De Provinciale Cultuurdagen
WERELDGEBEUREN
ONAFHANKELIJK NIEUWS- EN AANKONDIGINGSBLAD
VOOR HET ARRONDISSEMENT YPER.
6c JAARGANG Nr 50
PRIJS 3 Fr.
ZATERDAG 14 NOVEMBER 1953
VERSCHIJNT ELKE WEEK 'S ZATERDAGS
OPENING VAN DE PROVINCIALE TENTOONSTELLING
VAN BEELDHOUWKUNST EN TOEGEPASTE KUNST
BRITSE TRADITIE
Dienst der waterbedeling
HET YPERSCH NIEUWS
gXSTUUR EN REDACTIE: 34. BOTERSTRAAT, YPER
Tci 5W Postcheckrek.461.73 (L. DUMORTIF.R)
ABONNEMENTSPRIJS
1 JAAR ltf Ir. f MAANDT fr.
Dit jaar worden van 8 tot 22 November andermaal de provinciale
cultuurdagen gehouden. Onze stad kreeg in de culturele manifes
taties die ermede gepaard gaan, een voorname plaats toegewezen,
want aldus werd op Zondag 8 November in de Lakenhalle de
provinciale tentoonstelling van beeldhouwkunst en toegepaste
kunst geopend, terwijl Zondag e.k. 15 November in de Stads
schouwburg het provinciaal koorfestival doorgaat.
EEN UITGELEZEN PUBLIEK
De opening van de provinciale tentoon
stelling van beeldhouwkunst en toegepas
te kunst had Zondag 1.1. plaats in de bo
venzaal van de Lakenhalle, in aanwezig-*
beid van een uitgelezen publiek. In het
gedeelte onder de belforttoren had men
een voordrachtzaaltje ingericht, dat al
hoewel enigszins primitief, toch impo
neerde door de grootsheid van het ka
der We kunnen het alleen jammer noe
men dat het daar zo koud was. hetgeen
nu eenmaal niet de gewenste stemming
meebracht om een voordracht bij te wo
nen. Gelukkig wisten de sprekers het au
ditorium te boeien, zodat we dan ook
spoedig over dit kleine euvel heenstappen.
Aan de voordrachttafel hadden plaats
genomende h.h. J Storme, lid van de
bestendige deputatie en tevens voorzitter
van de provinciale cultuurdagen J. Van-
derghote. burgemeester der stad leper
A Dehem. schepen van schone kunsten
en Drs Fr. Vromman, leraar aan het Kon.
Atheneum te Brugge, die de spreekbeurt
zou houden.
Verder bemerkten we nog de aanwe
zigheid van Z E.H. deken Verhaeghe de
h.h. Carre, procureur des konings Talpe.
rechter en Verbeke, onderzoeksrechter
Vanwalleghem, burgemeester van Pope-
ringePersoone. burgemeester van Wa-
touBrei. burgemeester van Zandvoorde
(leper) Muiier. schepen der stad leper
gemeenteraadsleden Capoen, Michiel. Roe-
giers en WormeBrabandts. lid van de
CO.O van leper; erestadssecretaris G
Versailles en stadssecretaris A. Versail
les Gits, stadsarchitectkapitein Bellan
ge districtsbevelhebber der Rijkswacht
politiecommissaris Huyghebaertinspec
teur van het onderwijs Duthoitarrondis
sementsingenieur Defrance Blomme. di
recteur der stedelijke muziekacademie
Hogg, diensthoofd van de Imperial War
Graves Commission te leper en verder
nog tal van vooraanstaande personalitei
ten. kunstenaars, enz...
ving moeten staan, als het doel tegenover
het middel Beschaving zou dus het mid
del moeten zijn om meer cultuur te ver
werven. hetgeen niet altijd het geval is-
Het is echter de plicht van de openbare
besturen dit in de hand te werken.
Dit jaar heeft men gemeend de cultu
rele dagen te moeten in het teken stellen
van de beeldhouwkunst en de toegepaste
kunst omdat er vooral op dit laatste
gebied zoveel wansmakelijks in de han
del wordt gebracht. Door dit initiatief
beoogt men dan ook de kopers op te voe
den. opdat ze aesthetisch verantwoorde
voorwerpen zouden eisen
In deze tentoonstelling, zo vervolgde
spreker, zijn tal van gebruiks- en sier
voorwerpen te zien. die aesthetisch ver
antwoord zijn. Het is de wens dat het
volk zou leren smaak vinden in die kun
stige voorwerpen.
