lp
h
II
llll!ffll;i 1
I
«IK;
De Brieken van den Staat
HENDRIK GEERAERT
f
van
31-1-1925
2
tot
Het Schandaal
der* Wagons
gewesten)
Oost-Vlaanderen
Brabant
Henegouw
Provincie Luik
Provincie Namen
het
welk
onder dat
1 met de Wet
gansch kon
er om steen te
Hieronder geven wij de hoogst belangrijke
vraag gesteld door den heer Volksvertegenwoor
diger MAENHOUTalsook het uigepreid ant
woord van den heer Minister van Economische
Zaken
Vraag van den heer MA ENHOUT
Kan de achtbare minister mij zeggen wat er
is van het schandaal der baksteenen van den
Staat Volgens de bladen was er een ver
kwisting van 400 millioen steen.
i“ Hoeveel baksteen bleef er onbenuttigd
2° Wat kost die steen aan den Staat
3° Voor hoeveel verkoopt men die steen
40 Waarom en op wiens bevel maakte men
zulke groote hoeveelheid steen, terwijl men ze
niet kan benuttigen
’t Ypersche
van de
van te lande
het breken,
kosten, enz.).
In 1921 en in 1923 werd de tusschenkomst van
den Staat om de voortbrenging van baksteen
nog onontbeerlijk
oeste gewesten,
te begunstigen nochtans
geacht uitsluitend in de verwoeste gewesten
om ter plaatse zelfde uitvoering te vrijwaren
van de verbintenissen vroeger tegenover de
geteisterden aangegaan en om alle schaarschte
te voorkomen die uit de ontoereikendheid der
plaatselijke voortbrenging ontstaan zou. De
voorraden, gelegen in de andere provinciën
van het land, werden van het eerste van die
jaren af beschouwd als voorraden die men
enkel gebruikte wanneer er elders een tekort
was.
Wegens risiko’s en de hooge vervoerkosten
zou elke andere oplossing praktisch onmoge
lijk geweest zijn.
5U In overleg met den dienst der verwoeste
gewesten verkoopt het beheer der domeinen
die materialen uitterhand de openbare ver-
koopingen, die ingericht werden, leverden
geen voldoenden uitslag op.
6° Geen bijzondere formaliteit wordt van de
koopers geëischt. De leveringen kunnen zelfs
plaats hebben als betaling van oorlogsschade,
namelijk in ruil voor titels reeds aan de ge
teisterden afgeleverd,
90 De dienst der verwoeste gewesten had
de eigenaars van den grond, die tot het bak
ken van de steen diende, niet te kennen, daar
de kontrakten gesloten werden met de steen
bakkersbazen.
bevel beschikt.
16-24 October 1914
De Belgische Weerstand op het front
Nieuwpoort-Dixmude
Reeds in den namiddag van den i5, wijzen
de ingezamelde inlichtingen aan, dat een
Duitsche aanval op het front Nieuwpoort-
Dixmude voorbereid wordt.
Op den 16, hebben de eerste aanrakingen
plaats ten Oosten van den Yzer bij St Pie-
terskapelle, en een verkenningsaanval wordt
door den vijand op Dixmude uitgevoerd.
Op den 17, worden Duitsche kolommen
vermeld ten Noorden, langs de vaart van
Plasschendaele, van Leffinghe naar Slype op,
en van Ghistel op Zevecote ten Zuiden, van
Staden naar Zarren op, wat een opmarsch
der vijandelijke strijdmachten naar het front
Nieuwpoort-Dixmude aanwijst. De Duitsche
artillerie komt in werking te Slype en beschiet
Rattevalle.
Om het front Nieuwpoort-Dixmude te ver
sterken, wordt de 5e Divisie in tweede lijn
gebracht naar Lampernisse, wat het aantal
der in reserve geplaatste divisies op twee
brengt de 3e Divisie wordt bij Avecappelle
gesteld. De leemte, tengevolge van het ver
trek der 5' Divisie ontstaan, wordt ingevuld
door een door de 6' Divisie naar Noordschote
uitgezonden brigade.
