WERELDGEBEUREN
DE POLITIEKE TOESTAND
ONAFHANKELIJK NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD
VOOR HET ARRONDISSEMENT YPER.
De Arthur Merghelynck-
Herdenking te leper
6e JAARGANG Nr 29
PRIJS 3 Fr.
ZATERDAG 20 JUNI 1953
VERSCHIJNT ELKE WEEK 'S ZATERDAGS
MEVROUW ROOSEVELT
HET YPERSCH NIEUWS
BESTUUR EN REDACTIE 34. BOTERSTRAAT, YPER
Tel. 500 Postcheckrek. 461.73 (L. DUMORT1ER)
ABONNEMENTSPRIJS
1 JAAR 135 fr. 6 MAAND70 fr.
Arthur Merghelynck is geen van die figuren geweest wier naam
schitteren in de onsterfelijkheid en wier daden door groot en
klein gekend zijn; neen. het is een van die nederige, stille
werkers geweest die zonder groots vertoon door het leven gaan.
doch wier arbeid oneindig veel bijgedragen heeft om de geschie
denis van een streek en van haar volk voor de nakomelingschap
te bewaren. Het mag daarom tot de grootste verdienste gerekend
worden van de vereniging «Les Amis de l'Hótel-Musée Merghe
lynck en dan vooral van haar secretaris en tevens conser
vator van het Merghelynckmuseum. de h. van Renynghe de
Voxvrie. die werkelijk geen moeite ontzien heeft dat ze de
naam van Arthur Merghelynck in een ruimere kring heeft weten
bekend te maken.
EEN GESLAAGD HERDENKINGSFEEST
In dat teken gezien, is het feest van
Zaterdag 1.1. ter gelegenheid van de her
denking van het eeuwfeest der geboorte
van Jonkheer Arthur Merghelynck. een
mee\ aller geworden. Want de ruim 350
personen, die aan dit feest deelgenomen
hebben zullen in hun hart de herinne
ring meedragen van Arthur Merghelynck
en van zijn milddadigheid, die zo treffend
tot uiting komt als men dit prachtige ge
heel aanschouwt dat het kasteel Beau-
voorde biedt en waarvan ook het Mer
ghelynckmuseum ons binnen afzienbare
tijd zal kunnen overtuigen.
350 personen verenigen voor een her
denkingsfeest is zeker een hele prestatie
en dan vooral als men weet dat daaronder
tal \an vooraanstaande en invloedrijke
personen waren, zowel uit eigen land als
van het Noorden van Frankrijk. Daar-
o.n zul dit feest niet alleen de figuur van
Arthur Merghelynck beter belicht heb
ben, doch het zal ook onze oude stad
leper ietwat uit de vergetelheid gerukt
hebben, waarin zij maar al te vaak dreigt
weg te doezelen Dit feest heeft dan ook
een contactname tot stand gebracht, waar
van het beste mag verwacht worden voor
de toekomst.
niet konden tegenwoordig zijn, verleende
de h. voorzitter het woord aan de h. van
Renynghe de Voxvrie.
De h van Renynghe de Voxvrie, conser-
vator van het Museum en waarlijk de
promotor van deze huldedag, schetste op
bevattelijke wijze het werk van Arthur
Merghelynck. historiograaf en maecenas
Hij wees op het groot belang van zijn
werk als geschiedkundige, waarna hij
sprak over zijn schenkingenBeauvoor-
de en Merghelynckmuseum
Hij dankte de h. Harmei die het mo
gelijk gemaakt had de restauratie van
j het Merghelynckmuseum voort te zetten
en bracht dan hulde aan de h Gustave
Verhaeghe uit leper, die in 1915 tal van
voorwerpen uit het museum gered en be
waard had. Ook loofde hij het werk van
aannemer Mahieu en van zijn bekwame
ambachtslieden die ervoor instaan dat
het museum binnen een tweetal jaar in
zijn oorspronkelijke staat zal hersteld
zijn.
1 Hierop werd het woord verleend aan
de h. Victor Tourneur, bestendig secre
taris van de Academie voor Wetenschap
pen. Schone Kunsten en Letteren
Namens de Academie bedankte deze de
regering. Les Amis de l'Hötel-Musée
Enkele personaliteiten die op de academische zitting in het Merghelynckmuseum
aanwezig waren. Van links naar rechtsDom Neve, ridder van Outryve d'Ydewalle,
burgemeester Vanderghote, de France consul Alabrune, Mgr Dupont. hulpbisschop van
Rijsel Mgr Detrez, voorzitter van 't Comité flamand de France en minister Harmei.