Tot slot bood hij nog aan de h. Lucien
De Gheus. uit Poperinge. die dit jaar de
2e prijs voor beeldhouwkunst van de pro
vincie behaalde, zijn beste gelukwensen
aan.
BELANGWEKKENDE SPREEKBEURT
VAN DRS FR. VROMMAN
Drs Fr. Vromman, aan wie vervolgens
het woord verleend werd, begon zijn
spreekbeurt met het initiatief van de pro
vincie te loven, om door het inrichten
van deze tentoonstelling meer schoonheid
te brengen in het dagelijks leven, door
de toegepaste kunst.
Niets is zo oud als de toegepaste kunst,
zegde sprekerde toegepaste kunst is
vergroeid met het wezen zelf van de mens.
Toegepaste kunst brengt schoonheid
aangepast aan het doelmatige De voor
werpen die we dagelijks gebruiken, moe
ten in de eerste plaats doelmatig zijn. t.t.z.
kunnen dienen voor hetgeen ze bestemd
zijn. doch ze kunnen tevens schoon zijn.
aangenaam om zien. Dit kan gebeuren
door de vorm, de lijnen en de versiering.
Er zijn twee soorten van toegepaste
I kunst, namelijk het enkel product, het
Enkele personaliteiten bij de opening van de tentoonstelling. Van links naar rechts:
de bekende beeldhouwer Koos Van der Kaav bestendig afgevaardigde Jozef Storme,
voorzitter van de provinciale cultuurdagenLucien De Gheus uit Poperinge, 2e prijs
van de provincie voor beeldhouwkunst en Drs Fr. Vromman, leraar aan het Kon.
Atheneum te Brugge, die de voordracht hield.
In een inleidend woord dankte de h.
schepen Albert Dehem het provinciaal be
stuur omdat het de stad leper betrokken
nad in deze cultuurdagen. Hij beschouw
de dit niet alleen ais een teken van waar
dering. doch ook als een blijk van erken
ning van al het goede dat op cultureel
Plan in de stad wordt gepresteerd- Hij
«as dan ook fier te kunnen zeggen dat
°P cultureel domein een aanzienlijke voor-
ui,gang werd geboekt en drukte de wens
"n dat deze tentoonstelling de beste
ruchten zou mogen afwerpen en dat ze
?'ch in een goede belangstelling zou mo
gen verheugen
DE H. STORME AAN HET WOORD
De h Jozef Storme, voorzitter van de
Provinciale cultuurdagen. nam vervolgens
et xvoord en dankte de h.h. burgemees-
e. en het schepencollege omdat ze zo
bereidwillig de vraag van het provinciaal
bestuur ingewilligd hadden en de Laken
halle voor deze tentoonstelling en tevens
e stadsschouwburg voor het koorfestival,
er beschikking hadden gesteld.
Hi) weidde vervolgens uit over het be-
->-'P cultuur «een begrip, zegde hij. dat
T'T'g verschilt van beschaving. Gewoon-
^hebben wij meer beschaving dan cul-
Det is daarom dat de openbare bestu-
|®n zich inspannen om beiden gelijke tred
'aten houden. Naast een grote vooruit-
'n de beschaving door de techniek
te 'Jni de cultuur er op achteruitgegaan
zijn bij vroeger, zegde spreker-
totuur zou echter tegenover bescha
enig stuk. en het massa-product Op dit
laatste gebied beweegt zich de nijver
heidskunst.
De toegepaste kunst heeft een dubbele
taak te vervullen een sociale en een cul
turele. Want naast de geestelijke verhef
fing van de arbeiders, brengt ze ook nader
tot de gehele kunst.
Spreker weidde vervolgens uit over een
modern duel dat aan gang ismachine
contra handwerk. De vooruitgang van de
machine in de 19e eeuw. bracht een totale
omwenteling op economisch, sociaal en
politiek gebied. Het degelijke handwerk
werd erdoor volledig op de achtergrond
gedrongen. Aanvankelijk legde men zich
bij die toestand neer. doch dan zetten
de verdedigers van het kunstambacht zich
schrap. Vooral de Engelsen Ruskin en Mor
ris plaatsten zich hierbij op het voor
plan Ze hadden echter het nadeel te veel
terug te gaan naar het verleden, waar
door ze het contact met de eigen tijd
misten.
