Bijvoegsel
aan
I
TRIMARD'S
ÏPER &BSB8HDISSEIHEÏT
I
BALKANOORLOG
T
Zaterdag
4 Januari 1913
Paris Ville-Lumière
Ons Kalender
YPER
- -
MENGELWERK
N° 9
II
IN 'T LAND VAN VERDERF
r*'
Neemt een Abonnement op
-HET YPERSCHE VOLK-
-NIEUWSBLAD VAN YPER-
De gewestelijke
tabaktentoonstelling te Yper"
ZONDAGRUST
JL^yrr T"
Hoe meer het geloof verdwijnt, hoe meer
ook het bijgeloof veld wint. Nievers wordt
zulks meer en meer bestatigt dan in Ja Ville
Lumière, la cmitale du monde Ge
weet immers «tout homme a deux pays le
sien et puis la France.«(Moeten wij maar 111)
Vrijdag 13 December 1912. Leest wel dien
datum Vindt ge niets Oh gij dompe
laars Welnu dit heeft het beschaafde Parijs
der hoogere standen in rep en roer gesteld.
Vrijdag heet ongeluksdag; 13heetonge-
luksfa/... De vraag zullen die twee on
gelukken van positief of negatief op elkaar
inwerken. M. a. w zal die Vrijdag dubbel-
ongelukkig zijn of wel niet ongelukkig door
dit samentreffen.
't Was mij een leventje in Parijs van af
het einde van November reeds, en dat Parijs
dat ongeloovig de Kerk heeft verlaten, het
liep en stormde bijgeloovig naar de waar
zegsters en kaartenlegsters.
Sedert een tijd van hier draaien die win
kels onzeggelijk goed, de grootste en meest
ernstige parijsche dagbladen staan vol
van aankondigingen er van en zij verme
nigvuldigen in de groote Ville-Lumière
gelijk de paddestoelen in de natte meer-
schen.
Welnu over het geval van Vrijdag 13
Qecember werd door Jan en alleman, de
beroemde Madame de Thèbes om uitleg
gevraagd.
Madame de Thèbes!!! Zekerlijk l-.wij
zouden ze waarzegster, kaartenlegster noe
men maar de Parijsche chic erkent haar
als een Madam, 'n hooge madam in haar
vak. Le grand monde is haar clientèle eD
er houden op 'n dag meer auto's stil voor
haar deur dan bij de meest beroemde
kunstenaars. Madam «kijkt» zich rijk.En de
deftigste, geleerdste, aauzienlijkBte, invloed
rijkste; ODgeloovigste Parisiecs en Parisien-
nes ontzien de moeite zich niet, om haar in
haar «établissement» raad te vragen in zake
de toekomst.
1 Nu a propos van Vrijdag 13 December
waren honderden en honderden samenge
stroomd om de «séance» van madam bij te
wonen... en we kunnen ons niet weerhouden
uit het verslag der «séance» dat in de Parij
sche pers stond een en ander meê te deelen.
't Is om te bersten van lachen. Luistert
naar de «wijsheid» die zij over Vrijdag en 't
getal 13 aankondigde.
De Vrijdag is niet een absoluut slechte dag
Hjj is gewijd aan Venus, en kan dus alleen
slecht zijn voor degenen in wie geen liefde is
Vöor de overigen is die dag integendeel favo
rabel.
Wat wel absob'ut slecht is, is het getal -13. In
het algemeen zijn de oneven getallen anders
gunstig, maar 13 is een belangrijke uitzondering.
Dertien heelt altijd rampen aangebracht, zooals
de spreekster met vele voorbeelden uit de ge
schiedenis aantoonde. Omdat de som der cijfers
13 vormde, was 1912 zou ramspoedigomdat hel
op 13 uitgaat, zal 1913 nog veel erger rampen
met zich brengen....
Vrijdag 13 was dus een ongeluksdag, niet om
den Vrijdag, maar om de 13....
Nu madame toch bezig was. wilde zij nog wel
wat algemeenen raad geven aau de verza-
ïnelde dames en heeren
Twee dingen, zeide zei, die verstandige dames
niet dragen moesten, zijn pluimen en bont.
Dat gaf een schrik in de zaal.
Menig hoofdje werd wit.
Menige bont werd losgehaakt.
