aan
Katholiek Volksgezind Weekblad
De Algemeene Vergadering
mil in IRROKDISStMENT
E. H. Charles Meersseman
"Schoolpolitiek,,
De kiezing voor den
Werkrechtersraad
BIJBLAD
maatschappelijke Belangen
Minister de BROQUEVILLE
van den Katholieken Bond van't Arrondissement
Vakvereenigingen
YPER
Landbouwbelangen
Officieële Berichten
de verklaringen van
Moeders Keuken
DERDEJAAR N° 11
WekeMjksche Oplage fö O O O nummers
ZONDAO 10 MAART 1912.
G. Bras.Tavernier,
te YPER op Zaterdag 9 Maart.
Daar ons Katholiek en Volksgezind week
blad Het-Ypersche Volk alhoewel op
den Zondag gedagmerkt toch des Zater
dags middag te Yper ter drukkerij uitge
geven wordt, mogen wij van die omstan
digheid gebruik maken om een laatste
maal de aandacht der katholieke afgeveer-
digden te vestigen op de belangrijkheid
van de Algemeene Vergadering van Za
terdag namiddag in 't Volkshuis.
Sedert drie weken van hier hebben wij
erover geschreven en vrij en vrank ons
gedacht uitgedrukt. Wij herhalen het in 't
korte.
1° De aanduiding der Kandidaten voor
de Senaat en Kamerverkiezing van 2 Juni
aanstaande moet geschieden niet dooreen
kleine groep, niet door het Uitvoerend
Comiteitmaar door de Algemeene
Vergadering der Katholieke Bonds
leden en dat in een regelmatigen
Poll met geheime stemming. Dat is
de Wil van al de Katholieke kiezers van
Stad en Arrondissement.
Daarover is iedereen 't akkoord.
2e De kwestie is hoe dien ernstigen
Poll ingericht
Welnu van wege het plaatselijk Comi
teit van Yper is een voorstel uitgegaan,
dat, in dit Comiteit met algemeenheid van
stemmen aanveerd, nu moet onderworpen
worden aan de goedkeuring van de Alge
meene Vergadering van het arrondisse
ment.
Dit voorstel vraagt
a) De afschaffing van Art. 10 en 11 der
huidige standregels omdat deze het recht
M. Fraeijs de Veubeke geven zal aan
de Vergadering, laten wij nu alles in de
handen der Katholieke Afgeveerdigden
van het Arrondissement.
Het is genoeg en overal geweten, dat
de loonen hier in Yper, de laagste staan;
want terwijl zij in de laatste tijden overal
elders gestegen zijn, toch hier gelijk ge
bleven zijn, niettegenstaande het leven
hier in dezelfde verhouding staat als in
andere plaatsen, t. t. z. even duur.
Zou het misschien niet waar zijn dat
er hier in Yper, aan bekwame vakmannen,
nog hongerloonen betaald worden? Het
dunkt mij wel dat 28 of 30 en 32 centie
men per uur, aan onze werklieden, zelts
in gewone omstandigheden van 't leven,
(bijgevolg ziekte of ongevallen daargelaten),
niet toelaten, behoorlijk te bestaan. Is het
mogelijk voor een werkman, met een
weekloon van 17 of 18 fr. rond te komen,
alswanneer hij te huis nog vrouw en ver
scheidene kinderen te onderhouden heeft.
Het tegendeel beweeren, ware alzoo dom
als valsch. En nogtans worden er maar
enkele aangetroffen die meer verdienen
per uur.
Wat moet men daaruit besluiten
1° Dat nog velen hunkeren naar over
werk, 't welke zij dan nog aan dezelfde
voorwaarden aanveerden als dagwerk, en
zelfs nog lager. Zij moeten zich aldus af
tobben, om aan't noodige te geraken, wil
len zij hun huisgezin in de armoede niet
laten verzinken.
2° Dat anderen hunnen toevlucht moe
ten nemen tot herberg houden, of het een
miskennen van de Algemeene Vergadering Qf het ander bijpostj^ moetw;ten te Ver
de knellende onzekerheid, aangaande onze
toekomst. Wij wenschen ten tweede een
korteren arbeidsdag.
Ja, eene bepaling van den werkdag is
noodig; want dan alleen zijn wij in de
gelegenheid gesteld, menschelijk te leven.
