0.1 .VROUW van LORETTE
Crédit Anversois
Stanley 1841 1904
Pr Wri
ilil
HET YPERSCHE VOLK
Stad Ypsr. TUINDAG
Ypersche Kroniek.
Het British Iiegion te Yper*
N.V.
Dixmndestraat, 18, YPER
Dixmndei
Alle Bank- en
Beurs ver handelingen.
t J
Jeugmgnd voor
KamoiisHe none
GEMEENTEFEESTEN
Zondagrust.
Zondag 12 Augustus
Woensdag 15 Augustus
Donderdag 16 Augustus
Van z'en eigen vlooien gebeten.
Onze Congo - Kolonie, met hare
-chitterende toekomst, mag als een
der schoonste van de wereld aanzien
worden. Niet te verwonderen dat de
Duitsch. in 't jaar 1914, als hij droom
de van Willem keizer te maken van
Europa, ook verhoopte en begeerde,
na een welgeslagen oorlog, den Congo
te kunnen inpalmen.
En als men den huidigen staat van
het Congogebied, met zijne iizerwe-
gerr. autobanen, regelmatige stroom-
vaartlijnen en zelfs luchverbintenis-
.sen, vergelijkt met wat het was over
50 jaar 't is de dag en de nacht.
Wie in Belgie eerst aan die Kolonie
dacht was Leopold II en wie Hem
eerst en veel bijstond was Stanley.
Hendrik Stanley, wiens ware naam
was John Rowland, wierd geboren in
Engeland, in 't land van Wales. Xog
kind zijnde, verloos hij zijnen vader
en zijne moeder bekommerde haar
niet met hem. Hij wierd dus opgevoed
in een weezengesticht en jongeling
geworden, verbleef hij daar als een
soort verworpeling, alhoewel hij iets
van onderricht genoot.
Aangenomen door Stanley, Ameri-
kaanschen handelaar, wiens naam hij
aannam. Hendrik herbegon en vol
eindigde zijn studiejaren. In Amerika
nam hij deel aan den losscheir. iugs-
oorlog» van 1861 en knoopte betrek
kingen aan, met Gordon Benetr, be
stuurder van de Xew-York Herald
Gazet
Deze belastte hem in 1869 met de
taak van Livingstone* vermaarden
wereldondekker. dien men sedert 3
jaar clood waande, op te zoeken.'t Was
5 jaar, dat Livingstone vertrokken
was naar Midden-Afrika en 't was
3 jaar, dat men er van geen nieuws
meer had ontvangen.
Stanley begon zijne opsporingsreis
van uit Zanzibar, gelegen in 't Oos
ten van Midden-Afrika. Hij vertrok
met 1 blanke, 31 vrije gewapende
mannen, 153 dragers, 27 lastdieren en
2 zadeldieren. De ontberingen, de
koorts, de opstanden, het vechten te
gen vijandelijk gestelde stammen, de
den het legertje smelten en meerma
len moestStanlev nieuwe inboorlingen
aanwerven, om het staande te houden.
Na acht gedeeltelijke reizen, kwam
hij in de nabijheid van Oudjidji.Araab-
sche stad gelegen op den Oos
telijken kust van het Tanganika-
meer. Zekeren morgen om 8 uren
Stanley en zijne mannen bereikten
een heuveltop, van waar zij, voor de
eerste maal, het blauwe meer zagen
glimmen tusschen de bergen. Met den
noen, naderden zij de Araabsche stad
Oudjidji, verdoken tusschen de palm-
boomen. Eenige geweerschoten ver
wittigden er van de inwoners en wel
haast mannen in 't wit gekleed en
't geweer in den vuist kwamen te
voorschijn. Deze nu, lieden erkennen
de van de kust, kwamen toegeloopen
naar deze onverwachte vrienden. Een
groote neger ging op Stanley toe en
in 't Engelsch zegde hijDag Mijn
heer
Wie zijt gij wedervoer Stan
ley verbaasd.
Sousi, Mijnheer, de dienst
knecht van Dokter Livingstone».
En daarop in ajlerhaast keerde hij
naar 't dorp terug om aan zijn mees
ter de aankomst van eenen blanke te
melden. En als deze nu, op de markt
plaats gekomen, iemand ontwaarde
met roode jas, lijnwaden broek en
eene gegaloneerde blauwe klak, hij
vermoedde dat het Livingstone was
en hij meende dat deze, vol uitbunden-
de vreugde, op hem zou komen afge-
loopen. Maar, als ware Engelschman.
met statigen stap naderde degene,
dien Europa sedert 3 jaar dood waan
de en koel weg zegde hijGood
morning, Sir
Van 1878 tot 1884 heeft Stanley,
met overgroote werkzaamheid, zijn
bijzonderste werk verricht: Het na-
vorschen van het Congogebied en het
eerste benuttigen zijner rijkdommen.