DE ACADEMISCHE ZITTING
Te 11 uur werd een academische zit
ting gehouden in het Merghelynckmu
seum. waar we onder de talrijke deelne
mers o m de aanwezigheid noteerden van
de hh. Harmei. minister van openbaar on
derwijs ridder P van Outryve d'Yde
walle. gouverneur der provincie West-
VlaanderenMgr Dupont, hulpbisschop
van RijselMgr Detrez. voorzitter van het
Comité flamand de France Dom Neve
van de abdij van St Andries (Brugge)
Z.E.H C. Verhaeghe. deken van leper
Ch. van den Borren en V Tourneur. resp.
voorzitter en bestendig secretaris van de
Academie voor Wetenschappen. Schone
Kunsten en Letteren Leo van Puyvelde.
afgevaardigde van de Koninklijke Vlaam
se Academie voor Taal- en Letterkunde
Jottard. consul-generaal van België te
RijselAlabrune. Frans concul te Kort-
rijkburgemeester Vanderghote schepen
Robynsenator Missiaenrechters Ghes-
tem en Colleonderzoeksrechters Verbeke
en Biebuyck Bruneel de la Warande,
burgemeester van Kemmelde Thibault
de Boesinghe. burgemeester van Boezin-
ge en tal van vooraanstaande personali
teiten.
De h Coppieters de Gibson voorzitter
van Les Amis de l'Hótel-Musée Merghe
lynck verwelkomde de bezoekers in bei
de landstalen, na de h. Van Houtte. eer
ste minister, verontschuldigd te hebben
Hij bedankte achtereenvolgens de hh. gou-
verneür Ridder van Outryve d'Ydewalle.
burgemeester Vanderghote de beide Aca
demies en het Comité flamand de Fran
ce voor hun gewaardeerde medewer
king. Voor dit laatste comiteit dat met
een 80-tal leden op deze plechtige zit
ting aanwezig was. had hij een bijzon
der woord van lof.
Na nog Eerste-Minister Van Houtte
Mgr Cento, pauselijk nuntiusMgr De
Smedt. bisschop van Brugge en kardinaal
Liénart van Rijsel. verontschuldigd te
hebben, die allen hun leedwezen hadden
uitgedrukt omdat ze op deze herdenking
Mevrouw Roosevelt tracht, naar Oosters gebruik, rijst te eten met behulp
van de lange smalle stokjes.
Merghelyncken dan vooral de h. van
Renynghe de Voxvrie voor de ijver die
aan de dag gelegd werd bij de herop
bouw van het Merghelynckmuseum.
Op zijn beurt belichtte hij het werk van
Arthur Merghelynck en sprak van zijn twee
schenkingenBeauvoorde. dat hij een
uiting noemde van de Vlaamse kuituur
en het Merghelynckmuseum een toon
beeld van Franse kuituur
De voorzitter verleende daarop het
woord aan de h. Harmel, minister van
Openbaar Onderwijs Achtereenvolgens
in het Frans en dan in het Nederlands
belichtte de minister de betekenis van het
privaat maecenaathij juichte het dan
ook toe waar het de regering van de
zorg ontlast die deze voor de Koninklijke
Academie te dragen heeft.
Hij eindigde met het Comité flamand
de Francete huldigen en in het bij
zonder aan Mgr Detrez de erkentelijk
heid van de Belgische Natie te betuigen,
niet alleen voor zijn letterkundig werk.
maar ook voor Zijn grote verdiensten tij
dens de oorlog van 1940 Het was dan
ook onder algemeen handgeklap dat hij
aankondigde dat het Zijne Majesteit Ko
ning Boude wijn behaagd had. Mgr Detrez
tot Ridder in de Leopoldsorde te benoe
men. Hij spelde daarop Mgr Detrez het
ereteken op de borst
Mgr Detrez. zichtbaar ontroerd, kwam j
daarop aan het woord Hij dankte voor
dit blijk van erkentelijkheid ten over
staan van de Vlamingen van Frankrijk en
dankte in het bijzonder Koning Boude-
wijn. Hij bracht hulde aan de twee aca
demies. die deze dag mogelijk hadden ge- j
maakt, waarna hij uitweidde over de ban
den die de Vlamingen van het Noorden,
met ons land verbinden
Nadat de h. van Renynghe de Voxvrie
nog enkele practische raadgevingen gege
ven had aan de deelnemers, in verband
met het verder verloop van de feeste
lijkheden. werd deze academische zitting
geheven.
