=fe= bijvoegsel
SUPPLÉMENT
YPER THUINDAG
Jaargang, N 16. - 7 AUGUSTUS 1920
1re Année, N 16. 7 AOUT 1920
e
Oud-Strijdersbond YPER
op Zondag 8 Oogst is het de WIJDING en IN
HULDIGING van het vaandel der oud-strijders van
Yper. Alle Yperlingen moeten er aan houden dit
feest door hunne tegenwoordigheid op te luisteren
't moet stroppen van 't volk in Yper, dien dag.
Het geldt immers ook 't herleven van onze beminde
moederstad.
Om 10 ure in de nieuwe voorloopige kerk, El-
verdinghestraat, wordt de HOOGMIS van Perosi
uitgevoerd, waaronder VADERLANDSCH SER
MOEN en na de mis WIJDING van het vaandel.
Om 2 V* ure 's namiddags vorming van den stoet
door de verschillende deelnemende oud-strijders
bonden en muzieken op de Statielaan, om rond
3 ure van daar te vertrekken naar de Groote Markt
alwaar het vaandel in naam van de Yperlingen door
den Heer Burgemeester Colaert, aan de oud-strij
ders zal overhandigd worden.
Daarna O-PTOCHT door de stad. Na den stoet
CONCERT op de Groote Markt door de harmonie
varrden Katholieken Kring van Poperinghe en om
7 uren Statieplaats CONCERT door de harmonie
van Rousbrugge.
Wij kunnen niet genoeg onze stadsgenooten, die
n )g hunne bijdrage voor 't vaandel niet gezonden
hebben, aanwakkeren hunne milde gift te sturen
vóór 15 Oogst, dag waarop de inschrijving zal
gesloten worden.
Inschrijving voor het Vaandel
Vorige lijst 723
Braem-Fleury, Yper 2
Bollein Joseph 5
Van Neste Modeste juwelier Hazebroek 10
Beckaert Robert, Zonnebeke 20
76Ö
Duizenden menschen uit de frontstreek hebben
Zondag laatst te Yper den Thuindag gevierd.
Midden de puinen der verwoeste stad overal vaan
dels, bloemen 't was feest 1 Feest in het hart der
diepbeproefde geteisterden 1 Het feest der herwor
ding Yper en gansch het front moeten en zullen
herleven Die levensblijheid, die wilskracht, staan
op ieders aangezicht te lezen
Eerbiedig en ingetogen aanschouwt de talrijke
menigte de eeuwenoude Thuindagprocessie en
de ontroerde Yperlingen herdenken, niet zonder
treurnis, de pracht en den luister van voorheen....
Van de Diksmudestraat tot aan het Gasthuis
overal barakken, gebakkramen, paardjesmolens,
een cirkus. Aan den Vijfhoek en aan de Statie ten
ten voor het verkoopen van herinneringen en over
al omhalingen ten voordeele van het werk der
Ypersche oorlogsweezen. Hulde en dank aan de
lieve damen en juffers die zich zoo bereidwillig voor
dat schoon, liefdadig werk geofferd hebben
Een prachtig concert door de Philharmonie
van Poperinghe, onder de kunstige leiding van
den heer Eug. Van Elslande, bekomt een ongehoor-
den bijval. Dreunend handgeklap en begeestering
't Is puik
In de Victoria Palace een Music-Hall
programma symphonie, zang, deklamatie. De zaal
bomvol. Luidruchtig applaus begroet de symphonie
<l Ypriana en zijn begaafden geleider den heer
A. Gaimant, de lieve juffer Wittouck, de ven
A. Louwyck, J. Tasseel en een engelschcii kunst
zanger. Ook dit feest is ten Late der Ypersche
oorlogsweezen ingesteld. Dank uit ganscher harte
aan allen,.j&ïar bijzonderlijk aan den heer Dewan-
nijveraar van Luik, die de inrichting van dit
prachtig weldadigheidsfeest op zich genomen heeft
en tot zulke mooie uitslagen heeft weten te bren
gen. Hulde aan al zijne Ypersche medewerkers 1
En wat gezegd van het Volksbal aan het Statie
plein Wat een leven en wat van vreugde
Een onvergetelijke dag
Het KONGRES der Geteisterden
Om ÏO'A in Victoria Palace Ruim 500 afge
vaardigden der verschillige geteisterde gemeenten.