Leopold II, Koning van Belgie, had
hem vorengesteld eene commerciale
en politieke macht, in de streken langs
den Congostroom gelegen, te verwek
ken. "Geldlijk ondersteund door den
Koning, gelukte hij er in de ontdekte
landen weerdevol te maken, met er
wegen te banen, verplijfplaatsen te
stichten, overeenkomsten met zwarte
opperhoofden te sluiten, den slaven
handel te bekampen, eene stad aan te
leggen en het leggen van den eersten
ijzerweg te doen beslissen.
In 1887 doorkruiste hij in verschil-
lige richtingen de oerwouden van den
evenaar en had het geluk er te ont
dekken Emin-Pacha. die bestuurder
geweest was van Egypte en die daar
door de inoproergekomene Dervichen.
verbannen geweest was.
In 1890 verliet Stanley voor goed
den Congo en kwam naar Londen. De
Engelsche Universiteiten schonken
hem allerlei eeretitels. Hij leefde nog
14 jaren een rustig leven en stierf in
1904. Hij wierd begraven te Pirbright
en op zijn graf staat een ruwe rost-
blok. Daarop is gebeiteld een kruis-
teeken. er onder zijn naam. met het
woord Afrika, alsook zijn vermaarde
bijnaam uit Congoland Boula Ma-
tari dat is Rotsenbreker
Veel wierd er geschreven nopens de
laatste Poolexpeditie van generaal
Xobile.Miek deel van het manschap
des luchtbals. E. Pater Gianfrance-
schi, Jezuiet. rector der gregoriaan-
sche hoogeschool van Rome. Dezer
dagen verklaarde hij aan een persver
tegenwoordiger, onder meer, dat bij
het vallen van 't luchtschip, een O. L.
"rouwteeldefeen van Lorette, dat aan
boord mede genomen was, ongeschon
den bleef en dat men het vervolgens
plaatste boven op de vermaarde roode
tent, die gezet wierd op het drijvende
ijs, opdat het hun ware geweest een
bescherm- en reddingsmiddel, in hun
nen allerschrikkelijksten nood.
Waarom hebben de geloovige vlie
gers en luchtvaarders, als bescherm
heilige genomen O. L. Vrouw van
Lorette. zooals de weldenkende auto
geleiders, niet eene mascote. maar St
Christophore verkozen hebben.
De reden iste vinden in de wonder
bare lotgevallen van 't Huizeken van
Nazareth. dat bewoond wierd door de
H. Familie en dat, van de eerste tijden
des Christendoms, als heil'gdom ver
eerd wierd. Dat huizek.-n was op
getrokken in steenen. gelijkende a«n
onze baksteenenzijn grondman as
een lanwerpig vierkant, het. was voer
zien van een plat dak. had een ven
stertje en eene deur, en stond tegen
eene rotse. waarin slaapkamers uit
gekapt waren. Van onheugelijke tij
den vereerd, was het gedurende de
Kruisvaarten een machtig aantrek-
kings punt voor al wie Christen was
Want veel hield men er aan te gaan
bidden in dezelfde kamer, waar de
Engel aan Maria verscheen en waar
de tweede Persoon der H. Drievuldig
heid Mensch geworden is. Op het
laatste der jaren 1200 wierden de
Christene legers voor goed uit het
land verjaagd en de Mahomedanen
beheerschten geheel de streek.. Het
Huizeken van Nazareth liep groot ge
vaar van ontheiligd en zelfs vernietigd
te worden en ziet, den 10 Mei 1291
was het van Xazereth verdwenen en
men vond het 's morgens staan, niet
ver van de Adriatische zee, tusschen
Fiune en Tersatz. zoo wat 600 uren
van zijn eerste standpunt. Drie jaar
lang wierd het daar vereerd door de
bewoners der streek, die overgeluk
kig waren Het te bezitten. Maar hun
geluk duurde nietWant na drie jaar
wierd Het nogmaals door de Engele»,
al over zee, verdregen en geplaats in
Italië, op het grondgebied Recanati.
