Kiezerslijsten
Provincieraad
Christen merveM. - vpsr
HET YPERSCHE VOLK
CÜeet ge cuot
Wanneer sterft de mensch?
50 Jaar. - Nummer 44. 30 Centiemen. Zaterdag 3 November 1928.
Katholiek Weekblad van het Arrondissement Yper
Het 4e Gebod Eert Vader en Moeder
DOOD EN NIET DOOD.
Vrede op Aarde
aan de Mensclien van Goeden Wil.
De Meiden van Mevrouw Kraalman
Reidansen
ABONNEMENTPRIJS
1 Jaar 15 fr. 6 maanden 9 fr. 3 maanden 5 fr.
Men abonneert in alle Postkantoren en in het Opstelbureel.
ABONNEMENT VOOR 'T BUITENLAND:
25 frank. Op het Opstelbureel alleen te vragen.
BEHEER EN OPSTEL
io5, ZONNEBEKE STEENWEG, io5, YPER
Postcheckreki ning 40.201
(j. casier)
waar op alle wekedagen alle inlichtingen te bekomen zijn
van 11 tot 16 uur.
AANKONDIGINGEN Prijs bij overeenkomst.
Alle Aankondigingen moeten tegen den WOENSDAG
ten laatste ingezonden worden.
Kleine berichten en nieuws ten laatste tegen den
WOENSDAG avond.
STAD YPER
De Burgemeester en Schepenen
In nakoming van anikel 28 van het
Kies wetboek en artikel 6 der we van 15
April 1920, gewijzigd door deze van 11
Augustus 1928.
Berichten hunne medeburgers dat de
lijsten an de parlementskiezers en man
nelijke gemeenteraadskiezers, voor 1929
1931, en van de vrouwe'ijke gemeente
raadskiezers voor 1929-1932. voorloopig
gesloten op 20 September 1928,ter inzage
van het publiek zullen neergelegd worden,
vanaf 23 Septem er 1924 tot 10 Februari
1929, in het gem entesecretariaat en in
het arrondissements-commiss sriaat.
Alle bezwaren moeten ingediend wor
den t n laatste tegen 20 November.
Wij wakkeren onze vrienden aan de
Kiezerslijsten te gaan nazien en indien zij
daaromtren opmerkingenmoge te maken
hebben, daarvan kennis te willen gaan
geven in den "Kathoiiekere Kring,,
Rijsseistraatenin het Volkshuis
(Christene Werkersvereeni-
ging) St-Jacobstraat, alwaar ook
Kiezerslijsten ter inzage berusten
Zitting van Donderdag 18 Octob.
Behalve enkele bestuurlijke punten,
werden er enkele belangrijke punten
verhandeld.
Eene toelage van 10.000 fr. werd ge
stemd tot het toekennen van een pen
sioen aan enkele weduwen van aange
nomen en aanneembare onderwijzers.
De socialisten onthielden zich bij deze
stemming. Een voorstel van Al Nolf
(soc), strekkende tot wijziging aan de
provinciale verordening op de ziekte-
gelden werd verzonden naar de spe
ciale kommissie.
Eene toelage van 45 000 fr. werd ge
stemd ten voordeele der provinciale
school voor vroedvrouwen Een voor
stel van M. De Tavernier (soc.), de
tusschenkomst der provincie in de
premies verleend a/in het werk der
kinderbescherming, aanvragende werd
naar de speciale kommissie verzonden,
ten einde omwerkt te worden in veel
breederen en ruimeren zin op voorstel
van M. Goetghebeur (kath). Ken an
der voorstel van M. Nolf (soc vra
gende aan te dringen bij de gemeente
besturen om de toelagen aan openbare
boekerijen aan alle erkende bibliothe
ken toe te kennen werd verworpen
omdat het niet behoort aa" de provin
cieraad op dat gebied aan de gemeen
ten iets op te leggen. Eene ondersteu
ning van 30.000 fr. werd verleend aan
het laboratorium van het kankercen
trum te Brugge.