Maar er kwam onmiddellijk geruststelling
Struispluimen, zei de «zieneres» zijn niet
gevaarlek, omdat daarvoor geen dier hoeft te
worden gedood. En bont van schadelijke dieren
kan ook geen kwaad doen, omdat het een zegen
is, dat die worden opgeruimd
Belangrijke kweslie dus
Is de mol nuttig of schadelijk
Perels dragen ried zij sterk af.
Draagt vooral geen groen, zelfs niet hel
kleinste strikje of lintje, want groen waren in de
middeleeuwen de oogen en de voeten van det
duivel, en groen breDgt ongeluk aan
Aldus sprak madkme De Thèbes.
Die tenslotte aldus eindigde
En als ge straks elkander, aan het eind van
den oudejaarsavond, gelukwecscht, wacht dan
vooral tot de laatste der twaalf slagen gevallen
is, en klinkt niet met glazen die leeg z(jn, of
gevuld met ar deren dan rooden wijn....
o Hoe belachelijk dit Lit ook zij, het is ook
tevens erg bedroevend daar het een bewijs
geeft van den diepen val van de hoogere
standen van zekere maatschappij.,, van een
-t Vervolg t-
Hij zag de blijdschap op ai die wezens
waarin twee opene oogen te glimmen zalen,
zielevensters, die wagewijld open stonden en
geen luikers van doen hadden, omdat er in
hun ziele niets te verduiken lag.
En hij was beschaamd, hij leed en voelde
zijne schijnheiligheid zijn heri kromp in
een en hij: was spijtig en nijdig, daar al
die jonge kerels rondom Jiem *e z'enJ 200
tevreden, omdat ze bleven, hetgeen ze waren
in 't vaderland, en, zoo open en vroolijk
omdat hun inwendige onbezwaard was.
Hiji voelde't, hoe al die mannen te klau-
we stonden om vooruit, vol verlangen, om,
zooals ze dat noemden, hun vel gesmout
en hun zaligheid gezeid te wordenvan dien
menschen-zotten pastor, die alles mag zeg
gen en niemand kan misdoen.
Remi voelde heviger en heviger zijn leed.
Al die Maatjes, jhijl kende ze, hij had ze be-
herwordend verlagend heidendom, daar
waar het verheffend christendom buitengezet
wordt.... en zoo zal wellicht mettertijd ge
zegd worden Paris ViHe-des-Ténèbres.
NASCHRIFT. Zondag 11. stond er te lezen
in den «Journal de Roubaix» dat een Parij
sche gazetschrijver de fameuze Madam on
dervraagt had... en dat zij geprofeteerd bad
over België:België bestaat langer alsdal
het nog bestaan zal. Eencor gres riep België
in 't leven, andere congressen zullen den
staat van zaken veranderen, Brussel eD
andere waalsche steden zullen veel te lijdet
hebben »...:Oei mijn hoofd.
Van deze week ontvangen al de abon-
nenten op HET YPERSCHE VOLK den be-
beloof-den muuialmanak. Een piachtkalender
is 't, een sociaal kalender ook waarop wel
sprekend afgebeeld staan de
DRIE PROGRAMMA'S
Plet is geweien dat op sociaal gebied het
uitstervend liberalisme geen programma heeft
tenzij hetgeen hun de fransche omwenteling
overliet: onbeteugelde concurrentie, waardoor
macht en rijkdom minderen man en werk
volk onder 't slavenjuk houden. Zulk maat
schappelijk ideaal is zoo strijdig legen alle
christene princiepen, is zoo- verouderd dat
de liberalen er niet meer mleê kunnen door
gaan en dat zij, sociaalwerk daarlaten om
zich enkel en alleen op te houden bijl hun
antigodsdienstig programma. Ziet de plaat op
het kalender: kerkgoed stelen, bidplaatsen
sluiten, kloosterlingen en kloosterzusters ver
jagen, dat zijn de welsprekende feiten die
het programma kenschetsen welke de libe
ralen in ons land willen invoeren; met een
woord: schrikbewind der vrijmetselarij
zooals in Frankrijk.
Het roode kind van 't liberalisme, het so
cialisme komt op met een programma dat op
sociaal "gebied de grootste onheilen voort
brengen zal. Geen God! geen Meester! geen
ongelijkheid meer der standen!... alles in 'tge
meen! de Staat heer en meester van alles!...
