Oude Koeien. OPEN BRIEF aan M. NOL F, M. N. en Pé. Uittredend liberale kamerheer van 't arrondissement Yper. Mijnheer de kandidaat Wij hebben u bestreden, omtrent, vijf maanden lang, met taaien wil en vaste overtuiging. Wij zullen het niet lang meer moeten doen, de kiezing nadert met rasse schreden, en wij zijn diep overtuigd dat de kiezers van het arrondissement Yper uw mandaat niet zullen vernieuwsn. Onze overtuiging steunt op de onweêrleg- baarste redens die ge verder zult hooren. Eerst en vooral laten wij dit punt veref fenen. De strijd dien Het Ypersche Voik heeft gevoerd is een strijd geweest tegen het liberalisme, tegen de liberale prin ciepen en strekkingen en niet tegen uwen persoon. Uwen persoon of iets dat uwen persoon aanbelangt willen wijniet aanval len. Tot zulke laagheid wil Het Yper sche Volk niet dalen. Zulke laffe handel wijze laten over aan schimpbladen van eene andere kleur... verstaat gij Wat wij aangerand hebben in u, M. Nolf, is de politieker, de vertegenwoordiger van liberalisme, meer nog van het radicalisme slaaf en trawant van het alomwentelend socialisme. Wij hebben aan de kiezers van ons ar rondissement gezegd wat de liberale partij in haar programma, voert... Wij hebben doen uitkomen welke de grondslag is van den tegenwoordigen kies strijd der katholieken tegen de liberalen. Dat was ons recht, dat was onze plicht. Ons recht staan wij niet af... nooit en voor niemand. Onze plicht willen wij kwijten, het Yper sche volk ten beste. Uw programma, M. Nolf, bevat het verplichtend officiéél onderwijs, be vat het alleman soldaat en. nog andere verplichtingen. Daarvan willen wij niet, daarvan wil het Ypersche volk ook niet, omdat het een pro gramma is van dwang en, vooruit en voor al, een programma van ongodsdien stigheid En hier hebben wij u, M. Nolf, hier staat de grondslag van ons betrou wen in de toekomende zegepraal. Neen... de sociale kwestie komt niet' op 't programma van den kiesstrijd- De kiezers weten wat de katholieke partij gedaan heeft en voort zal doen ze weten dat het liberalisme nooit iets wilde doen en nog niets doen zou tenzij van paters en nonnen fretten. Neen... de administrative kwestie komt niet op 't programma van den kiesstrijd. Het is publiek geweten dat de katholie ken niemand van een ambt beroven om reden zijner antigouvermentale opinies, maar de liberalen waren 't die, als ze aan 't bewind waren, alle katholieke ambtenaars afgezet hebben, alle katholieken, beroofden van posten. Neen... de financiëele kwestie komt ook niette berde... Kiesleugens zijn het, welke gij nu rond strooit in liberale ypersche of brusselsche vluchtschriften: dat de katholieken 't geld verbrassen, de financen vernielen..niemand laat zich vangen aan uw valsch gehuil van drie miljard schuld of 30 millioen schandaal iedereen ként den goeden financiëelen toestand, iedereen weet hoe de liberalen, als ze bestuurden, het geld braken met hamers en, jaar uit jaar in, te kort lieten in de kas; maar overschot in de rakken der schoolenkwesteurs, en lood zware belastingen op de rugge der bur gers. Omdat het Ypersche volk, M. Nolf, dien toestand kent zal het de katholieken aan 't hoofd van 't land behouden... Wat op uw programma staat, M. Nolf, wat nu te berde komt in den strijd: is de liberale ongodsdienstigheid. Oe wilt goddelooze scholen, Ge wilt de zielen onzer kinderen aan God en kerk ontrukken, Ge wilt de kloosters weg, Ge wilt kerkvervolging en godsdienst oorlog- Dat wilt gedat is wat liberalen en socialisten samenbindt om de katholieken om ver te werpen. Maar, M. Nolf, dat wil het katholieke belgische volk niet, dat wil het Ypersche volk nietook zal het niet gedoogen dat de liberalen aan 't hoofd komen en hun duivelsch plan ten uitvoer brengen. Omdat het volk het liberaal gevaar kent, zal het niet alleen