Inhuldiging van Zeef Eeraeerden Heer hfijVIlROY. 5O Jaar. - Nummer 40. 30 Centiemen. Zaterdag. 6 October 1928. Katholiek Weekblad van het Arrondissement Yper Pauselijke Uitspraken. ABONNEMENTPRIJS 1 Jaar 15 fr. 6 maanden 9 fr. 3 maanden 5 fr. Men abonneert in alle Postkantoren en in het Opstelbureel. ABONNEMENT VOOR 'T BUITENLAND 25 frank. Op het Opstelbureel alleen te vragen. BEHEER EN OPSTEL io5, ZONNEBEKE STEENWEG, io5, YPER Postcheckrekening 40.201 (j. oasier) waar op alle wekedagen alle inlichtingen te bekomen zijn van 14 tot 16 uur. AANKONDIGINGEN Prijs bij overeenkomst. Alle Aankondigingen moeten tegen den WOENSDAG ten laatste ingezonden worden. Kleine berichten en nieuws ten laatste tegen den WOENSDAG avond. Zondag 1 tatst. de feestelijkheden der inhuldiging van Zeer Eerweerden Heer Lamiroy hadden, als kenschet send karakter, eenvoudigheid en gul- hertigheid. De eenvoudigheid was bedoeld om dat te naasle jaar, tijdens de toewij ding der stad aan het Heilig Hert, de feestelijkheden zullen moeten grootsch en schitterend wezen en dat men de parochianen van St Maartens en de ingezetenen der stad, niet. twee maal op korten tijd, wilde lastig val len. Gulhertigheid was te bespeuren in 't algemeen bevlaggen der woonsten, waar vóór de stoet voorbijtrok, in de vroolijke stemming van 't volk en bijzonderlijk in al, wat tijdens de in huldiging, gezegd en voorgehouden wierd. 't Was 7 eer Eerweerde Heer Ka- nonnik Van Den Berghe, groot-vicaris en aartsdiaken van 't Kapitel der Brugsche Kathedraal, die, namens Monseigneur den Bisschop, Zeer Eer weerden Heer Kanonnik Lamiroy als pastor aanstelde. Bij de aanstelling traden op als getuigen Zeer Eerweer de Heer Kanonnik Callewaert, presi dent van '1 groot Seminarie en Eer- weerde Heer Ronse, paster van Zedel- ghem. Buiten de Heeren Leden van den Kerkraad van St Maartens, de Eerw Heeren Pastoors van stad als ook de Heeren Burgemeester, Schepe nen en Sekretaris, waren aanwezig in den stoetZ. E. Heer Kanonnik Log- ghe, bestuurder der sociale werken van 't bisdom, E. Heer Dejonghe, lee- jraar aan 't groot Seminarie, E. Heeren Geestelijken van stad en dekenij. Heer De Pontieu senator, Heer Dokter Brutsaert volksvertegenwoordiger, Heer K. Verwilgen hoog commissaris, Heer Hauvoorzitter van den Recht bank van te aanleg, Heer L. Vanaerde voorzitter der commissie van openba ren onderstand, Heer Joseph Petit voorzitter van den Rechtbank van Oorlogschade, Heer Lamiroy statie overste vrn Zedelghem, Heer J Coo- mans bouwkundige, Heer Dokter Ronse, Heer Joseph Vandermersch voorzitter van den Burgersstand Heer G. Delahaye voorzitter van den Mid denstand, Heer Vandamme vertegen woordiger van Christen Werkersver- bond, Het r A. Lommez voorzitter van 't gewestelijk verbond der Kroostrijke Gezinnen, Heer M.Vergracht kapitein bevelhebber van de brandweer, Heer A. Cornillie en Heer Maurice Desra- mault schoolhoofden, Heer M. Baert en Heer P. Andries koster en kerkbal juw van St Maartens. De ceremoniën der aanstelling in de kerk wierden rekewijs gepleegd, vol gens het orde aangegeven in ons num mer van 29 September 11.; jammer dat eene noodkerk noodzakelijker wijze te wege brengt, dat weinig volk de ceremonien volgen kan en dat deze ook niet kunnen verricht worden met hun gewoon praalvertoon. In