I
heel
de geteister-
Rede van den heer Edgard MISSIAEN
Socialistisch volksvertegenwoordiger van Yper
Geachte Toehoorders,
De goed gedokumenteerde rede van M.
Deleu zal mij toelaten kort te zijn.
Mijne tegenwoordigheid hier heeft vooral
tot doel te bewijzen, dat de beweging, die
zich tegenwoordig in het verwoest gebied
voordoet, geene beweging met politieke ne
venbedoelingen is, zooals minister Van de
Vyvere het verleden week in de Kamers zegde.
De katholieke gemeenteraden, die dagorden
stemden, de katholieke burgemeesters die in
gehoor bij den Koning ontvangen werden,
kunnen niet verdacht worden, dit te hebben
gedaan, met het doel een katholieken minis
ter om zijn katholiek zijn, onaangenaam te
zijn.
De liberale volksvertegenwoordigers en de
liberale maatschappijen, die zich bij de be-
tooging van heden aansloten, kunnen evenmin
verdacht worden tegen de katholiek-liberale
regeering op te komen, in wien zij anders hun
volle vertrouwen schenken.
De socialisten staan in de oppositie, ’t is
waar, maar ook bij hen schuilt niet de minste
politieke nevenbedoeling, maar het is de hen
sinds altijd opgelegde taak, de verdediging
der verongelijkten, die zij eens te meer ver
vullen.
Ons aller eisch is, we willen recht en eer
bied voor de wet. We leven nog niet onder
de diktatuur van een Mussolini of Lenine,
maar in een demokratisch land, waar het zon
derling voorkomt, te moeten betoogen om de
uitvoering eener bestaande wet te bekomen.
Het is mogelijk dat de Regeering in gelde
lijke moeilijkheid verkeert. Maar zonder ons
te willen aanstellen, om haar die middelen aan
te duiden, hebben wij toch het recht van er
op te wijzen, dat in 1918 onmiddellijk geld ge
vonden werd om de marken uit te wisselen
waarvan een groot gedeelte van zeer twijfel
achtige afkomst waren.
De Regeering heeft verklaard, dat alle ge
teisterde n op gelijken voet moeten behandeld
worden. De markenbezitters waren ook een
soort geteisterden, die onmiddellijk, en aan.
meer dan het dubbele hunner werkelijke
schade vergoed werden. Dat men het aan deze
te veel gegevene terug eische, en men vindt
onsniddellijk eenige milliarden om de ware
geteisterden uit te betalen.
We hebben geen vertrouwen in de Regee
ring, want zij wil ons met woorden betalen.
Immers op het «ogenblik, dat door Theunis
de verklaring werd afgelegd, dat eene andere
maaier van betalen moest toegepast worden,
verminderde men het budget met y5o millioen
frank.
Gedreven door de rechtmatige protestatien
der geteisterden, verbeterde hij zijne eerste
verklaringen en trok er sommige van in, maar
geen enkel centiem van de afgeschrapte ?5o
millioem werd terug op het budget inge
schreven-
Geene nieuwe leening wordt meer toege-
staarr. aan de Federatie van Kooperatievcit
Sedert gister staan wij voor een nieuw feit.
Een blad verkondigt het antwoord van den
Minister aan de burgemeesters.
Laat mij hier eerst en vooral betreuren dat
dit antwoord eerst na de stemming in de
Kamer en op het oogenblik dat het Parle
ment met verlof ging, openbaar gemaakt werd.
De burgemeesters zullen, en gij, geteister
den, zult insgelijks moeten nagaan of dit
antwoord van aard is om alle onrust weg te
nemen en of het overeenstemt met de door de
Regeering aangenomen dagorde, waarbij stipte
en eerlijke toepassing der herstellingswet
gevraagd wordt.
