Uterbdijbe Ikaknder Allerheiligen Allerzielen Binnenland Buitenland TPEUflRRQIBISSEIHEXT Wekelijksche Oplage 8000 nummers Zaterdag ln November 1913 ■i mmmm m CALLEWAERT-DE MEULENAERE YPER Prijs per Nummer ^3 centiemen, Xelefoosi N° 52 Al wat opstel, aankondigingen, inschrij vingen, enz. betreft, moet vrachtvrij aan den Uitgever gezonden worden VOOR 'T HEELE JAAR 3 FR. m se ae ALLERZIELEN De SCHOOLWET in de Kamer BOTERSTRaaT, 3 6, YPER De verkiezingen in Italië De gebeurtenissen te Dublijn De lersehe zelfstandigheid De polietieke toestand in Spanje De Servische troepen ontruimen Albanië Hoogeschool uitbreiding, Maan dag 2j" October. E. H. Prof. Nobels over P. P. Rubens. Hoe dat een mensch zijn koel bloedigheid verliest. Wij htbben Doodeljjk ongeval. Dinsdag is alhier een allerpijnlijkst ongeval voorgevallen r dat den dood van het slachtoffer kostte. jl Handschriften worden niet teruggezonden. Naamlooze schriften worden niet in acht genomen. Briefwisselaars worden verzocht telkens hun volledig ad:es op te geven. Ieder boek waarvan twee afdruksels zijn ingezonden, wordt besproken. AANKONDIGINGEN Gewone 0.15 de regel. In't blad 0.30 de regel. Rechterlijke 1 fr. de regel. Groote en langdurige volgens overeenkomst. Bekendmakingen bulten West- en Oostvlaanderen women ontvangen bij AGENCB HAVAS, te Brussel INSCHRIJVING bultin België vracht er bij. - Zondag 2 November, 25c Zondag na Sinxen (Ir Zondag van November) Mis van den 4e overgebleven zondag na Driekoningen. Gedachtenis van de Octaaf van Allei heiligen Evangelie van den Zondag. Toen Jezus in het scheepje ging, volgden Hem z;'ne kerlingen En zie. er ontstond een groote storm op bet meer, zoodat het scheepje overdekt wierd met de golven maar Hij sliep En zijne leerlingen kwamen lot Hem en wekten Hem, zeggende Heere behoed ons, wij vérgaan. En Jezus zeide tot hen Waarom z.iit gii hang. gii kleingeloovigen Toen stond Hij op. Gaf bevel aan de winden en aan het meer, en er kwam eene groote kalmte. De menschen nu verwonderden zich en zeiden Wat voor een is Deze, dat de winden en het meer Hem gehoorzamen Maandag 3 AL t/BRZIELEN, Het gebruik, dan ris na Allerheiligen de ge. dachtenis ran alle Overledenen te houden, heeft, zijnen oorsprong te danken nan den Heiligen. Benedictijneabt Od.ilo. die het. omstreeks het jaar tooo in zijn klooster te Cluny invoerde, vanwaar het zich weldra over de geheele Kerk verspreidde. De H. Mis. is niet alleen een lof en don koffer, zij ?.s ook een zoenoffer zij wordt ook opge dragen tot kwijtschelding der straffen., door de zonden verdiend., t.ot verlossino ran de zielen, des vagpvuurs. Dit karakter der H Mis doet de Kerk vandaag op eene bijzondere wijze, uit komen innig smeekt, zij God, het H. sWc.rifin.e aan te verren, tot verlossing der gelooviae zie len, smeekt, zij Bern. die zielen, te henrijden u>1, hare smarten, haar alle straffen kwijt, t.e schel den, en haar de eeuwige rust te schenken. Denken wij dat. er geen ander eebed. geen ander offer bestaat, waardoor de zielen spoedi ger uit het vagevuur verlost worden dan de II. Mis volgen wij daarom den priester met aandacht en vertrouwen Dinsdag 4.H Carolus Bnrromeus. bisschop- Gedurige A anbiddlng te Waasten (Kloos'er). Woensdag 5. Fees'd ,g der HE. Relikwiën Gedurige Aanbidding te Poperinghe (Cor melitessen). Donderdag B. Gedachtenis der afgestor vene Priesters en Weldoeners der kerktn van het Bisdom. Gedurige Aanbidding te Poperinghe. Vrijdag 7. H. Willebrordus. bisschop. Gedurige Aanbidding te Langemarck Zaterdag 8 Octaafdag van Allerheiligen. De vi>r