Bij het begin van de 20e eeuw traden
grote vernieuwers naar voorde Neder
lander Dr Berlage en onze landgenoot
Henri Van de Velde. Dezen gingen terug
naar het wezen van de toegepaste kunst
i Vooral Van de Velde ging terug naar het
juiste begrip: hij wil redematige concep
tie en zoekt de essentiële vorm van het
gebruiksvoorwerp. Beiden helpen een gro
te vernieuwing inluiden
De rol van Van de Velde nader ontle-
(zie vervolg blz 7)
Om de openingsplechtigheid bij te wonen begeven de Britse koningin en de
hertog van Edimburg zich naar het Parlement in een praalkoets, getrokken
door vier prachtige paarden, zogenaamde Windsor Greys.
door het mensdom de levensmiddelenpro
ductie en de levensstandaard kan verho
gen zonder het gebied van een buurland
te moeten binnenvallen 3 de internatio
nale samenwerking en de pogingen van de
Ver Staten om het bedrijfsleven en het
productievermogen van de door de oor
log verzwakte landen te herstellen
HOE STAAT HET MET HET
COMMUNISME IN HET VRIJE
EUROPA
De communisten hebben in West-Euro
pa in de laatste jaren een groot aantal
leden en veel steun van de vakbonden ver
loren aldus wordt gezegd in een verslag
van de sub-commissie voor buitenlandse
betrekkingen van de Amerikaanse Senaat.
In dit zestig bladzijden tellend rapport
wordt een overzicht gegeven van de om
vang en de ontwikkeling van de commu
nistische beweging in alle landen en ge
bieden van de wereld
In zijn voorwoord tot het verslag zegt
de senator Alexander Wiley, dat bij le
zing van het verslag in de eerste plaats
de snelle uitbreiding van de communis
tische beweging opvalt. Ondanks de zwa
re verliezen, welke de communisten in W
Europa hebben geleden, zijn zij er in ge
slaagd. het aantal op de communisten uit
gebrachte stemmen in Italië. Frankrijk en
IJsland te handhaven, al moet erkend
worden dat dikwijls grote aantallen pro-
communistische stemmen, zowel in Frank
rijk als in Italië eerder tegen de regering
waren gericht, dan dat zij pro-commu
nistisch waren
In de zestien Westeuropese landen zijn
naar schatting ongeveer drie millioen aan
gesloten communisten en dertien millioen
personen, die bij verkiezingen hun stem
op de communisten uitbrengen.
In Noord-Afrika en het Midden-Oosten,
met uitzondering van Perzië. zijn. volgens
het verslag, de communistische partijen
nog niet sterk genoeg om de structuur van
de samenleving door een revolutie te ver
anderen.
Door de kracht en de stabiliteit van de
niet-communistische Aziatische landen
was de kracht van de communistische
partijen in deze landen aanzienlijk ver
minderd. Maar, zo wordt in het verslag
betoogd als gevolg van ontwikkelingen
in de internationale politiek kan het ge
tij ieder ogenblik keren.
In Latijns-Amerika is in de jaren 1944
tot '47 het aantal aangesloten communis
ten van 330.000 verminderd tot ongeveer
200.000 In de twaalf van de twintig La-
tijnsamerikaanse landen wordt de commu
nistische partij van regeringswege onder
drukt. aldus het verslag.
DE WESTERSE DRIE KOMEN TOCH
BIJEEN OP DE BERMUDEN.
Het wil geenszins vlotten tussen Rus
land en de Westerse landen. Het is dui
delijk. dat Rusland op het ogenblik geen
persoonlijk heil ziet in een bespreking van
het Duitse probleem. Anderzijds blijkt
thans, dat de Westerse Drie er genoeg van
heeft steeds op een Russische weigering
schipbreuk te moeten lijden.
Maandagavond werd te Washington ver
nomen dat President Eisenhower plannen
koestert om eerstdaags persoonlijk met
Eerste Minister Winston Churchill en pre
mier Joseph Laniel overleg te plegen over
de koude oorlog met Rusland.
Een hooggeplaatst regeringsambtenaar
liet uitschijnen dat de plannen voor een
spoedige bijeenkomst der Westerse Grote
Drie reeds goed gevorderd zijn De con
ferentie zal vermoedelijk op de Bermuden
gehouden worden, waarschijnlijk in De
cember.
In Juli jl. zouden Churchill. Laniel en
Eisenhower op de Bermuden vergaderen,
doch ze moesten hun bijeenkomst afgelas
ten toen Churchill plots ziek viel.
Het initiatief voor deze conferentie zou
KOREA.