Ik mag U verzekeren dat tal van mijn Col-
legas mij hun steun toegezegd hebben wan
neer het er zou op aankomen den strijd tot
het einde voort te zetten, totdat U volle ge
rechtigheid gegeven weze
Rede van den heer Ad. BUYL
Volksvertegenwoordiger van Oostende- Veurne
Damen en Heeren,
Ik zal voorzeker de tolk zijn van al de
geteisterden, zoowel van de arrondissementen
Oostende-Veurne-Dixmude, als van het arron
dissement Yper, wanneer ik het Comiteit der
Federatie der geteisterden der verwoeste
gewesten mijne hartelijke gelukwenschen toe
stuur voor den onvermoeibaren ijver dien het
aan den dag legt sedert den aanvang van den
strijd om het herstel dezer ongelukkige streek,
en vooral sedert dat de belangen der geteis-
terden door de nieuwe regeeringspolitiek zoo
schromelijk in het gedrang gebracht werden.
Ik wil U een kort, overzicht geven van het
verloop van den strijd en van de bereikte
uitslagen.
Er bestond aanvankelijk weinig hoop wij
waren als verslagen door de verklaring van
■den h. THEUNIS op 20 Februari 1.1., ver-
Maying welke op vele banken bijtreding vond,
■en wel bij volksvertegenwoordigers die zich
graag voor verdedigers der geteisterden uit
geven.
De pers bleek in ’t algemeen ook de onrust
wekkende verklaring goed te keuren
weinig dagbladen zijn toen voor
den in de bres gesprongen.
Men weet dat bedoelde verklaring, die
enkel voor de toekomst scheen te gelden, in
werkelijkheid een toestand kwam bekrach
tigen, die reeds in ’t leven geroepen was de
beruchte omzendbrieven van 28 Januari, 1' en
6e Februari de omzendbrieven der 80
om ze met een woord te kenschetsen
bewezen zulks ten volle
Als gevolg op de stappen van het Komiteit
der Federatie en het krachtdadig protest der
vertegenwoordigers van de verwoeste gewes
ten, werden bedoelde omzendbrieven bij
dienstbevelen Van 11 en 12 Maart ingetrok
ken.
Dit was een eerste zegepraal. Wij mochten
de hoop koesteren dat de Regeering besloten
was de verworven rechten te eerbiedigen.
Ongelukkiglijk kwam ze eenigen tijd later
nieuwe stokken in de wielen steken.
De Regeeringsverklaring van 18 Maart kon
digde nieuwe beperkingen en nieuwe maat
regelen aan, onder ander een berucht wets
ontwerp op de zoogezegde winsten met het
wederbeleg opgedaan Toen hoorde men een
redenaar, en wel een vooraanstaande, ver
klaren dat hij en zijn vrienden een Regeering
die weldra van de geteisterden nieuwe,offers
ging eischen toch hun steun niet zouden
ontzeggen in haar streven naar het herstel
van ’s Lands geldmiddelen.
De mondelinge onderrichtingen van 21
Maart, de directives zooals men ze genoemd
heeft, brengen nieuwe beperkingen aan de
eerlijke toepassing der wet.
Het Comiteit der Fed< ratie, wiens onrust
noch grooter wordt, besluit tot het zenden,
bij den Koning, van een afvaardiging der
burgemeesters uit het Ypersche om aan de
Regeering de eerlijke naleving der wettelijk
heid te vragen. De burgemeesters kunnen U
zeggen of zij, ja of neen, over hun ontvangst
tevreden waren I
Ziedaar den stand der zaken toen het in de
Kamer tot stemmen kwam.
Twee dagorden werden ingediend eene
waarbij de Regeering gelaakt werd, en neer
gelegd door de socialisten. Vervolgens, de
eenvoudige dagorde, behelzende volstrekte
goedkeuring van de houding der Regeering
in zake oorlogsschade.
Deze dagorde werd ingetrokken, nadat de
heeren Bocdt, Van Glabbeke, Bovesse, en uw
dienaar er zich hevig hadden tegen verzet.
Bij de stemming over de socialistische dag
orde, heb ik mij onthouden, daar deze dagor
de, alhoewel zij de rechtmatige eischen der
geteisterden heel nauwkeurig samenvatte, de
Regeering laakte. Nu, ik ben immer de mee-
ning toegedaan geweest, en Len het thans
nog, dat het werk van het herstel buiten allen
politieken geest moet voortgezet worden.