HEGekroonden Gedurige Aanbidding te Ypar (E. Familie Het kerkelijk jaar genaakt zijn einde. De zon die opging en het licht dat straalde is Jesus-Chrisius. Met den Advent zagen wij. in zalig verlangen, het morgenrood dat zijne komst voorspelde. Met Kerstdag was het heer lijke Licht aan het dagen door den mist der miskenning en vervolging heen, ver'ichtte het alle eenvoudige hcrlen met de stralen van zij'ne genade, tot het, verheerlijkt door het Kruis sinds den 'dag der Verrijzenis, blonk als de eeuwige zon van gerechtigheid, „sol justi- tise", de eeuwige baak voor het christen volk. Wij allen moesten in den loop van het jaar daardoor verlicht en hervormd worden. De talrijke feesten der Heiligen, ingevloch ten in het kerkelijk jaar, zijn evenzooveel opwekkingen en verzekeringen als dit moge lijk is. De stralen die uitgaan van Christus verdeelen zich, terwijl zij vallen op deze aarde en op de zielen, en worden verstrooid, doch gaan niet verloren. Ieder heilige, den regen- of dauwdrop gelijk, weerkaatst dien straal van de onmetelijke zon Jesus-Christus. Zoo zijn de Heiligen niels anders dan de levende uitdrukking van de leer, van de genade en van het levensoorbeeld van Onze Heer. Hoe spreekt ALLERHEILIGEN tot ons? Neemt uw misboek e'n volgt er de gebeden in: hoe zult gij in de vreugde der H. Kerk dee- leh in den Introitus „Gaudeamus om nes", „Laten wijl' ons verblijden". Met welk be trouwen zal uw gebed tot God opstijgen, alsof alle Heiligen uwe belangen en begeer ten in gulden schalen voor den troon van het Lam droegen (collecte der LI. Mis). Hoe heerlijk zal voor u de woning der Heiligen openslaan in het Epistel. Ziet hoi alle krachten der natuur zullen onberoerd blijven op den jongsten dag, totdat de engel des Heeren Gods uitverkorenen zal geteekénd hebben. Aanschouw die ontelbare menigte uit alle slammeU van het Joodsche volk en uit allo volkeren van de wereld vercenigd, allen geteekend met den stempel van clen leven den God. Volgt met den geest dien over- h eerlijken sioet in wilte kleederdrachf, met wuivende triomfpalmen: ziet hem opk'immen tot vóór Gods troon, ziet hem nederbuigen in diepen eerbied hoort en beluistert zijn triomflied Salus Deo nostro et Agno", „Heil onzen God en het Lam I" Op den weg die daarheen leidt, staat Chris tus en wij vinden in de Graduale hoe hij ons allen daartoe noodigt „Venite ad me om- hes..." „Komt allen tot Mij:.." Het Evangelie toont ons den weg, den weg door onze plichten gewezen, den weg die ons met groeiende liefde opvoeren moet lot het heldhaftige. De acht zaligheden wijzen ons wonderwel de wegen door de Heiligen betreden den weg gewezen door den géést der armoede, door de zaeh(moedigheid, door hun afkeer van de wereld, door hun ijver voor de zaligheid der zielen den weg der bermbertigheid, der zuiverheid, door hun vrede-stichten of het lijden der vervolging ge baand. Zoo versterkt Allerheiligen in ons het chris ten leven ons GELOOF, met ons het bestaan van den hemel te herinneren in het Epistel; onze hoop, met ons in de Graduale God te toonen die ons uifnoodigt en helpt door zijUe genadeonze LIEFDE, met ons in het Evangelie tot het vervullen van onze dagelijksche plichten aan te zeiten. Treurig en vol wee om het herdenken van onze duurbare overledenen, zal menigeen Zon dag of Maandag oen bezoek brengen aan het kerkhof, om daar, midden de tranen van lijdende harten, misschien ook wel een bloe- menruiker te plaatsen als zalig herdenken. Onze droefheid weze geen ijdel praalvartoog. Wat de zielen helpen moet, is het gebed, het gebed in