Niet alleen heeft de mensch behoefte aan
eten en aan slapen, maar ook aan ontwik
keling en ontspanning.
Maar nu, hoe er aan geraakt Op welke
manier die verbeteringen verkregen Wel,
een enkel maar doeltreffend middel bestaat
er, dat is de vakvereeniging.
Dit is ons over veertien dagen nogmaals
klaar uiteen gedaan geweest. Er was im
mers vergadering, voor alle werklieden
der bouwnijverheid, in eene zaal van onze
halle. Een 70 a 80 tal, hebben aan den
oproep en de uitnoodigingen beantwoordt.
En daar deed onze vriend René Debruyne
van Oent, ons goed het nut en de nood-
zakelijkheid-uitschijnen der vakvereeniging.
Waarlijk ik kan niet verstaan, hoe zoovee-
len nog koud en onverschillig kunnen
blijven aan 'tgeene hen zoo zeer moet
aanbelangen, want wat is het anders als:
streven naar beter bestaan. Moet men niet
vaststellen, dat de werkman zelf, de meeste
tegenspartelt, en aldus de pogingen gedu
rig verijdelt, welke worden aangewend
voor zijne eigene lotsverbetering.
Is het niet zoo dwaas als onverklaar
baar? Nu, laat ons hopen dat hij eens de
oogen openen zal en zich in de rangen
zijner werkmakkers scharen zal, even over
tuigd als hen, dat met samen te werken,
er betere arbeidsvoorwaarden komen zul
len.
Zulke vergadering als Zondag rnott
vruchten dragen. Het is te hopen, dat be
nevens de nieuwe inschrijvingen van Zon
dag, er weldra nog andere zullen volgen.
Aanhouden dus, en wij zullen winnen.
en zoo den Poll onmogelijk maken.
b) De wijziging van Art. 12 derzelfde
standregels om een poll in te richten die,
gezien de tegenwoordige omstandigheid
en de nabijheid der verkiezing, aan iede
reen kan voldoening geven.
krijgen.
3° Dat er nog veel karweijers gevonden
worden, die na de afgeloopene dagtaak
op den winkel, dan t'huis zitten wroeten
tot soms nog halve nachten en geheele
zondagen, om !t werk dat hun van eenen
c) Het aanveerden tot den Pojl met al- vrjencj 0f kennis, besteld is geweest, af te
leen van de afgeveerdigden maar van al- werken. Hunne gezondheid wordt onder-
Ie betalende bondsleden. mijnd en het genot van 't familieleven op-
3o Dit voorstel is misschien de volmaakt
heid niet, absoluut gesproken doch ge
zien wat wij hooger zegden de nabijheid
der verkiezing is het wellicht de best
mogelijke in te brengen manier van wer-
H'"g:
De standregels bevatten menig gebrek
kige regelingen zoo moeten zij, naar de
eischen des tijds, herzien en heropgesteld
worden o. a. voor wat den poll betreft
ware wellicht de best in te brengen ver
andering de poll op twee graden, d.i. eerst
geofferd, om aan de bete brood te gera
ken voor hen, hunne vrouw en kinders.
4° Ja, helaas laat het ons maar beken-
dat nog een groot deel onder ons,
nen,
zpnder blozen qf bgven, maar de hulp
gaan inroepen van 't weldadigheidsbureel
of aan de bel gaan trekken van liefdadige
personen. Die menschen verkeeren nog in
de valsche meening, dat de liefdadigheid
moet aanvullen, 't geene aan rechtvaardig
heid wordt te kort gedaan.
Mijn doel is niet, den steen te werpen
de plaatselijke poll op ieder gemeente, naar die, mijne werkbroeders, welke ik kom
daarna de algemeene poll der afgeveerdig- op noemer]) 0f 00k njet hen te verach-
den in den hoofdzetel van het arrondisse- j.en 0f miSprjjzen neen, want, handelen
ment- zij aldus, het is omdat zij zoeken en trach-
Het was het gedacht van het plaatselijk |en naar de twee eindjes van 't jaar aaneen
Comiteit van Ypet dat de tijd voor de knoopen, en zoo door de wereld te
verkiezing te kort was om nog zoo iets in geraken.
te voeren en het best was dit uitte stellen jyiaarj beste vrienden, weet gij dan niet,
tot seffens na de verkiezing. da(. werklieden recht en volkom-n
Dat ware dan heel gemakkelijk. Volgens recht hebben op een zelfstandig en mensch-
Art. 17 der standregels hebben enkel 50 waardig bestaan.
leden van den Algemeenen Raad aan den j ja^ reeds menigeen hebben het begre-
Voorzitter eene buitengewone Algemeene pen^ en ;n p]aats van klagen en morren,
Vergadering te vragen en de reden hun-
ner aanvraag te doen kennen t. w. her
ziening der standregelen. Op eene schrif
telijke aanvraag zal de Voorzitter binnen
de veertien dagen een Algemeene Verga
dering bijeen roepen.
