fluer onze Uaarl
GEEN ONZIJDIGE BONDEN
Burgeriijhe üonogssiactiioiiers
50r Jaar. - Nummer 9.
30 Centiemen.
Zaterdag 3 Maart 1S28.
Katholiek Weekblad van het Arrondissement Yper
Bravo, Minister Jaspar.
Aan de Schrijvelaars in
d'Ypersche Bode!!!
Afslag der geldboeten
Handelaars
HET YPERSCHE VOLK.,
pcvscljc 1)0 II
i
ABONXEMEN'TPRIJS
1 Jaar 15 fr. 6 maanden 9 fr. 3 maanden 5 fr.
Men abonneert in alle Postkantoren en in het Opstelbureel.
ABONNEMENT VOOR T BUITENLAND:
25 frank. Op het Opstelbureel alleen te vragen.
BEHEER EN OPSTEL
io5, ZONNEBEKE STEENWEG, io5, YPER
Postchec rekening 40.201
(j. OASIER)
waar op alle wekedagen alle inlichtingen te bekomen zijn
van 14 tot 16 uur.
AANKONDIGINGEN Prijs bij overeenkomst.
Alle Aankondigingen moeten tegen den WOENSDAG
ten laatste ingezonden worden.
Kleine berichten en nieuws ten laatste tegen den
WOENSDAG avond.
Z. Eminentie Kardinaal Van Roev
komt, door tusschenkomst van Mgr Jans
sen, zijn vicaris-generaal, onderrichtingen
te geven, aangaande de inrichting der
Christene sociale werken. Daarin lezen
wij o m
De sociale actie moet geleid worden
in akkoord met de gespecialiseerde cen
trale organisatiesBelgische Boerenbond
Algemeen Christelijk Werkersverbond;
Christelijke Middenstandsbond van Bel-
gie; Algemeen Verbond der Christelijke
Werkgevers.
De diocesane overheid zal geen enkel
werk erkennen dat niet werkt in akkoord
met de genoemde centrale organisaties.
Dit is klaar en duidelijk de katholie
ken die willen christene sociale werken
inrichten, zullen deze door de geestelijke
overheid niet herkend zien, indien ze bij
deze christene centrale organisaties niet
aansluiten.
Het spreekt van zelf, dat onzijdige bon
den nog veel minder door de geestelijke
overheid kunnen erkend worden. Niemand
zal zich daarover verwonderen, en diege
nen die onzijdige bonden stichten zullen
er ten anderen niet aan denken die erken
ning te vragen. Door het feit zelf dat zij
hun werk op onzijdig terrein opbouwen,
elvRen 4j uilen invloed uit die de christe
ne gedachte kan meebrengen, en beslui
ten zij op voorhand gansch hunne werking
te laten gebeuren buiten de christene
leering om,
En dat brengt ons tot de vraagpast
het wel aan katholieken, onrijdige bonden
te stichten of daaraan mee te helpen Het
antwoord op die vraag hangt af van het
antwoord op die andere vraag is er wel,
katholieken, een deel van uw leven, van
uwe handelingen dus, die volledig ont
snapt aan de leerstellingen van de katho
lieke zedenleer De mensch toch is een
eenheid, en gansch zijn leven maakt één
geheel uit. Moet nu die mensch als
schepsel Gods, de heerschappij van zijn
Schepper erkennen, dan moet hij al zijn
daden stellen in overeenstemming met de
wetten die hem God oplegt. We mogen
dus gerust besluiten, dat gansch ons han
delen moet geregeld worden volgens de
christene leer, de leer van Christus, die
aan zijne Kerk, de Katholieke Kerk werd
toevertrouwd.
't Is een valsch gedacht te gelooven,
dat onze verplichtingen, door God opge
legd, alleen omvat worden in het mis
hooren des Zondags en het houden van
den Paaschplicht Ook bij ons dagelijks
omgaan met den evennaaste, bij 't uitba
ten onzer nijverheid, bij 't begaan van
onze handel, bij 't uitvoeren van ons werk,
ook in dit alles hebben we rekening te
houden met de verplichtingen van naas
tenliefde en van rechtvaardigheid, die
evenzeer ons door God worden opgelegd.