vereeniging met dit van de II. Kerk in den dienst der Overledenen, en voor namelijk in vereeniging met het medelijdend Herle van Jezus in de H. Communie. Wezen we dat indachtig zoo zal Allerzielen voor ons zijne ware beteékenis krijgen. De wind ruischt door de boomen, En zuchl'i Is al gedaan En, als vervlogen dtoornen, Daar vallen nu de bban En treurig langs de baan, De menschen gaan en komen De wind uischt door de boomen En zucht't Is al gedaan De klokken in den (oren, Vol smart en drotf geween, Doen zielek lach len hooren Zij vragen onze btên Voor hen, die nu zijn heen Bij hartewee verloren De klokken in den toren Vol smart en droef geween Ik bid lieer der heeren, Vooi hen die niet meer zijn Geef hun ter hemelsferen De rust volmaakt en rein Opdat zij, vrij van pijn, Uw zoeten Naam vereeren Ik bid U, Heer der heeren. Voor hen die niet meer zijn Komen, 1913. 1'. P. Denvs. We laten de flauwe redevoeringen en op werpingen der antiklerikalen van kant. Zij' zijn en blijven tegen de Schoolwet want voor hén mag er geen gelijkheid zijn voor alle Belgen op schoolgebied. Zoo weinig ern stig en doordacht is al wat zij1 voorstellen, dat het op zeker oogenblik Dinsdag laalst dreigde schuw te gaan tusschen M. Lorand, vooi uilstrevend liberaal, die aan 't woord was, en M. Vandervelde, socialist. Zooi eel te meer helder, klaar en welsprekend is daartegen de nieuwe redevoering welke mi nister Poullet Dinsdag en Woensdag voor droeg. Daaruit nemen wijl het volgende. MINISTER POULLET. - Wat de grieven onzer tegenstrevers betreft, zij houden staan dat wij de vernietiging der 'gemeentescholen willen en het vervangen van de wereldlijken door kloosterlingen. Zij: hekelen de' leerplicht welke, zoo zijl zeggen, niet ernstig is. Ein delijk hebben zij bezwaar tegen de werking van den vierden graad en den halven tijd evenals tegen den wedde-standaard, doch deze punten komen veeleer te pas bijl het beraad slagen der artikelen cn wij1 zullen ze dan onderzoeken. De Regeering wil eene ernstige, niet pla gende verplichting opleggen. Elke verbetering welke men ons zou voorstellen, zal door ons met de groolsle onpartijdigheid onderzocht worden. .Laat ons dadelijk en vooreerst stilstaan bij de opmerkingen die behooren tot de alge- meene behandeling en zien of, zooals wordt gezegd, de politiek der rechterzijde er toe strekt: om den wereldlijken onderwijzer te benadcelen ten voordeele van den congrega- nistischen onderwijzer. Op 6 Mei laaist schreef „La Deruière Heure" IN I)E VLAAMSCIIE GEMEEN TEN is het uiterst zeldzaam dat er EENE GEMEENTESCHOOL bestaat, en wanneer cr eene bestaat, wordt zij gehouden door Con- greganisten". Wat is die beweering weerd In West-Vlaanderen zijn er 600 gemeente- klassen welnu er zijn ZERO congreganis tische onderwijzers, er zijn slechts 32 con greganistische onderwijzeressen. In Limburg op 230 gemeenteklassen teil men 3 congreganistische onderwijzers en 4 congreganistische onderwijzeressen. In Oostvlaanderen op 1200 gemeenteklas- sen telt men ZERO congreganistische onder-" wijzers en 9 congreganistische onderwijze ressen. En zoo voort... in heel het Vlaamsche land tellen wij, voor DUIZENDE en DUIZENDE gemeenteklassen slechls 113 congreganistische ohderwijzerssen én 3 congreganistische onder wijzers. Het is dan valsch dat wij overal den we reldlijken zelfs christen onderwijzer willen vervangen door congrcganisten valsch dat er weldra geene wereldlijke onderwijzers meer zouden zijn; valsch dat de katholie ken en de geestelijkheid uit kiesdocl er toe streven al de leeke onderwijzers te