4° Het kan gebeuren dat op de Alge
meene Vergadering van Zaterdag 9
dezer, andere voorstellen of wijzigingen
^an het ingediende voorstel voorgedragen
worden.
Dat is mogelijk.
Wij vragen enkel aan al de Raadsleden
aan de ernstige bespreking met kalmte en
orde deelnememen; te durven spreken als-
iemand iets rechtveerdigs en billijk te zeg
gen heeftwel te tikken en te wegen wat
moet beslist worden opdat de rechten van
de Algemeene Vergadering en van den
Poll voor goed gestaafd en vastgesteld
worden.
Voor het overige vol betrouwen in de
leiding welke ie Voorzitter van den Bond
of uitvallen tegen de patroons, steken zij
de koppen bijeen, trekken de handen uit
de mouwen en vangen dat groote werk
met geestdrift en moed aan; het veroveren
yan dat zelfstandig en menschwaardig be
staan.
Waarlijk, niemand van ons zou er iets
tegen hebben dat er lotsverbetering komen
zou; integendeel wij allen zijn het eens om
staande te houden, dat het, ingezien den
duren tijd dien wij beleven, dringend noor
dig wordt, Ja, dat er moet verbetering ko
men. Of meent gij misschien, dat een
werkman, niet in de gelegenheid ten min
ste, moet worden gesteld, om met de op
brengst van zijn werk, dus met zijn loon,
zich en de zijnen behoorlijk te onderhou
den? Wel zeker, wij hebben het recht
zelfs, zulks te eischen.
Daarom is het, dat wij wenschen, ons
loon te zien verhoogen, opdat" het ons
toelate in al onze behoeften te voorzien,
en zelfs ons waarborg bieden kan, tegen
BEGRAVING VAN
pastor van St-Jacobs
Leest op den tweeden kant
van dit bijblad de
Bij kon. besl. werden de volgende pen
sioenen verleend aan MM. D. Moenaert,
gewezen gemeentehulponderwijzer, Mees-
sen, 1,227 fr.Mevr. M. Lazeure-Bonte
gewezene naaimeesteres, Wulverghem, 83
frank.
Bij koninklijk besl. van 22 Februari,
is het burgerlijk .eereteeken verleend, te
weten het burgerlijk kruis, Je klas aan
V. Hollevoet, Becelaere,
AANBESTEDINGEN
23 MAART. Om 10 ure, in de buree-
len van het bestuur van bruggen en wegen
te Brugge, Oosterlingenplaats, N° 5: wer
ken tot aanvulling van een gedeelte der
steenslagwegen van Meenen naar Yper, van
Yper naar Rousbrugge, van Elsendamme
naar Yper en van Yper naar Pont-Rouge,
op het grondgebied der gemeenten, Ghe-
luwe, Wervick, Gbeluvelt, Zillebeke, Yper,
Poperinghe, Proven, Elverdinghe, Brielen,
Voormezeele, Wytschaete en Waasten. Be
stek 53,881 fr. 90 c.; borgsom 5,000 fr.
Aanbiedingen uiterlijk op 19 Maart aan
bevolen.
3,0 MAART. Om .10 ure in het bestuur
can bruggen en wegen, Oosterlingenplaats
te Brugge herkalsiïng van den weg van
Brussel naar Gent, op het grondgebied
van Oostende en Steene. Bestek fr. 25 dui
zend 885,15.
Aanbiedingen uiterlijk op 26 Maart aan
bevolen.
Leest op den tweeden kant
van dit bijblad
Door koninklijk besluit van 21 Fe
bruari zal dus de kiezing voor de le
den-werklieden van den Werkrechters
raad plaats hebben op Zondag 21
April.