Voorzitter Heer Advokaat Butaye opent de verga
dering. De beteekenis en het doel van dit kongres
is de inrichting van vereenigingen en bonden in al
de gemeenten van ons geteisterd arrondissement.
Deze gemeentelijke bonden moeten dan onderling
e :n algemeenen bond stichten. Deze laatste zou, in
maandel.ijksche vergaderingen, den toestand be
spreken en naar middelen uitzien om dezen te ver
beteren. Wij moeten een massa vormen, alleen
kunnen wij niets, vereenigd kunnen wij alles. Wij
moeten bij de leden van Kamers en Senaat aandrin
gen omdat zij onze belangen zouden verdedigen en
onze zoo rechtvaardige eischen steunen. Wij zijn
geen oproermakers, maar eischen met klem ons
RECH1 (Langdurige toejuichingen).
De Heer Geuten van Wervik zegt dat de arron
dissementen Yper en Veurne in alles en voor alles
de voorrang moeten bekomen. Op meesterlijke
wijze hekelt hij de noodlottige tusschenkomst der
vreemde bouwmeesters die enkel hun persoonlijk
belang inzien en het werk van den heropbouw
dwarsboomen. Hij maant de Senators en Kamer
leden aan alle kredieten te verwerpen zoolang de
ongelukkige geteisterden hunne woningen niet
terug gekregen hebben. Aan hooger hand is men
ziende blind. Men wil het vluchtelingsgeld afschaf
fen en daar staat de winter voor de deur werke
loosheid, kolengebrek, buitengewoon duur leven
De Regeering speelt met vuur. Rampen moeten en
zullen vermeden worden. Daarom moeten wij ver
eenigd blijven en krachtdadig optreden voor ons
heilig Recht Geld moeten en zullen wij bekomen.
Waar men 500 millioen gevonden heeft voor de
Waalsche nijverheid daar zal men orvs toch, in ons
verwoeste Vlaanderen, met 15 millioen niet meer
mogen blijven paaien (storm van toejuichingen).
De heer Butaye drukt zijn leedwezen uit dat de
geteisterden niet genoeg door de Brusselsche dag
bladpers ondersteund worden.
De heer Colaert, volksvertegenwoordiger en bur
gemeester van Yper verklaart Wij zijn allen mis
noegd, gij, geteisterden, en wij ook, uwe vertegen
woordigers in het Parlement. Die misnoegdheid
hebben wij herhaaldelijk uitgedrukt aan de Minis
ters Jaspar en Ruzette. 't Gevaar is groot in ons
land, zoo groot als dit der oud-strijders, dat Don
derdag laatst te Brussel tot uitbarsting is gekomen.
Oproermakers en revolutionnairs zijn wij niet.
Kalm zijn wij en kalm willen wij blijven. Maar de
Regeering moet haar woord houden. Men vindt wel
geld voor feestpaleizen en voor de verbinding Zuid-
Noord te Brussel. De Brusselhaars hebben altijd
den mond vol Nous avons tant souffertomdat
hun matrassen en hun koper door de Duitschers
opgeëischt werden, maar van 't lijden dat wij, ge
teisterden, geleden hebben, daar weten zij niets
van.
Ik mag u verzekeren dat het nieuw wetsontwerp
van Minister Jaspar niet zal gestemd worden zoo
als het voorgesteld is.
Ik wensch u geluk met uwe betooging gij hebt
wel gedaan.
Te Brussel heeft men mij gevraagd of ik voor de
orde in stond (Spotgelach). Ja, voor de orde sta
ik in, maar het is niet meer te loochenen dat er
hier eene beweging bestaat, die erge gevolgen kan
hebben. (Geroep Naar Brussel In de Kamer,
maar zonder ruitenbrekerij).
