Bijvoegsel
aan
ïoor meitscnen me pelzen
O? foestcmd
TRIMARD'S
JCet belangrijkste punt van het
PrlesterlijKe Benoemingen
Zaterdag
8 Februari 1913
Het groote Vraagstuk
Brief uit Amerika
Verleden keer, heb
mensch zijn aangetoond dat de
om hèt ware te onderscheiden van het valsche,
bei coede van het kwade. Een dier, dat alleen
door zijn instinct gedreven is, kan dat niet
Men zal dus maar toonen dai men verstand
heelt als men de waarheid onderscheidt van hel
valsche, en natuurlijk eerst in die zaken die ons
meest aangaan, en dat men zijn gedrag naar
die gekende waarheid schikke.
Welnu welke zaken zijn er die mij het meest
aanbelangen Zijn het de dieren, de planten,
of de sterren Ik denk dat het niet eene van
deze zaken is. Zonder daarom booveerdig of
ijdel te moeten zijn, meen ik te mogen zeggen
dat er op heel de aarde geen zake is die meer
belang heeft voor mij dan... mijn eigen persoon
lk zie dat ieder dier, ieder mensch met zich
zeiven bezig is. Zou ik betook niet mogen doen
met mijzelven 't Dunkt mij dat het nogal
redelijk is mij af te vragen wat ik ben vooraleer
ik aan 't onderzoeken ga wat de andere dingen
zijn. Zoo ik al mijzelven te bestudeeren vind
dat ik geschapen ben om de sterren te bekijken
of om planten en bloemen te verzamelen, dan
zal ik dat doen. Maar daarom moet ik eersi
mijzelven bestudeeren, daar ik de belangrijkste
zaak ben die mij aangaat.
De groote Vraag voor mij is deze: wat ben ik?
Van waar kom ik Wat is mijn oorsprong en
het doel van mijn bestaan
En inderdaad van de oplossing dier vragen
hangt heel mijn levenswandel af. Zoo ik slechts
een handvol stof ben, dan zal mijn leven anders
moeten zijn, dan indien er in mij een onsterfe
lijke geest is. Zoolang ik mijn oorsprong en
mijn bestemming niet ken, kan ik niet weten
of ik goed of siecht handele wam indien ik
slechts, zooals een dier, mijn driften neem tot
richtsnoer van mijn daden, dan handel ik mei
als mensch maar als een redeloos dier er
misschien, zooais ik het den laatsten keer Zei
nog slechten
Wil ik handelen als mensch dan moet ik dus
eerst weten
Van waar ik kom
Op die vraag antwoorden vooreerst de
onverschilligen lk weet het niet, zeggen die,
en bekommer er mij niet mede ook. Anderen
zeggen dat wij een deelje zijn van het heelal,
een verandering, een voorbijgaande vorm van
het groote alles. Die noemt men pantheïsten
of alvergoders die God als de ziel van de wereld
en de wereld als het lichaam der godheid be
schouwen.
De mensch, zeggen de godloochenaars^is hel
werk der natuur, een voortbrengsel der aarde,
een zonderling voortbrengsel van die blinde
macht die dé eeuwige stof leven geeft of bezielt.
De mensch, zeggen de christenen, is hel
werk van een oneindig verstand en van een
oneindige macht, die alleen van alle eeuwigheid
bestaande, in 'c begin der tijden gezegd heeft
dat het heelal, de mensch weze en het heelal
en de mensch bestonden.
Welk is nu van deze vier oplossingen dr
meest redelijke, de meest weerdige voor den
mensch 't Is hetgeen wij zullen ondeizoeken.
ROPER.
Uit plicht
De verwikkelingen tusschen de Europee-
Bühe mogendheden,het gevaar van schending
onzer onafhankelijkheid heeft het Katholiek
gouvernement verplicht een nieuw leger-
ontwerp in te dienen.
Het alleman soldaat staat niet op het
Erogram der Katholieke Partij. Maar ook
et lotingstelselbet stelsel van één \oon
per familie stonden niet op dit program.
Wat in zake legerdienst altijd stond en
nog staat op het Katholiek program is
Niet meer krijgslasten als er noodig %ijn Nu
echter verandert de miliciewet in alleman
soldaat enkel en alleen omdat dit stelsel
opgedrongen is door de omstandigheden.