Zitting van Dinsdag 23 October.
De laatste week dat de Provincie
raad zetelen mag is ingegaan. Aan
stonds wordt er overgegaan tot de al-
gemeene bespreking van de begroo
ting. M. Goetghebeur namens de
Christene Werkliedengroep drukt zij
ne tevredenheid uit over de bekomene
uitslagen, duidt met cijfers aan wat
er bekomen werd in zake mutualitei
ten, onderwijs, werken van voorzie
nigheid enz. en zet een heel program
ma uiteen voor de toekomst. M 'De
Taevernier, namens de socialisten, be
knibbelt de begrooting, doet soms heel
hevige uitvallen, bijzonderlijk aan
gaande de toelagen aan de vrije scho
len, stelt nochtans vast dat er in de
begrooting veel goeds is, en daarom
zullen zij zich onthouden. M. Thiers,
nationalist, bespreekt de politiek aan
gaande verkeerswegen, hij beweert
namelijk dat de zeevaart Antwerpen-
Zeebrugge, waarover de Heer Gou
verneur. in zijne openingsrede sprak,
nutteloos is en overbodig, en dat de
ontwerpers ervan alleen een militair
doel voor oogen zouden hebben. M.
Jean, liberaal, verklaart kort weg dat
de liberalen de begrooting zullen
stemmen. M. Vandenbergbe, namens
de katholieken, bespreekt ook de be
grooting, brengt hulde aan de samen
werking onder de katholieken, en ant
woordt op eene prachtige en kranige
manier op al de opwerpingen van de
vorige sprekers.
Nadien doet M. Samyn (nat een
uitval tegen het katholiek onderwijs
en geestelijke bestuurders der vrije
scholen, uit reden zoo beweert hij, er
onderwijzers zouden zijn, die wegens
nationalisme (tuchtmaatregels zal hij
hebben willen zeggen), uit hun ambt
ontslagen werden.
Hierop werd de algemeene bespre
king der begrooting gesloten. M. De-
febvre (kath.) geeft dan verslag over
een voorstel 25,000 fr. ter beschikking
te stellen der deputatie ten einde kos
ten der werkzaamheden der commis
sie van sociale geneeskunde te dek
ken. Een hevig incident wordt uitge
lokt door M. Van Eeghem (soc.) en
Mevr. Marechal (nat.) omdat zij ten
gevolge zekere schikkingen geen deel
meer uitmaken dezer commissie
Zitting van Woensdag 24 October.
Voormiddagzitting. M. Aer-
beydt (kath.) brengt verslag uit
over de vraag tot subsidie vamvege
het Woningfonds der kroostrijke
gezinnen, en. stelt voor 50.000 fr. toe te
kennen. M. Begier (soc.) verzet zich
hevig tegen het toekennen dezer som,
en beweert dat geheel de werking van
dezen bond in handen is van katholie
ken en zij zulks niet kunnen aannemen
dat de. socialisten, er ook moeten in
vertegenwoordigd zijn M. Aerbeydt
antwoordt erop, en na nieuwe lage
'aantijgingen van wege M Begier, ver
klaart M. Lommez, zich gelukkig te
mogen vaststellen, dat de socialisten
door hunne verklaring eene recht-
streeksche hulde brengen aan de ka
tholieken, voor de werking op touw
gezet ten voordeele der K. G. en tee
kent ten hevigste protest aan tegen
die lasterlijke aantijging, gezien ieder
een lid kan worden van den bond nie
mand uitgesloten is, en dus de socia
listen gemakkelijk deel kunnen maken
van het bestuur vemits er zich te
laten instemmen door de leden van
den bond zelf. M» Denys (nat.) be
weert een paar voorbeelden te kunnen
aanhalen, tegen deze stelling, doch hij
moet bekennen dat hij niet wee' of het
weigeren van hulp uitging van iemand
die deel uitmiek van een bestuur of
niet (sic!). Dan wierd de toelage ge
stemd, de socialisten onthielden zich.