Neen, dat zal niet noodig zijn, niet in de Kamer,
maar als het dan toch zóo ver moet komen, ja, te
Brussel wel, en 't is te hopen dat M. Max, die weet
dat wij vredelievende Vlamingen zijn, onze betoo
ging niet zal verbieden. De regeering hadde moeten
beginnen met degenen te vergoeden, die nu geen
steen meer hebben om hun hoofd te laten rusten
(Geestdriftig gejuich).
De zitting wordt ten 12 »/2 ure geheven.
Om 2 wordt eene nieuwe vergadering gehou
den. De zaal is proppensvol.Buiten staan duizenden
geteisterden vuui de opene deuren.
Aan het bureel de heeren Colaertvoorzitter,
senator Bruneel en volksvertegenwoordigers Glorie
en Van Dromme.
De heer Van Dromme schetst den erbarmlijken
toestand waarin de landbouw verkeert. Na 20
maanden vrede is de uitslag bedroevend 't geteis
terd Vlaanderen is nog altijd als eene woestenij
obusputten, pindraad, loopgrachten alom en over
al vernieling en verlatenheid. En maakt eens dë
vergelijking met hetgeen nu reeds in Frankrijk ver
wezenlijkt is Vooraleer in 't niet verwoeste ge
deelte van België gróote openbare werken aan te
vangen had men hier eerst en vooral moeten begin
nen aan den heropbouw. Wij hebben noch wonin
gen, noch hoeven, noch stallen, noch velden. Onze
landbouw, de grootste en nuttigste nijverheid van
ons land moest eerst hersteld worden en dat heeft
men, ongelukkiglijk, niet gedaan. Men zegt dat
er geen geld is. Onzin In het binnenland bouwt
men paleizen, nieuwe spoorwegen, heeft men 7
miljard uitbetaald 1
't Is waar, schreeuwend onrecht werd ons aan
gedaan van in Versailles tot in Spa. België trekt 8
per cent en Engeland 22 per cent. Welnu, na al
de schoone redevoeringen, na al de plechtige be
loften waarmede men ons gepaaid heeft had men
aan België 22 per cent en aan Engeland maar 8 per
cent moeten toestaan. (Bravo
De Belgische Staat is en blijft onze schuldenaar
en moet ons de volledige verzekering van onze
herstelling geven. Geen beloften, geen lapmiddels,
maar daden 1 Wij willen ons niet verrijken, wij
eischen alleen ons Recht Wij eischen voor onzen
landbouw den voorrang in het bekomen van vee en
werktuigen dat men aan onze boeren het terug-
keeren vergemakkelijke met voor hun bedrijf wo
ningen, stallingen en schuren op te trekken dat
men de terugkeeringspremie niet afschaffe, ten
minste voor wat ouderlingen, kinderen en gebrek-
kelijken aangaat. (Geestdriftig gejuich.)
Wij willen gezond water in de streek, de ver
dubbeling der spoorwegbaan Yper-Meenen, de uit
breiding der statiën, het leggen en de uitbating
der lijnen Waasten-Nieuwkerke-Belle en Adinkerke-
Poperinghe-Belle en het herstellen der vaarten en
waterloopen.
Algeheel recht en schadevergoeding willen wij
op de volle waarde van het oogenblik waarop de
werken uitgevoerd zijn.
Welaan, allen eensgezind en eendrachtig vooruit
voor ons Recht. (Dreunend handgeklap.)
De heer Glorie komt dan aan het woord en zijn
dreunende stem galmt door de menschenzee
Dank voor uwe overtalrijke opkomst. Met dui
zenden zijt gij hier aanwezig, om aan heel België
te doen hooren, dat er nog duizenden Belgen zijn,,
die geen huisje hebben om in te wonen.! Duizen
den dakloozen Uwe opkomst, uwe betooging is
een noodkreet En die kreet moet door het land
gehoord worden Men wil het vluchtelingsgeld af
schaffen, zoogezegd omdat er misbruiken zijn, ge
pleegd door vluchtelingen, die te Brussel, te Gent,
te Antwerpen, enz. verblijven.