;t Is waarachtig niet voor hun plezier dat
onze ministers het alleman soldaat in
voeren zij weten wel dat het onwelkom is
bij het volk, bij hun kiezers; maar zij weten
ook dat zij eerst en vooral hun vaderland-
schen plicht te kwijten hebben.
Heel de rechterzijde, met M. Woeste aan
't hoofd, volgt daarin het ministerie, een
MENGELWERK N° 14
III
DOBBEL SPEL
Vervolg t-
Zc voelde den priem van den minnenijd
zoo diep in heur herte koteren en ze vatte
walg en afkeer en haat voor Remi op
doch het eindigde toch altijd met eene slag-
\lage tranen, en, als ze dan gerust was, voel
de ze dat ze, spijts alles en allen, hem meer
dan ooit beminde.
Soms, als ze slecht geluimd was en lui
sterde naar de ingeving van den heerschen
den drift, bevocht ze dat koppig beeld, dat
maar altijd voort aan heur hert kletste en
ze trachtte vreugdig en los te zijn, ze gie
chelde met de jonkheden, die ten huize
kwamen, of heur opzochten op Zondag, langs
den kerkewegdoch wat ze ook deed, ze
kou op niemand anders haar gedacht stel
len, spijts er goê en deugdelijke jongens onder
waren; heur herte klopte slechts voor één;
ze wist en voelde het en ze streed niet meer!
Hoe dieper Remi in heur meening viel, hoe
meer ze hem liefhad, in-bittere pijne, met een
bewijs te meer dat alle Belgen verstaan
moeten dat zij van ckn nood een deugd
moeten maken en uit vaderlandsliefde hun
plicht moeten vervullen.
In de Kamer moet het, legerwetsontwerp
eerst besproken en gestemd worden en
daarna de wetsontwerpen over pensioenen
verzekeringen, werkmanswoningen, ook het
school wetsontwerp, enz., enz De liberalen
en socialisten hebben een loos plan in 't zin
Zij beletten, door ondervragingen over de
promoties in 't leger, over grondwetsher
ziening, over algemeen stemrecht, de be
spreking der legerwet, met het eenig doel
de sociale wetten en de schoolwet tot onbe-
paalden tijd uit te stellen... en dat in af
wachting van eene herkiezing om alsdan tot
de kiezers te gaan met die valsche woorden
kiezers, de ka'oten beloofden u vóór de
laatste stemming zooveel en zooveel sociale
wetten, eene nieuwe schoolwet., en wat
hebben zij u gegeven?... Niets... Niets,
ten zij hetAlleman soldaat.
Doch het valsche p'an der vereeoigde
vijanden is in het daglicht gekomen. Het
Gouvernementen deKatholieke meerderheid
zullen het uitvoeren ervan beletten, en, tot
spijt vau die 't benijdt, de sociale wetsont
werpen en de schoolwet doen doorgaan...
Uit plicht
Het Vaderland is vrij
Zoo wij het verleden week schreven hou
den in de Kamer, liberalen en socialisten
den tyd vol met eene bespreking over de
promoties in 't l=ger en over de op-pensioen-
sfelling van zekere hoogere officieren.
Minister de Broqueville heeft van de
gelegenheid gebruik gemaakt om een ge
wichtig woord te spreken...een onderzoek
is ingesteld tegen zekere officieren die aan
hun plicht te kort kwamen... en op't ge
paste uur zullen de plichtigen gekend zijn.
Die verklaring was veelbediedend. Wi
katholieken, kunnen niet genoeg Minister
dejj Broqueville dank zeggen om den last
welke bij op zich nam met het ministerie
van oorlog aan te nemen om radikale maat
regelen in te voeren tegen ongehoorde toe
standen... misschien tegen dreigende ge
varen.