Waar christene menschen dus samenko
men, om hunne belangen te verdedigen,
om elkaar te steunen, om de betrekkingen
te regelen met vakgenooten. met onder
danen, met gebruikers, ook daar heeft de
christene leer haar woord mee te spreken.
Welnu in een onzijdige bond wordt dat
woord op voorhand uitgesloten. In prin
ciep zelf loochent men de tusschenkomst
van een zedenleer, en in pratiek wordt
het onmogeliik deze ooit in te roepen
daar men wil samenwerken in innig ver
band met menschen ook die aan God niet
gelooven, of die toch van de christene
leer niet willen hooren. Om dezen in hun
overtuiging niet te kwetsen, verbinden
zich de katholieken op voorhand, daar
nooit van te gewagen De werking die 'e
daar aanvatten zal niet anti-godsd enstig
zijn, maar ze zal bestaan alsof er geen
godsdienst bestond, of althans alsof de
godsdienst daar niets mee te zien had.
Dit is verkeerd, en past dan ook geenszins
aan katholieken van één stuk.
Hadden ze nog als uitvluchtsel in te
voeren, dat er geen bonden bestaan noch
werklijk kunnen ingericht worden, om
hunne belangen te verdedigen, anders
dan op onzijdig terrein. Maar dat uit
vluchtsel zelt hebben ze niet, want
voor de verschillende standen der
maatschappij bestaan dergelijke inrichtin
gen wel en werken zij zelf geheel degelijk.
Als het wel eens gebeurt dat voorman
nen van een christen syndicaat samen
werken met voormannen van een s cia
listisch svndikaat, voor een bepaald
doeleinde, in vast omlijnde omstandighe
den, wat bij uitzondering wel kan
toegelaten zijn, dan ontbreekt het niet aan
katholieke bazen om hunne armen in de
lucht te smijten en van verergcnis te
spreken. Wat moet er dan van hen zelf
worden gezegd, als zij, bes'cndig. in alle
omstandigheden, verbonden zijn met
andersdenkenden om een zelfde werking
op touw te zetten? De christene leer
maakt geen onderscheid tusschen werk
lieden en burgers, en waf zij voor den
eenen afkeurt kan zij voor den anderen
niet goedkeuren
Zooals de werklieden al hunne stoffelij
ke werken degelijk kunnen verdedigen in
hun christene sociale werken, zoo kunnen
de boeren dit evenwel in hun machtigen
boerenbond van Leuven, zoo kunnen de
burgers dit ook in den Christenen Mid
denstandsbond en de werkgevers in het
Algemeen Christen Verbond voor Werk
gevers. A. C V. W
We kunnen dan ook anders niet dan
oen maatregel vaii Z. Em Kardinaal Van
Roev toejuichen Hij wil niet alleen dat
alle Katholieken hunne werking op chris
ten standpunt plaatsen maar hij wil
meedoen voor de degelijkheid en de een
heid der werking, dat zij wederzijds
aansluiten bij de Christene organisatie
van hunnen stand
Van de vier bes'aande christene stands
organisaties is deze der Christene werk
gevers de jongsteen de nog minst bekende,
wij meenen dan ook goed te doen met hier
een klein overzicht mee te deelen dat ver
scheen in een der laatste nummers van
De Christelijke Werkgever halfmaan-
delijksch orgaan van het algemeen verbond
van Werkgevers
WAT ER SEDERT DRIE JAAR TE
ANTWERPEN GEBEURD IS.
Den 12 Januari was het juist drie jaar
geleden dat er te Antwerpen in den Kai-
koenschen Haan een 30 menschen bijeen
kwamen, om het Algetneene Christen
Verbond van Werkgevers te stichten.
Twee maanden later verscheen het eerste
nummer van De Christelijke Werkgever.