Naderhand wierd het nog twee maal
verplaatst door die Engelsche Gees
ten en bleef eindelijk staan waar Het
zich nu bevindt, te midden den open
baren weg, tusschen Recanati en de
zee. Boven het Huizeken of Casa
Sancta, zoo Het men hedendaags
noemt, bouwde men eene prachtkerk
en rond de kerk ontstond ereene stad,
namelijk Lorette. Vermaarde
beeldhouwers hebben onlangs buiten
de muren van 't Huizeken, andere mu
ren, in wit marmer en prachtig uit-
gevrocht, opgetrokken, zoodanig dat
de Casa Santa nu steekt in eene reli-
quiekas van wit marnier.
In dat Huizeken bewaarde men een
standbeedeken van O. L. Vrouw, in
ceder hout, zwart van ouderdom en
dat meegevoerd geweest was uit Na
zareth. Ten jare 1921, tijdens een
brand waarschijnlijk door eene kort-
aansluiting in de Casa Sancta per
nachte teweeg gebracht, wierd dat
beeldeken verkoold. De Paus Pius XI
heeft een nieuw beeldeken doen ma
ken, geheel wel wedergevende het
oorspronkelijke, uit eenen zwaren
tak, die Hij deed uithouwen uit den
cederboom van de vaticaansche hovin
gen. In September 1922, heeft Hij het
plechtig gewijd, door de Romeinen
laten vereeren opvolgentlijk in ver-
schillige kerken der eeuwige Stad en
dan per auto door Kardinaal Gasparri,
Staatssecretaris, doen overbrengen
naar Lorette. Een lange stoet autos
vergezelde den Kardinaal en een
zwerm vliegmachienen,, na het Beel
deken vergezeld te hebben tot in Lo
rette, zweefden boven de kerk en stad,
terwijl 's Pauzen Afgezant het Beel
deken plechtig binnen droeg in de
Casa Sancta.
Omdat bijgevolg het Huizeken van
Xazareth meermalen langs den lucht
weg, door de Engelen, verdregen
wierd, daarom hebben vliegers en
luchtvaarders als beschermheilige
verkozen, de Koningin van het Huize
ken, O. L. Vrouw van Lorette.
De Engelsche Bedevaarde rs bij de Meenenpoort.
g&w j t i v -
v i
Op de tribuum nemen Prins Karei van Belgie, de Prins van Wales en de
Overheden de stoet der Engelsche Bedevaarders in oogschouw.
De Betooging van 26 Augustus.
Nog zijn er parochies die inlichtingen
vragen over de dagorde van den grooten
betoogingsdag van Antwerpen. De dag
orde is als volgt opgesteld
Van 9 tot 10 uur twaalf algemeene
vergaderingen voor de twaalf verschil
lende landelijke jeugdorganisaties, in de
grootste zalen der stad.
Om 10 1/2 uur: Plechtige Pontifikale
Hoogmis, opgedragen door Z. E- Kardi
naal Van Roey in het stadspark, (kant
Rubenslei).
Oogenblikkelijk na de IIMis, vorming
van den optocht in de straten palende aan
het park.
Om 1 uur Groote Optocht, die door
Z. Em. den Kardinaal en de Bisschoppen
van Vlaamsch Belgie in oogenschouw zal
genomen worden op de Meir, voor het
St Jan Berchmans College.
Na den optocht, korte openluchtverga-
dering op het Arsenaalplein, waar Z. E
de Kardinaal en de Heer Prof. Van Goet-
hem het woord zullen voeren.
Alles zal gedaan zijn rond 4 uur, zoo
danig dat de groepen nog de gelegenheid
zullen hebben om de merkwaardigheden
van de stad te gaan bewonderen.
1928
Abonneert u op
ZONDAG 12 OOGST
Groote Rallye-Ballon
Om 15 uur, op de Groote Markt
OPSTIJGING VAN DEN LUCHTBAL
gevolgd van Rallye-Wedstrijd voor
Auto-, Moto- en Velorijders, inge
richt met de medehulp van Moto
Club Yper
Om 21 uur VOLKSBAL in de Halle
Groentenmarkt
WOENSDAG 15 OOGST
(O. L. Vr. Hemelvaart)
Om 13 uur: Groote VELOKOERS,
8e Jaar. Groote Prijs van Yper.
Om 16 uur Prijskamp in het Bollen,
gegeven door De Ware Bolders
in de Nieuwe Post Rijsselstraat.
Om 20 uur op de Groote Markt Con
cert d. de «.Vlaamsche Harmonie*.