Wezen wij immers wel overtuigdDe
vrijmetselarij... ja, altijd de vrijmetselarij,
heeft reeds te veel het leger doorwrocht en
doorkankerd. Op vrijmetselaars mag het
Vaderland hoegenaamd niet rekenen en
vrijmetselaars moeten wy vraezen.afweeren,
verdrijven en in onbekwaam maken te
schaden... Want het mag niet dat België
een tweede Portugaal worde Heeft er zulk
gevaar bestaan?... Is missehieD eene sa
menzweering op het gepaste uur ter kennis
gekomen ?...Was het daarover dat vrijmetse
laar Furnémont zich Dinsdag 11. verklapte
in de Kamer als hij uitriep: H©t zyn de
logiën die de republiek in Portu
gaal gemaakt hebben en ik hoop
wel dat onze officieren karakter
genoeg zullen hebben om ons
daarin ook in België te helpen.
België wil een leger waarop het steunen
mag, een leger dat tot verdediging dient
van land en volk,van grondwet en nationale
instellingen, van Vorst en koningdom.
Moeten wij minister de Broqueville, den
koenen durver, den onversaafden vaderlan-
'ander, daftrom niet huldigen als den redder
van het Vaderland? Dank aan hem. het
Vaderland is vrij
Zuiver algemeen stemrecht
Libsralen en socialisten zij die met 2n
Juni 1912 zulke dreunende davering kregen,
zij die samen zulk eene veelkleurige min-
ierheid uitmakeD willen dat het gouver
nement, dat steunt op 16 stemmen katho
lieke meerderheid, de grondwetherziening
opdingen om het zuiver algemeen stem
recht te bekomen.
Nog eens, op het Katholiek program staat
aiet zulk of zulk kiesstelsel geschreven, de
katholieken weten dat er moet vooruit ge
gaan worden op volksgezinde wijze en
wgjzeHjk en gesapig rekening gehouden
worden van da tijdsomstandigheden. Docb
zij weten ook dat zij niet buigen mogen voor
bedreigingen van)[algemeene)werkstaking.
voor eene blauwroode politiek van het mes
op de keel)), want anderszins zouden zij
zelf ons nationaal bestaan in gevaar brengen.
Plen socialistisch blad had gemeld dat de
koning op aanraden van zijn bijzonderen
secretaris M. Ingenbleck en het ministerie
zou aanraden toe te geven aan de socialisten.
Gelukkiglijk heeft M. Iogenbleck in een
schrijven aan Le Bien Public dit gelogen
straft.
Zulk rondgestrooid nieuws was te dwaas
om geloofbaar te zijn. Wat 1 toegeven voo
bedreiging van geweld Maar reeds heeft
men eens toegegeven eenmaal is te veel
als minister SchoIIaert zijn schoolwets-
ODtwerp indiende. Toegeven dat is zich
zelf vernietigen,dat is de oproermakers voor
goed alle macht iu handen geven, dat is
niet alleen het nationaal bestaan maar ook
het koningdom in gevaar brengen. En wij
meenen wel dat ook Zijne Majesteit zulks
verstaat.
Is het aanneembaar dat, na de verbazende
zegepraal van 2 Juni 1912 onder leiding van
Minister de Broqueville bihaald, Zijne Ma
jesteit zou willen stokken iu de wielen
steken... om de katholieken te beletten h»t
programma uit te voeren waarmee zij op
2 Juni over wonen... de katholieken die toch
zeker wel al'een nog gehecht zijn aan de
vaderlandsche instellingen, die alleen nog
de steun zijn van den koninklijken troon.
Iu 1911 werd, na raadpleging door Zijne
Majesteit, het school wetsontwerp SchoIIaert
ingetrokken, 't Was eene misslag niet
zooveel voor het iotrekken van de schoolwet
zelf maar voor 't princiep van toe te geven
aan laweitrcakera en rustestoorders. Ook
werd de schoolwet aan de kiezers onder
worpen, bij algemeene kamerontbinding...
en de uitslag der verkiezing was de goed
keuring van de schoolwet, van het Katholiek
program.
En nu... nog eens toegeven aan dreige
ment m. Maar als 't zoo moet gaan, dan mag
men voor goed de kieziDgen afschaffen om
zefevervangen doorden wil 7an eene min ler-
heid die meest schreeuwt en luidst bedreigl
De meerderheid van 't belgi3che volk, de
rustige burgers en werklieden zouden niets
meer te zeggen hebben
Acht maanden na de laatste ontbinding
der Kamers nog eene ontbinding vereischen
om eene grondwetsherziening op te leggen
't Is ongehoord! Of eene Commissie doen be
noemen om de grondwetsherziening te be
reiden en alzoo naar de ontbinding te
leiden. Dat kan niet zyn Op 2 Juni 1912
heeft het Belgisch volk gesproken, en, eene
onverwachte meerderheid gevend aan de
katholieken, gezegd ge^n kartel geen
grondwetsherziening 1
Het Bilgisch Volk. gehecht aan Land en
Koning, heeft betrouwen in de Katholieke
Partij, in het Katholiek Gouvernement, in
hoofdminister de Broqueville
mengeling van diepe, onuitroeibare liefde, ein
deloos medelijden en bij wijlen, wilde ja-
loerschheid, die haar verkromp.