de aanspraken, die tijdens het ilaatste nummer der feestelijkheden jgehoord wierden, en te lang om hier [in hun geheel overgedrukt te worden, wierd er gezegd door Z. E. Heer Van den Berghe, die de eerste sprak Meermalen heb ik Dokters in de iGodsgeleerdheid als pastoor aange- steld, maar 't is de eerste maal dat ik de eer heb aan te stellen een Dok- ter en Meester. Z.E.H Deken komt naar Yper met groote talentenIk wenscli dat zij allen strekken tot welvjpgn der stad en ik ben zeker dat de nieuwe Deken als leuze ne- men zal, deze van den patroon zij - ner kerk, St MaartenNon recuso labor'1 K «Geen werk weiger «ik». l"'wensch dat Meester La- miroy,muie tot nu toe zijne levens- baan afgehaakt heeft met negental- len van jaren, immers 9 jaren stu- deerde hij aan de hoogeschool van Leuven en 9 jaren doceerde hij aan 't groot Seminarie te Brugge, ik wenscli dat hij de Christenheid van Yper zoude gade slaan, 'k zal niet zeggen 9 maal 9 jaren, maar tnins- tens drie maal 9 jaren. Wel Edele Heer Tack, voorzitter :der Kerkfabriek van St Maartens, wenschle aan den nieuwen Deken, de stappen te mogen volgen zijner voor zaten, ramelijk de Dekens Boone, De ken Kanonnik De Brouwer, die insge lijks van 't Seminarie van Brugge langs Rouselare en Meenen naar Yper kwam en Z. E. Kanonnik Delaere, van wien hij. zooals de groot vicaris in de kerk, bijzonder lof uitsprak, gewet tigd door zijn heldhaftig optreden ge durende en na den oorlog. Achtbare Heer Sobry, burgemees ter, herinnerde in zijne aanspraak dat in 8 jaar tijd, Y per, die na den oor log gedoemd scheen om voor altijd te verdwijnen, heropgebouwd stond en dat het getal inwoners van 0 geklom men was tot 15 000, Hij vroeg dat de nieuwe Deken zoude medehelpen om Yper, nu reeds zoo druk bezocht door Belgen, Franschen en Engelschen, verder te helpen op den weg van voor uitgang en voorspoed,bijgestaan daar in door de Patrones der Stad O. L. Vrouw van Thuyne en gezegend door aller menschen Koning, Christus on zen Heer, aan wien de stad in 1929 plechtig zal toegewijd worden. Z. E. H. Kanonnik Callewaert. pre sident van 't groot Seminarie, begon met te zeggen dat het Seminarie van Brugge een groot verlies deed, bij het heengeen van Meester Lamiroy en hij bedankte den nieuwen Deken, voor al het goede, dat hij te Brugge te wege 1 gebracht had, als zeer aangenaam j Collega der Heeren Leeraars en als uitmuntende leermeester der jonge livieten. Hij haalde aan, dat, in j eene zaal van 't groot Seminarie, de portretten der Bisschoppen van Yper oude tijden herinnerden en dat Mees ter Lamiroy, dikwijls al voorbijgaan, bij die portretten mijmerend was blij ven staan. Was 't een voorgevoelen, dat hij eens Pastoor zoude wezen van hunne heropgebouwde overprachtige Kathedraal Maar, ik wensch zegde hij, dat de nieuwe Deken be- werkstellige, nevens de leuze van St «Maartens: «Non recuso laborem ook de leuze van een dier Bisschop- pen, namelijk Jansénius: «In Veri- tate et Charitate d.i. In Waarheid en Liefde». - In Waarheid: Dat zou h'ij zekerlijk doen, met eenvou- dig zijn werk van Brugge hier ter stede voort te zetten en met aan de geloovigen en geestelijken, op mees- terlijke wijze, de baan naar de Waarheid af te baken. In Liefde: De «nieuwe Deken, M.ijnheeren zoo zegde Kan. Callewaert, komt tot