Om to! "dit doel te geraken zijta. alle mid
delen goed. De roode volksbedriegers stich
ten wel volksbonden en vereenigingen, doch
niet om het volk te verheffen en lotsver
betering te verschaffen. Neen maar wel om
het in slavenboeien te slaan, het op te ruis-
schen en op te winden tegen alle wette-
telijik gezag, tegen alle erkende overheid, om
de samenleving ten onder te brengen, opdat
zijl zelf, roode volksui tbuiters, zich eens op
de puinhopen zouden verheffen om heeren
en meesters en dwingelanden te spelen. Het
socialistisch programma luidt Maatschap
pelifke omwenteling.
Daartegen staat het christen sociaal pro
gramma, gegrondvest op de eeuwige waar
heid, onsterfelijk geboekt in den wereldbrief
van Leo XIII: Rerum Novarum"
Erkenning van goddelijk, van wettelijk ge
zag, overeenkomst der standen in 't eerbie
digen der rechten, in 't volbrengen der plich
ten. i
Vrede onder de mensehen, vrede gevestigd
op de christelijke rechtveerdigheid, bezield
en belevendigd door de christene liefde. Zoo
staat het uitgedrukt op ons kalender. Broe
derlijk reiken patroon en werkman zich de
hand, onder de hoede van den engel van
vrede en van rechtveerdigheid, onder den
zegen van het albeheerschende Christi-kruis.
Op zulke wijze door eendracht, door vre
de en vrijheid wordt 's lands welzijn bevor
derd. Op zulke wijlze is er geluk onder
de mensehen, te weten, alswanneer Christus
leeft en lieerscht en regeert over de volkeren.
Katholiek Volksgezind
zocht lop hun werk des Zondags, en hij had
ze in hun alledaagsehen weister gezien, soms
wat wild en barseh, maar toch zoo volko
men treffelijk; en, als ideze nu klapten van
krepée en sause te krijgen, wat verdiende hij
dan niet, hij, die beter, verfijnder en onschul
diger idjan ziji allen misschien, in Frankrijk
was aangeland
Hij keek zijn oogen uit op Fontenay, naar
al die Maten 't was al hemel en volk dat
hij hoorde en zag. Ze waren opgekomen van
uren en uren verre met de treins, sommigen
te voet van verre afstanden, allen uitgelaten
en welgezind, doch op hun duizend gemak
ken, loéi-Loei, zonder schoffeling.
De vrienden en kennissen zochten malkaar
en gekscheerden en knezen den eenen en den
anderen, en 't verging al in opene, oprechte
Vlaamsche leute.
De Franschmans bezagen dat spel van die
vijfhonderd Vlaamsche wroeters, die op het
kerkeplein troppelden en snèterden ze smeten
luikertjes naar malkaar en schimpten half
luid
Quel patané baragouin
Maar de kleppe riep de maten binnen en
't was echt 'lijk in een bijenkorf van 't gerul
in de kerke.
Pastor Denys had werk tot over 't hoofd,
om al dat volk te plaatsen, op stoelen en
banken. Als ze te veel opeen zaten en hij
ze wilde scheiden, smeekten ze hem":
Gezien het artikel uit St-Jan-bij-Yper in ons
blad opgenomenmeenen wij ook te moeten
het volgende meêdeelendat Zondag
laatst te lezen stond in Hel Nieuws van den
Dag
De inenting tegen de pokziekte bij
het rundvee. Men zal zich herinneren
dat over vier jaar de minister van land
bouw eercommissie aangesteld had, om de
praclische weerde te onderzoeken vaa het
stelsel, door Dr Heymans gebruikt voor de
pokinenling bij het rundvee. Die commissie
bestond uit MM. Verliest, ieeraiar bij1 de hooge-
school van Leuven Degive, oudbestuurder
der veeartsenijschool te Cureghem Brou-
wier, bestuurder van het slachthuis te Luik
Stubbe, algemeen opziener bij het ministerie
van landbouw Bordet, bestuurder van het
Pasteur's gesticht te BrusselDe Roo, op
zienerveearts der provincie Braband Mullie,
eerempziener en Liénaux, leeraar bijl de vee
artsenijschool.
De oommissie heeft talrijke proefnemingen
gedaan en de bekomen uitslagen nauwkeurig
onderzocht. M. Heymans was uitgenoodigd
om hare zittingen bij te wonen. Het Maand
schrift van Land- en Tuinbouw kon
digt thans het verslag over de gedane proef
nemingen a'f, en het besluit daarvan luidt
als volgt
De commissie, rekening houdende van hare
uitslagen in de hoeven, is eensgezind om te ver
klaren dat het stelsel, gebezigd door Dr Hey
mans voor de pokinenling der runderenin
hare proefnemingen zonderpractische weerdt
gebleven is.
i--r
Welgelukt mag zij heeten, de tabaktentoon
stelling welke het landbouwcomice, van den
25 tot den 28 December, hield in d.; ruime
hallezaal te Yper.
