Wanneer zal hij verrijzen
(Aan Meessen)
I.
Zoo dikwerf, als het morgengloren
Den mist doorboort, die dan verdwijnt,
Zie ik het dal vóór mij herboren
Met alles wat aan 't oog verschijnt.
Mijn geest keert naar verleden tijden,
Waar alles lag in moordgedruisch,
En iedre morgen kwam met lijden
Bij 't dreigen van den snooden Pruis.
Die rampen zijn nu heengedreven
Want ja, wij wilden fier herleven,
En toonen dat wij Belgen zijn
Onz' woonsten, uit hun asch verrezen,
Doen allen thans met hoop herlezen
«Na regen, komt de zonneschijn
II.
Het was voorwaar een echt mirakel,
Als Vlaandren uit zijn puinen rees
Het was 't geheim van 't volksorakel
Dat grootheid ons ter wereld wees
Men huldt de helden van 't verleden,
En brengt 'hun hulde en glorie thans,
Hun geest doorschittert weèr het heden,
ïn heilgestraal en zegeglans 1
Doch zij alleen niet, die als helden
Hr :n bloed vergoten op onz' velden
Verdienen nu onz' hulde en eer...
Hen allen, die onz' grootheid stichtten,
Ons volk verstaalden en verlichtten,
Verlangt het hart voor de oogen weêr
III.
Wanneer zal Meessen schoon ontwaken
Bij feestgedruisch uit dankbaarheid
Bij 't fierheid blaken op de daken,
Waarop de zon heur glansen spreidt
DELEU stond eens in hulde en glorie,
En loeg ons toe op 't stedeplein...
En elk vereerde zijn memorie,
Het hart vol dank, en diep en rein
Wanneer zal Hij nu daar verrijzen,
Zooals een oorbeeld van de Wijzen,
Die V laan drens bodem heeft bevrucht
Wanneer zal 't volk naar Meessen stroomen
Met lauwerkransen meegenomen,
En zangen zenden in de lucht
IV.
De wijze Man van 't schoon verleden
De Man van Wetenschap en Licht
Moet weder op zijn eerzuil treden,
En ons verheugen 't fier gezicht
DELEU moet weder dan verschijnen
In zijnen gloor van zedigheid...
En nimmer meer van hier verdwijnen
Zoolang een weg naar Meessen leidt
De toekomst moet de grootheid weten
En 't heden haar ook niet vergeten
Van Meessens braven, vroeden Zoon
Wanneer dus zal ons Meessen roepen
Komt naar ons feest in drokke troepen
Komt naar DELEU zijn huldbetoon
V.
Zal wel mijn stem tot U hergalmen,
En U vervoeren tot den Plicht
Op 't veld der eer is niet te talmen
Vereer uw zoon, den man van 't Licht
Hij was uw ziel eens en uw leven
Hij wijdde U geest en hart en kracht
Uw welvaart was zijn hoogste streven
Door Hem, uw naam rees hoog in pracht.
Waar men DELEU eens hoorde noemen,
Men hoorde Meessen met Hem roemen,
En om den glans, die uit U blonk
En zoo nog zal en moet het wezen,
Zoohaast DELEU hier is verrezen,
Die u en roem en grootheid schonk
KomenOktober 2J.. P.P. D.
Oudheidkundige Kroniek
Het Reuzelied en de Reuzen
HET REUZELIED
i
En al die zegt de Reus die kom
de Reus die kom'
Ze liegen der om.
Keere weerom, Reusje, Reusje,
keere weêrom.
Reuzegom
II
Sa moeder, zet den pot op 't vier,
den pot op 't vier,
de Reus is hier,
Keere weêrom, enz.
III
Sa moeder, snijd 'n boterham
'n boterham,
de Reus is gram.
Keere weêrom. enz.
IV
Sa moeder, tapt van 't beste bier,
van 't beste bier,
de Reus is gier.
Keere weêrom, enz.
V
Sa moeder, stopt nu maer het vat,
nu maer het vat,
de Reus is zat.
Keere weêrom, er.z.
DE REUZEN
De Coussemaker (Chants populair es des
Flamands de Francebrengt den oorsprong
van het Reuzelied in verband met Scandina
vische herinneringen
Quelques écrivains pensent, et avec raison
selon nous, que cette chanson et cette céré
monie se rattachent a des souvenirs scandina-
ves. En effet, quand on interroge l'Edda, on y
trouve divers passages, oü il est question des
guerres entre les Reuzes ou lot es et les Ases
ou Guds. Les Reuzes qui, suivant certains
auteurs, n'étaient autres que les Finnois,
avaient fait a plusieürs reprises des tentatives
d'invasion sur le territoire occupé par les
Ases. Ceux ci avaient fini par les repousser
dans les déserts. De la une antipathie de race
qui parait avoir survécu chez les descendants
des Ases, les Saxons et les Flamands-Saxons.
C est ce qui explique l'aversion exprimée
contre les Reuzes, dans le Reuzelied, par
cette variante rapportée par Willems
Die zeidt wy zyn van Reuzen gekomen,
zy liegen daerom.