De aanval op de voorgeschoven posten be
gint op den 18. Vóór Nieuwpoort, nemen
Duitsche krachten Mannekensvere, dat ver
volgens gedeeltelijk wordt terug gewonnen
Lombaertzijde, door het 5' linieregiment ver-
III
5° Hoeveel koopers kwamen
koopen
6" Welke formaliteiten eischt men
koopers
7" Waar zijn die steenbakkerijen gelegen
8" Is het in de verwoeste gewesten
90 Welke zijn de eigenaars der gronden, die
voor het bakken van de steen dienden 1
Antwoord van den heer Minister
i°, 70 en 8°. Het ministerie beschikt thans
over ongeveer 264 millioen gewone steen,
overschot van de 1,622 millioen die gekocht
werden gedurende de jaren Ig2o-I92t-I922
en 1923, om de verbintenissen na te komen
tegenover de geteisterden en om bij te dragen
tot de vastheid van de prijzen.
Die voorraden zijn verdeeld als volgt
West-Vlaanderen (verwoeste
56,3oo,ooo
Het ministerie voorziet dat 60 tot 80 mil
lioen steen zullen dienen voor herbouwingen
door tusschenkomst van den Staat.
2° De koopprijzen van die steen verschillen
van 55 tot 84 frank het duizend.
3° De verkoopprijzen zijn zeer veranderlijk:
van 35 tot g5 frank het duizend zij hangen
voornamelijk af van de hoedanigheid van de
steen en de ligging der ovens.
Volgens het programma dat in het begin
van 1920 door den heer minister van binnen-
landsche zaken bepaald werd, had men voor
zien dat alle of schier alle openbare gebouwen
en private woningen, die door den oorlog ge
heel of gedeeltelijk vernield werden, zeer
spoedig op Staatskosten zouden herbouwd
worden. In die omstandigheden hield men
rekening met de noodzakelijkheid om snel in
de ongehoorde behoeften aan materialen te
voorzien, vooral baksteen, als gevolg van de
toepassing van bedoeld programma. Daar de
voortbrenging in de verwoeste gewesten on-
vermijdelijkerwijs ontoereikend moest zijn
(verwoesting van grond, slechte stand der
nijverheid, aanzienlijke aan te wenden kapi
talen), werden al de steenbakkersbazen van
het land verzocht aan het ministerie van bin-
nenlandsche zaken te leveren. Die medewer
king werd slechts bekomen dank zii allerlei
dedigd, weerstaat, met de ondersteuning van
een kleine Engelsche zeemacht, weldra door
ernige Fransche eenheden aangevuld die
slagschepen beschieten de Duitsche troepen
langs de kust tot a;n Middelkerke en, gedu
rende den ganschen dag, zullen zij een
kingsvollen steun aan de verdediging verleenen.
De beide voorgeschoven posten van Schoore
en Keyem vallen in de handen van den vijan
maar die van Beerst wordt behouden.
Nieuwe schikkingen worden genomen offl
de lijn te versterken daar groote Franse
Engelsche cavalerie-strijdmachten in de ric
ting van Roeselaere werkzaam zijn,
geoordeeld dat de rechtervleugel
(vervolg)
De 4' Divisie komt dan, van de land
paal 10 tot aan de landpaal 14, met voorge
schoven posten te Keyem en te Beerst.
de Fransche marinefusiliers, de xie en
I2e linieregimenten en 2e artilleriegroepen van
de 3e Divisie verlengen de stellingen van de
4.® Divisie en bezetten vóór Dixmude een
bruggehoofd, dat namelijk de spoorweglijnen
beschermt van Dixmude naar Nieuwpoort en
Veurne, bij middel derwelke aan de overbren
ging van de basis van Oostende naar Frank
rijk de laatste hand werd gelegd.
de 5e Divisie staat in de omstreken van
Noordschote.
de 6e Divisie, ten Zuiden van de vorige,
verbindt de lijn aan die der Fransche territo-
rialen naar Boesinghe.
de 3e Divisie heeft twee brigaden in
reserve in de richting van Lampernisse.
de le cavaleriedivisie dekt de rechter
flank van het leger en handelt met de Fran
sche cavalerie in de richting van Roeselaere
de 2e is in reserve tusschen Nieuwpoort en
Veurne.