het gouvernement bewarenmaar versterkenómdat het volk weet dat gij ook, M. Nolf - hoe beleefd en gedienstig'gij er soms kunt uitzien dat gij ook liberaal zijt tot in 't merg der beenen, dat gij het liberaal ongodsdienstig programma aankleeft, dat gij ook de kloosters weg wilt, de scholen vergeusd, de kerk vervolgddaarom daarom, M. Nolf, zal ons klaarziende volk u afdanken en in uwe plaats dezen zetten in wien wij herkennen den verdediger niet alleen van financiëele of sociale belangen maar eerst en vooral godsdienstigedat is M. Begerem. Daarop steunt, M. Nolf, onze overtui ging! Ons schrijven heeft u misschien lastig gevallen, we vragen u ons te willen ver ontschuldigen, we wilden enkel recht en waarheid voorhouden. Aanveerd, M. de kandidaat, onze vaar wel-groeten Het Ypersche Volk. M. N. Dag vriendschap. Pé Goên dag, menheere. M. N. Gaat gij een "pintje drinken Pé Ja,'k en hebbe daar niets tegen.'k Heb- be nog al een drooge lever, en M. N. En dat zal u asem geven om een beetje te klappen. Bazinne, twee pintjes De bazinne Als 't u belief, Mijnheere M. N. Santé, vriendschap, Pé God zegentje, Menheere M. N. A propos, hoe gaat 't zitten met de naaste kiezinge? Pé Wel, goed zekere'k En weet ik daar percies niet vele van, maar 'k en zie niet waarom dat 't zou slecht gaan. M. N. Ba, 'k weet niet?...'t Dunkt mij dat menschen niet al te kontent en zijn van 't gouvernement. Pé Ja,'k zou wel gelooven dat de liberalen djustement niet al te kontent en zijn... M. N. Jamaar, nog andere ook, en niet zonder reden. Bij voorbeeld, 't werkvolk... Pé 'k En ben ekkik maar nen werk- mensch, Menheer,'en 'k ben pertank uitnemende kontent van 't gouverne ment. M. N. 't Is dat ge met een kleintje te paaien zijt, of u laat bij de neuze leiden. Pé Bij de neuze leiden Mijnheere 'k en ben ik niet hooge geleerd, maar 'k heb algelijk, God zij gedankt een beetje ge zond oordeel, en 'k kan op mijn fransch gemak tot aan 65 tellen... M. N. 65Is 't misschien van de 65 fr. pensioen dat ge wilt spreken. Pé Gelijk of dat ge zegt, Menheere. M. N. Ehwel, is dat geen schande van zulk een belachelijke almoes te geven 't is te vele om te sterven en te wei nig om te leven. Pé Horkt e keer, Menheere, 'k geloove dat we daarover niet en gaan t'akkoord geraken, 'k Wëet ik wel dat 100 fr. beter is, en 365 fr. nog beter.... maar.... M. N. Dat de liberalen moesten aan 't hoofd komen,ze zouden u 365fr.geven. Pé Wie zijt ge gij, té? M. N. Ik? Een vriend van 't werkvolk. Pé Jamaar, 'k zou geerne uw name weten. M. N. Mijnheere N^lf. Pé Mijnheere Nolf? Ja, wat zegt ge? Ge zijt gij Mijnheere Nolf, de liberale re presentant van Yper, doet niet? M. N. Ja, om u dienst te doen. Ehwel, als ge voor mij stemt, ik beloove u dat de werkmenschen zullen 365 fr. pensioen trekken. Pé Horkt ekeer, Menheere, 'k ben ik nog al nen pratiekevent, al is 't dat ik het zel ve zegge, en 'k hebbe liever voor 65 fr. geld, dan voor 365 fr. beloften. M. N. Jamaar, ge zult ze krijgen. Pé En als ik ze niet en krijge? M. N. Maar gij zult ze krijgen, zeg ik, op mijn woord van eere! Pé Ge zijt wel ding, Menheere Nolf, en joün woord van eere kan vele weerd zijn, maar 't zekerste voor 't onzekere M. N. Is dat toch dom zijn. 't Is geld uit uw handen smijten! Pé Wat belieft er u? Geld uit mijn handen smijten Ja 't, ware geld uit mijne handen smijten moest ik om 365 fr. die onzeker tn onmogelijk zijn, er 65 in klinkende munte laten gletsen. Horkt e keer, Menheere, 'k zal dat glas bier algelijk nog uitdrinken op uw gezondheid A vousss! 'k leze ekkik 't Ypersche Volk, en 't heeft daar klaar en duidelijk ingestaan dat je gijder geen 365 fr. en zoudt kunnen geven aan al de werkmenschen. 