, die wij voor dergelijke po
ging stellen, is dat zij het werkelijk en
logisch doel nastreeft de vrede van allen
te verzekeren en dat zij de middelen zou
beramen, waarmede elk land zijn goede
trouw bij de uitvoering van zijn verbin
tenissen kan bewijzen.
2. De appeasement-politieklakend,
zegde EisenhowerWij zullen nooit
pogen een aanrander te paaien door een
koopje waarin wij de vrede met de prijs
van de eer zouden moeten betalen, want
ten slotte weegt de ransel van een sol
daat minder zwaar dan de boeien van
een gevangene.
3. Daar wij eerbied koesteren voor het
eigen karakter en het verleden van elk
land. zullen wij nooit onze macht ge
bruiken om te pogen het onze politieke
instellingen en ons economische bestel
op te dringen, waarvan wij nochtans zo
veel houden.
4 Na een realistische balans te hebben
opgemaakt van de noden en de mogelijk
heden van onze vrijheidlievende vrien
den. zullen wij niets onverlet laten ter
verzekering van him veiligheid en wel
vaart. Maar. van de andere kant reke
nen wij er op. dat zij, naar best vermo-
steden van Westvlaanderen, dan zal
Yper zijn herwording nabij zijn. En
intussen zal door de opgesomde wer
ken de werkloosheid in grote mate
kunnen bestreden worden.
Voor zes jaar heeft de nieuwe ge
meenteraad de macht gekregen, zes
jaar waarin veel nuttigs kan verwe
zenlijkt worden. Wij hebben getracht
de te volgen weg aan te duiden.
Mochten wij daarin gelukt zijn
H. VERMEULEN-MEYNNE.
gen. hun deel zullen dragen van de last
voor de gemeenschappelijke verdediging
van de vrijheid.
5. Na te hebben erkend, dat de econo
mische welvaart de onontbeerlijke stut
is van de militaire macht en de vrede in
een vrije wereld, onderstreepte het nieuw
staatshoofd, dat de Verenigde Staten over
al de productiviteit zullen bevorderen en
een voor allen voordelige handelspolitiek
zullen voeren.
HET ANTI-SEMÏTISME IN RUSLAND.
In de Sovjet-Unie werden negen Joodse
geneesheren aangehoudenzij maakten
deel uit van de geneeskundige dienst van
het Kremlin en worden inzonderheid be
schuldigd van samenzwering tegen de
militaire leiding in Rusland.
De geneesheren zouden in nauwe be
trekking gestaan hebben met een orga
nisatie Jointgenaamd. De Joint
beweert Tass werd door Amerikaanse
bespiedingsdiensten opgericht onder de
mom van hulpverlening aan Joden in het
buitenland.
De Jointzou. steeds volgens Tass.
bespieding op grote schaal hebben ver
richt. om. in Sovjet-Rusland, en sabo
tage hebben gepleegd.
De geneesheren zouden getracht heb
ben de gezondheid van de hoogste kader
leden van het Rode Leger aan te tasten
om op deze wijze de Russische landsver
dediging te ondermijnen. Zij zouden o. m.
aanslagen hebben gepleegd op het leven
van de maarschalken Vassilievski, Govo-
rov en Konjev. van generaal Timosjenko.
stafhoofd van het Rode Leger, admiraal
Letsjinko en anderen.
WAT IS ER EIGENLIJK IN DE
SOVJET-UNIE OP TIL
Volgens de correspondent van de New
York Times» te Bonn. Drew Middleton.
zien de Amerikaanse, Britse en Duitse
deskundigen drie verklaringen voor de
gebeurtenissen, welke zich tegenwoordig
in Rusland afspelen.
Sedert Moskou vorige Dinsdag mede
deelde. dat negen geneesheren beschul
digd werden van samenzwering met het
oog op het vermoorden van politieke en
militaire kopstukken, werden vele Rus
sische vluchtelingen in Duitsland om hun
mening gevraagd.
Die drie verklaringen zijn de volgen
de
1) In de hoge Russische kringen woedt
er een strijd om de macht. Het leger
en de communistische partij staan te
genover de veiligheidspolitie, welke on
der de bevelen staat van het ministerie
van Staatstoezicht en het ministerie van
Binnenlandse Zaken, waarvan Lavrentf
Beria het hoofd is
2) Er is eveneens een openlijk conflict
gaande tussen de leiders die oordelen
dat de Sovjetbelangen zouden gediend
ziin bij een onmiddellijke preventieve
oorlog en degenen die menen dat de
macht van het Westelijk verbond door
economische en politieke crisis zal ver
zwakken
31 Het anti-semitisme werd thans weer
te voorschijn gebracht en beschreven als
een bedreiging voor de Sovjetleiders, met
het doel een nieuwe stimulans te schep
pen voor de herbewapening en de daar
mee gepaard gaande offers te doen aan
vaarden.
SAMENZWERING TEGEN
WESTDUITSE REGERING ONTDEKT.
De Britse autoriteiten hebben in de Brit
se zone van Duitsland een nazi-samen
zwering ontdekt, die tot doel had het be-
w'ind in West-Duitsland in handen te ne
men. zo wordt officieel door het Foreign
Office medegedeeld. De leiders van het
complot zijn aangehouden.
foreign Office zei dat de zes mannen
voor een onderzoek zouden vastgehouden
worden om te bepalen of him activiteiten
«en bedreiging vormen voor de veiligheid
van de geallieerde strijdkrachten.
SPECTATOR
A ÓU«'' 1