C'était pour le peuple le représentant d'un
ennemi, que ses ancêtres avaient eu a com
battre plus d'une fois et a refouler dans leur
désert
Dit lied zegt Willems, in eene aantee-
kening, werd van onheugelyke tyden gezon
gen thans hoort men het vooral by groote
plegtigheden, wanneer in de ommegangen in
meest alle steden, zelfs in sommige dorpen,
van Oost Vlaenderen en Braband het volk
den Reus rondvoert. De beroemdste Reuzen
zyn die van Antwerpen en Wetteren te
Kortryk verschynt van tyd tot tyd, by een
grooten stoet, eene reuzin, Mevrouw van
Amazonïé, doch men kent daer het lied
niet.
Deze gewoonte (den Reus rond te voeren)
kon wel samenhangen met de overlevering,
dat wy van Reuzen afstammen, waerover men
raedplegen kan Picardt, OudhedenvanDrenthe,
bl. 28. Dergelyke zin is welligt te hechten
aen het veelvuldig gebruik in de feesten der
hertogen van Borgonje, van Reuzen te ver-
toonen...
Om ons liedje uit te leggen schrijft Fl.
Van Duyse Het Oude Nederlandsche Lied,
Tweede deel, blz. 1245), zullen we liever
maar niet met De Coussemaker steunen op
de Edda noch op de. oorlogen tusschen de
Reuzen en de Asen, waaruit zou zijn 0ntsta
A
Saksen en de Saksische Vlamingen o.,
s aan de
de haat door de afstammelingen der As
- en, de
Reuzen toegezworen. Het zal genoeg zjjn
485, te
J. ter Gouw, De Volksvermaken, blz.
met
wijzen op de reuzenoptochten die van j
in de Nederlanden populair waren, en 0p h S
volksgeloof, volgens hetwelk de Reuzen, hoe
geest,
ijl hun
wordt
Zegt
krachtig van lijf, meer beperkt zijn van
en ook als gulzig worden aanzien, terw
nog daarenboven lielde voor den drank
toegekend.
- Die liefhebberij van Reuzenoptochten
ter Gouw nog, is eene erfenis der vroe»ste
voorouders zoowel de Keltische als de Ger
maansche mythologie is vol van reuzen en
monsters
Wat België betreft is de populariteit van
dergelijke optochten nog niet aan 't kwijnen.
Ten bewijze daarvan het zeer lezenswaar
dig verslag van Armand de Behault, versche-
nen in La Libre Belgique van in October
1927 onder den titel L'Origine des géants
fi'urant dans les corteges verslag dat we met
uite-st veel genoegen in zijn geheel over
drukken
Le clou du magnifique cortège de
Folklore beige organisé par le Rotary Club
de Bruxelles, qui s'est déroulé dans les rues
de la capitale, fut la presence des quarante
géants des villes beiges. Comment lurentelles
amenées a figurer dans les réjouissarces
publiquts ces gigantesques poupées, alors
qu'en réalité 1 s géants n'ont jamais existé?
C'est ce que je vais lacher d'exposer. Des
ossements énormes trouvés jadis dans les
'roches granitiques de l'époque tertiaire et
provenant d'animaux fossiles, avaient fait
croire d'abord a l'existence autrefois d'hom-
mes d'une stature colossale, mais la science a
fait justice de cette erreur et il est reconnu,
depuis un siècle, qu'il n'existe pas de diffé-
rence sensible entre la taille de nos ancêtres
les plus éloignés et la nótre. Les hommes trés
grands ne sont que des exceptions curieuses
a constater c'est ainsi que l'empereur romain
Maximilien Hercule avait 2 m. 5o de haut;
ce devait ètre aussi la taille du Goliath bibli-
que. Atteinte au XIXme siècle par un Fran
cais, nommé Constantin, la taille de 2 m. 60
a été dépassée par le Russe Machnoy, haut de
2 m. 85. L'origine fabuleuse des géants se
retrouve dans la mythologie grecque qui
inventa qu'ils étaient des enfants nés de la
terre et qui tentèrent d'escalader le ciel en
amoncellant rocher sur rocher, mais que
Jupiter appela a son secours Hercule pour
anéantir ses terribles ennemis. On trouve des
traces de cette légende grecque même en
Egypte, 011 se voit la statue d'Osymandias
dont un pied mesure 7 coudées de long. A
cöté des vrais géants, la poésie grecque ima-
gina des géants secondaires Polyphène et
les Cyclopes qui avec des bloes de pierre
énormes auraient construit les monuments
pélasgiques. Ici, nous nous trouvons devant
de simples preuves de l'éternelle incrédulite
humaine a l'égard des textes grecs qui comp-
tent parmi les géants des héros entrevus a
travers les ages Ajax, Oreste, Orion, etc.
Hérodote ne nous dit-il pas gravement que
le squelette d'Oreste, retiré de terre, mesu
rait 12 pieds 1/4 de long Plutarque
n'affirme-t-il pas qu'Antée, déterré a Tangeü
avait 60 coudées Pline n'attribue-t-^
pas 46 coudées a Orion déterré a Candie
Pour ne citer que ceux la 1 Parmi les géants
des légendes de la Chevalerie, Victor
dans sa Légende des siècles n0US^,,fit
sérieusement du géant Ferrogest que e
Roland Au surplus, tous les romans
moyen age continuent a relater les fa's
gestes de cette lignée formidable d
gigantesques qui s'est perpétuée dans 1
des peuples depuis le Polyphème de 1
sée jusqu'au saint Christophe de la *e^jteS
chrétienne depuis le Gargantua des
jusqu'a l'Antigon d'Anvers. Aussi que V°^°;ne
nous Les générations attribuer a leur 0 o
Uil