Welgelukt voor wat aangaat het getal ten-
toonstellers
Welgelukt, onder oogpunt der deugdelijk
heid van de uitgestalde tabaksoorten
Welgelukt onder oogpunt van den gunstigen
indruk, welke die keurige stalen bij de tal
rijke bezoekers verwekten
Niemand kon veronderstellen dat de tabak
streek van het Ypersche, zulke producten
zou kunnen aanbieden, ondanks den lseeh-
ten, natten zomer. En daarbij onze planters
hadden ook geleerd hoe zij hunne waar
hunne waar moeten uitstallen schoone bus
sels met 34 zanten, met drie strooien banden
zuiver ingebonden, en met schoon geplooide
buitenbldaerenmet daarnevens eene losse
zante (of manoque) voor 't gemak dei-
keuring.
Voor de rooktabak vestigt de keurraad
zijne aandacht op vier verschillende hoofd
punten kleur en uitzicht (30 p.) fijnheid
en lichtheid der bladeren (20 p.); brandbaar
heid (30 p.); aroma of goeden geur (20 p.).
Hier was toch veel tabak die piet goed brand
de en dat was aan de .overdrevens bemesting
met stikstof, of aan de ongepaste: droging
te wijten.
In de eerste afdeeling kwam de rook
tabak groot blad. Voor de groote
cultuur wonnen een le prijls Fr. Notre
dame, Kemmel H. Gryzole, idFlor.. Leu-
ridan, Ploegsteert een 2e prijs F. Vande-
putte, Komen Belporte-Crespel, Mcessen
R. DeconinckVoormezeeleWe Joye,
Waasten.
Voor de middelbare cultuur wonnen een
le prijs Ch. Croequey, Kemmel Em. Pat-
tyn, Houthem Th. Denudt, Waasten Jul.
Dujardin, NeerwaastenCh. Grymonprez,
Zantvoorde Cyr. Delforterie, Wulverghem.
Een 2e prijs werd toegekend aan F.
Boudry, F. Gryson, C. Aernoudt en Is. Si-
moen, van Kemmel F. Lbrrain en Aug.
Maes, van Komen J. Lferoy van Locre
J. Leterme en D. Decroix, Houthem J.
Laat hem hier mijnheer pastor, 't is
onze hiaat en parochiaan op den hoop.
Ja, hij liet er hem...
Toen ze allen plaats genomen hadden, be
klom hij' den spreekstoel, en op 't oogenblik
kon men een muisje hooren loopen in de
kerk, geen een meer dia roerde of ruide.
Ze baden samen een deeltje van den rozen
krans en daarna' klonk, uit die vijfhonderd
kloeke borsten, het Vlaamsche lied, Maria
ter eere.
Ver-achter-aan, tegen de endeldeur, stonden
eenige Fransche gapers, in wekedaagsche klee-
ren onnoozel te lachen, 'lijk jongens, die ver-
ïiaads entwat nieuws te zien krijgen, dat hun
wonderlijk voorkomt en over 't hoofd slaat.
Na 't gezang begon het sermoen en al
die aangezichten waren gedraaid naar den
preekstoel en al die oogen waren gelijmd op
den Vlaamschen zendeling, hun pastoor, den
pastoor van de Vlamingen en daar rolde
het uit zijn keiegat, en daar gulpte het uit
zijn mond, zonder de kleinste hapering, zon
der de minste duimeling, een stroomende vloed
van machtige, schoone woorden, een kunst
werk van zwier en wendingen dat alles
kwam uit een hert yol gloeiend gevoel, en
warm drongen de woorden in 't warme hert
der toehoorders.
Niet een, die kuchelde of verroerde ze
zaten er Tijk beelden, te luis'ereai naar dien
priester, die nu eens, met vaderlijke goed
heid, en zoete woorden, zijn Maatjes aan-
Coppin en G. Coppin, van Meessen J. De-
bailleul van Ploegsteert N. Bailleul, Voor
mezeele; Ab. Hanquart, van Nieuwkerke
Am. Gorselis, Wervick K. Bcernaert en K.
Cousin, Zantvoorde R. Deconinck, We De
coninck, J. Despagne en J. Verhaeghe, Wyt-
schaete; Baron de Vinck, Zillebeke; C. Heu-
ghebaert en F. Lëmahieu, Wulverghem.
Voor de kleine cultuur wonnen een le
A. Collie, We Lbrrain en R. Leien, Komen
L. Gallens en L. Verhaeghe, Wytschaete
A. Delen, Houthem Fr. Lepercke, Kemmel
D. Desmaricaux en R. Trïoen, Wulverghem.
Een. 2e prijs werd toegekend aan H. Sohier
en L. Warlop, DranoutreD. Leroy, A.
Ramon en P. Milleville, Komen E. Bou-
cbery, Waasten A. Slembroeck en V. Van
Becelaere, Yper A. Bogaert, C. Comyn en
De Duitschaver, WytschaeteE, Ally, J.
becque, H. Dedryver, A. Packet en II. Van-
dromme, Wulverghem; J. Bondue, C. De-
duytschaevci, Meessen; B. Igodt, Zantvoorde.
Voor de drie voorgaande prijskampen werd
de tabak gekeurd door E. H. Dejaegher en
M. Etienne Lebbe, Poperinghe, en M. E.
Plovier, Waasten.
In de tweeclé afdeeling kwam do rook-
tabak-zandblad. De keurraad voor de drie
volgende prijskampen bestond uit de HH.
E. De Blauwe, H. Hollevoet, en Is. Deleu.
Voor de groote cultuur wonnen eer le
prijs F. Notredame, Komen R. Deconinck,
Voormezeele Vandelanoitte, Houthem Del-
porte-Crespel, Meessen. Een 2o prijs werd
toegekend aanE. Dhalluin, Komen A. Bos-
schaert, Gheluvelt LI Leterme, Wjtschaete;
We Joye, Waasten F. Leuridan, Ploegsteert.
Voor de middelbare cultuur wonnen een
le prijs C. Grymonprez, Ed. Cousin en L.
Nuytten, Zantvoorde A. Maes, Komen J.
Demeulenaere, Zillekebe; E. Dewulf, Beee-
leare. Een 2e prijs werd toegekend aan
F. Lorrain en D. Leeluse, Komen; J. Olli-
vier en LI. Debailleul, Nieuwkerke D. De
nudt, Th. Denudt, L. Leterme en Kind. Ver
bist, Waasten 'A. Roussel en A. Provoost,
Zillebeke C. C.rocquey, LI Boudry en H.
Goudeseune, Kemmel; N. Bailleul, N. Dieryck
en G. Pannecouque, Voormezeele; Kind. Beer-
naert, Kind. Ghekiere, H. Robaeys en Kind.
Mispelaere, Zantvoorde R. Deconinck, K.
Despagne en J. Verhaeghe, Wytschaete D.
Decroix en J. Leterme, Houthem A. Han-
qurat, Neerwaesten J. Coppin en G. Cop
pin, Meessen H. Boudry, C. Delforterie, E.
Lemhaieu en C. Heughebaert, Wulverghem.
Voor de kleine cultuur wonnen een le
prijs J. Soete, en R. Verborgh, Komen
C. Comyn, Wytschetea A. Deleu, Houthem;
F'. Leperck, Kemmel. Een 2e prijs werd
toegekend aan E. Warlop, Dranoutre D.
Leroy, We Lorrain en A. Ramon, Komen;
E. Biouchery en Fr. Liefooghe, Waasten; A.
Bogerat, Wytschaete; J. Spinnewyn, Houthem;
J. Dujardin, Neerwaesten; D. Ally, E. Ally,
R. Trioen, P. Vandevoorde en D. Desmari
caux, Wulverghem; C. Deduytschaever, Mees
sen.
Voor de roltabak (dienende om te spin
nen) ziet de keurraad de volgende hoedanig
heden na kleur en uitzicht (30 p.); fijn
heid en bladrijkheid (20 p.); slapheid en
taaiheid (30 p.); vettigheid (30 p.).
In de derde afdeeling voor roltabak
zijn er ook drie prijskampen, waar de HH.
Masquelin, C. Waignieu en F. Vandewouwer
pi-ijsrechters waren.