De Regeering legde zich neer bij' de dag
orde Van Glabbeke die voor de geteisterden
de stipte en eerlijke toepassing der wet op de
oorlogsschade eischte. Bij de stemming over
deze dagorde, heb ik mij insgelijks onthouden
omdat zij de intrekking der beperkende om
zendbrieven niet voldoende waarborgde.
Gij weet allen, Dames en Heeren, dat de
strijd die wij aangebonden hebben met veie
zwarigheden gepaard gaat gij weet dat het
Comiteit, de burgemeesters, de volksverte
genwoordigers die voor de geteisterden opko
men niet alleen weinig ondersteund, maar ook
nog hevig aangevallen worden men bestem
pelt ze als revolutionnairen omdat zij aam de
Regeering vragen hare verbintenissen die zij
krachtens de wet aangegaan heeft, na te ko
men omdat zij op vergaderingen en betoo-
gingen, als deze die vandaag gehouden wordt,
aanwezig zijn. Ik beken dat op zulke samen
komsten niet immer met bloemen naar de
Regeering gegooid wordt, doch het is alge
meen aangenomen dat vreedzame volksver
gaderingen een wettig middel zijn om aan de
openbare meening lucht te geven.
veau sacrifice par la réduction de leurs
créances.
En principe les sinistrés ne sont pas oppo-
sés a un sacrifice si l’intérêt du pays l’exige,
mais ils estiment que ce n’est pas a eux a
montrer l’exemple.
II est dans le pays d’autres catégories de
citoyens qui n’ont pas souffert de la guerre,
voire même que la guerre ou l’après-guerre a
enrichis.
Quand ceux la et nptamment les profiteurs
du remboursement des marks au double de
leur valeur auront remboursé ce qu’ils ont
ihdüment touché, lessinistrés ne laisseront
point protester leur éché.ance
La jurisprudence de la Cour de Cassation
met en peril la reconstitution toute entière
du pays, ainsi que la reparation des domma.
ges de toute nature, qu’elle se rapporte aux
dommages corporels, mobiliers ou immobi-
liers.
Si toutes les décisions des Cours et Tribu-
naux de dommages sont sans valeur juridique
qu’est-ce done qui leur donnera une garantie
de perpétuité contre une loi nouvelle quelle
qu’en soit la portée et quelque soit la durée
qui nous en sépare
Les ministres changent, les Gouvernements
se succèdent et avec eux les programmes se
modifient.
Au dessus des autres pouvoirs le Roi de-
meure et sans sa sanction nulle loi ne peut
entrer en vigueur. C’est pourquoi nous avons
eu recours a Lui.
On nous a dit par l’organe du Gouvernement
sous le couvert de lois votées par le Parle
ment
Revenez au pays, relevez ses ruines, recon-
stituez son industrie, mettez vos champs en
culture, plantez vos vergers, rétablissez ces
regions bouleversées dans l’état d’avant-
guerre, la nation vous en saura gré, elle vous
indemnisera de vos peines, de votre labeur,
de vos débours.
Et nous sommes revenus, r.ous avons trimé
ferme, nous avons subi de dures privations,
nous avons tenu nos engagements, la renais
sance de nos contrées est trés avancée,
grace au concours puissant des pouvoirs pu
blics auquel je dois rendre hommage.
Mais ce n’est pas maintenant, que l’oeuvre
est en voie d’achèvement, que la nation peut
faillir a ses promesses.
Sous la protection du Roi Albert, qui a
si noblement dèfendu l’honneur clu Pays, con-
-fiant dans sa sagesse et son esprit d’équité
nous pouvons compter que l’ceuvre de la
reconstitution ainsi que celle des reparations
sera a l’abri de toutes les tentatives, d’oü
qu’elles viennent, qui tendraierit a y porter
atteinte.
■Wl» MIIUI III 1 Jllljll