Daarna gaf M. Vandenberghe ver
slag over eene toelage aan het komi-
teit opgericht tot de bescherming der
zwerverskinders. Op verslag van M.
Aerbeydt wierd de speciale toelage
voor de invalieden die een goedkoope
woning bouwen nog voor een jaar toe
gestaan. Eene speciale toelage werd
verleend voor den heropbouw der
kerke te Slyps. Eene toelage van
325.000 fr. werd verleend aan de nor
maal landbouwhuishoudschool te
Thielt, niettegenstaande de tegenkan
ting cler socialisten. 2.000 fr. werd ver
leend aan het werk voor blinden
Dicht en Diefde te Brugge Op
voorstel van M. Desmedt (kath.) werd
eene toelage van 30.000 fr. verleend
aan het Pater Bievenskomiteit te
Moorslede.
Namiddagzitting. Allerhande toe
lagen werden gestemd: 12.000 fr. aan
het Vlaamsche Volkstooneel1 000 fr.
aan de Vlaamsche Toeristenbond, dit
laatste op voorstel van M. Bommez;
5.000 fr. voor de Kath. Hoogeschool-
uitbreiding; 1.000 fr. voor de brand
weer te Brugge, ter gelegenheid van
den provincialen wedstrijd Speciale
toelagen voor sommige pensioenen.
De toelagen voor het bouwen en be
meubelen van scholen werd van 2/15
op 3/15 gebracht, voor maximum
200.000 fr.
Eene toelage werd gestemd voor de
diensten der wateringen, dat was een
belangerijke bespreking waaraan
deelnamen de H.H. Bulckaert, Olivier,
Jean en den Heer Gouverneur. Om te
sluiten eene landradig bespreking aan
gaande het uitdrukken van eenen
wensch nopens het aanleggen van een
vaart van Thielt naar Brugge.
Zitting van Donderdag 25 Octob.
De zitting begon om 9)4 ti., er wierd
beslist te zetelen tot de dagorde vol
ledig uitgeput was. Aanstonds begon
men met de artikelen der begrooting.
Op een drafje werden de voorziene
ontvangsten góed gekeurd; van socia
listische zijde werd nochtans gevraagd
de taksen op de bals en vermakelijk
heden fe verminderen. De bespreking
der uitgaven ging minder rap. Betref
fende de wegenis sprak M. Samyn
(nat.) aangaande de ingang zijnde
herstelling der banen rond Diksmuide
enkele opmerkingen werden door hem
insgelijks gemaakt nopens tusschen
komst der provincie, in het aankoopen
van schoolbehoetten, waarop M. Van
denberghe uitleg gaf. Bij het hoofd
stuk handelende over de autobus
diensten, drong M. Donnnez aan opdat
de privaat personen, die aanvragen de
den om een autobusdienst in te rich
ten, seffens zouden ingelicht worden.
over het lot hunner vraag, en hii deed
inzonder den toestand der autobus
diensten van bet Ypersche uitschijnen,
waar er menscherr waren, die de aan
vraag sinds maanden gedaan hebben,
wier vraag reeds vanaf 10 Maart naar
het bevoegd Ministerie opgezonden
werd door de provinciale diensten en
waarop er nog nooit geen definitief
antwoord gekomen was. AD de Gou
verneur beloofde zijne tusschenkomst
in deze zaak. M. D'Artois gaf alsdan
uitleg aangaande /zekere vragen om
inlichtingen bij hem ingekomen betrek
hebbende op de regeling der tramdien
sten mengden zich nog in deze be
spreking de H.H. Bulckaert, Olivier,
Bernolet, Gillon D.