vervangen 'door kloosterlingen. Tc Gent, op het Congres der christene of- ficiecle onderwijzers heb ik met volle open hartigheid gesproken en bewezen dat wij geen kiesdoel betrachten, dat wij' het gemeentelijke onderwijs niet willen vernietigen, en dat wij er niet aan denken om Ieeken door con- greganisten te vervangen. Er zijn 400.000 jongens in de gemeente scholen of door de gemeenle. aangenomen scho len en slechts 68.000 in de aanneembare scholen. Die 400.000 jongens staan onder het ge zag van 8.112 wereldlijke onderwijzers en van slechts 297 congreganistische onderwijzers. Dat bewijst wel dat wij hoegenaamd geene vijandigheid koesteren voor de gemeentescho len als zijnde gemeente- en officiecle scholen. De gegevene cijfers bewijzen dat de oorlog tegen de officieele school, waarvan onze te genstrevers ons beschuldigen, maar een uit vindsel is. De tegenstrevers komen nog op met die zienswijze dat een aanneembaar onderwijs niet mag ingericht zijn. Welnu, mijn school- weisvoorstel voert geeen nieuw beginsel in voor het aanneembaar onderwijs. Doch het verhoogt eenvoudig de toelage. De Regeering wil de aanneembare onderwijzers behoorlijke jaarwedden toekennen. De Regeering aan ziet het als plicht het onderwijs voor iedereen in te richten. Steeds heeft de Regeering de gemeentescholen begunstigd. Als vrije katho lieken stichtten wij onze vrije scholen daar slechls waar de andere niet overeenkwamen met ons geweten. Eene wetsbepaling betref fende het aanneembaar onderwijs kan het ge meentelijk onderwijs niet schaden. De Regeering zal er bij voortduur voor zor gen dat er geen inbreuk gemaakt worde op het gemeentelijk onderwijs; zoo handelden wij in 't verleden, zoo handelen wijt in de toe komst. Het getal leerlingen in 't gemeente lijk onderwijs is geklommen van 465.000 tot 512.000; het getal scholein van 4.288 op 4.717; het getal klassen van 9,242 tot 12.186. Dit is het werk ten voordeele van het volks onderwijs afgemaakt door de katholieke Re geering. Het verleden staat borg voor de toe komst. 1 i Tn Woensdag zette Minister Poullet zijne re devoering voort. Nog nooit wellicht was eene zitting zoo rumoerig. De antiklerikalen staan verslegen door de klare verdediging der wet door minister Poulletniets kunnen zij in brengen leg'en het wetsvoorstel en daarom verschieten zij hun laatste poer met huilen en tieren... Laat ze maar begaan; hoe meer het land die kwapertenspelers aan den gang ziet, hoe meer het beu wordt van hun antikleri kalisme. MINISTER POULLET. Men verwijt ons toelagen te geven aan een onderwijs van haat én tweedracht. Dat is het vrij onderwijs niet. De verbeleringsraad (die zooveel liberalen be vat) getuigt dat het vrijt onderwijs liefde tot den evennaaste inboezemt en goede staatsbur gers vormt die overtuigd zijn van de nood wendigheid van eendracht. Dat is vooral noo- dig onder de burgers van een klein land. De vrije scholen hebben daartoe een reden te meer daar er zooveel liberalen zijn die aan die scholen hunne kinders toevertrouwen... en dat omdal de ouders een christelijk on derwijs willen, omdat zij oordeelen dat het onderwijs geen politiek, maar een godsdien stig karakter moet hebben. Hoe dikwijls gebeurt het niet dat, in de gemeentescholen welke onze legenslrevèrs in MaaUdag laalst grepen de verkiezingen plaats in Italië. Tot heden zijn er 394 uitslagen gekénd. Zijn gekozen: 190 ministerieelen, 48 radikalen-ministerieelen, 15 leden der oppo sitie, 20 katholieken, 26 officieele socialisten, 16 Reformisten en 10 republikeinen. De katholieken en de socialisten hebben het meest veld gewonnen. Hun ledental is verdubbeld. Mén had een oogenblik gedacht dat het moe dig optreden van den aartsbisschop Mgr. Walsh een einde ging stellen aan dien ramp- vollen kamp die sedert verscheidene weken reeds tusschen werkgevers en werklieden wordt gestreden. Doch ijdele hoop De strijd duurt voort in al zijne hachelijkheid. Engel- sche protestanten en socialisten deden nu het voorstel kinderen van de iersch'e werkstakers in huis te nemen. De aartsbisschop, zijne hooge verantwoordelijkheid beseffende, heeft een bë- roep gedaan op de moeders en op de bevol king die kinderen niet toe te vertrouwen aan personen bijl wie hun katholiek geloof ge vaar loopt te leen te gaan. De engelsehe hoofdminister, M. Asquith, heeft te Ladybrand, in eene openbare mee ting verklaard, dat dc regeering, trots alles, de „Home Rule" zal doordrijven, die aan Ierland het zelfbestuur geeft. De orangisten der iersche provincie Ulster, welke zich tegen dat zelfbestuur verzetten, zijn eene kleine onwettige minderheid, die zich bij cle algemeenheid heeft te voegen. Ierland zal zijn eigen parlement, met eigene uitverende macht hebben er zoo er weer stand tegen is, zal de engelsehe weerstand desnoods geweld gebruiken om hem te breken. Zaterdag werdén de Spaansché Kamers her opend. Een telegram uit Madrid meldt dat de Senaat met 106 tegen 101 de dagorde, vertrouwen stellende in het gouvernement, ver worpen heeft. Te 6 ure 's avonds, den Senaat verlatende, begaf de kabinetsoverste zich rechtstreeks naar 't koninklijk paleis om aan den koning het ontslag van het ministerie aan te bieden. De koning gelastte M. Maura met de vor ming van een nieuw kabinet, doch deze gaf aan Z. M. den raad die opdracht te geven aan den Heer Dato, die onder voorbehoud, aanvaardde. M. DATO, Voorzitter der Spaansché Ministerraad. De heer Dato, na eenige voorname perso nen te hebben geraadpleegd, uilgenomen den heer Maura, die afwezig is en tegen wicn scliandige betoogingen werden gericht, heeft den koning gemeld dat hij als volgt het nieuw kabinet begeert samengesteld te zien Voor zitter M. Dalo binnenlandsehe zaken: de heer Sanchez buitenlandsche zaken mar kies de Lema oorlog, de heer Echagne zeewezen de heer Engel Miranda; financiën: de heer Brugallam; openbaar onderwijs: de heer Bargemin rechtswezen markies de Var- reloo openbare werken de heer Ugurafo. Dil ministerie kenmerkt een terugkeer der behoudsgezinden in het bestuur van Spanje. Maandag heeft de minister van Serviëzich naar het fransch ministerie van buitenlandsche zaken begeven en aah M. Paléologne verklaard dat al de Servische troepen Albanië hebben verlaten sedert gisteren. Zij hebben zich achter de grenzen begeven die door de gezanten te Londen zijn vastgesteld geworden. EeDe goede aangename zaal, aangenaam, ten minste, om er een paar uurtjes gizellig neergezeten, zich wel te gevoelen in het luisteren naar eene meeslepende voordracht. De zaal is niet goed, zoo schijnt het, voor den spreker, nu, dat zijn sprekers' zaken, daarom zijn ze handelsreizigers in voor drachten en ze moeten weten hunne waar aan den man te brengen in gelijk welke zaal, 't zij met of zonder gewenschten acous- tique. E. H. Nobels heeft een goed orgaan, eene volle basso stem, en die hij niet hoeft te dwingen om ze te laten doordringen tot waar ze komen moet. Maar daar hij geen rekenschap hield met den slechten weer- klaLk in de zaal.jaagde hij wat te vlug zijne woorden het een op 't ander de lucht in, en zoo ging hier en daar een zit netje verloren. Verders was de voordracht wat ze