(zie vervolg blz 4>
OOST-DUITSLAND WIL
DEMOCRATISEREN
Oost-Duitsland blijkt het ernstig te me
nen (althans voor zover dit is te contro
leren) met de democratisering van het
land aldus meldt een Nederlands blad.
De grootste stap is. dat de nieuwe Rus
sische Hoge Commissaris. Semyonov. de
ontbinding van het grootste deel van de
Volkspolitiein feite de kern van
het leger heeft bevolen.
In de eerstkomende maanden zullen di
rect al 80.000 recruten de uniform uit
trekken Op de lange duur zal er van het
leger van 120 000 man slechts 20.000 (het
kader) overblijven, Maar er zijn ook an
dere lichtpunten.
Zo zijn ruim 4000 mannen en vrouwen,
die wegens schendingen van de commu
nistische wetten tot gevangenisstraf wa
ren veroordeeld, in vrijheid gesteld. An
deren zullen spoedig volgen.
En ook het beeld van de steden veran
dert Banieren met communistische leu
zen en aanplakbiljetten worden verwij
derd De zelfcritiek neemt toe De re
gering heeft bekend fouten te hebben ge
maakt en in het officiële blad van de
Russische bezettingsstrijdkrachten werd
zelfs verklaard, dat de «ontbonden Rus
sische contröle-commissie in zekere mate
verantwoordelijk was voor in het verle
den begane fouten
Een merkwaardig feit. niet alleen om
dat de Russen zich voor het eerst zelf erf-
tiseren. maar bovendien omdat Hoge Com
missaris Semyonov de vroegere politieke
adviseur van deze commissie, dezelfde Se
myonov van het maken van fouten be
schuldigt
Intussen worden in alle vergaderzalen
en fabrieken de partijleden van de SED.
de socialistische en communistische een
heidspartij. bij elkaar getrommeld om een
verklaring van de nieuwe richtlijnen van
de partij aan te horen. En als tweede re
den voor deze vergaderingen noemt men.
dat men hiermee de ontevredenheid on
der de leden hoopt tegen te gaan en hun
desertie uit de partij te voorkomen.
Volgens het West-Berlijnse blad Tele-
graf 2ijn ook een groot aantal leden van
de SED gearresteerd. Het blad meldde te
vens. dat de Oost-Duitse regering binnen
kort passen voor onbelemmerd reizen
van en naar West-Duitsland zou uitgeven.
Het blad noemde zelfs cijfers 4000 deze
maand. 7500 in Juli en 10 000 in Augustus.
Niettemin, in West-Duitsland blijft men
achterdochtig en deze houding overheerst
zelfs bij de socialisten, die altijd hebben
gehamerd op hereniging van Oost- en
West-Duitsland door middel van bespre
kingen met de Russen.
De voorzitter van deze partij. Ollen-
hauer. sprak zich te Regensburg uit voor
het houden van de Bermuda-conferentie,
waar de voorwaarden voor een viermo-
gendheden-conferentie moesten worden
vastgesteld
En de socialistische voorzitter van de
Bondsdag-commissie voor vraagstukken
betreffende geheel Duitsland. Herbert
Wehner. eiste het ontslag van Walter Ul-
bricht. de Oost-Duitse vice-premier, se
cretaris - generaal van de SED en tot
%-oor kort de machtigste man in Oost-
Duitsland. Dit eerst zou het bewijs voor
de ernst van de koerswijziging in de Oos
telijke zone zijn.
Trouwens, dit is ook de mening van de
meeste waarnemers De val van Ulbricht
zal eerst bewijzen dat er werkelijk een
ommekeer in Oost-Duitsland gaande is.
IN OOST-BERLUN BETOOGDEN
DUIZENDEN ARBEIDERS ZIJ EISTEN
VRIJE VERKIEZINGEN EN
VRIJLATING VAN ALLE POLITIEKE
GEVANGENEN.