En nu deed ze, wat hij haar vroeg vooraleer
te vertrekken... Ze droeg standvastig zijn oud
paternosterke op haar en ze bad het rond,
alle dagen die de Heer verleende, voor zijn
bekeering.
Alle Zondagen bezocht ze de Braems in
den achternoen, en ze was er gekomen 'lijk
een zonnestraal in den donkeren winter.
Vader Braem monkelde van als hij haar zag:
t was lijk zijn meisje moeder draaide een
pcije koffie en Meetje klapte Hanske-door-
de-mande, en vroeg haar, of ze Remitje niet
gezien bad dan nam Marie Meetjes handen
in de hare en zottebolde
Ja, zeker, grootmoedertje, en we trou
wen ter weke.
I Oud wijvetje wrong dan heur handjes
los c-n sloeg ze tegen malkaar van overlijk
geluk, tot ze weerom druilde en weerom ont
wakende, nog eens zoo bitterlijk-hert-snijdend
tingelde
Komt Remitje 7...
Marie had het soms lastig met vader Braem
en met Lena en ze moest te messe en te
klauwe staan.' om den afwezige te verdedigen;
dan suste ze den ouden man met stille
woorden
Tut-lut-tutl... Vader, ge'n moogt niet al
les gelooven wat de menschen zeggenze
Sainl Mary's, Monroe (Michigan).
Januari 11, 1913.
Mijnheer de Opsteller,
Ik kom U bedanken voor het regelmatig
afzenden van Het Ypersche Volk waarop
mijt Jules Lieven? geabonnèerd heeft. Daar
over ben ik grootelijks tevreden, vermits ik
nu alzoo nieuws vernemen zal uit het Yper
sche. Er zijtn hier Brugsche en Gentsche ga
zetten; maar ik heb weinig of geen nieuws
gierigheid in hetgeen er rond Brugge of Genl
omgaat, ik ken er toch niemand.
Ik heb. Mijnheer, de vrijheid gen-omen een
uittreksel van het artikel Kunst in het Am
bacht. over hel Speldewerken, uit Het
Ypersche Volk, in eene gazet van Monroe
te doen zetten. Ik tracht hier altijd, zooveel
het in mijne macht is, België en de Belgen
te verheffen. De Belgen zijn hier nu ook goed
gezien en doen hier ook al wel, bijzonder
lijk dezen die van goeden wil zijn. Men vindt
er nog ai lijd hier en daar wat men hier
hutsepot naamt die honderden dollars 's
jaars maken en in alle nietigheden verkwis
ten. Moesten zij1 een dollar voor eene kerk
gevraagd worden, 't ware genoeg om dat zij
ervan in onmacht zouden vallen. In den win
ter komen ze San met tranen in de oogen
Het heeft gezegd'.en herhaald geweest dat de kazerne voor al te veel jongelingen een oord is van verderf't is dan niet zander redeD
dat christene ouders die hunne zonen, tot aan hun 19et'jaar, met alle mogelijke zorgen in eer en deugd hebben opgebracht diezelfde met
schrik en verlegenheid zien optrekken naar de kazerne.
Nu de legerwet weeral zal veranderd worden is uit heel het land een kreet opgestegen tot dezen die, Minister van Oorlog, het lot der
soldaten in handen heeft. De christene ouders en deze zijn, God zij gedankt, de overgroote meerderheid in Beigie eischen van de
Regeeiing de stelligste waarborgen, de vaststa
zekerheid dat voor de eer en deugd, voor de zeden-
bewaring hunner zonen de strengste en doelmatigste
maatregelen zullen genomen worden zoo wat aangaat
het leven in de kazerne ais bet ieven erbuiten daar
ontelbare pestholen en ontuchthuizen zich overal
weten te vestigen rond het soldatenverblijf.
