K IE ZE R S
'S ZONDAGS
Provinciale Verkiezingen op 9 Juni 1929.
Bloemlezing uit de Pers.
51e Jaar. - Nummer 20.
30 Centiemen.
Zaterdag 18 Mei 1929.
Katholiek Weekblad van het Arrondissement Yper
Stemt alien voor de Kandidaten der Katholieke Lijst
der Burgers en Landbouwers.
Rond het
vervaischte dokument.
ijd IJpctscljc iloll>
ABONNEMENTPRIJS
1 Jaar 15 fr. 6 maanden 9 fr. 3 maanden 5 fr.
Men abonneert in alle Postkantoren en in het Opstelbureel.
ABONNEMENT VOOR 'T BUITENLAND:
25 frank. Op het Opstelbureel alleen te vragen.
BEHEER EN OPSTEL
io5, ZONNEBEKE STEENWEG, io5, YPER
Postcheckrekening 40.201
(j. casier)
waar op alle wekedagen alle inlichtingen te bekomen zijn
van 14 tot 16 uur.
AANKONDIGINGEN Prijs bij overeenkomst.
Alle Aankondigingen moeten tegen den WOENSDAG
ten laatste ingezonden worden.
Kleine berichten en nieuws ten laatste tegen den
WOENSDAG avond.
ZITDAGEN.
Dr BRUTSAERT, Kamerlid, is spre-
kelijk voor iedereen:
Te POPERINGHE, in zijn huis,
's morgens, den Maandag en Vrijdag.
Te YPER, den le en 3e Zaterdag der
maand, van 9 y2 tot 12 uur, in den
Katholieken Kring.
Te WERVICK, den 2' Zaterdag der
maand, van 9 y2 tot 12 uur, in Het
Kapitel
Stemt voor de Katholieke Kandidaten die streven voor:
EERBIED VOOR DEN GODSDIENST,
DE SOCIALE VREDE IN 'T LAND,
DE GELIJKHEID VAN RECHTEN TUSSCHEN VLAMINGEN EN
WALEN,
VERMINDERING VAN LASTEN,
DE VEREENVOUDIGING DER TAKSEN EN FISCALE ZEGELS.
STEMT ALLEN voor de KATHOLIEKE LIJST
onder Nr O der Burgers en Landbouwers
Arrondissement YPER-POPERINGHE Arrondissement KORTR1JK-YPER
KAMER SENAAT
WERKELIJKE KANDIDATEN
Hendrik Brutsnert,
uittredend Volksvertegenwoor
diger, Geneesheer en Gemeen
teraadslid te Poperinghe
Hubert Van Elslande,
Landbouwer te Wervick.
Robert Lepoutre,
Provinciaal Raadslid Schepen
te Waasten.
i
PLAATSVERVANGERS
Ernest Iweins d'Eeckhoutte,
Oud-Strijder te Brielcn.
Emiel Desmytter,
Landbouwer Gemeenteraads
lid te Poperinghe.
Boudewijn Lietaert,
Landbouwer te Poelcapelle.
WERKELIJKE KANDIDATEN
Gilbert Mullie,
uittredend Senator, