Katholiek Volksgezind Qleekblad
INTERNATIONALE H0FB0UWÏÏJI001STELLIHG
YPER en ARRONDISSEMENT
BUITENLAND
Nieuwe Balkan-oorlog in 't verschiet
YPER.
van de Koninklijke HOFBOUWMAATSCHAPPIJ.
te
VPBR
Kerkelijke Kalender.
Congres van Zenuw en Beesteskrankheden. ï'lsrfag
DERDE JAAR N° 41
Wekelijksche Oplage O O O nummers
ZONDAG 6 OC TOBER 1912.
TELEFOON N° 137
G. Bras-Tavernier,
Een hoekje der Tentoonstelling PhoioANT0NY-
M. VANWINSEN Baron DE VYNCK
Voorzitter Eervoorzitter
29 30 September
1 October
19 12
MinisterVandeVyvere in StMaartensklooster
De voorname daadzaak van dees week
is voorzeker de heerlijke hofbouwtentoon-
stelling, in onze Hallen.
Wij, Yperlingen, zoo erg ingenomen
met al hetgeen nieuwen bloei en schitte
render luister op onze moederstad kan af
werpen, zijn verheugd hier, in HetYper-
•che Volk, hulde te mogen brengen aan
die onvermoeibare werkers, die maanden
lang, onverdroten hebben gearbeid om
die tentoonstelling ten volle te doen ge
lukken.
Bekennen wij het maar volmondig
het inrichtingskomiteit heeft de aangeno
men en zware taak op meesterlijke wijze
volbracht, en, in een kort tijdverloop, iets
voortgebracht, dat aller bewondering heeft
afgedwongen, dat de stoutste verwachtin
gen verre is te boven gegaan.
De eer der inrichters, de beroemdheid
der Koninklijke Hofbouwmaatschap-
pij valt toch ook eenigzins op onze stad.
Immers is het eene waarheid dat de be
roemdheid die eene maatschappij ten dee-
le valt, ook toch steeds in hare armen
sluit met de maatschappij, de stad die
haar tot zetel vers'rekt.
Daarom, om de eer onze stad aange
daan, om den roem onze medeburgers ge
schonken, juichen wij toe én de inrichters
der tentoonstelling, én het bestuur en de
leden der hofbouwmaatschappij.
Dank aan die onvermoeibare werkers
mogen wij de rechtmatige hoop koeste
ren, dat Yper, zusterstad met Brugge en
Gent, op gebied van praalgebouwen bin
nen korte jaren ook zuster met haar zal
zijn, op gebied van bloementeelt en hof
bouw.
Die tentoonstelling zal een spoorslag, zal
de veerkracht zijn, om met noesten iever en
taaien moed, dat edel doel met betrou
wen na te streven.
En daarin zal Yper een parel te meer
vinden, die gevestigd nevens de reeds be
staande, haar heerlijker nog zal doen voor
komen aan den verbaasden vreemde.
De tentoonstelling beschrijven in al haar
deelen is onmogelijk. Een woord dat alles
omvat welt onweerstaanbaar uit onzen
mond op. 't Was tooverachtig schoon.
Stelt u het heerlijkste der middeleeuw-
sche monumenten voor, met zijnwijdsche
zalen, met zijn beroemde schilderijen, met
zijn eiken houten gewelf, stelt u dat voor
in één hof herschapen, waar de kostelijk
ste bloemen gepaard gaan met de zeld
zaamste waar de groene Araucaria's en
Dracoenas tot achtergrond dienen aan de
blanke en geele Chrysanthemen, aan de
veelkleurige en fluweelachtige kelkjes der
Begonias, waar de grond, op sommige
plaatsen, om zeggens is witgetikkeld door
de witte Anthemissen, omgeven met aller
hande kleuren stelt u eene zaal voor, opge
smukt met heerlijke Orchidëen, met eene
nooit geziene verzameling van geurige
rozen, met talrijke Geraniums, en tal van
andere bloemen, die keurig geschikt onze
Hallen als in een Alhambra hadden ge-
tooverd, en dan zult gij u een gedacht
kunnen vormen van die onvergeetlijke
schoone tentoonstelling, die nevens het
prachtige, toch ook het nuttige niet had
miskend. De afdeeling der groenten en der
fruiten is er het sprekendste bewijs van.
Zondag 11. om 10 ure, wierd de heer
lijke bloemententoonstelling geopend door
den Heer Minister van Landbouw,
Vandevyvere, vergezeld van zijn bureel
overste, Mr Campion. De heer Minister
werd op de Hallen ontvangen door den
Gemeenteraad, de commissie der Bloemen-
maatschappij, het inrichtingskomiteit en
een deel der juryleden. Na een woord van
dank van M. Bouckenooghe, voorzitter
van het inrichtingskomiteit, bedankt M.
Colaert den Heer Minister om zijne komst
die een nieuwe spoorslag zal zijn voor de
feestvierende maatschappij. Hij wenscht
de vaart van Komen te zien voltooien en
betere aansluitingen te zien verwezentlijken
met de groote steden.
De heer Minister antwoordt op de twee
sprekers met eene gloedvolle redevoering,
die aller handgeklap en uitstemming uit
lokt.
Hij zegt dat hij het zich voor eene
duurzame plicht heeft aanzien naar Yper
te komen, om de bloemententoonstelling
te openen, gezien Yper den weg heeft
ingeslagen om, evenals Gent en Brugge,
een bedrijvig midden te worden van
bloem- en groentenkweek.
Sprekende over de vaart van Komen,
zegt de heer Minister dat de verachtering
in de werken die men verscheide jaren
bespeurt heeft, niet te wijten is aan zijne
voorgangers. Men bevond zich voor groote
moeilijkheden. Hij betrouwt op het ver
nuft der ingenieurs om de aangevangen
werken tot een goed einde te zien geleiden.
Die werken zullen, kost wat kost, teene-
maal uitgevoerd worden.
M. de Minister laat ook kennen dat het
Gouvernement vast besloten is eene han-
delsagencie te Londen te stichten, om de
belgische produkten beter aan de Engel-
schen, die de groote koopers zijn, te laten
kennen en onze voortbrengels tevens beter
ter hand te brengen. Tot die taak, is het
Gouvernement alleen niet opgewassen
het moet ondersteund zijn, en wel bijzon
derlijk door de groetenkweekers, die sterk
verbonden in hunne syndikaten en maat
schappijen, daardoor eene macht zullen
vormen. De Minister om zulke taak te
ondernemen, moet weten tot wien zich
te wenden. Indien er syndikaten bestaan,
indien men het ministerie ondersteunt,
indien men hand in hand werkt, dan bestaat
er middel om hier in Vlaanderen, de bloem
en groentenkweek machtig te doen bloeien
en er eene winstgevende nijverheid van
te maken.
Dit laatste punt der redevoering van
Minister Vandevyvere valt in hooge mate
in den smaak der hofbouwliefhebbers,
wier toejuichingen getuigenis afleggen dat
zij teenemaal instemmen met het grootsche
plan door Minister Vandevyvere ontwor
pen en afgeschetst.
Daarna overhandigt de heer Minister de
landbouwdecoratie aan de heeren Van-
winsen en Herrernan, voorzitter en
ondervoorzitter van den Horticole en
aan aan M. Daenninck, die nu te Ever-
gem vei blijft.
Nadat de heer Minister de tentoonstel
ling heeft bezocht, wordt die voor het
publiek toegankelijk gemaakt.
Te naaste week nog iets meer.
WKtmÊmmmmÊÊmmimÊKÊÊÊmmmvmmmm
Wie er met veel eer van afkomt is ze
ker wel het huis Legein van Bece-
lare, Men zag die naam overal alleman
sprak van die roozen die sparren dat
fijn gekozen fruit en dan die kleine
boomkes met zulke groote appelen bela
den 't was oprecht wonder.
In de plans, van hoven, en parken stond
het ook in de eereplaats en wedijverde
met de bijzonderste architecten des lands.
Een bewijs te meer dat het arrondisse
ment Yper in al de vakken van de aan
groeiende nijverheid aan den vreemde
niets te benijden heeft.
Onze beste gelukwenschen aan dat
werkzaam volk, want wie de Legein's
kent weet waartoe zij bekwaam zijn.
De oorlog tusschen Turkije en Italië is
nog niet tot een einde gekomen, maar zal
in alle geval ten nadeele van Turkije uit
vallen, of het Turksch Gouvernement, dat
ondertusschen reeds een schadelijken oor
log heeft onderstaan in zijn Asiatische be
zittingen, is op het punt een oorlog te
moeten voeren tegen de vereenigde Bal
kanvolkeren.
Onze lezers zullen zich nog herinneren
hoe in den loop dezer laatste maanden
er voortdurend onlusten uitbraken in Bul-
garie, en hoe Turkije niet in machte was
deze te dempen. De stam der Malissoren
vooral deed het Turksche gouvernement
veel last aan, des te meer daar een groot
deel van het Turkschleger met de opstan
delingen medespande, zoodanig dat het
bestaande onhandig ministerie van Jon
ge Turken zich verplicht gevoelde zijn
ontslag te nemen.
Sedert dien is de toestand in Bulgarië
al niet veel verbeterd, en sommige Turk
sche benden doorliepen de streken der
Armenianen en plunderden en moordden
de Christenen uit. Kortom het was weer
om het oude spel in de Balkansche Staten
en alles gebeurde zonder tegenwerking,
sommigen zeggen met de goedkeuring
van het Turksche bewind.
Een beetje geschiedenis— Het na
tionaliteitsgevoel der christelijke Balkan
volkeren is sedert jaren ontwaakt en voor
al in deze laatste tijden meer en meer
levendig gewordendaar heerscht bij hen
een strooming naar bevrijding van het
Mahomedaansche juk en naar nationale
onafhankelijkheid. Dit gevoelen was vroe
ger reeds de oorzaak van oorlogen o. a.
van den Tark-Russischen oorlog1828-1829)
van den Krimoorlog (1854-1856) en van den
Balkan oorlog (1877-1878) die eindigde met
het Congres van Berlijn of den vrede van
San Stefano, waardoor Roumenië, Serbië
en Montenegro hun onafhankelijkheid
kregen, Bulgarije een zelfstandig doch aan
den sultan schatplichtig vorstendom werd,
en Bosnië en Herzegowina bij Oostenrijk
werden ingelijfd. Griekenland was vroe
ger reeds (1828) onafhankelijk verklaard
en Creta kreeg in 1897 ook een zelfstan
dig bestuur. Sedert (1909) brak in Turkije
een omwenteling uit, waarvan Bulgarije
gebruik maakte om zich onafhankelijk te
maken.
Aldus is, door achtereenvolgende af
brokkeling, het Turksch gebied tot een
gering gedeelte van het Balkanschiereiland
gekrompen, te weten Thracië, Macedonië
en Albanië.
De gedachtenstrooming van eenheid
onder de Balkanvolkeren, van onafhanke-
lijksgevoel, en tegenweer tegen de Turk
sche regeering, die de bepalingen van het
Berlijner congres nog nooit heeft toege
past, en de Christenen aan haar onderwor
pen niet beschermt maar laat vervolgen en
plunderen eri uitmoorden, zijn meer en
meer versterkt in deze laatste tijden, voor
al sedert Turkije zijn zwakheid en mach
teloosheid heeft bewezen in den Turkschen-
Italiaanschen oorlog.
Er werd dus naar een gelegenheid ge
zocht om den hachelijken toestand der
Christenen nog aan Turkije onderworpen
te doen ophouden te bestaan. Die gelegen
heid is gevonden in het feit dat Turkije
de moorderijen in Macedonië niet heeft
belet noch bestraft, en een trein van 80
wagons oorlogsmateriaal voor Serbië be
stemd heeft tegengehouden, en niet laten
vertrekken.
Turkije heeft om een of andere 'reden
zijn reservistenleger doen samentrekken
op de grenzen der Balkanstaten. En daar
in hebben deze een begin van vijandelijk
heden gezien. Zij ook hebben seffens sa
mengespannen (Serbië, Montenegro, Grie
kenland met Creta, en Bulgarije) en, onder
geestdriftige toejuichingen van het volk,
hun troepen samengetrokken op de Turk
sche grenzen.
Een oorlog schijnt dus onvermijdelijk.
Zullen de mogendheden laten begaan
Zij hebben er belang bij dat de toestand
blijve zooals hij was, want Rusland zou
van den oorlog kunnen gebruik maken
om zich meester te maken van Constanti-
nopel en de Dardanellen, en zoo gemak
kelijk het middel hebben om zich zuid
waarts uit te breiden in Azië. Engeland is
aldus bedreigd in zijn Indische bezittingen
en inzijn heerschappij op de Middellandsche
zee. Zoo zou he) Europeesch evenwicht
benadeeligd worden. Hetzelfde zou gebeu
ren moest een ander land Turkije kunnen
overwinnen. Daarom werd er steeds door
de mogendheden voor gezorgd dat Turkije
bleef zooals het was zóó zou het Euro
peesch evenwicht blijven bestaan, ten bate
van den algemeenen vrede. Dit gelde steeds
als regel in de buitenlandsche politiek der
mogendheden.
Daarom ook zullen zij alles doen wat
in hunne macht is om den oorlog te be
letten uit te breken door Turkije te dwin
gen de christenen beter te behandelen.
Maar het is te voorzien dat zij niet zullen
lukken want de gemoederen zijn te hevig
geschokt geweest bij de Balkanbewoners.
Indien zij daarin niet lukken zal er wel
opgelet worden dat er geen mogendheden
als oorlogvoerende partij zou optreden;
ze zullen den strijd laten uitwoeden tus
schen Turkije en de Balkanlanden, en dan
misschien later tusschenkomen als er
spraak is van vredeverdrag.
Davidsfonds Excelsior
In den loop van den Winter zullen er
door toedoen van het Davidsfonds en
den studiekring Excelsior
Zes Conferentiën
gegeven wordennl. twee over geloofsver-
dediging, twee over sociologie en twee
over kunst.
Als sprekers zullen o. a. optreden de
E. P. Joseph VAN TRIEL, reeds zoo gun-
Al wat opstel, aankondigingen, inschrij
vingen, enz, betreft moet vrachtvrii naa-
den Uitgever gezonden worden
Handschriften worden niet teruggegeven.
Briefwisselaars worden verzocht telkens
hun volledig adres op te geven.
Alle ingezonden boeken worden bespro
ken.
AANKONDIGINGEN
Oewone aankondigingen 10 c. per reke:
Rechterh'ke aankondigingen: 1 fr, de reke,
Qroote en langdurige aankondigingen: volgens overeenkomst
DRUKKER-UITGEVER
BOTERSTRAAT, 62, YPER.
INSCHRIJVING
Voor een heel jaar: 2.50 fr. - Prijs per nummer 2 centiemen.
De inschrijvers wenden zich tot den Uitgever; of tot onze gazetver-
koopers.
-
1
Zondag 6 October- 19e Zondag na Sinxen- Plechtig
heid van den H. Rozenkrans, H, Bruno belijder.
Evangelie van den Zondag.—In dien tijd sprak Jezus tot
de Opperpriesters en Farizeën in gelijkenissen. Het rijk der he
melen is gelijk aan een koning, die een bruiloftsmaal voor zijn
zoon had bereid. En hij zond zijn dienaren om de genoodigden
tot den bruiloft te roepen, en zij wilden niet komen. Wederom
zond hij andere dienaren en sprak Zegt aan de genoodigden
ziet ik heb mijn maaltijd gereed, mijn ossen en mestvee zijn ge
slacht en alles is bereid komt ter bruiloft Doch zij sloegen er
geen acht op en gingen heen, de een naar zijn hoeve de ander
naar zijn handelszaken. De overigen grepen zijn dienaren aan
mishandelden en dooden hen. Toen de koning dit vernam, ont
stak hij in toorn en hij zond zijn leger en verdelgde die moor
denaars en stak hunne stad in brand. Toen zeide hij tot zijne
dienaren Het bruiloftsmaal is wel gereed maar de genoodigden
waren het niet waardig. Daarom gaat naar de kruispunten der
straten ennoodigt op den bruiloft allen die gij zult aantreffen.
En zijn dienaren gingen de straten op en verzamelden allen, die
zij aantroffen, slechten en goeden en de bruiloftzaal werd ge
vuld met gasten. De koning nu trad binnen om de aanliggenden
te zien en hij zag een man die niet in bruiloftskleed was gedost.
En hij zeide hem Vriend hoe zi jt gij binnengekomen zonder
bruiloftskleed en deze verstomde. Toen zeide de koning tot
zijne dienaren Bindt hem handen en voeten en werpt hem in de
duisternis daarbuiten daar zal het geween zijn en het gekners
der tanden. Want velen zijn geroepen, maar weinigen uitver
koren.
Maandag 7-Ff. Marcus, paus.
Gedurige aanbidding te Brielen.
Dinsdag 8-/7. Brigittaweduwe.
Woensdag 9-/7/7. Dionyslus, bisschop, Rusticus, en Elu-
therius, martelaars.
Donderdag 10-/7, Franciscus de Borgia, belijder.
Vrijdag 11-/7. Ludovicus Bertrand, belijder.
Zaterdag 12 - Gedachtenis van de Onbevlekte ontvangenis
van Maria.
Dagorde der zitting van den Ge-
IKHltmUllHHU. meenteraad op Zaterdag, 5 Octo
ber, om 5 ure 's avonds.
1. Lagei onderwijs -, het gebruik der ta'en in de
S a tsgemeenteschoot der St Jansstraat2. Stads-
eigendommen opbrengst van den verkoop der no
ten 3. id.verkoop van gr nd 4 id. afstand
eener vraig tot grondaankoop 5. Bureel van Wel
dadigheid afstand van pacht 6. id. giften ter
gelegenheid van grondvergunningen 7. Burgerlijke
Godshuizen verkoop van groni te Langemarck
8 Eeredienstaanveerding van eene gifte door een
naamtooze gedaan 9. id.budjetten voor 1913 der
L rkfabrieken van St Maartens en St Pieters; 10.
Vervoerdienstopschorsing van den dienst tu schen
Proven cn Yper 11. Stadsfinanciën .-re rlegging
der stadsrekening van 1911 12. Stadsbestuur:
neerlegging van het verslag van het dienstjaar 1911.
greep plaats 't begin van dit congres tot Yper. De
v reenigde geneesheeren werden welkom gewenscht
door onzen heer bu-gmeester Colaert cp het stad
huis waar de werkzaamheden, ieverig bijgewoond,
afliepen.
De heer Voorzitter prof. Brachet v. Brussel deed
er een voordracht over de wonderbare eenheid in
groei van het broeiei wat hij deed uitkomen door
verscheidene navorschingen-en proeven van ver
hindernissen. Dr Bouché van Brussel handelde er
over heelkundige ingrepen gedaan van verscheide
krankheden in de achterhersenholte en toonde er
twee oude behandelde door achterschedelholte ope-
ring en die er toch geheel goed uitzagen.
Dan Dr Dieryck in Yper stelde voor de ingewik
kelde oorzaken van geesteskrankheden waaronder
bij kinderen drankgebruik en 't bijwonen van cine-
mavoorstelliBgen, gelijk zij hedendaags voorkomen
merkelijk het geestesstelsel verwarren.
Hij zou willen dat voor elk kind ter school een
jaarlijksche tafel aanduidde de graad van geestes,
redens en wilsvermogen en zijn gebreklijkheden
rpdat op lateren leeftijd zou kunnen nagegaan
worden, door welke aangeboren of aangeworven
oorzaken zooveel ongelukkigen landen in deverbe-
t uingschool/t gevang, 't bedelaarswerkhuis of 't
geesteskrankenhuis, dit ten einde daar maatschap
pelijke maatregels te kunnen nemen tot verbete
ring.
Dr Sano uit Antwerpen toont met lichtbeelden
de groei bij verscheidene dieren van de hersenen
der achterschedelholte en doet de groote rol uitko
men van dit deel onder opzicht van evenwicht door
gevoel, gehoor en gezicht.
Dr Joare uit Parijs toont een nieuw electrisch
stelsel van groote weerde tot verscheide zenuwziekten.
Eindelijk Dr Dehollander door lichtbeelden geeft
een gedacht van de groote samengesteldheid van
een deel van de middelhersenen.
Daarna hebben de heeren congresleden de stad
bewonderd, andere het krankzinnigengesticht voor
vrouwen bezocht.