Duizenden Oostberlijners stapten woens
dagochtend in kolommen door het cen-
trum van Oost-Berlijn. naar het door de
I communistische politie bewaakte rege-
ringsgebouw, terwijl gewapende Russische
soldaten, die met vrachtwagens werden
aangevoerd, de politie ter hulp kwamen
I Communistische Oostduitse politieagen
ten poogden door middel van hun knup
pels een menigte van 15.000 opgewonden
arbeiders terug te drijven, die poogden
het Oostduitse regeringsgebouw in het
centrum van de stad te bestormen.
Onmiddellijk daarop ontstonden hevige
gevechten in de Leipzigerstrasse. tussen
de talrijke woedende betogers en de poli
tie.
De gewapende agenten hebben in geslo
ten gelederen de betogers gechargeerd.
Het Russische ambassadegebouw wordt
bewaakt door Russische soldaten, die met
mitrailleurs gewapend zijn.
Voor zij door de politie werden terug
gedreven stapten de betogers hand in
hand en riepen al maar door
Wij willen vrije verkiezingen
Later in de dag werd opnieuw betoogd
en werd er op de betogers geschoten twee
arbeiders werden gedood. Dit volstond
om de ontevreden gemoederen nog meer
op te hitsen, zodat de Russische overheid
besloot alle samenscholingen van meer
dan drie personen te verbieden.
Aldus is de toestand in Oost-Duitsland
plots zeer ernstig geworden. Temeer, daar
nu ook door de Oost-Duitsers vrije ver
kiezingen voor gans Duitsland opgeëist
worden
FOSTER DULLES GELOOFT NIET AAN
GRONDIGE KOERSWIJZIGING VAN
RUSSISCHE POLITIEK.
Staatssecretaris Foster Dulles heeft op
een persconferentie verklaard, dat hij nog
steeds aan een nakende wapenstilstand in
Korea geloofde, maar dat de huidige ge
vechten het moeilijk maakten het tracé
van de demarcatielinie vast te stellen. Hij
voegde er aan toe dat het doel van de
politieke conferentie die na de sluiting
van een wapenbestand zal plaats hebben,
is het probleem van de eenmaking van
Korea te onderzoeken, maar dat de Ame
rikaanse regering thans de opportuniteit
overweegt om de Indochinese kwestie op
de agenda van deze vergadering te bren
gen.
Dhr. Dulles verklaarde verder, dat de
door Rusland in Europa genomen initia
tieven ten doel hebben de eenmaking van
West-Europa te beletten, en voegde er aan
toe geen enkele reden te hebben om aan
een grondige koerswijziging van de Rus
sische politiek te geloven, maar dat het
alleen een kwestie van tactiek was.
De staatssecretaris zei in antwoord op
een vraag, dat het mogelijk was dat de
datum van de Bermuda-conferentie in
gevolge de Franse crisis nog zal worde>
verdaagd. Hij voegde er evenwel aan toe
dat de Amerikaanse regering geen en
kele mededeling had ontvangen van de
Franse regering waarin deze er zou op
aandringen de datum van de conferen
tie te verdagen
Dhr Dulles heeft verder verklaard per
soonlijk te geloven aan de eenmaking van
Korea. Duitsland en Oostenrijks en er van
overtuigd te zijn. dat deze zullen tot stand
gebracht worden door de gepaste politie
ke methodes. De politieke conferentie
over Korea zal om. een gelegenheid zij*
om die doeleinden te bereiken, zei hij.
NIEUWE GERUCHTEN
OVER ONDERTEKENING
VAN WAPENSTILSTAND IN KOREA
OP 25 JUNI.
In Korea wordt andermaal uitzonder
lijk geweldig gevochten, zodat men zich
ernstig begint af te vragen, waartoe die
nen eigenlijk alle geruchten over een na
kende wapenstilstand.
Naar schatting 1000 Chinezen hebben
Dinsdag aan het Oostelijk-centrale front
op Korea een nieuwe zware aanval ge
richt op Zuidkoreaanse posities ten zuid
oosten van de «Vingerheuvel»
De Chinezen bestookten een gedeelte
van de geallieerde lijnen, dat sinds Zon
dag door een reeks aanvallen waarbij de
geallieerde eenheden zich moesten terug
trekken. verzwakt was.
Een zwaar artillerie en mortier-sper
vuur ging de aanval vooraf.
Vervolgens trok een Chinese compagnie
in de stromende regen op de geallieerden
toe. een kwartier later gevolgd door een
tweede compagnie van meer dan 200 man.