u met een gulden hert en ik ben overtuigd dat hij alles zal verrichten wat mogelijk is, om u zijne liefde te' bewijzen en dat hij onversaagd wer- ken zal ut omnes unurn sint op- dat, niettegenstaande sommige te- gen elkaar indruischende gedachten, liefde heersche, tusschen al de leden «zijner kudde». Eindelijk heeft Meester Lamiroy op meesterlijke wijze beaamd al de wen- schen, door de verschillige sprekers, aangehaald. En hij eindigde met Van heden af, staat open voor al de parochianen, voor al de ingezetenen der stad en der Y'persche Christen- heid, niet alleen de deur van de De- kenij maar ook het Herte van den Deken Moge de Almogende ons lange ja ren bewaren, in goede gezondheid en grenslooze werkerskracht, den nieu wen Pastoor-Deken van St Maartens, Zeer Eerw. Heer Kanonnik Lamiroy. Ad muitos annos! Onder die hoofding wil De Yper- sche Bode van Zondag 16n Septem ber laatstleden bewijzen, en dit aan de hand van Pauselijke Documenten, dat zij, Nationalisten, in hunne werking, onvoorwaardelijk de leer der Kerk volgen (deze woorden staan in het artikel onderlijnd) en de Bisschoppen onbevoegd waren hen te veroordeelen Komt het toch niet verwonderlijk voor dat menschen die zich uitgeven voor de katholieksten onder de Ka tholieken, herhaaldelijk aan hunne lezers moeten komen bewijzen dat ze inderdaad wel goê Katholieken zijn die in alle stukken des geloofs maar eene leering volgen Denkt men dan niet onwillekeurig aan de historie van den duivel in het wijwatervat Het wonderbaarste nog van geheel die nationalistische historie is dit: ze zullen ons bewijzen ten overstaan van al onze geleerde I^isschoppen, ten overstaan van alle Godgeleerden, dat hunne houding een allerkatholiekste houding is, die volmaakt overeenkomt met de kerkelijke leer. Ze volgen toch onvoorwaardelijk de leer der H. Kerk! Ze zullen den Paus stellen tegenover de Bisschoppen, en vergeten daarbij waarschijnlijk den brief van Paus Be- nedictus XV (1921) over de Vlaam- sche Kwestie waar deze herhaalde lijk zegt dat de Ylaamsche Geloovigen moeten aanleunen aan hunne Bischop- pen. Ylaamsche Nationalisten, ge moet gij toch wel fameuze, spitsvondige theologanten in uw midden hebben, om zoo iets aan te durven. Ze heb ben wel geen naam, neen, maar ze kennen toch de ware leering beter dan de leerende Kerk, dan de Bisschop pen Inderdaad het artikel is deesmaal kalm en bezadigd van toon. Dat is nu wel iets buitengewoons bij de Na tionalisten, maar zulks past een theo logant, ook een nationalistischen Een bezadigd woordje verdient een tegemvoordje. Waarom niet? Gezonde kritiek werkt opbouwend... Geheel het tegenovergestelde van een wilde, teugellooze kritiek. Laten we dus eens zien of het arti kel «PAUSELIJKE UITSPRAKEN» wel zoo ernstig moet opgenomen wor den, als het er den schijn van heeft. Misschien komt wel een zekere kwade trouw bloot in het nationalistisch op zet... Misschien is"'t eerder lichtzin nige welweterij of een soort onver geeflijke onwetendheid met ver waandheid er bij... Nu, laten we met onze besluiten niet vooruitloopen op het onderzoek. Om te bewijzen dat de Bisschoppen hunne macht te buiten gaan met hen, Vlaamsche Nationalisten, te veroor deelen o nederigheid der beste kin deren van Gods Kerkhaalt De Ypersche Bode verscheidene teksten aan van