De belangrijkheid en gewichtigheid
der Werkrechters raden moeten niet
betoond worden. Het is een stuk onzer
arbeidersbeweging. Het arbeidsver-
drag, dat wij het leven van den werk
man mogen noemen, is zoo gewichtig
en van zulk bijzonderen aard dat het
niet kan overgelaten worden aan de
beslissing van eenen gewonen rechter.
Daarom moeten er vakmannen zijn die
al de moeilijkheden onderzoeken en
oplossen. Zij kennen het werkersleven,
omdat zij het meeleven en voelen zij
oordeeelen over hunne eigenebelangen.
De Werkrechtersraad is een deel van
dat streven naar de zelfstandigheid der
arbeidersklas.
Daarin ligt de groote belangrijkheid
dezer kjezingen.
Zij zullen te Yper plaats hebben, en
wel volgens de nieuwe wet van 15 Mei
1910.
De grootste veranderingen dezer wet
zijn de toepassing der evenredi
ge vertegenwoordiging het kies
recht en kiesbaarheid der vrou
wen.
De werklieden moeten niet meer
vertegenwoordigd worden in den raad
door minnen die gedachten en strek
kingen hebben tegenstrijdig met hunne
overtuigingwerklieden die voorstaan
ders zijn van orde en rechtveerdigheid
moeten niet verdedigd worden door
mannen van omwenteling en dwinge
landij.
In 't vervolg zullen de talrijke werk
sters niet meer uitgesloten zijn. Wij
begroeten het als een zegenrijke her
vorming dat de vrouwen ook mogen
kiezen en kunnen gekozen worden. Zij
die in het woelig streven om 't leven
staan lijk de mannen moeten ook kun
nen spreken en handelen om hunne
belangen te verdedigen, 't Is een eerste
stap tot verdere hervormingen die aan
de vrouw de plaats moeten geven waar
zij recht op hebben in het maatschap
pelijk leven.
Te Yper zullen er voor het rechter
lijk Arrondissement te kiezen zijn 10
patroons en 10 werklieden. Van deze
laatste 8. ambachtsvertegenwoordigtrs
en 2 bedienden.
POSTELEINSOEP. Een portie poste
lein; 25 gr. tapioca; 25 gr. vermicelli; 2
liters bouillon.
Trek de posteleinblaadjes af, spoel ze,
en stoof ze in wat boter of vet.
GESTOOFDE ASPERGES MET
KALFSGEBRAAD. Een bos asperges; 25
gr. boter; peper en zout; 1/2 glas melk.
Schrab de asperges af, en snijd ze in
stukjes van 1 cm. smelt de boter, doe er
de asperges in met peper en zout daarbij,
schud ze nu en dan eens op, voeg er een
weinig melk of water bij, en laat ze, zeer
goed gestopt in hun sap stoven. Voeg er,
als ze malsch zijn, een stukje boter bij,
bind de saus met wat bloem of met een
eierdooier.
N. B. De harde deelen der asperges
worden gepeld, gekookt en doorgestoken,
in de soep benuttigd.
AANKONDIGINGEN
Gewone aankondigingen 10 c. per teke:
Rechterlvke aankondigingen: 1 ft, de reke,
Groote en langdurige aankondigingen: volgens overeenkomst
DRUKKER-UITGEVER
BOTERSTRAAT, 62, YPER.
INSCHRIJVING
Voor een heel jaar: 2.50 fr. Prijs per nummer 2 centiemen.
De inschrijvers wenden zich tot den Uitgever; of tot onze gazetver-
koopers.
S. Jac 'bs kerk heeft sedert eenige jaren van hier
verschillige begravingen van Priesters gezien t. w.
E. H. Houttermn onderpastor der parochie, EE.
Hrt. Huysen Laridon leeraars aan 't College; E H.
Barbier, bestuurder der Mariaschool Zekerlijk op
ieder priesterbegraving is de toeloop van deelne
mend volk altijd aanzienlijkdoch zelden of nooit
zag men een zoo groote toegenegene menigte als
Maandag laatsleden op de begraving van den
E. H. Meersseman den herder der parochie.
Dit kunnen wel de redens zijn dat hij de herder
was en dat zijne kudde er aan hield hem tot aan het
graf te vergezellen, dat hij zoo schielijk uit 't midden
ontrokken was in den bloei des levens, tot de laatste
uur nog aan 't werkmaar ongetwijfeld de grootste
reden was 't dat hij zoo vaderlijk goedhertig was
cn zooveel goed had gesticht overal waar hij was
doorgegaan.