En nu, na 3 jaar, \velk een verheugende
opbloei Het is geen Kalkoensche Haan
meer, waar het A. C. V. W. vergadert,
maar het is in den Katholieken Kring, of
in een der salons van de grootste hotels
van Antwerpen, dat het A.G.V.W. zijne
zittingen houdt Het is ook geen postbus
meer, die als zetel van het secretariaat
werd opgegeven, maar wel een eigen lo
kaal met bureelen en bedienden, in de
Huidevetterstraat 30, dat als sekretariaat
werd gevestigd. Het is ook niet meer
maandelijksch, maar om de twee weken
dat De 1 hristelijke Werkgever verschijnt
als een onzer flinkste en toonaangevende
sociale en economische tijdschriften. Het
zijn geen 30 maar meer dan 1000 katho
lieke werkgevers die thans \ereenigd
staan
En wat verder allemaal gebeurde! Eene
Christene Centrale van Maatschappe
lijke Voorzorg werd er voor de w erkge
vers gesticht, die de grootste diensten
bewijst en een echte steun is voor onze
christene mutualiteiten, eene Christene
Compensatiekas werd er opgericht door
dewelke er op een loon van tientallen
miljoenen kindertoeslag wordt uitge
keerd eene Sociale Economische Aca
demie voor werkgevers, werd er tot
stand gebracht, die hoog in aanzien staat
en in het buitenland druk beoproken
wordteene Christelijke Jonge Werk-
gevers-Vereeni ing werd er opgericht,
die ook reeds in verschillende steden
afdeelingen telt.
En zoo is het A. C. V. W. op drie jaar
tijd uitgegroeid nevens de standsorgani
saties der boeren, middenstanders en
arbeiders tot een machtige standsorgani
satie der werkgevers, die zich verder
uitbreidt in hooge belangrijke vakorga
nisaties. Of zulk een organisatie er noodig
was
Den 25 Februari 1928 gingen M. So
bry, Burgemeester var Yper, M Hector
Vermeulen. Voorzitter en M. Maurice
Vergracht, lid van den Handelsbond van
Yper, M Jean Verhaeghe, lid der Besten
dige Afveerdiging van Vestvlaanderen en
M Henri Iweins d'Eeckhoutte naar den
Gouverneur van Westv laanderen om het
opdoen van den vaart Yper-Yzer te ver
volgen.
M Sobry sprak als volgt
Mde Gouverneur,
In den naam der stad Yper. op verzoek
van den Handel- en Xijverheidbond van
Yper, en met de welwillende ondersteu
ning van MM. J. Verhaeghe en H. Iweins
d'Eeckhoutte, heb ik de eer U te komen
vragen uwen invloed te willen gebruiken
om den vaart van Yper naar den Yzer te
doen opmaken.
Wij vragen dien vaart
omdat de natuur, sinds alle tijden, tus
schen Yper en den Yzer, de Yperlee deed
vloeien, en dat onze voorvaderen, sedert
eeuwen, voor de noodwendigheden van
handel en nijverheid, de Yperlee bevaar
baar mieken
omdat het de eenigste waterweg is die
Yper verbindt met 's Lands binnenwater
en met de wijde wereldzee
omdat het vervoer per water veel goed-
kooper is dan het vervoer per ijzerweg, bij
zoover dat 100 kilos maïs, ver/.onden van
Antwerpen naar Rousselare bij 't water,
5 fr. goedkooper vervoerd wordt, dan
100 kilos maïs, verzonden van Antwerpen
naar Yper per ijzerweg
omdat die vaart een historieken naam
en faam verworven heeft, sedert dat Bel
gie, Frankrijk en Engeland, er 4 jaar lang
voor gevochten hebben tegen Duitschland
en Oostenrijk, en hem eindelijk hebben
kunnen behouden, met Belgie's onafhan
kelijkheid
omdat die vaart ontredderd door den
oorlog, evenals alle oorlogsschade, moet
hersteld worden, vermits Duitschland
jaarlijks, volgens Dawes plan, herstel
voor oorlogsschade betaalt, en de Wetge
vende Kamers in 1919, de verbintenis
aangegaan hebben alle oorlogsschade te
herstellen
omdat zoo de ondergane oorlogsschade
bijna hersteld is op de leege vaart, tus
schen Yper en 't Sas van Boesinghe, het
geld, daar verteerd, niets opbrengt, zoo
lang de hooge vaart tusschen 't Sas van
Boesinghe en Yper niet opgemaakt is
omdat, zoo er honderde millioenen kun
nen besteed worden aan nieuwe vaarten
en werken, er ook nog 7 millioen kon ge
vonden worden om eene eeuwenoude vaart
te herstellen
eindelijk, omdat Yper kwijnt en zal
blijven kwijnen, zoo er geen in- en uitvoer
per water mogelijk gemaakt wordt.