ZONDAG 19 OOGST
Om 15 uur Prijskamp voor 't Lijnvis-
schen aan de Rijsselpoort in de
Majoorgracht, gegeven door de
.MaatschappijDeM ajcorvisschers».
Om 16 uur Prijskamp in het bollen door
de Maatschappij <De Gaaibolders
bij Masure, Dixmudesteenweg.
ZONDAG 26 OOGST
Om 17uur: Prijskamp in 't Trachter-
schieten door de Maatschappij De
Dappere Tr achter schutters bij
H. Faes, Groote Markt.
Goedgekeurd door den Gemeenteraad
in zitting van 11 Juni 1928.
Bij bevit
De Secretaris, De Burgemeester en Schepenen
G. Versailles. H. Sobry.
De apotheek van M. Sno-ck,
Groote Markt, zal alleen open zijn op
Zondag 12 Oogst en op Woensdag 15
Oogst (O. L. Vrouw Hemelvaart) zal de
apotheek van M. Weckesser Diks
mudestraat, ook alleen open zijn.
kerkelijk Hieuuus.
In St MAARTENS
om 8 uur gezongene mis voor de Overle
denen van 't Broederschap «0. L. Vr.
van Tuine
In St Pieters
om 8 1/2 uur zielmis voor Emile David.
(O. L. Vr. Hemelvaart
geboden Hoogdag Diensten als op de
Zondagen.
Om 4u. nanoen verlaat de O. L. Vrouw
Processie, St Jacobs Kerk.
In St PIETERS
om 61/2 uur gezongene mis den H. Ro-
chus, patroon tegen de besmettelijke
ziekten ter eere.
BERICHT.
Den ln September 1928 ten 11 1/2 u. in
het Provinciaal Hof, Groote Markt,
Brugge aanbesteding voor het leveren
van drukwerk, noodig voor den Dienst
der Provinciale taksen. Aanbod op zegel
zal, ten laatste den 28 Oogst 1928, ter
Post als aangeteekend moeten besteld
worden de omslag zal vermelden Aan
besteding drukwerk Provincietaksen,
Provinciebestuur, Bureel 10, Brugge.
Lastenkohier 0,60 fr.
Een herbergbaas van uit de G. de
Stuersstraat gooide 'nen wat rumoerigen
klant op straat.
De man keerde zich om en riep hem
minachtend toe in vino Veritas
Kazakkendraaier
HAZENBLOED.
Maandag avond was het rumoerig
op de Groote Markt.
Op de kiosk de zoogezegde Vlaam-
sche Harmonie.
Het publiek vroeg de Braban-
Qonne Anderen jouwden de muzi
kanten uit! 't Ging er iets wat rumoe
rig op los.
Een der gebrilde groote bazen, bij
de eerste kreten, spoedde zich met
rasse schreden huiswaarts om nog
maals zen duurbaar persoontje huiten
het gedrang te houden.
Het bloed der martelaren stroomt
in zijne adren nog niet.
DE MASKERS.
De Ypersche Bode komt in haar
nummer van Zaterdag laatst met haar
stokpaardje terug Liever geus dan
Vlaamsch Katholiek
Zij begeert daarop een antwoordje
't Is niet lastig.
Wij bestatigen eerst en vooral dat
die zoogezegde Katholieken die in al
den ootmoed van hun hart, beweren
den monopool te bezitten van de ware
Katholiciteit en de ware Ylaamschge-
zindheid; die overtuigd zijn dat bui
ten hun Evangelie enkel dwaalleer en
geestesverbijstering bestaat, zich ef
fenaf plichtig maken de plaatselijke
geestelijke overheden nogmaals op
lage manier aan te vallen.Eens te meer
maken zij van de onnoozelheid hunner
lezers misbruik om den quiproquo
te onderhouden waarin ze, als vis-
schen in 't water, leven en woelen en
waaraan ze voorloopig hun niet duur
zaam succes te danken hebben.
't Is al Vlaamsch en Katholiek wat
hunne klokke klept.
Wij hebben destijds bewezen en
daarop kwam nooit geen antwoord
dat die betiteling met de werkelijk
heid niet overeenstemt en dat onder
den Ylaamschen Katholieken masker
echte Ylaamsche Nationalistische
neuzen schuilen. En 't is als Ylaam
sche Nationalisten dat deze zoogezeg
de Ylaamsche Katholieken veroor
deeld zijn en veroordeeld blijven.