Voor de groote cultuur won den le prijs:
A. Bosschaert, Gheluvelteen 2e prijs is toe
gekend aan F. Notredame, van Komen, en
E. Vnadelanoitte, Ploegsteert.
Voor de middelbare cultuur wonnen den
le prijs (met 100 p. op 100) A. Corselis,
Wervick; R. Bossaert, Voormezeele K. Ghe
kiere en Mispelaere, Zantvoorde We Vanler-
berghe, Wytschaete. Wonnen nog een le
prijs (met meer dan 90 p.) H. Lagache,
Komen; We Lemahieu, Voormezeele; J. Du
jardin, Neerwaasten. Een 2e prijs werd.
toegekend aan D. Leeluse, Komen A.
Roussel, Zillebeke; N. Bailleul en G. Panne
couque, Voormezeele; C. Grymonprez enJ.
Ghesquiere, Zantvoorde.
Voor de kleine cultuur werd er geen
prijs toegekend.
De vierde en de vijfde afdeeling wa
ren voorbehouden voor de vreemde tabak
soorten. Bekomen een le prijs voor het
groot blad P. Lefebvre, Zillebeke; J. De-
ip. pac&f
gar- I
■"«v'
fi -
Wij geven een prachtig zicht op de Galatta-brug te Constantinopel. De hoofdstad v ,n
Turkijen bestaat uit drie hoofdkwaï tieren die omzeggens steden uitmaken op hun eigen,
t. w. Galatta, S'era en Stamboul. Die kwartieren liggen allen op de Europeesche kust van
de zee9ngte Bosphorus. Aan den overkant op de Asiatische kust ligt de voorstad Skutari,
niette verwarren met het Europeesche Skutari op de Adriatische zee door 'Montenegro
belegerd.
meulenaere, en C. Grymonprez van Zant
voorde; een 2e prijs is toegekend aan L!
Leterme, Wytschaete J. Ghesquiere, Ghe
luvelt L. Dereumault, Komen; Em. Van-
denberghe, Zantvoorde. Voor zandblad
bekomen een le prijs: B. Deltour, Komen;
P. Lefebvre en J. Demeulenaere, Zillebeke;
Is. Igodt, Zantvoorde een 2e prijs is toe
gekend aan L. Leterme, Wytschaete; Jos.
Dewulf, Gheluwe; L'. Nuytten en E. Van-
derbrugghe, Zantvoorde E. Bonte, Komen;
P. Nuytten, Gheluvelt.
Eindelijk kwamen verschillende proefne
mers hunne uitslagen op het drogen, of op
allerhande verscheidenheden, uitstallen in de
zesde afdeeling. Er wierden drie bijzon
dere prijzen toegekend le prijs Baron de
Vinck, Zillebeke (prociteelt van 30 variëtei-
teiten); 2e prijs, Vancoillie- Courtens, Pas-
schendaelle (proieven op 't drogen); 3e prijs,
J. Ghesquiere, Gheluvelt.
Wij herhalen het die eerste gewestelijke
toogdag was prachtig I
Nu, Tabakplanters van 't Ypersche, eensge
zind en broederlijk naar nieuwe lauweren
gedongen
De Gentsche tentoonstelling wacht op U
A. WEIMAN.
GHELUVELT
spoorde, en dan, met snijdende stem, zweep
te en kletste, slag op slag.
Hij prees de goeden, die vrouw en kinders,
ouders en broeders indachtig, slechts uit nood
zakelijkheid naar Frankrijk gekomen waren
en er leefden als vreemdelingen, zonder aan
iemand lof iets gehecht te zijin in 't vreemde
land, er volbrengend hunne plichten ten op
zichte van hunnen baas, maar vooral, ten
opzichte van God, in 't vluchten der zonde, in
't onderhouden zijner geboden en deze der
H. Kerk, vooral in het heiligen Zondagen.
Dan zwingelde hij een voor een de mis
bruiken af, die woekeren onder de Vlaamsche
uitwijkelingen de dronkenschap, die er zoo
veel slachtoffers maakt, het onteeren van
den Zondag, het vloeken en ook den slech
te]! klap en het onnoemlijk zedenverval van
sommigen onder hen. Een uur lang stroom
den de woorden, en, toem de pastoor zijn
kruis miek, voelden ze allen; deernis, dat het
uit was en niet voort duurde ze zaten de
woorden en de indrukken te bebroeden die nu,
diep in hun binnenste, aan 't werken waren
Daarna werd er weer gezongen, en ten
laatste, bedankte Pastor Denys den pastor van
Fontenay over zijne herbergzaamheid en
zijn gul onthaal deze antwoordde, zooals
een Fransehman dat kan, doende uitschijnen
in geestdriftige bewoordingen, hoe zeer deze
vergadering hem stichtte, terzelfertijde, met
met tranen in de oogen, het verval van de
Franscben beklagend, j x
Dienstdoende apotheek. Zondag 5
Januari.