Dat is niet waar, vooral niet in het verwoeste
gewest. En indien den 15 September aanstaande het
vluchtelingsgeld wordt afgeschaft, welnu, dan zul-
len er wanhoopsdaden gebeuren Ja, wanhoops
daden, en dat kan verschrikkelijk worden. (Toe
juichingen). Wij eischen het behoud van het vluch
telingsgeld, ten minste voor ouderlingen, kinderen
en zieken.
Men wil de wederbeleggingspremie beperken.
Onlangs zegde M. Jaspar in den Senaat dat een
konijn vroeger 3 fr. kostte en nu 10 frank. Waar
om wil hij voor de Vlaamsche geteisterden de ver
houding op 2 V» brengen De volle waarde moet
ons worden uitbetaald.
M. Glorie hekelt vervolgens geweldig de nieuwe
wet Jaspar over de oorlogsschade. Al de volksver
tegenwoordigers der verwoeste streek hebben die
wet bekampt.
M. Jaspar, zegt hij, heeft gevoeld dat het ge
vaarlijk is met de geteisterden den spot te drijven.
Gij, geteisterden, moogt op ons rekenen. En gedu
rende deze vakantie zullen wij ons bezig houden
met eenige belangrijke onderzoeken in de oorlogs
schade, in de rechtbanken, in al de organismen,
waar er gekonkelfoesd kan worden. Welk werk
wordt daar verricht wat wordt er daar gedaan,
maar vooral, wat wordt er daar niet gedaan Volle
klaarte en licht eischen wij Vrienden, rekent op
ons, wij zijn allen met u (Ovatie.)
Daarna neemt de heer Bruneel het woord. Hij
heeft de vaste overtuiging dat onze rechtmatige
eischen zullen verwezentlijkt worden. De heer Jas
par heeft hem beloofd dat de reeds gesloten kon
trakten zullen uitgevoerd worden. Ten andere is de
Minister zinnens zich ter plaatse rekening te komen
geven over onzen treurigen toestand en om de noo-
dige maatregelen te nemen om daarin te verhelpen.
Blijven wij eendrachtig Dit is onze macht
(Langdurig applaus.)
De Dag-orde.
Na eene korte gedachtenwisseling tusschen de
Heeren Colaert en Glorie wordt de volgende
dagorde onder stormend handgeklap aangenomen
Na onderzoek der vereischte maatregelen voor
de tandbouwherstellingvoor den toestand, verwekt
door de beperking en afschaffing der vluchtelings-
gelden gezien de schikkingen betreffende het
nieuw ontwerp der oorlogsschade
Verscheidene duizenden geteisterden, vereenigd
te Yper, op 1 Augusti 1920, bestatigen
Dat er in sommige gemeenten een stelsel is in
gevoerd, hetwelk het landbouwherstel vergoeden
wil volgens eene bepaalde som
Drukken den wensch uit dat er overal een stel
sel zou in voege komen, hetwelk de bijzondere
werking aanmoedigt
Beschouwen de wederbelegging der regeering
als onvoldoende
Herinneren de regeering den grooten nood der
gevluchte geteisterden en vragen ten hunnen voor
deele het behoud der vluchtelingsgelden, minstens
voor ouderlingen, zieken en kinderen
Verzoeken de regeering de eerlijke uitvoering
der wet van 10 Mei 1919 op de oorlogsschade
en de spoedige herstelling der verwoeste streken.
Betreuren het nieuw ontwerp der oorlogsschade
en beslissen door alle wettige en met de openbare
orde overeenkomende middels te wérken tegen alle
wet, die de geteisterden zou schaden en eene onge
lijkheid tusschen de geteisterden zou daarstellen
Herinneren de vroegere wenschen der Ypersche
kringen ten voordeele eener betere inrichting der
rechtbanken voor oorlogsschade
De heer Colaert brengt om te eindigen hulde aan
de dagbladen die bewijzen geven van genegenheid
ten opzichte der geteisterden.