Vlaamsch Nationalistisch de
Ylaamsche Hamonie die in 't open
baar Vlaamsch Nationalistische lei
ders huldigtwaarvan de afgevaar
digde van de Kommissie op het Stad
huis weigerde bij het onthaal der En
gelsche Oorlogsverminkten de Bra-
bangonne te spelen na het God
save the King waarvan de muziek-
overste Dinsdag laatst op de aanvraag
van het publiek weigerde de Braban-
qonne te spelen na de uitvoering van
het Engelsch Lied.
Vlaamsch Nationalisthet Vlaams
of Vlaamsch Huis (ze weten zelf niet
meer hoe het geschreven). Lees de
plakkaten die aan de vensters hangen.
Vlaamsch Nationalist: «De Yper
sche Bode die in haar laatste num
mer hare lezers aanwakkert ontslag
te geven in de maatschappijen waar
de uitvoering van de Brabangonne zou
opgelegd worden.
En last of least, om nog Vreter zand
in de oogen te werpen, begint de
Ypersche Bodein haar laatste
nummer de publiceering van het
Dagblad eener VI. Kloosterzuster
En de dutsen die dat lezen zeggen:
Ware. de Ypersche BodeVI.
Nationalist dan zou die kloosterzuster
daarin niet mogen schrijven En ze
weten niet en de «Ypersche Bode»
zegt hen niet dat dit dagboek eener
Vlaamsche Kloosterzuster in het
Fransch geschreven is en dat de pu
bliceering in de «Ypersche Bode»
door haar persoonlijk niet toegestaan
werd.
't Wordt tijd dat aan al dat laag be
drog een einde gesteld worde. Als men
aan politiek doet moet men den moed
hebben zijn politiek standpunt klaar
en duidelijk te maken en met geen
quiproquo's zijnen pap koelen.
THUYNDAGWEEK.
Sinds Zondag laatst beleeft de
Ypersche bevolking zeer roerende
dagen. j
DE ZONDAG
van Tuyndag liep goed van stapel. Het
weder was zeer gunstig en de mooie
processie mocht zonder regen haren
gewonen omgang in stad doen. Veel
nieuwsgierigen, veel oude Yperlingen,
veel volk. 's Namiddags gaf de Har
monie van Wevelghem op de Groote
Markt een zeer geprezen koncert.
Hun wedstrijdstuk Les Vendanges
behaalde een buitengewonen bijval.
De prachtige kunstprestatie die wij
te hooren kregen genoot eenieders
guivst.
De muziekleider en de muziekanten
hebben eer van hun werk gehaald.
MAANDAG
de kadetten komen af. 900 in getal
brengen zij aan Yper en de slagvelden
een bezoek. Ze waren in hun uitstapje
vergezeld door een Engelsch muziek
en Scotsche pipers. In slagorde trok
ken zij van de statie naar het gedenk
maal der Meenenpoort waar bloem
tuilen neergelegd werden en hulde ge
bracht aan de gesneuvelde Britten.
's Namiddags werden Engelsche
Oorlogsverminkten op het Stadhuis
ontvangen. De Vlaamsche Harmonie
die uit princiep de Branbangonne niet
speelt was door Ypriana vervangen.
DINSDAG:
Veel volk in de St Niklaas kerk om
den dienst voor de Ypersche gesneu
velden bij te wonen.
's Namiddags gaven de Scotsche
Kadetten een vertooning van Scot-
tische dansen en vermakelijkheden op
de kiosk. De kleine bag-pipers waren
er ook bij en gaven ons hun moois
te repertorium ten beste. Onnoodig
te zeggen dat ze bij de zeer talrijke
toeschouwers een wel verdiend suc
ces behaald hebben. Die onvoorziene
feestelijkheid moest ongelukkiglijk
officieus afloopen.
WOENSDAG
Bedevaart der Britisch Legion
Van 's morgens vroeg was de stad
in rep en roer. Bijzondere treinen, tal
rijke cars-en automobielen brachten
bij duizenden en duizenden bedevaar
ders in stad. 't Goot water. De eene
stortvlaag na de andere.
Het 8e en 13e artillerie en het mu
ziek van het 4e linieregiment verze
kerde ,de eeredienst. Op de Groote
Markt schaarden zich samen: Mar
schalk Pétain, Generaal Weygand en
Gouraud, Admiraal Jellicoe, Generaal
Van Acker, de Ambassador van En
geland, Burgemeester Sobry, Minis
ter Lippens, de Heer Gouverneur der
Provincie, de Gemeenteraad, de Bur
gemeesters der omliggende gemeen
ten, die den Prins van Wales en Prins