den grooten Paus Leo XIII. De herkomst van die teksten die ten andere niets onwaarschijnlijks bevatten wordt nergens aangeduid. Onmogelijk dus de juistheid er van na te gaan. Ja, toch... de eerste tekst, de grond tekst van gansch hun betoog (want hij wordt onderlijnd door lange cur siveering), moet komen uit de Ency cliek «GRAVES DE COMMUNI» van Paus Leo XIII. Hier laten we dien tekst in zijn ge heel volgen Plet is aan geen twijfel on- derhevig dat op het terrein der politiek plaats is voor geoor- loofde meeningverschillen, en dat men, behoudens de rechten van rechtvaardigheid en waar- heid, mag trachten inzichten in toepassing te brengen welke men acht beter dan de andere tot het algemeen goed bij te dragen. Maar de Kerk in deze partijtwisten te willen trekken, en beweren zich van haar steun te bedienen om gemakkelijker over zijn tegenstanders te zege- vieren, dat is den godsdienst mateloos misbruiken. Zoo, aldus spreekt de theologant der Yrpersche Bode zoo lezen wij in den Wereldbrief «GRAVES DE COMMUNI»... Hewel, om dat daar te kunnen lezen moet ge werkelijk uwen sterksten na tionalistischen bril op hebben, want DIE TEKST IS IN BEDOELDEN WERELDBRIEF NERGENS TE LEZEN!. Het mocht toch al wonder heeten dat in een Wereldbrief die handelt over kristene niet - politieke de- mokratie, de Paus zou handelen over de betrekkingen tusschen Kerk en Staat!... Wil de theologant der «Yper sche Bode» nopens die betrekkingen meer weten, dan kunnen wij hem aan raden eens een lezingske te houden in de Wereldbrieven van Leo XIII DI- UTURNUM» (29 Juni 1881), IM MORTALS DEI» (1 Nov. 1885), SAPIENTLE CHRISTIANS (10 Jan. 1890), AU MILIEU DES SOL- LICITUDES(16 Febr. 1992) Daar zou wellicht wat gezonder theo logie te leeren vallen! Wij willen nu juist niet zeggen dat uit den Wereldbrief GRAVES DE COMMUNI die de Nationalisti sche theologant nooit gelezen heeft niets te leeren valt voor de Vlaamsche Nationalisten. Hier geven we twee brokskes eruit die ons zeer leerzaam schijnen. (De Paus handelt over de oplossing der sociale kwestie Dus niet over een zuiver godsdienstig onderwerp!): Het vloekt tegen de belijdenis van kristen-zijn, zich niet te willen onderwerpen en niet te gehoorzamen aan diegenen, die door hun gezag aan 't hoofd der Kerk staan, nl. allereerst aan de Bisschoppen die, behoudens de oppermacht van den Paus over al de geloovigen, door den H. Geest werden aangesteld om de Kerk Gods te besturen. Hij die daartegen denkt of handelt, toont dat hij het allerzwaarste gebod van den Apostel vergeten heeftGehoorzaamt aan uwe Oversten, en weest hun onder- worpen, want zij zijn de wakers, die zullen moeten rekenschap geven voor uwe zielen. (1). En verder op 't einde van den Brief Eindelijk herhalen wij hier een laatste waarschuwing en we steunen er opDat al degenen die nopens deze zaak (de Paus spreekt van sociale werken) plannen koesteren of ten uitvoer brengen 't zij alleen, 't zij in sa- menwerking met anderen, dat ze niet vergeten dat ze volledig moeten onderworpen blijven aan 't gezag der Bisschoppen. Ze mogen zich niet laten medesle- pen door den gloed van een op- vlammenden ijver. Zulke ijver die leidt tot het weigeren van de verschuldigde gehoorzaamheid, is niet zuiver, zal niet waarlijk nuttig werken, en is ook niet aangenaam