Dat willen de christene ouders, dat eischen zij
Wij hoorden zeggen de christene jongelingen
moeten zelf wei ken tot het behoud van deogd en eer.
Dat is waar de goeden moeten zich samenscharer),
moeten durvers zijn zooder vaar of vrees voor de
bespottingen,voor de tegenkantingen van bedorvenen
en bedervers gelijk tot welken graad zij geklommen
zijo. Doch al is dit zekerlijk een uitmuntend middel
tot de verzedelijkirg onzer weinig-goedbefaamde
kazernen, het is heteenigste, het is het eerste m:ddel
niet.
Geen zedelijkheid zonder godsdienstigheid
daarom moet er eerst, van hooger hand gezorgd
worden dat het christelijk en godsdienstig leven mo
gelijk zij binst den soldatentijd. Een man is gehecht
aan den troep om daarover te zorgen, t. w. de aal
moeseniers. Edoch dien man 's invlo°d is schier
nietig, bij nu bestaande reglementen. De christene
ouders die betrouwen hebben in den priester die in
den priester den raadsman en leider, den vriend en
helper zien voor hunne zonen, willen ook dat de
aalmoesenier van 't leger bij hunne zonen zijn
zielewerk ten volledigste mogelijk kunne uitoefenen,
en dit niet al'em in kerk of kapel niet alleen in
hospitaal of in den soldatenkring maar in de
kazerne zelf. De aanwezigheid van den krjjgsaal-
is nood g om de goeden te steunen, om de kranken ta sterken, om de verdwaalden terug te brengen.... om meer jjen meer
Hoe meer de soldaten zullen godsdienstig en deugdzaam zijn
d
hire werkers en uitvoerders, dia op loge-bevel
moesemer
christelijkheid en vervolgens meer en meer zedelijkheid te doen heerschen.
hoe beter leger ook zal samengesteld worden.
Wij weten't vel in het leger heeft de hatelijke vrijmetselarij hare aanhangers,
aan God en de Kerk zielen moeten ontrukken; maar
'tis niet voor dit kleine getal logemannen en god
haters, dat de christene ouders, de christene solda
ten zullen wijken. Vrijheid voor eenieder,ja; maar
ook vrijheidtot nu toe maar te dikwijls miskent
voor dezen die willen deugeD, die willen christelijk
zijn 1
Wij zijn in ons katholieke België ver ten achter
op dit gebied bij andere landen vnl. bij Duitsch'and
waar de Keizer zoo dikwijls steunt op de noodzake-
ijk beid van geloof en zoden bij de soldaten om een
leger te hebben waarop het Vaderland rekenen mag.
In Duitscbland,bij de inlijving in het leger heeft
Je recruut te verklaren indien hij geloovig is ofte
niet, indien bij protestant is cf katholiek. Verklaait
hij zich ongeloovig dan laat men hem gerust ermêe;
verklaart hij zich protestant of katholiek dan legt
hem het kazernereglement op, de plichten van
zijnen godsdienst te vervullen en 's Zondags
ziet men de protestantsche soldaten met hunne
officieren in korps naar den kerkdienst trekken
terwijl de katholieke soldaten onder 't geleide van
hunne katholieke officiers naar de soldatenoois gaan.
Dat is wel meenen wij vrijheid en geen dwang 1
Duitschland begrijpt beter dan het katholieke
België dat de godsdienst van den soldaat een groot
deel uitmaakt van zijn kracht, dat de zedelijke ont
wikkeling van den soldaat op gelijken voet staan
moet met de lichamelijke om mannen te vormen waarover het Vaderland mag fier zijn
Ziet onze eerste prent, 't Is een photographie ter gelegenheid van de wijding der katholieke garnizoenskerk te Spandau bij Berlijn
De veldproost, Bisschop DrVollmar(l) en de garnizoens aalmoezenier Greiss (2) ontvangen bij den ingang der nieuwe kerk de hoogé
militaire overheden generaal von Lochow, kommandant von Hom, de afgeveerdigde van het ministerie Backmeister, generaal-majoor
von Saebs, enz.... De wijding had p'aats eene pontificale mis werd opgedragen en ter dezer gelegenheid ontvingen verscheidene
officieren het pauselijke eerekruis Pro Ecclesia et Pontifice.