De heer Vanhaesendonck, bijzondere afgevaar
digde van Het Nieuws van den Dag verklaart
dan
«Dezen morgend reeds heeft men over de Brussel
sche Drukpers gesproken en heeft men deze ver
weten, dat zij geen tijd vond om zich het lot der
geteisterden aan te trekken. Als afgevaardigde van
Het Nieuws van den Dag van Brussel, moet
ik daartegen verzet aanteekenen. Immers, iedereen
van u weet HOE Het Nieuws van den Dag van
den eersten dag der wapenstilstand af opgetreden
is ten voordeele onzer geteisterden uit de Vlaande
ren.Onzeverschilligeonderzoeksreizen, in deFront-
streek, getuigen daarvan. En ik mag u verzekeren
dat wij in de toekomst, zooals in het verleden, zul
len voortgaan met uwe belangen ter harte te nemen
en te verdedigen tegenover, gelijk wie. Het is te
betreuren, ja, dat de Brusselsche Drukpers hier
niet talrijker vertegenwoordigd is, maar ik mag u
j verzekeren dat mijne konfraters hier tegenwoordig
ten uwen opzichte met de beste inzichten bezield
zijn en steeds uwe belangen hebben verdedigd en
nog zullen verdedigen. Reken op ons Het is echter
te begrijpen, dat uwe belangen tot hiertoe in de
Drukpers min of meer verwaarloosd werden. Im
mers gij waart niet vereenigd, er was geen voeling,
geen eensgezindheid onder u. Van overal komen er
ons klachten toe, waarvan wij de echtheid en den
ernst niet kunnen nagaan. Nu gij vereenigd zijt in
gemeentelijke bonden en in eene federatie, kunt gij
alle berichten verzamelen en ons opsturen weest
verzekerd dat u steeds het gulhartigste onthaal zal
te beurt vallen. (Storm van toejuichingen.)
Daarmede eindigde de zoo merkwaardige verga
dering.
De Betooging
Een ware menschenzee Kalm, bedaard maar
indrukwekkend en grootschZoover het oog reiken
kan/ volk en nog altijd volk Voor 't minst een
15.000 man 1
Voorop Wervick met duizenden De Fanfare
Les Amis Réunis opent den stoet. Dan volgep
banderollen
Geeft de geteisterden dak en meubels, vooral
eer de Zentrale leveraars te betalen. Ons geduld
is ten einde. Nood dwingt.
Herstel der woonhuizen.
Hoogere en spoedigere voorschotten.
De opgeëischten van Wervick eischen vergoe
ding voor hunne opsluiting.
«Vergoeding en herstel is plicht. Geeftonswerk.
En verder de oud-strijders (F. N. C.) en de Tur-
nersgilde Eendracht maakt macht met een
prachtig vaandel.
Passchendaele volgtWerkliedenbond Recht
en Plicht met kartel
Op onze schadevergoeding
Eischen wij ook voldoening
En zonder ons te geneeren
Komen wij ook manifesteeren,
Tot spijt van wie 't benijdt
Dan nog Becelaere met
Twee jaren zijn voorbij met beloften.
Wij eischen vergoeding en heropbouw.
Onze woningen vernield.
Onze zonen gesneuveld.
Onze rechten verkracht.
En daarna de Harmonie van Komen
Moorslede: «Eischt geld enspoedigenheropbouw;
de Philharmonie van Poperinghe met vaandel.
En nog altijd stroomt het volk honderden en
nog honderden mannen en vrouwen van Gheluwe,
Poperinghe, Yper en omliggende gemeenten. Van
heinde en ver zijn de Yperlingen samen gekomen
Bravo 1
't Deed ons zooveel deugd aan 't hart, was
een pakkend schouwspel zooveel leven te zien
midden dier grauwe, doode dingen van onze zoo
geliefde moederstad.
Ja, Yper zal herleven 1 Die heuglijke dag zal
zijne'vruchten dragen
Een laatste groet
Rpurtelings nemen de heeren Colaert, Glorie en
n BZ noe het woord op de kiosk van de Groote
1+ BHiven wij vereenigd, sterk in eendracht
M ii OP hoop van zegen Dan zegt men eens
V s zooals van ons roemrijk voorgeslacht
van wi|den wat was recht
En wonnen wat zij wilden
HET YPERSCHE
O
LA REGION D'YPRES
MORGEN DZITTING
NAMIDDAGZITTING