aan God. Ziehier wat Gode welgevallig iseen geest die bereid is, ook met het offer van eigen gedachten, de bevelen der Oversten te aanhoo- ren als Gods geboden... (2). Ligt in die woorden niet de veroor deeling der nationalistische sociale werken, opgesteld tegen de kristene sociale werken?... Ja, in zulke taal erkent men de stem van Jesus' Plaatsvervanger, den Vader der Kristenheid, en wie den Paus be mint, wie dus Katholiek is, houde zijne handen af, en verwringe die woorden niet!... We zagen dus eerst hoe weinig ernstig, hoe lichtzinnig De Ypersche Bode» orakelt over Kerkelijke leering eh Pauselijke uitspraken. Die dit ar tikel schreef ofwel is een zeer tries tige theologant, ofwel een stoutmoe dige volksbedrieger. Doch laten we eens de teksten ne men, zooals ze daar neergeschreven staan in De Ypersche Bode Veronderstellen we dus dat ze echt zijn. Verrechtvaardigen ze den opstand der Vlaamsche Nationalisten tegen de Geestelijke Overheid en de Bisschop pen, zooals de Nationalisten dat wil len doen voorkomen?... Bewijzen ze dat onze Bisschoppen hunne bevoegd heid zijn te buiten gegaan? Laten we eens zien •Vooreerst deze twee ZEER BE LANGRIJKE VOORBEMERKIN GEN 1. Een Pauselijke Brief is geen theologische tractatus waar alles vol ledig met onderdeelen en onderschei dingen verhandeld wordt als in een handboek. Zulk een Brief heeft iets weg van een gewonen brief of van elk niet methodisch geschreven werk, waar gedachten en waarheden ter loops en volgens de noodwendigheden van den gedachtengang aangebracht worden. Van zulke werken heeft men terecht gezegd: Neemt een zinsnede van een schrijver uit haar verband, en ge kunt hem doen ophangen» Zoo kunt ge inderdaad een schrijver al doen zeggen wat ge wilt. Maar zulke handelwijze is ook niet eerlijk. (1) «Abhorret autem a professione christia ns vitae, ut quis nolit iis subesse et parere, qui cum potestate in Ecclesia an- tecedunt Episcopis imprimis, quos, inte- gra Pontificis Romani in universos aucto- ritate, Spiritus sanctus posuit regere Ecclesiara Dei... Jam qui secus sentiat aut faciat, is enimvero gravissimum ejus- dem apostoli praeceptum oblitus convin- citurObedite praspositis vestris et sub- jacete eis. Ipsi enim pervigilant quasi rationem pro animabus vestris reddituri.» (2) Postremo id rursum graviusque com- monemus, ut quidquid consilii in eadem causa vel singuli vel consociati homines efïiciendum suscipiant, meminerint Epis- coporum autoritati esse penitus obse- quendum. Decipi se ne sinant vehemen- tiore quodam caritatis studioquod quidem, si quam jacturam debits obtem- perationis suadet, sincerum non est, neque solids utilitatis efficiens, neque gratum Deo. Eorum Deus delectatur animo, qui, sententia sua postposita, Ecclesis prssides sic plane ut ipsum audiunt jubentes. 2. 't Is zeer onvoorzichtig en 't lijkt danig verwaand dat iemand, die in een vak niet bedreven is, en die eens een verhandeling over dat vak leest, maar seffens stoutweg zijn uit leg gaat stellen tegenover dien der vakmannen. Wie niets kent over geneeskunde, en eens een verhande- lingske raadpleegt over ziekten, om dan maar seffens doctoren de les te spellen, zou er veel naar het graf hel pen. Men gaat ook niet met zijn schoenen naar den bakker. Passen we nu eens toe op de lezing van een