De tweede prent vertoont de optocht der duitsche troepen vóór den Keizer (X) op zijn verjaaringsdag.
weten er zelve niets van en de jongen is zoo
niethij zal op zijn plooi geraken, ge zult
dat zien-
Ouder en kind zijin naar vriend. Een ouder
kan kwaad zeggen van zijn kind, doch gedoogt
niet dat het door iemand kwaad gedaan worde;
ook zag Pier het meisje geerne, omdat het
zoo wel deugddoende zalf op zijn opene hert-
wonde kon leggen.
Met Lena had Marie het Lastiger 't barsche
meisje cn wilde geen verschooning aanveer-
den noch aanhooren, en viel gestadig tegen
haar broer uit... Neen, ze kon 't niet helpen,
dat was heur karakter: Üwers-door goed, deug
delijk en werkzaam, ze kon geen misslagen
in anderen verkroppen en ze lag alle Zon
dagen in stokke met Marie.
De twist eindigde meest in leute Marie
stak den vinger op en streed
Ge zijt een lastig ding en ge zult een
kwaad wijvetje worden, ik zal dat wel eens
piepen aan mijn broere Fons...
Maar daarin verschoot ze niet en ze grolde,
al op haar tanden bijtende
Moest ik getrouwd zijn en een vent
hebben die den nieweerd speelt, 'k nijp hem
den kop af I
't Was alle Zondagen heizelfde spel, en toen
Marietje tegen den avond vertrok, slenterde
moeder Braem mee, tot aan den gevel cn,
als ze alleen waren, greep ze 't meisje bij den
arm en zuchtte En Remitje I newaarl?
Marie...
om hulp smeeken. Eigenlijk zijn wij in
Monroe nog ai gespaard van zulke confraters;
maar in Detroit zijn er duizend die nooit
geen geld genoeg bijl malkaar zullen hebben
om hun vaderland terug te zien.
Father Henri Syoen, van Woumen, is daar
sedert vijf jaar pastoor Van ffe Belgen benoemd.
Hiji heeft over twee jaar eene kerk en school
gebouwd en is van al geerne gezien. Als men
hem vraagt van waar hiji is, antwoordt hij
Van de stroke der pottebezems en schare-
slijpers.
Hopende, Mijnheer, dat deze- woorden u
zullen aangenaam zijin, groet ik 'U vriendelijk.
EMILE VANDAMME.
Ja, Remitje lispelde ze; en ze weenden
alle twee bitterlijk, moeder, over haar kind,
en Marie, over haren jongen.
Ja, 't meisje was er eigen geworden en
bijna meer bemind dan een eigen kind.
Ik zie ze liever dan mijn jongens, zei
vader Braem soms want deze vergeten ons
huis, uit wees dat we iets zullen vragen,
maar ik beet 'nog liever de toppen van mijn
vingers af 1
Zijn hert 'Was verbitterd en zijn woorden
waren zuur.
Pier had te veel gezien rondom hem: ge
trouwde kinders, die weeldig leefden en va
der en moeder in gebrek lieten andere die
hun de moeite niet en gaven, hun vader of
hun moeder te bezoeken in het oudemanshuis,
en ze wat geld in de vuist le duwen, om hun
buik een zielmiske te geven ten zei te vertroosten.
Hiji had getrouwde mans gezien, die hun
geld achterhielden en brasten in de herber
gen, wijl vrouw en kinderen kribbe beten...
't Gebeurde zelfs, dat hiji cue kerels op
hun zeer sloeg en, toen ze, uit verweer, hem
zegden dat hun huis 'lijk nen stal lag en dat
hun wijf te vuil was en zwijnskost opdiende,
stilde Pier hun weeklachten en voegde er bij:
En gij, g'en hebt geen hert in uw lijf,
want hadt ge er een, ge zoudt uw wijf hel
pen, als ge anders niets te doen hebt, lijk nu;
ja, ge zoudt ze goê woorden en moed geven
en ze zou zingen en klingen en net en preusch
ONS ANTWOORD.
