Katholiek Volksgezind Sleekblad
KATHOLIEKE KANDIDATEN
Het Katholiek Gouvernement Vrienden Boeren leest en onthoudtvier cijfers
STEMT allen
Buitenlieden
U#L
Bescherming der burgerij
BUITENLAND
Wetgevende Vsrkiszingen op 2 Juni I9I2.
m.M
SENAAT
KAMER van VOLKSVERTEGENWOORDIGERS
KIEZERS van Yper
en Arrondissement
in het hoofdvak
BOVEN op de KATHO
LIEKE lijsten voor
Senaat en Kamer
Kerkelijke Kalender.
DERDE JAAR N° 19
Wekelljksche Oplage 6 O O O nummers
ZONDAG 5 MEI 1912.
TELEFOON N° 137
G. Bras.Tavernier,
WERKELIJKE KANDIDATEN
Vercruysse
Fraeijs de Veubeke
Van den Peereboom
PLAATSVERVANGER
Landas
WERKELIJKE KANDIDATEN
Colaert
Van Merris
Begerem
ZONDAGRUST Dienstdoende Apo
theker te Yper—Zondag 5 Mei
L. AERTSSENS, Boomgaardstraat.
Engeland.
Home rüle voor Ierland.
Engeland bestaat uit groot Bretagne,
Schotland eu Ierland. Veel menschen alhier
denken dat al de Engelschen onder de
zelfde wetten leven, en dezelfde rechten
genieten. Maar daarin zijn zij mis.
De Ieren worden sedert eeuwen reeds
verdrukt door de overige Engelschen, en
't is maar sedert eenige jaren dat hun toe
stand iet of wat verbeterd is. Nu zou er
kunnen eene groote verbetering komen
voor hen, te weten een wet die hun toe
laat een eigen bestuur te hebben, een ei
gen wetgevende Kamer, met eigen wetten
en gewoonten en rechten, natuurlijk altijd
in overeenkomst met 't overige deel der
engelsche bevolking iets in den aard
van 't canadeesch bestuur. Dat noemt men
liome-rule.
Hoe komt het dat Ierland zoo verdrukt
werd
Ierland had eeuwen lang een vrij land
geweest, met zijn eigen koning en be
stuur, en zeer voorspoedig geweest. Ten
tijde dat Engeland protestant wierd, kwam
Ierland in het bezit van Engelands koning
De Ieren waren katholiek, en wilden niet
van godsdienst veranderen zooals de an
dere Engelschen. Men weet dat de Engel
sche protestanten, vooral ten tijde van
Elisabeth en van Cromwell, een hevige ver
volging inspanden tegen de katholieke on
derdanen, en vooral tegen de Ieren. Maar
het hielp niet. Dan werden protestantsche
bisschoppen en dominees gezonden, die
de hand legden op al de kerkegoederen,
en daarbij van de leren nog groote belas
tingen eischten. De Ieren moesten betalen
en daarbij nog hun eigen priesters onder
houden. Dan werd aan al de katholieke
grondeigenaars hun goederen ontnomen,
en gegeven aan de heeren die men noemt
landlords. Die heeren wonen in Engeland
trekken groote pachten, en bekommeren
zich niet in het minst om hunne pachters
en al dat geld wordt verteerd in Engeland
zonder dat er iets van weer keert naar
Ierland. Engeland zorgde er ook voor dat
de handel en nijverheid in Ierland gedood
werd, met aan Ierland te verbieden hunne
havens te openen voor eigene rekening en
profijt, en met naar Engeland al de grond
stoffen te doen komen, die daar ter plaat
se werden bewerkt en dan weergezonden
werden naar Ierland, waar ze veel duur
der moesten worden verkocht, dan hadden
ze in Ierland zelf bewerkt geworden.
Al die vervolgingen maakten Ierland
arm, doodarm, zoodat er velen het land
1 verlieten, en naar Amerika trokken, want
in hun land konden ze met moeite genoeg
winnen om het leven te behouden, en
niet van honger te sterven.
Zoo duurde die toestand eeuwen lang,
totdat O'Conell het sein gaf voor de ont
waking sedert dien werd er, zonder ver-
poozen door alle Ieren gewerkt en gestre
den om vrijheid te bekomen. En nu reeds
hebben zij eenige vruchten van dien strijd
mogen plukken, want daar zijn in 't Efi-
gelsch parlement, waar vroeger geen een
katholiek mocht zetelen, meer dan 80 Ie
ren. En daar de twee groote partijen in
Engeland, de Unionisten en de thans re-
geerende Liberalen, bijna even sterk zijn.
hebben de ministeries de Ieren noodig om
de meerderheid te hebben. Zoo hebben
de Ieren het huidige ministerie geholpen
in den strijd tegen het Hoogerhuis, maar
op vvorwaarde dat zij zouden home-ruit
Al wat|opstel,(aankondigingen, inschrij
vingen, enz. betreft, moet vrachtvrij naar
den Uitgever gezonden worden.
Handschriften worden niet teruggegeven.
Briefwisselaars worden verzocht telkens
hun volledig adres op te geven.
A
Alle ingezonden boeken w orden bespro
ken.
AANKONDIGINGEN
Gewone aankondigingen 10 c. per reke:
Rechterlvke aankondigingen: 1fr, de reke,
Groote en langdurige aankondigingen: volgens'overeenkomst
DRUKKER-UITGEVER
BOTERSTRAAT, 62, YPER.
INSCHRIJVING
Voor een heel jaar: 2.50 fr. Prijs per nummer 2 centiemen.
De inschrijvers wenden zich tot den Uitgever; of tot onze gazetver-
koopers.
BI
Zondag 5 Mei -4e Zondag na Paschen. - Octaafdag van de
Plechtigheid van den H Joseph.
Evangelie van den Zondag. In dien tijd zeide Jezus tot
zijne leerlingen Nu g» Ik tot Hem, die Mij zond, en niemand
uwer vraagt Mij Waar gaat Oij heen Maar wijl ik dit tot u ge-
•proken heb, heeft de droefenis uw hart vervuld. Maar Ik zeg u
de waarheid het is u heilzaam, dat Ik heenga. Want indien lk
niet heenga, zal de Helper niet tot u komen doch indien Ik ga,
zal Ik Hem tot u zenden. En Hij, wanneer Hij komt, zal tegen
de wereld schuld pleiten, en onschuld, en vonnis schuld eener-
zljds wijl men in mij niet gelooft, onschuld anderzijds wijl Ik tot
den Vader heenga, en ge Mij niet meer aanschouwt vonnis ver
der, wijl de vorst dezer wereld gevonnisd is. Nog veel heb lk u
te zeggen, maar ge kunt het thans niet dragen. Doch wanneer
Hij komt de Qeest der Waarheid, zal Hij u den weg wijzen tot
alle waarheid want Hij zal niet uit zich zeiven spreken, maar
spreken al wat Hij hoort, en de toekomstige dingen u aankondi
gen. Deze zal Mij verheerlijken, want van het mijne zal Hij ont
vangen en n aankondigen.
Maandag 6-H. Joanne* in d'olie.
Gedurige aanbidding te Yper Theresianen
Dinndag 7-A/. Stanislas bisschop en martelaar.
Woensdag 8-Verschijning van den H. Aartsengel Michael.
Donderdag 9-ft. Gregerius fan Nazianza, bisschop en
kerkleeraar
Vrijdag 10 -/ƒ. Antonius, bisschop.
Zaterdag 11-//. Franciscus de Hieronymas, belijder.
Bij de verkiezing van 2 Juni aanstaande, op het
oogenblik dat het kiezerskorps weer zal geroepen
zijn om uitspraak te doen over het lot van het
land, betaamt het dat iedereen wete, Wat de katho
lieke partij gedaan heeft in Belgie, sedert de roem
rijke stemming van 1884 die het bewind in hare
handen toevertrouwde.
Bepalen wij ons voor vandage bij het volgende
De kathol eke partij heeft alle vrijheid door de
grondwet herkend geeërbiidigd.
Vóór 1884, wanneer het liberaal ministerie aan
't roer was, was het de Staatsambtenaren verboden
hunne kinderen te zenden naar de school volgens
hunnen keus.
In 1884 herkende het katholiek ministerie, aan
alle Staatsambtenaren, van den laagsten tot den
hoogsten, het recht toe, in volle vrijheid van hunne
rechten te genieten, als burger en als huisvader.
't Is te zeggen, als burger, dat zij het recht hadden,
wanneer zij kiezer waren, te stemmen volgens hun
geweten; als huisvader, dat zij het recht hadden,
hunne kinderen te zenden naar de school die zij
verkozen.
De katholieke partij is de beschermer van den
werkman geweest.
In 1884 bestond er om zeggens geene wetgeving
voor den werkman. Het was eene eer voor de katho
lieke partij te mogen hand leggen op eene wetgeving
in 't voordeel van de arbeidende klas.
Beurtelings werd den werkman beschermd in zijn
huisgezin, in zijn dagloon, in zijne woning, in zijn
werk, in zijn recht tot vereeniging, in zijn werk tot zon-
dagrust. Mutualiteiten in geval van ziekte, ontslaging
van personeele belastingen op de werkmanswoningen,
pensioenen voor den ouden dag, vergoeding tijdens
werkongevalzooveel werken door het katholiek
gouvernement ondernomen, gewijzigd en verbeterd.
De katholieke partij is rechtveerdig te werke ge
gaan in kieszaken.
In 1884 waren er 126419 kiezers aan 20 guldens.
In 1912 zijn er voor de kamerkiezing 1721755
kiezers; dank zij het meervoudig stemrecht gepaard
met de verplichting tot het stemmen en de evenre
dige vertegenwoordiging.
De katholieke partij heeft, de financiën van 't land
voorzichtig en behendig bestuurd.
Van 1878 tot 1884, onder het liberaal ministerie,
was er jaarlijks een tekort gevonden in de staatskas
Vanaf 1884 tot heden, dus sedert 28 jaren katho
liek gouvernement is er jaarlijks een overschot.
Wanneer de katholieke partij in 1884 aan het
bewind kwamen was het gezamemlijk bidrag van
het tekort tijdens het liberaal ministerie van 59 mil-
lioenenterwijl het boni onder het katholiek mini-
nisterie reeds de 209 millioenen bereikt.
Geene nieuwe belastingen noch rechten ten voor-
deele van den staat, enkel werden de rechten op den
alcool vermeerderd en dit om het drankmisbruik te
bestrijden en het gebruik van dat vergift te ver
minderen.
Integendeel vele rechten werden verminderd, deze,
namentlijk, op den suiker, deu thé, den koffie, de
cacao, deze op de nalatenschappen en verdeelingen.
Onze openbare schuld wordt slechts berekend op
4.79 per hoofd als men rekening houdt der weerde
onzer ijzerwegen, havens enz. en slechts op 20 fr.02
alswanneer men deze waarde in geen acht neemt.
Welk een verschil bij de landen, de steden waar
onze tegenstrevers aan 't hoofd staan. Brussel na
mentlijk onze hoofdstad, heeft eene schuld berekend
op 71.83 fr. per hoofd.
De katholieke partij heeft den economischen toe
stand van het land bevorderd.
Op economisch gebied behoudt Belgie de 5de
plaats onder alle landen.
In 1884 waren in- en uitvoer berekend op 2 mil
liards 763 millioenen, in 1910 waren zij geklommen
tot 7 milliards 672 millioenen dus driemaal zoo
veel als in 1884.
Nog een bewijs van den welvaart op economisch
gebied
in 1884 waren er 406.656 spaarboekjes met een
gezamentlijk bedrag van 165.960.544 fr.
Wist gij het nog niet, nu gaat gij het weten. Weet
gij wat ge zijt OngediertEn ge weet wat on-
gedfert is, wij moeten het u niet zeggen.
Wie slingert u die snoode versmading, de belee-
diging naar 't hoofd
Le Peuple, het voornaamste orgaan der Belgische
socialisten.
Le Peuple somt ai de landbouwinstellingen op in
België door de katholieken gesticht. Het roode
orgaan telt
1001 boerenbonden.
506 melkerijen.
568 raiffeisenkassen.
Denkt ge nu, Landbouwers, Buitenlieden, dat het
roode orgaan dat goedkeurt omdat gij er voordeel
en profijt bij vindt
Wel neen, de socialisten en liberalen benijden h
U. Oe zijt immers katholieken Le Peuple zegt s
Het is tijd dat het land van dat ongediert
verlost worde.
Dus volgens de socialisten en liberalen, de kar
telisten, zijt ge ongediert, even als de Priesters ei
Kloosterlingen.
Weer al een verachtende en versmadende belce
diging meer te voegen bij al de andere waarmee
En in 1910, 2 814.144 spaarboekjes meteen geza
mentlijk bedrag van 993 414.611 fr.
De katholieke partij heeft lar.db'jvw en handel
doen groeien en bloeien.
De landbouw werd bevoordeeligd door bijzondere
tarieven op het vervoer, door het herleggen en ver
nieuwen van openbare wegen, door onophoudende
uitbreiding van ijzerwegen en trams. Het landbouw
onderwijs bracht ook zijn belang, zijn nut, zijne
voordeelen bij
Van eenen anderen kant onze havens en aller
hande openbare werken deden handel en nijverheid
bloeien, dewijl het techniek onderwijs goede voort
brengers bezorgde.
De katholieke partij, in 't v ördeel van het vader
land, belegde en ondernam de overname van Kongo.
In deze twee laatste jaren werden merkelijke ver
beteringen aan het Kongoregiem gebracht, zoodanig
dat men thans eenen toestand heeft, dien men over
jaren nooit hadde durven voorzien.
Eindelijk heeft de ka'liolieke partij de schoolkwes
tie behertigd.
In deze laatste tijden werd een wetsontwerp ter
Kamer neergelegd behelzende de vrijheid van de t
huisvader, de verplichting tot het onderwijs, de
verbetering van den toestand der onderwijzers, de
hulpgelden van den staat
't Is te hopen dat deze wet, de schoonste cjie se
dert Belgie's vrijheid opgemaakt is, in 't kort zal het
licht zien en de heilzaamste vruchten voortbrengen.
Daar is een algemeen overzicht van het werk af
gelegd door de katholieke partij gedurend de 28
jaren dat zij 's lands bestuur in handen heeft.
Zooveel werk, zooveel zwoegen dat recht heeft op
erkentelijkheid en vertrouwen van het volk.
Welnu getrouw aan het verle iene, gereed voor
nieuwe lasten en plichten, verschijnt de katholieke
partij voor de toekomst, jonger dan ooit, machtig
vereen igd.
Zij maakt niet enkel aanspraak op o^ze erkente
lijkheid, maar zij doet een voornaam beroep op
het gevoelen dat w;j hebben van onze eigene belan
gen en van de belangen van het land.
De kathohjke par ij heeft weten al hare plichten
te vervullen, aan ons, ons' vertrouwen in haar te
schenken, opdat ons Belgie, roemrijker dan ooit
verschijne voor de 3ndere landen.
Lezers van Het Ypersche Volk gij zult aan
uwe plichten niet te kort blijven binst den kiesstrijd.
De beslissende dag nadert waarop het kiezers
korps zijn keus doen moet tusschen twee tegenstre
vers.
Van den eenen k nt, dieschoone, machtige katho
lieke partij die voor ons verschijnt met een eerlijk,
roemrijk verleden; van den an leren kant, Ie' kar
tel, dat gesteund is op haat tegen godsdienst, haat
tegen onze instellingen, haat tegen al wat eerlijk en
treffeliik is, dat dc ondergang van Belgie voorbe
reidt en onder den kreet van Weg met de papen
Leve het verplichtend onzijdig onderwjjs wil
binnendringen en »hand leggen op datgeen, waar
voor onze vaderen in 1830 zoo manhaftig, z^o
heldhaftig, ten pande vanduizen i zelfsopofferingen
gestreden hebben, te weten onze vrijheid!'
Welaan dan, vrienden van Het Ypersche Volk
handen uit de mouwen, dat deze die tot hiertoe op
het achterplan zijn gebleven, vas'beraden vooruit
treden, dat wij allen schouder aan schouder, in dichte
gelederen verbonden om des te gemakkelijker alle
moeilijkheden uit den weg te ruimen, dat wij, onder
de plooien van het katholieke vaandel moedig onze
plaats op het strijdperk innemen dat wij den vij
and met het zwaard van ons christen geloof, van
onze vaste overtuiging, van onze gehechtheid aan
de belangen van Kerk en Vaderland, van die vlaam-
sche wilskracht die sedert eeuwen reeds den Vlaming
kenmerkte, dat wij den viiand zoo gewapend te ge-1
moet gaan onder Godes hoede, die ons pogen, ons
werken, ons streven zal zegenen.