voor de omstandigheid zijn moe tsober, zakelijk en zaakrijk. Het was orerigens niet bedoeld als eene voordracht, maar veeleer als eene les, en als zu'ks was ze uitmuntend. De eerweerde lesgever had zich voorgeno men te bewijz1 n dat onze grootste vlaamsche schilder veel van de vervijtsels die men hem doet, niet verdient. Hij is niet uitsluitelijk de schilder van het lichaam, van de spieren, van armen en beenen, van vleesch aan ver- krachtige lichamen ook de geest, de edele menschelijke ziel heeft bij over zijn doiken laten stralen, bevallig bjj kinderen, behagc- lijk en teeder bij vrouwen, krachtig endiep in zijn macnentypen Hij is niet wulpsch, zelfs niet overmatig driftig, maar de krach tige natuur die Rubens was, kon niet dan overwegend de kracht voorstellen. Dat Rubers ook een christen schilder was, dat hij de grootsche tafereelen uit de ge schiedenis van ons geloof, met innige vroom heid en ongeëvenaarde kunst heeft op doek gebracht, dit vooral heeft de spreker ge tracht goed te maken. Niemand, ten anderen twijfelde aan de godsdienstight id van Rubens niemand is er ('ie niet weet dat RubeBS renaissancist was en bij al zijne godsdienstigheid werkte naar de mode van zijne tijd. Naaktheid in da renaissance tijd was eene van de groote motieven in versierkunst, en Rubens heeft de naaktheid bewerkt naar zijn tempera ment, 't is te zeggen, grootscb, krachtig en jotlend van uitspattend leven. De redenaar had het gemakkelijk met tot staving van zijn stelling ors uitsluitelijk de godsdienstige paneelen van Rubens te laten zien. Het zou hem misschien lastiger geval len zijn had lij Rubers' werk op zijn geheel laten zien. Lastiger ware 't geweest, maar noodeloos want 't gene l ij bewezen heeft stond voorop vast, en alwie loochent dat Rubers een door- christen kunstenaar was, geeft bewijs van ten min te eenzijdige bcoordeelirg. Het is ook jammer dat hij eene bespreking als over Rubens, men de kleur niet ban weergeven in de lichtbeelden. De kleur was Rubens' klavier en hij heeft het bespeeld op i eere meesterlijke wijze als nooit iemand i vóór of na hem. in ons laatste nummer geschreven over het. stad8reglement betri ffende den Ruimirgs- dierst dit om een gezapig woord té zeggen tot de Ypersche vrienden, landbouwers op i onzen buiten, dit ook om eens de politieke critieken van o ze liberale tegenstrevers te doen uitschijnen... En daar deze laatste ia - hunne blauwe bladen het op een hijzonder i letterkundige wijze hadden opgenomen, vonden wij goed hun op dezelfde wijze wat verdienden troef te geven... Hoe dat nu era dirgen toch komt...De liberale schrijvelaars i zijn echte kruidekes roer me niet))... Zij, ze i mogen zich alles ptrmetteeren maar komt niet aan die mannen want ze verdragen zij zelf niels van anderen... En zoo is 't geko men dat zij op onze heel natuurlijke terecht- wijzigingen antwoorden met een artikel waarin de groene colère doorstraalt... Hoe dat een mensch zijn koelbloedigheid ver liest 111 Maakt u tcch Liet kwaad, vriend, 't is een tee ken dat gij een slechte zaak ver dedigt... Nu, wij zullen u overlaten aan uw lot, gij zult wel koelen zonder blazen wij, 1 we hebben over de zaak geschreven wat we noodig achtten, in volle vrijheid, tot spijt lj van die 't benijdt... Houd u kloek, confra- ter... en tot later. Op de Vanden Peereboomplaats aan de 8 meubelwinkel van M. Oscar Seghers, op den 0 hoek der kloosterpoort, was men reparatie en onderhoudswerken aan 't uitvoeren De tegeldekker Verbeke wrocht aan het dak en r de witter Arthur Baelen, wonende Minne- plein, was de