Tusschenin werden nog enkele an
dere punten besjtroken, namentlijk
eene verandering aan de verordening-
der provinciale toelagen voor het her
stellen der buurtspoorwegen van on
dergeschikt belang, of landbouwwe-
gen, het maximum van het vervoerbe-
drag werd gesteld op 3000 kgr. voor
wagens met een beslag van llcm. door
paarden bespannen. A+rschillende toe
lagen werden dan nog toegekend aan
gemeenten, voor ujitvoering van open
bare werken. M. Vp.ii Oteghem (kath.)
vroeg dat de gestemde toelagen steeds
regelmatig zoudea uitbetaald woren,
opdat de gemeenten de werken niet
zouden moeten doen stilleggen we
gens gemis aan uitbetaling der toege
kende kredieten.
Bij de verhandeling van het hoofd
stuk over het onfewijs, ontspon zich
eene lange bespreking, de eenen vroe
gen meer steun aan de geprimeerde
vakboeken, M. D'Artois zette de wer
king uiteen der kommissie voor het
vakonderwijs, andere spraken-over de
vertegenwoordiging der tooneelmaat-
schappijen, in de tooneelkommissie.
M. Segier (soc.) hesprak de tusschen
komst der provincie, in het vrije on
derwijs waartegen hij zich ten zeer
ste kante, hetgeen eene vinnige be
spreking uitlokte, enz. enz.
Om 2 u. kon er dan eindelijke over
gegaan worden tot de definitieve
stemming over de begrooting.
Door de verschillende politieke par
tijen werd er alsdan hulde gebracht
aan den Voorzitter van den Raad, M.
Mayeur, over zijne onpartijdigheid, in
het leiden der debatten, iets dat niet
altijd gemakkelijk was ten gevolge.,
eener zekere ophitsing der gemoede
ren, in sommige omstandigheden. De
Voorzitter antwoordde bedankend,
waarop de Heer Gouverneur de gewo
ne zitting van het jaar 1928 gesloten
verklaarde.
Nu de provinciale begrooting voor
het jaar 1929 gestemd is, zal het mo
gelijks niet van belang ontbloot zijn,
hier eens aan te duiden, wat de Pro
vincie gedaan heeft voor de verschil
len werkingen
1. Als verplichtende uitgaven vinden
wij ingeschreven:
Dienst der financies 495.000,
Intresten en fonds tot
delging der schulden 3.439 706,45
Kosten van bestuur, pen
sioenen enz. 323.000,
Justitie en politie, kos
ten ten laste der Pro
vincie 1.270.056,35
Kathedraal, Bisschoppe
lijk paleis en Semina
rie 376.678,
Provinciale technische
dienst, Provinciale we
gen en vaarten 3.942.000,
Openbaar onderwijs 1.535.868,70
Openbaren Onderstand,
bedelarij en landloo-
perij 1.600 000,
Buurtspoorwegen 650.000,
Kinderbescherm., ouder
domspensioen en ver
scheidene 6.837.215,44
Vrijstaande uitgaven:
Tegemoetkomingen in
zake Financies
Bestuurskosten
Gesubsidieerde werken,
buurtspoorwegen, ge-
zondheidswerken 2.727 000,
Buurtspoorwegen, auto
busdiensten 230.000.
Electrificatie der Pro
vincie 520 000,
Gezondheidsd.. school v.
vroedvrouwen enz. 1.050.000.
Kerk en praalgebouwen 107.549,
Openb. onderwijs, tech
nisch onderricht, we
tenschap en kunst 4 4.062 800,
Dandbouw 474.874,-
Maatschappelijke wer
ken en instellingen v.
vooruitzicht 3.431.655,
Totaal der uitgaven der
Provincie 34.150.497,41
Dit deze cijfers kan men dus oor-
deelen van welk overwegend belang
het is voor de Provincie een goed be
stuur te hebben, opdat de provinciale
gelden goed zouden gebezigd worden.