De geallieerde en Sinokoreaanse afge
vaardigden op de voorconferentie hebben
Vrijdagvoormiddag besloten de conferen
tie tot een onbepaalde datum te schorsen
Die beslissing werd genomen na een ver
gadering. die een twintigtal minuten duur
de en waarop de Sinokoreanen het voor
stel van Arthur Dean met het oog op een
beslotên bijeenkomst van een subcommis
sie ten einde de adviseurs de mogelijk
heid te bieden het probleem van de agen
da te onderzoeken, hebben aanvaard De
vergaderingen van de voorconferentie zul
len slechts hervat worden wanneer de
adviseurshun werkzaamheden zullen
beëindigd hebben.
Zuid-Korea heeft laten weten. dat. wat
er ook voor uitstel mag komen voor de
politieke conferentie, president Syngman
Rhee zal weigeren na 27 Januari 90
dagen, nadat de conferentie zou moeten
beginnen de wapenstilstandsvoorwaar
den nog langer in acht te nemen.
Volgens de laatste gegevens, die thans
zijn verzameld, zijn in totaal meer dan
drie millioen personen het slachtoffer ge
worden van de Koreaanse oorlog
Aan geallieerde zijde is dit cijfer
1.474.269. waarvan 1.312.836 Zuidkoreanen
Van dit laatste aantal zijn 415.004 perso
nen gedood. 428.568 gewond en 459.428 ver
mist. Het aantal teruggekeerde krijgsge
vangenen bedraagt 7.848. het aantal ge
vangenen, dat waarschijnlijk nog in Ko
reaanse handen is 1 988.
De verliezen voor de Verenigde Staten
bedragen25 604 doden. 105.961 gewon
den en 7 955 vermisten. Voor de Britten
710 doden. 2.278 gewonden. 1 263 vermis
ten en 766 gevangenen. Totaal5.017
Frankrijk288 doden. 818 gewonden. 18
vermisten. 11 gevangenen. Totaal 1135. Ne
derland 111 doden. 589 gewonden. 2 ver
misten. 2 gevangenen. Totaal704.
WILSON OVER DE DERDE
WERELDOORLOG.
Talrijk zijn degenen die geloven dat
een derde wereldoorlog onvermijdelijk is.
zich hierbij steunend op voorbeelden uit
de geschiedenis of op persoonlijke opvat
tingen. Ik deel hun mening nietzo
heeft Charles Wilson. Amerikaans minis
ter van landsverdediging Donderdag
avond verklaard in een rede in de aca
demie voor politieke wetenschappen te
New-York.
Het grootste raadsel van de 20ste
eeuw. zo gaf Wilson evenwel toe. bestaat
er in het middel te vinden om een duur
zame vrede tot stand te brengen na de
militaire zege te hebben behaald
De minister gaf herhaaldelijk in zijn
rede de overtuiging te kennen dat een
derde wereldoorlog, waarbij zelfs de Ver
enigde Staten de overwinning zouden be
halen op de USSR. niet de grondslagen
kan leggen voor een duurzame vrede
De jongste oorlogen, die door twee gro
te volken werden gevoerd, zijn steeds
noodlottig gebleken voor beiden, aldus
Wilson want de overwinning zelf hield
de kiemen in van het verval van de over
winnaar
De Britse historicus Toynbee heeft 21
oorlogen geteld, die eindigden met een
nederlaag voor beide partijen
Na er aan te hebben herinnerd dat een
derde wereldoorlog ditmaal de bestaans
middelen van millioenen mensen zou ver
woesten en dat de steden noch een terug
keer naar het platteland him een be
staansmogelijkheid zouden biedenver
klaarde WilsonIk hoop dat de Ver
enigde Staten, als huidige leider van de
wereld, niet het lot zullen ondergaan van
al de grote volken uit de geschiedenis
Mijn hoop steunt op drie redenen, al
dus Wilson1. de eerbied voor de rechten
van de mens. het hoofdbeginsel van de
Amerikaanse houding in de wereld2.
de wetenschappelijke vooruitgang, waar
zijn uitgegaan van Churchill, die opnieuw
de Bermuden als plaats van bijeenkomst
voorstelde.
UNO ZOU IN 1955 HERZIEN
WORDEN.
Tegen het verzet van de communisten
in keurde de juridische commissie van de
UNO een resolutie goed. waarin wordt ge
vraagd dat in 1955 zou begonnen worden
met het voorbereidend werk voor een mo
gelijke conferentie voor de herziening van
het UNO-handvest.
Na een débat dat twee weken duurde
en dat zich in ruime mate afspeelde rond
de communistische beschuldigingen dat
de V. S. de herziening van het handvest
met agressieve doeleinden en tegen de
belangen van de vrede nastreven, werd
de resolutie met 48 stemmen tegen 5 (het
Sovjetblok) goedgekeurd.