Kortom, voor een front van 3g km., maken
2 voetvolkbrigaden en eene Ruiterijafdeeling
de eenige reserve uit, waarover het Opper-
Eerst hadden wij het ft Schandaal der
Brieken
Daar liggen er twee honderd vijf en zes
tig millioen te rotten gansch Belgie door.
Nu hebben wij het Schandaal der wagons».
Te Sf Jan alléén liggen er drie honderd
vijf en zestig uit te kankeren.
Meest allen wagons met een draagvermogen
van 10.000 kilos.
Er staan daar ook nog zeven locomotieven,
waarvan vijf onder den blootcn hemel en twee
in een grooten hangaar.
De bezette grond beslaat meer dan drie
hectaren, waarvoor een jaarlijksche pacht
400 frank per hectare betaald wordt.
Die grond is belegd met Decauville-sporen
-waarvan de houten dwarsliggers gansch uit
geteerd zijn.
Voor de bewaking zijn er twee mannen aan
gesteld die minstens elk 20 frank per dag
verdienen.
De opzichters die nu en dan eens komen
inspecteeren winnen natuurlijk veel meer.
Rekent eens uit wat kapitaal dat alles ver
tegenwoordigt.
En dan durft men beweren dat er geen
geld is 1
Geen geld
Maar het wordt letterlijk weggesmeten.
’t Is een ware schande
£egUnd werde
dat
er genoeg
°P de
uitge.
voordgelen die hun
naderhand ondervond
programma, opgemaakt z<
rekening gehouden werd
oorlogsschade, niet heel en
voerd worden.
Grondige wijzigingen werden er aan t
bracht, van het midden van ig2o af tOege'
de dienst der verwoeste gewesten op het
van dat jaar naar het ministerie van
mische zaken overgebracht werd, bevoVlT
ministerie zich voor een zeer verminderd
gramma van herbouwing. Dus kon het be^'
tigen van de materialen geen plaats hJ'M'
overeenkomstig de eerste schattingen 1/"
moet er bij voegen dat die schattingen schijnt
gemaakt te zijn geworden zonder ge^
rekening te houden met de moeilijkheden ve^
bonden aan het vervoer van gewone bakst
op grooten afstand (risiko
van het bederf, hooge vervoer.
wordt
van I16*
leger genoeg bedekt is, en de 6e D1VIS!®J°jeD
teruggeroepen en door Fransche terri
vervangen. Van toen af, zijn de rese^P
volgt opgesteld de 3' divisie naar
de 5C in de richting van Oostkerke,
Lampernisse. De Ie Ruiterijdivisie, ^v3ierje
zij in gemeenschap met de Franschec
handelt, krijgt het bevel in nauwe a
met de rechterzijde van het leger e
Op 1911, wordt de vijandelijke aanv 0^
tegen de linkerflank en het cen‘rU®st)
leger, van Lombaertzijde tot
insgelijks verloren gaat. hetcen'
Daar een krachtige aanval, tege.^
trum dreigend is, krijgt de 6
zich te Pervyse te vestigen. van liet
Tegelijkertijd, om de verde er]jchtefl’,
centrum en van de linker flan linker
wordt een offensieve
vleugel van den tegenstan
I
EN DE
SLAG VAK DEIV YZER
men
143,000,000
4,400,000
47,000,000
1,700,000
12,000.000
264,400,000