't Heeft van nu reeds 117 millioen ingeslokt! van waar zou je gijder de reste halen? M. N. Met 't land wel te bestieren en te sparen. Pè Ja, te sparen lijk in 79 zeker? Ge waart gij dan nog bitter jong, Men heere, maar 'k heb het ik nog wel onthouden. Schoolpaleizen bouwen en lasten leggen op den tabak!!! Horkt e keer, ik houde wat ik heb be en vecht gij voor de brokken M. N. Atchie! Pé God zegen-tje, Menheere. De liberalen hebben ook in ons arron dissement boekjes met printen uitgestrooid; maar och heere, 'tis oude. rimram. Die menschen spreken geheele dagen dat ze voor den vooruitgang zijn, en ze komen af met oude, versletene koeien. Die sanctje^ komen uit den ouden bak; het boekje wordt door de liberalen bij el ke kiezing verspreid. Het dient al zes of acht jaar. 'tZijn altijd dezelfde onnoozele stuksanctjes. Het is dan ook niet te verwonderen, dat de liberalen, met die boekjes, dikwijls hunne vingers verbranden. Een paar voorbeelden. Een vreeselijke hand. Een der sanctjes verbeeldt eene land kaart van België, met twee jaartallen en twee handen erop. "in 1846 bedekt de hand maar den helft van België, en in 1906, ligt die hand over gansch het land'.. Dat moet de uitbreiding der kloosters verbeelden... En daaronder staat er. dat in Bilgië de kloosters... drie mijards rijke zijn Welke vreeselijke hand! Maar weet ge wat de menschen peis- den, als zij die hand zagen Ze peisden, zoo met eenen, op Frank rijk 'tis de hand van Duez, zei men, ge weet Duez, dè vereffenaar, die het gestolen kloostergoed effen aan in zij nen zak wegschamoteerde. En zlr voegden er seffens bij Met hunne hand op de landkaart, toonen de liberalen dat ze hier hetzelfde willen doen ze waterbekken er bij als ze overdenken wat daarmeê zou te zakken zijn. Die liberalen hebben oprecht geen beetje geluk. Hunne boekjes waren gedrukt voor aleer het schandaal van Duez en Compa gnie in Frankrijk uitbrak. Zonder dat had den ze zeker wel de hand weggelaten. De liberalen staan daar nu met hunne landkaart, met de lange vingers op van de framassons. Ziedaar hoe hetgene dat, in het gedacht der liberalen, moet dienen om de katho lieken kwaad te doen, tegen hen zelve keert. Die een put maakt voor een ander, valt er gemeenlijk zelf in. Ezelskoppen. Op een ander sanctje staat een reeks... ezelskoppen. De grootste ezelskop was België. En waarom zijn de Belgen zulke groote ezels Omdat ze van geen framassons willen, framassons, die hier seffens het verplich tend onderwijs zouden inbrengen gelijk in Frankrijk. De katholieken, zeggen de liberalen, zijn de vijanden van het onderwijs. Wel toch! We laten ons zoo gemakke lijk met geen woorden paaienWij on derzoeken de feiten. En de feiten spreken gansch anders dan het stuksanctje. Uit de officieele cijfers blijkt dat er, in het liberale Frankrijk, waar liberalen en socialisten sedert zoolange meester zijn, meer ongeletterden zijn dan in België. En daar bestaat het verplichtend onderwijs sedert lang. Zonder dwang heeft het onderwijs in België grooten vooruitgang gedaan. Is er wel één kind, hoe arm het zij, dat hier geene gelegenheid heeft een goed en deugdelijk onderwijs te ontvangen Scho len met de macht zijn opgericht. Als er entwaar een nieuw gehucht ont staat, eene dichte bevolking komt, seffens zijn de katholieken erbij om daar, op hun ne kosten en uit hunnen zak, nieuwe scholen te bouwen. In drie artikels hebben wij de katholieke pensioenwet uiteen gedaan en de dwaasheid doen uitkomen van een projekt van pen sioenwet waarmede, over een viertal jaren, de liberalen voor den dag kwamen. De zaak is nog niet afgesproken... de libeialen komen nn op niet een tweede projekt... o! eene perfectie!!., hetis het kennen weerd, zooveel te meer'dat M. NOLF er zijn steert ingewikkeld heeft... Zaterdag aanstaande zal de wijsheid en sociale ervaren heid van M. NOLF klaar voor oogen staan.

HISTORISCHE KRANTEN

Het Ypersche Volk (1910-1915, 1927-32) | 1910 | | pagina 4