JDe Oorlog schade
Een na te volgen Voorbeeld
Hooghlede, 2o-io-25.
Achtbare Heer,
Het zal U wellicht zonderling, mogelijks
onverstandig voorkomen, dat ons Bestuur,
zich weinig schijnt te bekreunen om al het
geen Gij met zooveel geestdriften overtuiging
vooruitzet ten gunste der gekrenk'e geteis
terde bevolking onzer streek.
Welnu, wij willen U niet langer meer onder
dien indruk laten, en verzekeren U, dat ons
Bestuur zoo het tot hiertoe, ter oorzake
van buitengewone omstandigheden, geen werk
zaam deel nam aan uw strijden, volkomen
bereid is U te volgen, en al te doen wat in
zijne macht is, om den Staat te dwingen zijne
onrechtveerdige, tergende en onaannemelijke
maatregels in te trekken.Het ware ons daarom
hoogst aangenaam wildet Gij ons College op
de hoogte houden der pogingen welke met
bovengemeld doel, eendrachtig dienen aange
wend te worden.
Wil intusschen, Achtbare Heer, de verzeke
ring onzer dankbare en hoogachtende gevoe
lens aanvaarden.
Namïns 't Schepencollege
Bij bev.: De Secretaris, De Burgem.-Vooiz.,
I. DESVIET. Jos. HEMEKYCK.
Den Heer Butaye
Voorzitter vein den Bond der Geteisterden
YPEK.
Verslag door den heer Louis Geuten
voorgedragen in de vergadering van
11 October 1925 van de Federatie
der Geteisierden van het Arrondisse
ment Yper.
Artikel één van het Besluit-Wet verschenen
in het Staatsblad van 24-25-26 October 1918,
nrs 297-298-299, gegeven in zijn hoofdkwartier
den 23 October 1918 door Zijne Majesteit den
Koning en tegengeteekend door 12 ministers,
verklaart letterlijk Het recht op herstel
der schade voortspruitende uit oorlogs
feiten in België, wordt erkend aan de
Belgen.
Sedert dit tijdstip hebben ministers, sena
tors, volksvertegenwoordigers, in talrijke om
standigheden, plechtig verklaard dat al de
geteisterden tot den laatsten cent zouden
betaald worden.
Na opeenvolgende beperkingen heet de
Regeering, zonder eenig bericht, de uitbeta
ling in baar geld stopgezet, wat noodzakelij
kerwijze het stilleggen der in gang zijnde wer
ken veroorzaakt en de arbeiders dwingt tot
werkloosheid.
De wet is nochtans niet veranderd en de
vonnissen der rechtbanken gaan voort met te
bepalen dat deze of gene snede in baar geld
zal betaald worden binnen eene tijdruimte
van een of twee maand.
Ons beroepende op de Grondwet die ver
kondigt dat Al de Belgen gelijk zijn voor de
Wet verklaren wij dat de onrechtvaardig
heid, tegenover ons begaan, erge storingen
kan teweegbrengen. Waarom werden de eenen
volledig vergoed, de anderen niet
Indien wij de heilige rechten der geteister
den moesten verloochenen, dan zouden wij
ons medeplichtig maken aan den zekeren
ondergang van eene streek die ten volle werd
verwoest.
Het begonnen werk liet hopen op de herle
ving van g,a-nsch Belgiè en daar brengt een
wreede maatregel elke hoop te niet deze
maatregal vernietigt volledig al wat er gedaan
werd, want al dezen die werden vergoed zul
len onvermijdelijk met den ondergang hunner
buren medegesleept worden.
Men zou waarlijk zeggen dat een kwade
gees', mzr streek verontr v ut, buiten het
stop zetten van de betaling der vergoedingen,
heeft men ons onze openbare instellingenO
nomen, ons garnizoen, onze vei keersnm
De toekomst is daar die onze bevolking
ondergang bedreigt waaraan zij slechts 00
uitwijking zal kunnen ontsnappen en
met r lerheid dergenen die het lanc zu en
laten zullen juist dezrn zijn die voor zijn be
vrijding gestreden hebben, zooals 1 zoo
bewezen werd door den Ondstr.jdersbond
van Waasten.