F. VAN WINDEKENS, Rijselstraat, i3.
DRANOUTRE
Het avondfeest gegeven door de zoo gunstig
gekende TooDeelgilde Eerlijk Vermaak. Op
22n December was de ruime zaal veel te klein
en op Kerstdag, niettegenstaande het ongunstig
weder, was ze weêr proppensvo). Vele vreem
delingenwaren gekomen om eens deDranouter-
sche tooneelspelers te bewonderen en toe te
juichen ook bjjna alle huisgezinnen van de
gemeente waren er vertegenwoordigd, buiteu
eenige kieine uitzonderingen die denken dat het
zoo wel niet is als elders of ook nog dat bet voor
hun niet groot genoeg is.
Het bekroond drama van Palmer Putran
Vergeten en vergeven werd meesterlijk op
gevoerd; ook de kluchtspelen «Boerenkrakeel»
en Majoor Hoogveen werden kunstig weer
gegeven. De tranen die uit aller oogen geperst
waren door het opvoeren van den boeienden
drama, werden afgedroogd om te veranderen in
eene eindelooze vroolijküeid door de klucht
spelen verwekt. De rollen, wonderwel geschikt
en bedeeld, werden allen goed vertolkt i. a. w.
fijne spelers die er een handje van hebben en
het zich als een plicht rekenen de hun opgelegde
taak wel te vervulleD.
Eere d s aan den Voorzitter van zulke bloeien
de gilde eere aan den ieverigen geleider eere
aan de spelers die allen meesterlijk gewrocht
hebben tot het welgelukken der opvoering eere
aan de leden die fier mogen zijn over hunne
maatschappij en eere vooral aan den zeer eer
weerden neer Pastoor Delacauw, de ziel en den
steun van gansch het feest. Een toeschouwer.
Na den zegen met het Hoogweerdige liep
de vergadering uiteen en dan was het weerom
een troppelen voor de kerke en een bab
belen, dat ge er met geen tien persen had
doorgestegen.
Pastor Denys kwam af, met de volgeperste
tabaksblaze ze ging heur gang en de
hoorntjes rookten lijk kaven.
AI die ontemmelijke kerels draaiden nu
rond den zendeling. Neen, er was geen en
kele pastorschuwe onder hen. Hij kende er
't meerendeel van, noemde ze met hunnen
naam, dopte fijne spreuken af, gaf aan allen
eenen warmen handdruk, genoeg om het
vel te verslijten onder de ruwe grepe, en
had voor allen, en voor ieder in het bijzon
der, gepaste woorden.
En zie, zijin oogen vielen op Remi, op dat
snel, jong mannetje, met zijin meisjeswezen,
dat er lijk zoo droevig te kriepen stond en
hij greep hem tinsend bij het oor en zot
tebolde.
Mijn heerekind, mét uw schoon lief
tootje, u ken ik niet, maar ge zijt voor
zeker een braaf ventjevergeet vader en
moeder niet en vlucht de slechte gezelschap
pen, anders wordt ge zoo'n leelijkaard.
De jongen werd rood tot in den hals. Hij
was betinteld om den priester bij zijn kleed
te grijpen, hem tegen te houden en hem al
den druk zijner ziel uit te schreeuwen he
laas i hij zag hem van kudde tot kudde voort
slenteren en hij gevoelde hem als een dren-
Aangehouden. Zaterdag morgen hebben de
geudar men, te Yper. zekere Emiel Deraedl. van
Gheluvelt aangehouden, daar hjj nog stralfeu te
doen had
GHELUWE
(chrikkelijk tramongeluk. Te MeeDen,
wijk der Yperroort 69, woont. Jan Delefortrie,
oud 53 jaar. afkomstig van Meenen, met ziine
vrouw, geboren Marreau, afkomstig van Ghe
luwe en zijn kind, Gerardine,' oud 9 jaar.
Zondag avond was Jan een glas bier gaan
drinken in Den Nieuwen Keizer gelegen
langs de Gheluwsohe kalsjjde.op eenige minuten
afstand zfjner. woning en bewoond door Emile
Vandenbulcke-Sabbe.