zijmuur aan 't witten in de y\ kloosterpoort. Daar die muur zoo hoog was j hadden M.Seghers en Verbeke bijzondere op lettendheid aanbevoLn.Beide raadden Baelen r aan zijn materiaal,bestaande uit drie ladders, t° niet te gebruiken, doch stelden te zijnen dienste lange en sterke ladders hun toebe- hoorende. Baelen miek gebruik van een dezer «5 laatste ladders doch verlengde ze aan den top j met een zijner te flauwe ladders. Weinig gerust daarover, bewaakte Mr en j Mme Seghers het werk, rond 10 1/2 u. Al 2 met eens een gekraak. De bovenste ladder r brak onder de voeten van Arthur Baelen. M. Seghers die er juist onderstond poogde den ongelukkigen tegen te houden in den val DRUKKER handen hebben, de prijsuitdeelingen tot po litieke betoogingen misvormd worden. Zoo Ie Schaarbeek werdén de katholieken dusdanig aangevallen dat de katholieke gemeenteraads leden de zaal moesten' verlaten. Te Bergen deelde men voor politieke propaganda het por tret van M. Masson uit, en aldaar ook is dé "Liberale Jönge Wacht officieel vertegen woordigd, enz. enz... nog veel andere voor beelden kunnen aangestipt worden. M. Prins (een liberaal) stelde eens vast dal in België het gemis aan verdraagzaamheid belet 'dat het nationaal gevoel zoo groot zou kunnen zijn als in Engeland, Amerika, en andere landen. In deze landen is nochtans het onderwijs volledig confessionneel, ofwel is het godsdienst onderricht een geëerd gedeelte van het on derwijs. Ik heb het recht te zeggen dat het confes sionneel onderwijs eene waarborg is van een dracht en nationalen vrede de belgische ka tholieken hebben geen andere belrachtingen dan de katholieken van andere landen. En gij. onze tegenstrevers, ge zoudt willen dat de belgische katholieken, die de meer derheid zijn, dezelfde rechten niet eischen, die hunne tegenstrevers toekennen aan de katholieken in andere landen, waar katho lieken minderheid zijn. Ik wil eindigen, zegt de heer minister, met 14 een artikel te lozen, dat M. Vandervelde, aan den voet der Alpen, schreef, terwijl hij de geheimzinnige en grooische natuur bewon derde. Wat zijn wij schreef hij aan Le Peuple. Van waar komen wij? Waar gaan wij naartoe Wij zijn volslagen on wetend over het vraagstuk onzer afkomst en einde. Er zijn millioenen menschen voor wie de vraagstukken, door M. Vandervelde aan gehaald, niet twijfelachtig zijn. Godvruchtiglijk zetlen wij, van geslacht tot geslacht, de leer van Christus voort, (Donder van tocj. rechts.) Gij moet bekennen dat, u op1 ons slandpunt plaatsende, de groote geestelijke waarheden, ons als een licht schijnen, als de verster- kénde en onsterfelijke hoop (Nieuwe toej. rechls.) Stelt al uwe levensvragen aan een kind, datt zijn catechismus kent het zal u ant woorden. Het zij mij toegelaten een laatste beroep te doen op uwen geest van verdraagzaamheid. Stolt u in onze plaats, gij1, die dezelfde geloofs begrippen niet hebt Durft bekennen dat wij het recht hebben, voor onze kinderen het confessionneel on derwijs te eiscbén. Wij erkennen u het recht, u tevredén te stellen met het onzijdig onderwijs, maar wiji zijn in het bezit van hoofdwaar heden, die wij niet willen dat men ze voor onze kinderen verzwijge! (Herhaalde toejui chingen rechls. De minister ontvangt de ge- lukwénschen der katholieke volksvertegenwoor digers, die hem, met aahdoening, de hand drukken. Wanneer de minister zich' neder zet, breekt ee'ne nieuwe en plots opwellende salvo van toejuichingen los, op1 de rcchter- b ank,en J UITGEVER

HISTORISCHE KRANTEN

Het Ypersche Volk (1910-1915, 1927-32) | 1913 | | pagina 1