In het UNO-handvest. zoals het op de
stichtingsconferentie te San Francisco
werd aangenomen, wordt voorzien dat op
de tiende zitting, die in November 1955
begint, de kwestie van een mogelijke con
ferentie voor herziening van het hand
vest automatisch op de agenda moet wor
den geplaatst. De thans goedgekeurde re
solutie voorziet enkel het voorafgaande
lijk verzamelen van documenten die de
afgevaardigden zouden kunnen helpen bij
de voorbereiding voor dat debat-
De resolutie wijst op de noodzaak van
zorgvuldige voorbereiding van het debat
en verzoekt de secretaris-generaal volgen
de stukken voor te bereiden, te publiceren
en in de loop van 1954 of kort daarna aan
de lidstaten uit te delen
1. Een verzameling van alle nietgepu-
bliceerde documenten van de stichtings
conferentie te San Francisco.
2. Een volledige index van die docu
menten.
3. Een index-overzicht van de wijze
waarop de bepalingen van het handvest
door de organen van de UNO in de prak
tijk werden toegepast.
TRIEST.
In Triëst kwam het tot bloedige inci
denten. waarbij verscheidene doden te
betreuren vielen, zowel betogers als agen
ten van politie.
Men weet waarin het Triëst-probleem
bestaatén Italië én Yoegoslavië wensen
ieder voor zich teruggave van Triëst. Ame
rika en Engeland hebben 8 October beslist
hun troepen uit Triëst terug te trekken en
aan ieder der twee aanmatigende landen
een zone van Triëst toe te kennen. Maar
Tito noch Pella gaan daarmee akkoord.
Vandaar volkswoelingen, bloedige inci
denten.
Thans werd een vijflandenconferentie
voorgesteld om het Triëst-probleem op te
lossen, nl. met Zuid-Slavië, Italië, de Ver
enigde Staten van Amerika. Groot-Brit-
tannië en Frankrijk.
Op voorstel van Alexis Kyroe, afge
vaardigde van Griekenland, heeft de vei
ligheidsraad het debat over Triëst tot 23
November uitgesteld.
RUSLAND DREIGT:
OPNEMING VAN DUITSLAND
IN HET WESTERS BLOK
ZOU OORLOG MEEBRENGEN.
Maarschalk Vorosjilov. voorzitter van de
Opperste Sovjet, sprak in de opera van
Moskou en verklaarde over Duitsland het
volgende
De Sovjetunie heeft in zake het Duits
probleem stappen bij de Westerse mo-
gendheden aangewend, rekening houdend
met de belangen van het Duitse volk.
doch West-Duitsland is bezig de oorlogs-
vonk in Europa te worden. Na de ver
kiezingen voor de Bundestag werd de
oorlogspolitiek nog opgevoerd.
Adenauer slingerde Frankrijk bedrei
gingen naar het hoofd.
De Westerse mogendheden willen zoge
naamd met de U S S R samenwerken om
het Duits probleem op te lossen, doch wat
doen zij ze bekrachtigen het accoord van
de Europese Defensiegemeenschap.
De Westerse mogendheden trachten in
het Duits probleem hun standpunt aan
de Sovjetunie op te dringen en in geval
van mislukking de schuld aan de U.S.S.R
te wijten.
De politiek der opneming van West-
Duitsland in het Westers blok leidt tot
oorlog.
Zij die werkelijk de spanning willen
doen afnemen, zouden zich van hun bases
op buitenlandse territoria moeten ont
doen (een klaarblijkelijke zinspeling op
de V. S
De Westerse mogendheden willen de
atoomwapens niet doen verbieden of de
bewapening verminderen. Woorden dienen
door daden gestaafd-
De USSR staat de uitbreiding der
handelsbetrekkingen tussen de landen voor.
Dat is een der middelen om de internatio
nale spanning te doen afnemen.
SPECTATOR.
STAD YPER
Aanbeveling aan de abonnenten
Om alle onaangename verrassingen en
materiële schade te vermijden, wordt door
de waterdienst der stad Yper. aan de
abonnenten aanbevolen, maatregelen te
treffen, om de watermeters en de leiding
tegen vorst te beschutten.
Zoals in het reglementboekje bepaald,
zijn alle schade en herstellingen ten laste
van de abonnenten (zie uitleg in het reg
lementboekje bladzijde nr 6 artikel
nr 20 en bladzijde: nr 12 en 13).