Iedereen, jong en oud, klein en groot, zijn plicht
zoo doende, dan zal de zege aan ons zijn, dan
zal het dreunen, 't Vaderland door, dien machtigen
kreet die onze stoeten, onze vergaderingen vooraf
ging Zij zullen baar nooit hebben de schoonc
ziel van 't kind, zoolang men nog in Vlaaaderen, een
enklen Vlaming vindt.
men u reeds heeft bejegend zooals ploegen die in
Ood gelooven, lummels, pijpenkoppen, halthouten,
barbaren, mastentoppen, enz., enz.
LandbouwersBuitenlieden, zet de socialisten en
liberalen dit betaald op 2 Juni aanstaande en
stemt dan als een man voor de Katholieken,
voor uwe vrienden, voor de eenige verdedigers
uwer belangen
Over eenige dagen zat een der hevigste en razend-
ste kopstukken der Ypersche liberalen op den trein,
•rmt verscheidene andere vrienden. Het gesprek liep
over de aanstaande kiezing, en het liberaal kopstuk
verklaarde onder andere
wij in Juni zegepralen, dan zal ons eerste
werk zijn de landbouw-ingenieurs af te schaffen.
Dat zijn luiaards die tot niets dienenen goed be
taald moeten worden. Ten andere, de boeren zijn te
dom om iets te begrijpen van scheikundige meststof
fen rf van plantenleer.
Ziedaar, landbouwers wat u te wachten staat
noesten onze tegenstrevers zegevieren. En het zijt
dezelfde mannen die zich in gazetten en mcetingei
:e vrienden en weldoene s der landbouwers noe
nen
Landbouwers, laat u niet bedriegen Stemt voor
ie katholieken die bewijzen hebben gegeven var
gehechtheid aan den landbouw
De dagen'worden lang en de avondstonden kort,
't zomerseizoen komt aan en 't landwerk met een.
't Is labeuren, vetten smijten, aardappels planten,
haver zaaien, beeten planten en duist dingen en nog.
's Morgends, van vóór dat de duivel zijn panneel
schudt, tot dat 's avonds de papsterre schijnt en nog
dikwijls een steert aan den dag gezet, moet boer
Jan aan 't werk Oij ziet van hier dat Jan, als hij 's
avonds t'huis komt, half gerabraakt van te puggen
er. ie karweien, niet veel geen goeste meer heeft
van te schrijven om den praat van liberalen,
en socialisten te weerleggen ten andere, hun
zeever is zoodanig flauw en dunne dat 't van de
schuppe loopt.
Maar hoezeer en hoeveel dat boer Jan, tot over
de ooren in 't werk zit, hij kan 't over zijn hete
niet krijgen van al de liberale leugens, welke men
aan de boeren wil ophangen
Over eenige dagen, had ik juist mijn haver ge
zaaid, en 'k was bezig met de zaaisrij op te doen
cn de veurtjes uit te kuisschen met mijn spa, toen
ik al met eens bachten mij hoorde roepen «Boer
Ik kijk om en ik zie daar een vent zitten op den
gerskant, met een pak gazetten't zag er mij eene
soort van vuileveste en leegganger uit.
Boer, zegt hij, hier eene gazette voor u, 't is
van de liberalen voor de kiezing ats de liberalen
winnen, dan zal de boerderij marcheeren naar de
mode.
Ik pak een van die papiertjes en op de eerste
bladzijde staat er in vette lettersDe kaloten
doen niets voor de boeren. Ik zegge tegen
dien vent Is 't al dat gij weet meent gij mis
schien dat ik tijd heb om zulke dommigheden tc
lezen lk wrijf het gazetje in een bol en gooi hc'
achter 't ventje zijn kop en voeg er bij Heft u
op van achter mijn gerskant of gij krijgt 't verkeer
de van mijn spa op uwe luie ribben 't Smout-
De katholieke partij is de klnekste - ja tegenwoor
dig-de eenigste steun der burgerij.