Hopende. Mijnheer de Gouverneur, dat
gij het mogelijke zult willen doen voor de
stad en 't arrondissement Yper, die meest
geleden hebben door den oorlog, bedank
ik U, op voorhand, en bied U de verzeke
ring van mijne eerbiedige toewijding.
Daarna drong de Voorzitter van den
Handelsbond insgelijks aan op het voltooi
en der vaart, wees op zijn verleden en
waarschuw de over de misnoegdheid die in
't Ypersche aangevuurd wordt wegens
miskenning onzer belangen.
M. de Gouverneur bracht hulde aan de
aanhoudende pogingen die gedaan wierden
om een vruchtbaar genot van den vaart te
bekomen, en beloofde het mogelijke bij de
hoogere overheid te doen
Mijnheer Brutsaert. onze volksvertegen
woordiger deelt ons volgende schrijven
mee
(i In gevo'ge ons onderhoud rakende
het voltooien van den vaart Yper-Yzer en
overeenkomstig mijne belofte heb ik met
mijn Collega der Openbare Werken onder
handeld o\er het inschrijven in de begroo
ting van een krediet voor dit werk.
De Heer Minister van Geldwezen met
wie ik insgelijks onderhandelde heeft mij,
na onderzoek, zijne instemming gegeven.
Deze inschrijving werd bij wijze van
amendement aan de buitengewone begroo
ting gister neergelegd.
Het ware nog aangenaam wildet gij de
andere leden der afvaardiging hiervan ver
wittigen. iget.H Jaspar.
Het Ypersche Volk biedt aan den
Heer Eersten Minister Jaspar en de Kat
holieke Mandataristen van het arrondisse
ment en stad Yoer onze dankbetuigingen
en onze gelukwenschen.
Eindelijk kwam de zoo lang verwachte
en op geheimzinnige wijze rondgestrooide
en aangekondigde weerlegging van ons
antwoord op het ari ikeiFin waar men
uit de biech'e klapt... in boven gemelde
gazet verschenen in datim van 22-1-28.
't Is mij eene weerlegging I veel ge-
scheer in weinig wol... eene eenvoudige
hernieuwde b vesriging zonder bewijzen
met zuivere uitvindsels \an ingebeelde
overdragers
Zij beweren dat het alles behalve chris
telijk is hulde te brengen aan den Primaat
van Belgie in betrek met politieke ge
beurtenissen maar ze vergeten dat juist
die hulde als antwoord dienen moet om
den smaad welke de VI. Nationalisten
zelf op den Primaat wierpen met Hem
Zijne Doorluchtige Hoogweerdigheid Kar
dinaal van Roey te beschuldigen op
eene hatelijke manier door dwang het
A. C W. beinvloed te hebben.
De vier afgeveerdigden van 't arron
dissement Yper, E. H. L. Socquet, .Mau
rice Cottyn, Emiel Ghekiere, Gaston
Feys, vernieuwen hunne verklaringen
nm. dat er in den voormiddag geen spraak
was van stemming, noch 's namiddags,
dat er hoegenaamd geen expressbrief van
Mechelen in de vergadering toe kwam en
voorgelezen werd, noch dat Mgr Van
Roey, bevel gaf aan 't Ministerie deel te
nemen.
En in betrek met dat broodrooven.dat
er eene premie van 100 000 beschikbaar
is om aan deze die door 't A. C. W. we
gens verklapping zouden kunnen gebrood
roofd worden, een bestaan te geven.
Wacht dus niet langer meer, om eere
te doen aan uwe weerlegging, de namen
der zoogezegde overdragers bekend te
maken. ten anderen uit dankbare erken
telijkheid zou er voor hen zeker wel in de
groote machtige VI. Nationalistenpartij
een postje van bode of propagandist open-
valle zooals er reeds zoowel werd ge-
jzorgd voor personen door de Kerkelijke
Overheid wegens tuchtmaatregelen van
hunne bediening afgesteld, en juist daar
om door hen opgenomen.