Vriend Emile, uw briefje is ons alleraan
genaamst en zal bijl al onze lezers welkom
zijn. Het zo-u ons plezier doen, mochten wij
van tijd tot tijd zulke korte briefjes ontvan
gen met nieuws uit uwe Amerikaansche streek
en over de Belgen aldaar. Een nummer van
de gazet van Monroe, waarin ei- spraak is
over Vlaamsch kantwerk, een zichtje van het
een of het andere, een portret (b.v. dat van
Father Syoen), dat al zou ook welgekomen
zijn en wij zouden dat ook opnemen in ons
veel gelezen «Ypersche Volk». Beste
groeten uil het Vaderland I
HET YPERSCHE VOLK.
zijn, en van uw huis een hemeltje maken,
waar ge geerne zoudt zijn en koterachtig
zoudt hoekeren bij1 wijf en kinders, 'lijk ik...
Sommige dagen ging het over zijn hout met
Pier en dan keef Lisa
Och, vader, 't gaat nu alle-menschen te
verre met ge ruttelt en ge pruttelt erger-
dan een kokende boon-pot.
Dan viel Pier wat in, doch het duurde
slechts den tijd "dat de hond op de halve-
deur zit, en zijn rinkevijlen herbegon, tot
moeder het spel moede werd en het huis uit
liep al ruttelende
Alweer 1 "t is alle kernendag te doen
met u 1
En Pier tingelde voort, hij leed en had te
veel gezien, de man.
Doch moeder wist beter hoe 'de zaken
stonden, maar ze zweeg om vaders lijden niet
te vergrooten. Ze kende immers zijn groot-
hertigheid en ze verzweeg het, dat hun in-goê
kinders, telkens ze naar vader kwamen, een
een peerd-ooge in moeders vuist dopten om
kloekte voor vader te koopen en wat snoe-
peringhe voor Meetje, zegden ze.
Tot nu hadden ze voort gedaan zonder aan
het fnurwenestje te roeren, doch er mocht
geen tegenslag komen, of 't zou de armoede
zijn...
En nu ze wisten dat Marle Crepeele Pol
D'Haene aangezet had om Remi tot hetere
gevoelens te bewilligen, wachtten ze, met
angstig verlangen, op den uitval.
Mgr de Bisschop heeft benoemd Toeziener
van het onderwijs ie de bisschoppelijke colleges
E. H. De Meester leeraar aan het groot Semi
narie (alwaar hij voort de leergangen van kerke
lijk recht, opvoedkundeen kerkzang blijft geven)
in vervanging van Z. E. H. Kanunnik Rommel
ontslaggever.
Pastor te Lombardzijde E. H. Blondelle
onderpastor te Vlamertinghe.
Onderpastor te Vlamertinghe E. H. Labis
onderpastor te Ingoyghem.
Onderpastor te Ingoyghem E. H. Depoortere
leeraar aan 't College te Oostende.
Pol was den Maandagmorgend vertrokken
en den volgenden Zaterdag, zag moeder Braem
den briefdrager van te plaatsewaart afkomen;
heur herte begon geweldig te kloppen; ze
dook heur achter een strooivummetje, om hem
te beloeren; daar naderde en naderde hij; cn,
aan den gevel van Jt huisje gekomen, sloeg
hiji in en hij stond plots voor de ontzette,
bleeke vrouw, die uit haar schuilhoek kwam!
Ha, moeder, sprak hij luimig, Hier zie, een
briefje van uwen Franschman; 'k heb er nog
een mee voor... zie, maar dat mag ik niet
zeggen...
Moeder nam den brief met bevende hand,
bedankte den bode, en stapte in huis, 'lijk
een slaapwandelaarster.
Hier, neem, sprak ze onttudderd... Ik
kan (niet, en ze gaf den brief aan Lena.
Ze trok hem open. Tusschen de bladen zat
een postbon van vijftig frank en de brief
iuidde
Beminde Ouders,
Ik ben kloek en gezond en verhoop van
U hetzelfde... Ik zend vijftig frank: ik kan
niet meer, ik heb ziek geweest en moeten
meesteren.
ergeeft mij dat ik naar huis niet gekomen
ben, dan hadt gï nog een eter te meer gjhad.
Ik zal trachten veel geld te winnen te Zo
mer, om u te helpen.
jWordt voortgezet,*
t
rC