Uit bovenstaande kan er ook opge
maakt worden, dat ons provinciaal be
stuur, het algemeen welzijn der Pro
vincie steeds voor oogen heeft op ge
bied der wegenis, op gebied van volks
ontwikkeling, volksopbeuring en
maatschappelijken welstand, enz
Iemand die wil beknibbelen, kan al
tijd iets vinden, niets is er immers vol
maakt; maar er dient aanhoudend ge
streefd te worden tot het welzijn on
zer geheele bevolking.
Als de ziel van 't lichaam scheidt. De
geleerden nu komen niet overeen om het
oogenblik \an dat scheiden te bepalen.
Het eenige zeker teeken dat de dood inge
treden is, is het ontbinden van 't lichaam.
Na hetgeen wij gemeenlijk noemen het
geven van den laatsten snik, of het uit
blazen van den laatsten adem, zijn er in
't lichaam geene gewaarwordingen van de
zintuigen meer te bespeuren, maar, ge
durende eene tijdsp nne van twee uren,
kan men nog bij middel van electrieke
stroomen bewegingen, onder ander het
openen der oogen verwekken. Men kan
ook bestatigen dat de nagels der vingeren
en de haren van den baard wat groeien.
Dus in 't lichaam is nog aanwezig een
zeker leven. Wat men, met zekerheid, niet
kan bepalen is, of dat leven beheerscht is
door de zielIndien ja, dan is de ziel nog
niet gescheiden van 't lichaam en de
me sch is werkelijk niet dood.
Daarom, als een mensch schielijk
sterft of verongelukt, zonder bjgevolg
de HH. Sakramenten ontvangen te heb
ben, aanstonds eenen priester verwitti
gen, omdat hij nog eenen geruimen tijd
na de zoo genoemden dood, de H. Olie,
op voorwaarde, toe dienen mag en
moet.
118 000
957.393.59 j
GROOT ST-MAERTENSFEEST
op II November 1928, om 4l/2 uur in de
fees'zaal van 't Christen Werker verbond,
St-Jacobstraat, 30, Yper.
Op Zondag 18 November, om 6 uur en
.Maandag 19, om 8 uur, Groot Tooneel-
feest door KUNST ADEDT Men
zal opvoeren het familiedrama
en het onovertrefbaar blijspel
Kaarten Voorbehouden 4 fr. Niet
voorbehouden 2 fr 50, van nu af te beko
men in de Coöperatieve Winkels Elver-
dinghestraat, 4 Zonrebekesteenweg, 11
en in 't Christen Volkshuis, Sint Jacob-
s'raat, 30.
Tusschen de bedrijven Radio-Concert
Groot Tooneelfeest gegeven door de
ifdeeling van 't Christen Werkersver-
bond: DE DENTEMEISJES
Op Zondag 25 November om 5 uur en
op Maandag 26 November om 7 uur in
de feestzaal van 't Christen A'olkshuis,
men zal opvoeren het sociaal drama
en als kluchtspel
als bijnummer
Vrijen ingang voor al onze huisgezinnen
Vior wie geen lid is algemeene
ingangsprijs 's Zondags 1 fr. 's Maan
dags 2 fr.
Abonneert u op
Een velolantaarn wel gekleurd,
moet groen licht geven rechts, rood
links en wit vóóren. Dit is gesteund
op de vieren of lichten der sche
pen. Als ge 's nachts op zee een groen
licht ontwaart, 't is een schip, dat
uwen weg dweerscht, met den rech
terkant of stuurboord naar u ont
waart ge een rood licht, 't :s een schip
dat uwen weg dweerscht met den lin
kerkant of bakboord naar uontwaart
ge een wit licht, dat van den vóór-
mast, tusschen groen en rood het
schip komt op u toe en ge moet rechts
afsteken, zoodat uw rood licht van
links zal varen nevens het rood licht
van het kruisende vaartuig. Dit laatste
kleurspel dient ook, om aan de sche
pen den ingang der haven te wijzen.