En als het land zal ontvolkt zijn wa za
dan gebeuren met dezen die blijven
In dat alles zijn de voornaamste slachtoffers
de gemeenschappelijke eigenaars.de we u-
wen, de weezen, de ouderlingen, de eigenaars
waarvan de Hjnrichtingen voor heropbouw
heden nog niet vastgesteld zijn.
Fenige treffende voorbeelden
Gansch de Brugstraat, te Wervik, bevindt
zich in denzelfden toestand als bij den wapen-
stilstand deze straat moet verhoogd en
rechtgetrokken worden er wordt niets ge
daan, de belendende eigenaars wachten en
wanneer zij hun vonnis zullen krijgen zullen
zij geen cent «ntvangen niettegenstaande
hunne eigendommen, sedert 19Mi niets °Poe"
bracht hebbe-n
Het is heel wel de kalmte aan te prediken
maar onze schapen zullen den eenen of den
anderen dag wel het berenvel aantrekken.
En dat men ons niet zegge dat er geen stap
pen werden aangewend Z. M. de Koning,
vergezeld van een minister, is ter plaats ge
weest.
Zelfde opmerkingen voor wat de Statie
straat betreft.
Andere voorbeelden Een ou lerling ont
vangt schuldbrieven hij kan er niets mede
doen en is tegenwoordig ten laste van de
Zustertjes der Armen te Roubaix.
Weezen van vader en moeder, eigena<ws
van i3 huizen, kunnen geen geld bekomen
gn zijn, alhoewel van goeden huize, heden
daglooners in een fransche fabriek.
En de grootste wonihgnood heerscht in hun
geboortedorp
Weezen van vader en moeder, eigenaars van
een vlasfabriek in heropbouw, kunnen maar
niet het materiaal bekomen en zijn ten laste
van verre familieleden.
Een wees van vader en moeder ontvangt
een schuldbrief van 2000 fr. waarmede hij
niets kan doen en bevindt zich ten laste van
zijn grootvader.
Er is werkloosheid en een groote fabriek,
van meer dan honderdjarig bestaan, wordt
zelfs niet meer opgebouwd.
Omdat ze overneemster is van oorlogschade
kan de Maatschappij voor Goedkoope wonin
gen niets ontvangen de aankoop van kastee-
len om er werkmanswoningen van te maken
is den Staat nochtans voordeelig.
Zal men nu ook de beheerders voor specu-
leerders uitschelden, zij die hun ambt koste
loos vervullen en zelfs geen zittingspenning
ontvangen
Laten wij daar die droeve opsomming maar
dat men ons niet zegge dat wij overdrijven,
dat wij alles in 't zwart zien. Dat men ter
plaatse een onderzoek instelle, wij zullen al
de gewenschte inlichtingen verstrekken.
Laat ons nu de tegenwoordige wijzen van
betaling nazien. De Nationale Maatschappij
voor Krediet aan de nijverheid heeft groote
diensten bewezen, dat is onbetwistbaar zij
heeft een voorschot toegestaan van i milliard
maar het zou van heel groot belang zijn te
weten hoeveel er van die som te goede geko
men is aan het meest verwoeste arrondisse
ment van België. Wij schatten dat die som niet
meer dan 10 millioen bedraagt, want het Ver
bond der Coöperatieven heeft altijd al de
nijverheidsschaden uitbetaald die de 700.000
frank, waarde IQ14, voor het materiaal niet
overtroffen, en de sommen voor gebouwen
toegekend werden volledig uitbetaald.
Naderhand heeft men de Maatschappij der
Handelaars en Nijveraaps ingest a 't is
hier da<t de kalvarie begint.