Men kan zich moeilijk een juist oor
deel vormen van de juiste toestand aan
het front. De vraag is. of het Zuidkore
aanse tegenoffensief voldoende is geweest,
om de hevigste Chinese aanval sedert 1951
te -tuiten.
De nieuwe Chinese aanval schijnt de
ze vraag op ontkennende wijze te be
antwoorden
Maar in tegenstelling met deze her
nieuwde hevige, gevechten kwamen de
voltallige geallieerde en communistische
bestandsonderhandelaars Woensdag gedu
rende 20 minuten te Pan Moendjon bi.i
elkaar.
Terwijl de conferentie aan de gang was.
bazuinden luidsprekers in de communis
tische frontstellingen, dat de wapen
stilstand op 25 Juni zal getekend worden
Reeds eerder waren er van geallieerde
zijde aanduidingen merkbaar, die even
eens 25 Juni als de ondertekeningsdag in
het vooruitzicht stellen
DE BERMUDEN-CONFERENTIE
ZOU OP 29 JUNI PLAATS HEBBEN.
De datum voor de aanvang van de con
ferentie der Bermuden zou voorlopig
vastgesteld zijn op 29 Juni. zo wordt te
Londen vernomen.
De heer Winston Churchill zou voor
nemens zijn 27 Juni Londen per vlieg
tuig te verlaten.
REGERINGSCRISIS IN FRANKRIJK.
In Frankrijk blijft de regeringscrisis
duren. De Franse Nationale Vergadering
heeft aan de h. Georges Bidault de inves
tituur geweigerd voor de vorming van een
Franse regering, waartoe hij door presi
dent Auriol was aangezocht.
De h. Bidault bekwam, na een lang
en vinnig debat, slechts 313 van de 627
stemmen. Hij kwam één stem te kort.
daar de vereiste meerderheid 314 be
droeg.
Thans werd André Marie, radicaal so
cialist, door President Auriol verzocht om
een nieuwe regering te vormen André
Marie aanvaardde de opdracht en zal he
den avond Donderdag zich voor de
Nationale Vergadering aanbieden Zal
hij in zijn poging gelukken
SPECTATOR
EEN REGERINGSONTWERP
BETREFFENDE
HET GEWAARBORGD LOON
NAAR DE RAAD VAN STATE
VERZONDEN.
Minister Van den Daele had tegen 15
Juni een wetsontwerp beloofd met be-
trekking tot het gewaarborgd weekloon
I Op 12 Juni hield hij woord. Hij gaf
i aan de pers de volgende verklaring over
de inhoud van zijn ontwerp
Het regeringsontwerp aangaande het
vast weekloon wordt voor dringend ad
vies naar de Raad van State gestuurd.
Het is zeer soepel opgevat. Het voorziet
een minimum en een geleidelijke toepas
sing
Alvorens de wet op een bepaald be
drijf toepasselijk wordt, is er een konink
lijk besluit noodzakelijk voor elke nij
verheidstak afzonderlijk, na raadpleging
van de bevoegde Paritaire Commissie die
bepaalde modaliteiten zou kunnen voor
stellen.
Sommige nijverheidstakken, gezien
de aard van de werkvoorwaarden kun
nen niet onderworpen worden aan ce
wet (b.v. haven en landbouw).
Het ontwerp voorziet uitbetaling van
een loon in geval van ziekte gedurende
minimum drie dagen, die volgen op de
carentiedagen.
In de wet zelf zijn enkel nog onder
nemingen bepaald, waar thans reeds een
ondernemingsraad bestaat, d wz. onder
nemingen met 250 arbeiders en meer.
De Paritaire Commissies mogen bij
eenparig besluit voorstellen doen om de
wet op al de ondernemingen van dezelfde
bedrijfstak te doen toepassen.
Inzake werkloosheid wordt vooral be
oogd een misbruik tegen te gaan. name
lijk de organisatie van gelegenheidswerk-
loosheid naar aanleiding van feestdagen,
die midden in de week vallen.
De regelmatige gedeeltelijke werkloos
heid valt buiten het kader van dit ont
werp.
Wat de kwestie van de vooropzeg be
treft. dit wordt geregeld, door het voor
stel van de C.V.P-er De Paepe Het ge-
(zie vervolg volgende blz