De vuurtoren, op 't vastland, is wit
licht; van de twee hoofden der in
gangsgeul, voor iemand die van zee
komt, dit van rechts is voorzien van
een groenen lanteern en dit van links
van een rooden. Het vaartuig nu, dat
wil binnenloopen, moet zoo danig
zwenken, dat het het wit licht van den
vuurtoren ontwaart tusschen groen en
rooddan mag het doorstoomen 't is
zeker van de geul te passen.
In Congo zijn er nu 1 millioen
Katholieken, 150.000 leerlingen in de
patersscholen, 1.531 missionarissen,
d.i. priesters, broeders en zusters, 14
zwarte priesters en misschien wel
haast een zwarte bisschop. Als Mgr
Roelens, van Ardoye, in de jaren 1890
in Congo aanlandde, hij kwam daar
aan als ondergeschikte. Toen hij aan
zijne oversten het gedacht opperde
van een schole te openen, antwoordde
men hemNooit zult gij aan de
zwarten meer kunnen aanleeren of
patatten planten». Bisschop genoemd
hernam hij zijn eerste gedacht, richtte
lagere scholen in, waar de paters-on
derwijs gaven, later eene noormaal
schole, eindelijk een seminarie, Zijn
voorbeeld wierd gevolgd door andere
kloosterorden en ziet waar men nu
gekomen is! Wie weet of binnen
eenige eeuwen, beschaafde negers niet
zullen moeten naar Europa komen, om
■ons eigen volk, dat aan 't verwilderen
is, door kleederendracht, wilde dansen
en neigingen, opnieuw te beschaven.
Zalig degenen die vervolging
lijden voor de Rechtveerdigheid. In
Mexico. Een priester, met name
Reyes, omdat hij mis gelezen had in
een privaat huis, wat verboden is door
de wet vansocialen die tegen den gods
dienst niet zijn, wierd een voet boven
den grond gehangen, dan met sabels
en bayonnetten veelvuldige maar niet
doodelijke wonden toegebracht, na
drie dagen de voeten begoten met ga-
zoline en in brand gestoken Hij wierd
eene levende toorts en als hij, de koor
de afgebrand, ten gronde viel, wierd
hij afgemaakt. -Omdat Pater Parcia,
een stervende de absolutie gegeven
had, houwdè men hem eerst het hand
af en rekewijs daarna de neus. de
tong, de ooren.
Den 25 October 1.1. vierde de
Koningin van Spanje haar 42e verjaar
dag. In de kapel van 't paleis, wierd
eene mis gecelebreerd en de Koningin
deed offerande van 42+1=43 goud
stukken. Haar zoon Gonzalo, was dien
dag 14 jaar en deze offerde 14+1 15
stukken.
De Kathedraal van Doornijk is
tweevoudig van bouwtrant. De beu
ken, van de XI eeuw, zijn romaansch,
de choor van lateren tijd is gothiek.
Het dak van het oudste gedeelte wierd
door brand erg beschadigd Gelukkig
is er niets binnen de kerk vernietigd.
Weenen, hoofdstad van Oosten
rijk, is socialistisch. In de openbare
■scholen vóór den oorlog waren er on
geveer 100 leerlingen godsdienst
loos d.i. noch katholiek, noch prote
stant. noch jood. In 1918-T9, op veel
minder schoolbevolking waren er 62;
in 1927 waren er reeds 4 163 en nu
6.148. De godsdienstloozen hadden
reeds beslist op 30 Mei 1929, dag der
groote H. Sacramentsprocessie, ook
stoetsgewijze de straten der stad te
l>ewandelen, als tegenbetooging Nu
hebben zij beslist dit gedacht te laten
varen, misschien omdat hunne laatste
hetoogiug, door het bijspringen van de
provincienbevolking. op een sisser uit
liep.
In St Pier re-de-Alesage, depar
tement van Isère. in 't Zuid-Oosten