Ror.d 8 ure 15 minuten verliet Jan deze her-
bej g en was waarschijnlijk van zin eens binDen
te gaan ia de herberg Keizer Karei wat
verder in de richting varnOheluwe gelegen.
De Iram, die uit Meenen ten 8u 15 vetrekt
naar Yper en enkel des Zondags rijdt, kwam
aargestoomd en vatte Delefortrie, die zich op de
spooibaan bevond.
De ongelukkige man werd de beide beenen
letterlijk afgereden boven de knieën enwasop
den slag dood Men droeg hem in «KeizerKarei»,
herberg bewoond door Henri Nuytten.
Policie- en hulppoliciekommissaris van Meenen
snelden weiara ter plaats, alsook M. Pardoen,
geneesheer.
Na een volledig onderzoek werd Delefortrie
naar zijne woning overgebracht
De droefheid zijner vro„w en familie is onb_-
schrijfl jk.
Leo Goerens, stoker, wonende te Gheluwe, die
de tram geleidde toen het ongeluk voorviel
vertelt als volgt :i Ik; bemerkte opeens een
persoon, die op den gravier stapte, 't Was De
lefortrie.Hij wasjmaar op eenige meters afstand
vanmijri machien. Plotselings em waarschijnlijk
verschietende, denkende dat het een automobiel
was die aangereden kwam, sprong hij op zijde
langs de spoorbaan en kwam onder den tram
terecht Ik keerde den stoom en stopte op kor
ten afstand, doch al de wagons hadden over de
ongelukkige landbouwer gereden.
Het parket van Kortrjjk is Maandag namiddag
afgestapt om een onderzoek te doen ter plaats.
De magistraten onderhoorden er talrüke ge
tuigen.
Delefortrie, die van eene eerlijke familie is,
was zoo te Meenen als te Gheluwe gekend eu
geacht.
PASSCHENDAELE
Nieuws De landbouwer Albin Yandecan-
delaere giDg naar Crève-Coïur, niet ver van
Parijs, om zijne neven te bezoeken die daar eene
groote hofstede beboeren. Hij viel in de cider-
kelder en brak zijn been. Hij is toch met den
trein naar huis gekomen.1 Dat heet voorzeker
van eene kale reis t'buis komen. Leon Oul-
meyn, smidsgast, verbrandde erg zijne handen
in de snais en zal een langen tijd niet kunnen
werken. Ignaas Vintevogel viel van eene
ladder in de Sparijestraat en ligt te bed Brand
ontstond dinsdag voormiddag bjj Vanhoorne-
Cruwenaere. In een oogwenk stond gansch het
huis in brand en eer de brandspuit er bij was lag
alles plat. De meubels, kleederen, geit en konij
nen zijn er in gebiand. Gelukkig dat bet huis
verzekerd was men zegt dat de brand zou kun
nen ontstaan zijn door de broeimachien.
X. Y. Z-
keling, die de planke ziet wegdrijven, waarop
hij redding zocht.
Het zien van dien priester uit het dierbaar
vaderland had weerom al het goede, dat nu
in den ondergrond van zijn herte lag, doen
oprijzen, gelijk de kwelme, sommige tijden
van het jaar, onder den invloed van ver
borgene natuurkracht, in werking komt en
uit zijn diepte de klare waters lost, die rij
zen en uitwellen.
O die priester uit het vaderland I
De arme jongen liep verloren tusschen al
die wilde, leutige brakken en zijn gedach
ten draafden naar huis.
Hoe had hij toch alles zoo kunnen ver
geten God, vader en moeder, zijn oud,
lief gi ootmoedertje en Marietje Crepeele
W at was er geworden van zijne eerste zui
vere liefde En voor welke sletsen had hij
de schatten van zijin hert verkwist en verbeest
Een walm van haat en afkeer rees uit zijn
hert tegen Frankrijk, tegen Pol D'Haene, den
schaamteloozen verleider en tegen de leegge-
zonkene schepsels, die hem zijn deugd en
zijne schoone liefde ontstolen hadden.
Hij verlangde om weg, om alleen te zijn,
om te weenen.
Zoo kwam de tijd van scheiden en de
Maatjes vertrokken in benden, zooals ze ge
komen waren, opgewonden en versch gesmout,
overgelukkig en pastor Denys nam afscheid
van zijn volk en vertrok, met oogen die wei
den, uit den overvloed der welling zjjner
agostel-zialj aWqrd| vaattgeaat,"
-L_4