Pauselijke Encycliek. (Heeft de Y^persche theologant er nog ooit eene doorlezerr?) Wilt ge er den waren zin der woor den vatten, dan moet gij 1. Niet enkel een zinnetje uit zijn verband rukken en daarop zitten kij ken totdat zulk zinnetje zegt wat gij wilt, m. a. w.geen woorden verwrin gen naar uw gedacht! Maar ge moet objectief den zin nemen in verband met den neventekst, in verband met wat de Paus elders schreef, in verband ook met wat hij deed (want daden leeren zoowel als woorden). Welnu, wie ooit in de prachtige brieven van Leo XIII of van andere Pauzen wat lezing hield, zal gauw voelen dat de zin van den hooger op gezetten tekst (als hij echt is) niet kan zijnde Kerk mag nooit tusschen- koinen in politieke zaken. Wil de Ypersche theologant de vier hooger aangehaalde Encyclieken eens lezen, maar zonder nationalistischen bril, dan zal hij wel tot de tegenover gestelde overtuiging komen. Wij willen hier enkel verwijzen naar den brief van Paus Leo XIII aan den Bisschop van Grenoble (22 Juni 1892), brief die aansluit bij de Ency cliek «AU MILIEU DES SOLI.ICI- TUDES Als de politiek in nauw ver- band gekomen is met de gods- dienstige belangen, zooals het nu in Frankrijk geschied is, in- dien iemand BEVOEGD is om de gedragswijze te bepalen die in state is het welzijn van den godsdienst, einddoel van al- les, werkelijk te behouden, 't is toch wel de Paus van Rome. (Zie«Catéchisme de Léon XIII» van Cerceau, Paris, 1901bl. 208.) Ge moet toch maar durven om zon der pinkoogen den leerenden Paus in tegenspraak te brengen met zijn eige ne uitdrukkelijke leerling! Spreken ook de daden van den groo ten Paus niet luid genoeg? Of weten de Nationalisten niet hoe de groote Paus Leo XIII vooral in Frankrijk op gebiedende wijze inge grepen heeft om doeltreffend de gods dienstige belangen te vrijwaren?... Och jageen erger blinden of die niet zien willen... 2. 't Gaat toch over zijn hout dat de VI. Nationalisten een ergens ge vonden tekstbrokje gaan uitleggen in een zin die indruischt tegen de alge meen aanvaarde leering der Godge leerden, die hier de vakmannen zijn. Hun theorie 't is een theorie voor de omstandigheid gelijkt inderdaad veel op die der LiberalenDe Pas toor in de sacristie en niet er buiten Is 't den Nationalisten zóó gemeend, dan antwoorden we met vasten wil Christus heersche, ook in de maat- schapij en 't openbaar leven! Christus heersche, door Zijne Kerk! En met Gods gratie, zullen we daarvoor werken Al is de H. Kerk een geestelijke maatschappij, 't ware de geestelijke waarden miskennen, te beweren dat de Kerk niets mag verrichten in de sfeer van het tijdelijke, te weten, in zoover het noodzakelijk is tot haar doel, dat het hoogste doel is, waaraan alles dient ondergeschikt te zijn En laten we hier terloops op wijzen dat de H. Kerk in negen op tien van die gevallen niet tuschenkomt spijts haar recht, om grootere onheilen te vermij den. WANNEER de H. Kerk nu moet tusschenkomen, daar oordeelt zij zelf over en niet over de geloovigen. Meer nog De H. Kerk OEFENT EEN RECHTSTREEKSCH GEZAG UIT OP ALLE MENSCHELIJKE HAN DELINGEN EN THEORIEN, ook al hadden ze tijdelijke zaken tot voor werp. nl. IN ZOOVER ZE ZEDE LIJK ZIJN. Zoo veroordeelt zij de

HISTORISCHE KRANTEN

Het Ypersche Volk (1910-1915, 1927-32) | 1928 | | pagina 1