Art 37 der wet van 8 Juni 1926 ver
hoogde de wettelijke geldboeten met cio
tienheden, zoodat 100 fr. boete tot 1000 fr.
boet verhoogd werd.
Daar vele veroordeelden vertiendubbelde
boeten niet kunnen of niet willen betalen,
gaan zij voor eenigen tijd naar het
gevang.
Mde Senator Asou vond dat er op de
eerste tien maanden van 't jaar 1927,
181.542 dagen onderhoud meer in de ge
vangenissen moesten betaald worden dan
in de eerste tien maanden van 't jaar 192Ó,
en stelde daarom den i4febr. 11 voor van
de geldboeten enkel te vervijfdubbelen
naar de wet van 2 jan 1926 artikel 176.
VOOR DE
Krachtens de laatst gewijzigde wet op
het herstel te verleenen aan de Burgerlijke
Oorlogsslachtoffers, wordt een laatste ter
mijn verleend om schadevergoeding aan te
vragen, tot 31 December 1928.
Mogen dus nog eene aanvraag indienen:
i°) De burgerlijke oorlogsslachtoffers
die nooit eene aanvraag hebben ingediend
op voorwaarde dat hunne arbeidsonbe
kwaamheid ten minste 30 t.h. bedraagt.
2°) Deze wier vraag verworpen wierd
wegens laattijdig indienen.
3°) De personen die vroeger een vonnis
bekomen hebben voor invaliditeit, welke
thans verergerd is. Nochtans moet de
verergering rechtstreeks spruiten uit het
vroeger oorlogsongeval, en deze vererge
ring ten minste20 t.h. bereiken.
4°) De gedeporteerden die door den
vijand uit hunne woning werden gedreven,
dwangarbeid moesten verrichten zonder
voldoenden loon en in de onmogelijk
werden gesteld dagelijks of ten minste
wekelijks naar huis terug te keeren
Ook deze die gedeporteerd zijnde, voort
durend geweigerd hebben te werken voor
den vijand,- hebben recht op vergoeding,
alsook de rechthebbenden van een over
leden gedeporteerde.
5°) De politieke gevangenen, die ten
minste ééne maand gevangen werden ge
houden, of hunne rechthebbenden als zij
dood zijn.
Door politieke gevangenen worden ver
staan de burgers die een der volgende
vaderlandslievende daden hebben verricht:
Medewerking aan een Belgischen of ge
allieerden inlichtingsdienst.
Medewerking aan een Belgischen Wer-
vingsdienst.
Poging om de grens over te steken om
het leger te vervoegen
Hulp aan de jongelingen die wilden
gaan dienen bij het leger, op voorwaarde
dat er geen vergelding werd geëischt.
Verspreiding van Vaderlandslievende
geschriften, drukwerken of dagbladen
door de duitschers verboden.
Medewerking aan het vervoer van ver
boden briefwisseling, op voorwaarde dat
de medehelpers er geen al te groote winst
hebben uitgetrokken.
De burgerlijke oorlogsslachtoffers
die recht hebben op verhooging van hun
pensioen voor de kinderen geboren na het
oogenblik van het oorlogsongeval.
Die verhooging is enkel toegekend voor
deze kinderen die in leven waren op 15
Oogst 1927.
Al deze die zich in deze voorwaarden
bevinden, mogen dus nog eene aanvraag
indienen vóór het einde van dit jaar.
Zij moeten daartoe gaan naar de Griffie
der Rechtbank voor Oorlogschade, te Yper
(Kazerne) om de noodige formulen in te
vullen en te teekenen, ofwel hunne aan
vraag op twee formulen, per aanbevolen
brief opsturen aan den Heer Voorzitter
der Rechtbank voor Oorlogsschade te
Yper.
OPGELET. Het is wel verstaan dat
deze aanvragen enkel ontvankelijk zijn
wanneer het ten volle bewezen is dat het
feit van de deportatie, var den gedwongen
arbeid of van het ongeluk door oorlogs
feit de oorzaak is van lichamelijke ont
steltenis. arbeidsonbekwaamheid, of ver
ergering der invaliditeit.
Indien de aanvraag op valsche gronden
berust of op blijkbaai onjuiste gegevens,
kunnen de kosten van medisch onderzoek
ten laste der eischers worden gelegd.
vraagt eene aankondiging in