Deze nieuwe Maatschappij gelast--^
gaarne met het uitwisselen uWer S
schuldbrieven, maar deze laatste
neergelegd blijven tenzetel dier maats
als ge dan veel protectie hebt en u pP'i
e' bn;
zijt, zal men zelfs niet eischen dat
schreven zijt op het Weldadigheid^ lngl
men zal U op de schuldbrieven 80 ten e
der waarde uitleenen, terugbetaalbaa^'
jaarlijksche stortingen. Maar
fJ' die do®rde
oorlog werdt ten onderen gebracht h
gij van af het eerste jaar 10 ten honderd
betalen wanneet uw nijverheid no» teri1
met zal zijn en, indien gij het tweede
twee eindjes aan elkaar kuntknoopen
U gelukkig mogen achten. Zu^6
't Is dus de failliet. k
Wat de beweiking zelf betreft
lottig de waarde van uw titel is
ZI1 ls no0(
Hjk en wezenlijk, de som erin vermei
haar zelfde waarde, terwijl uwe schuldb '0I"
waardeloos zullen zijn wanneer eii ri
zult gekweten hebben. J V°lled
U vv toestand zal de volgende ziin gj-
zult moeten terugwinnen wat gij verloren heb
Men noemt dat vergoeding. Hier ook-
aan de gelijkheid der Belgen een heem
gezet
won
de eersten werden volledig vergoe!
de laatsten moeten zelf hun erfgoed hermake
zuiver verlies sedert 1914 tot heden eni0]a
om zich te herstellen, 't is het bedrijvigheid
leven van een mensch.
Laatst heefc men de Algemeene Spaar- e
Lijfrentkas opgedrongen voor de voorschottei
Dit laatste woord past in 't geheel niet, het
inderdaad maar een leening van 8j ten hoi
derd waarom nogm rals dit laatste percent
Heeft de Staat dan zelf geen vertrouwen]
zijn eigen schuldbrieven Met de titels voo
oorlogschade door schuldbrieven teven»
heeft de Staat op zonderlinge wijze het snood
speculeeren aangemoedigd en vergemakkelijli
ten nadeele der ongelukkige slachtoffers va
den oorlog. Dat moet eindigen, aan U, eigfr
naars van titels, na te denken alvorens 4
bewerking aan te gaan.
Laat ons de pleegvormen samenvatten
't bezit van een titel wisselt gij dien uit tegt
schuldbrieven 't is de voorafgaandelijke
werking die U in een valstrik brengt waan
gij niet meer komt of moeilijk. Van dieschui:
brieven vootzien vraagt gij aan den Agent
Schatkist de 80 ten honderd der Spaar
maar die ambtenaar moet vooreerst het adviti
bekomen van den Toeziener der Belasting
indien deze laatste, eenige rechter, U
wekkend vindt, zult gij de leening ontvangs
in de voorwaarden hierachter opgesomi
maar, indien gij een inkomen hebt, zooalsh
geval zich heeft voorgedaan, van i3ooolr®
zult gij heel beleefd afgescheept worden ear
zult met uwe waardelooze schuldbrieven
ven gij kult zeifin schuldbrieven uwe
snede niet krijgen omdat gij het herbed
van uwe eerste snede niet hebt kunnen
wÜzen- t -:\fc iM«fl
Veronderstellen wij nu dat gij de
van 80 ten honderd bekomen hebt. Erzn
U, om te beginnen, 20 ten honderd anti
om uw eerste herbeleg te bewijzen, g'J
litis 0"
dan moeten terugbetalen en jaw
trest van 6 en eene breuk per hoti er
voorgeschoten som moeten storten ten
Staat zelf maar 5 ten honderd ver'ee"'j(j
Daardoor verdwijnt uwe hoedanig
eigenaar, gij wordt een gewoon
lasten zijn zoodanig zwaar c
zelf uw eigendom van voor
huurdeb
betaald hebben al wat gij
zult ben*
uit twL
het oogenblik dat gij de leeningen
betaald hebben zal bestaan uit
schuldbrieven die ons arm e
overstroomen.
Er dient daarbij opgei'
gen der Spaarkas maar gedaan
dat de v*-
Wl
ir dat <iele
merl
onroerende goederen en
mels, de werklieden, de kleine
centiem bekomen en zeil ge^ffl
len kunnen koopen om daarin
sen
W\
OW> 4«
1 'n Wftrl-i