Daarom kwamen zijne oude medematen en vrieri-
den uit het College en het Seminarie, daarom kwa
men zijne oud-leerlingen, daarom kwamen zijne
oude kennissen en parochianen van Meenen en
Luingne, daarom kwamen zijne parochianen van S,
Jacobs zich vervoegen bij de bedroefde familie en
hunne gebeden storten yoor de ziel van dezen die
zg gekend en bemind hadden.
Van af 10 1/2 li, was er eene ontelbare menigte
t legestroomd op St Jacobskerkhof en in S. Jacobs-
kerk - Wij telden bij de tweehonderd priesters. De
toegang in 't sterfhuis was schier onmogelijk. Te 11
I u. kwam Je geestelijkheid met Z. E. H. Deken ku-
1 nonik DeBrouwer het lijk uithalen om het ter kerke
tedragen.De hoeken van den pelder werden gedregen
I door E. H. Van Ryckeghem pastor van O. L. V. te
R jusselaere namens de medematen van het Semina-
ieE. H. Delaere pastor van S. Pieters namens de
pastors en de geestelijkheid der stad Yper; M. Iweins
o'Eeckhoutte namens de kerkfabriek M. burgmees
ter Colaert namens het stadsbestuur.
De groote kerk, in rijk rouwgewaad aan het
hoogaltaar en den koor, aan preekstoel en biecht
stoel was schier te klein, stoelen waren bij honder
den te ko.t. De Vrouwenmis duu-de schier zoolang
als de dienst en alhoewel Z. E. H. Deken zelf binst
twintig minuten ter offrande gestaan had duurde
deze nog voort tot na de Communie van den
mis.
De Requem mis werd gezongen in gregoriaansche
k- rkzang op de meest indrukwekkende wijze door
e schola van S. Vircentius College en dezangsters
vin S.Jacobs, bijgestaan door het jubéder
parochiekerk,
Voor het laatste libera sprak Z. E. H. Deken
De Brouwer eene hertroerende lijkrede uit.-De
gewijde spreker gaf aan de ingetogene torhoorders
niet alleen de levensbeschrijving van den duurbaren
afgestorvenen pastor, in 't Seminarie als stulent, te
Voer in 't College als bewaker, te Meenen op S
Vednstus als onderpastor, te Luingne en op S Ja
cobs te Yper als pastor; maar hij deed vooral— j
overal waar de overledene doortrok zijn priester- j
lijken ijver, zijne deugden en goede werken uitschij
nen. Wat vooral E H. Ch. Metrsseman kenmerkte
was die minzaamheid en hertelijke goedheid die te
lezen lag op heel zijn wezen en zich aan eenieder i
openbaarde. Die minzaamheid won hem ook allé j
herten zijne leerlingen in 't College eerbiedigden
en beminden hem. Te.Meenen, waarZ. E. H. Kano-
rik De Brouwer als deken kwam eenigen tijd na
het vertrek van E. H. Meersseman naar Luingne,
sprak iedereen en voornamelijk de jonkheid over
het goede gesticht door hun gewezen onderpastor.
Alswanneer E. H. Meersseman weê* naar Yper
kwam was er volle blijdschap op zijne installatie
uitgenomen bij de afgezanten Luingne waar men
zijne verplaatsing wel aanzag als eene vsrdiende
belooning maar toch als een verlies voor de paro
chie.
Het goed door E. H. Meersseman overal en bij
zonderlijk te Yper zal hem bij God de verdiende
belooning verkrijgen Dit vragen wij allen voor
hem Zoete Jesus geef hem de eeuwige rust en dat
het eeuwigdurend licht hem overstrale.
Na de absoute vertrok men stoetsgewijze naar
hef kerkhof. Het was kwart na een ure als men
terug was Langs de t kerkhofweg stond eene inge-
togene menigte parochianen waarvan velen er aan
gehouden hadden hunnen herder ter begraafplaats
te volgen.
Moehte hij daar rusten in vrede. Hij rust op
zijne parochie. Mochten zijne parochianen hem
niet vergeten in hunne gebeden en alswanneer zij
naar 't kerkh>f gaan ook een stond blijven bidden
bij het graf van hunnen goeden herder onder de
schaduw van het groote kruis.