Wie zegt dat
De socialisten, Vandervelde, Anseele en Compa
gnie. Z'j voegen erbijZoolang de katholieken aan
't hoofd zijn, kunnen wij onze plannen- niet uit
werken.
Dat is te verstaan. De katholieken kunnen voort,
in de Kamer, zonder de socialisten. Met de liberalen
is het anders gesteld Zij moeten den kop buigen
voor de socialisten, willen zij niet afgestemd wor
den. En om uit de gratie der socialisten niet te
geraken, leggen zij den kop in den schoot. Wij
hebben daar bewijzen van bij de macht.
We willen geen oude koeien uit de gracht halen,
maar op iets de aandacht trekken dat Maandag
laatst ip den gemeenteraden van Brussel en Luik
voorenviel.
Qe weet dat, sedert eenige jaren, de revo'ution
naire socialisten den 1" Mei als hunnen feestdag
uitgeroepen hebben. De socialisten, die in deti
brusselschen raad zeielen, deden het voorstel den
1" Mei tot officieëlen feestdag der stad uit te roe
pen, dien dag de bureelen van het stadhuis en de
stadsscholen te sluiten, en aan a ie bedienden en
werklieden, in stadsdienst, verlof te geven gelijk op
eenen Zondag, De liberale burgemeesters hadden
schoon te zeggen Doet dat nietverheft alzoo het
revolutionnair socialisme niet tot eene stadsinstel-
ling. - Vruchteloos gepraat! De liberale meerderheid
van den gemeenteraad deed wa: de socialisten
eischten. Voortaan is, te Brussel en te Luik de le
Mei officieële feestdag.
Ook ziet men de burgerij, zelfs in de liberaalste
steden, zich meer en meer afkeeren van het libera
lisme, omdat de liberalen een kartel of verbond mei
de socialisten gesloten hebben, en zonder hen niets
meer kunnen. Sedert de laatste gemeentekiezingen
van October hebben de katholieken verbazenden
vooruitgang gedaan onder de burgerij. De kiezin
gen der bazen voor den werkreebtersraad, over
veertien dagen, geven daar treffende bewijzen van,
te Oent, Antwerpen, Brussel, enz
De burgerij wil niet van het geuzengespuis.
Denkt gij dat zij er meer moet van hebben in het
arrondissement Yper?
ventje en moest het geen tweemaal gezeid zijn en
al sakkeren 't stak het op. 'k Hoorde achterna, dat
het hier heel de streek afgeloopen had.
Nu tot daar, maar ik wil algelijk niet dat men
ongeloochenstraft zulke leugens onder de boeren
verspreide. Ik heb niet veel geen tijd, want mijn
patatte-en beeteland ligt moord en brand te roepen.
Als't meeste we.k zal gedaan zijn, wij zullen eens
de-liberalen wat verder hunne consciëntie onder
zoeken Enkel voor vandage. wil ik vier cijfers aan
halen om te bewijzen datDe kaloten vele doen
voor de boeren.
1°) Van 1884-1909, gaven zij VOOR DE VER
SPREIDING VAN 'T LANDBOUWONDERWIJS,
dat de boeren op de hoogte van hun vak gebracht
heeft meer dan vijf-en-twintig millioen frank.
2°) Van 1884-1910, gaven zij VOOR AFGE
MAAKT VEE meer dan achttien millioen frank.
3°) Van 1884-1910, gaven zij VOOR DE VER
BETERING VAN 'T VEERAS meer dan 11 mil
lioen frank.
4°) Van 1884-1910, gaven zij VOOR VERBETE
RING DER LANDBOUWWEOEN zes en-negen-
tig millioen frank.
Dat maakt te samen honderd vijftig millioen fr.
En wat gaven de liberalen daarvoor.
Niemendalle. Ze zeiden voor hun reden
Waarom geld uitgeven voor 't landbouwonder-
wijs? De boeren zijn te dom om hooi te eten.
a Waarom geld uitgeven voor 't vee Boeren en
vee 't zijn al beesten t'hoope.
Waarom geld uitgeven voor de landbouwwe-
gen Wat kan het ons schelen dat de boeren
verzinken in 't slijk
Merci, mijnheeren, we gaan 't onhouden.
Boer Jan.
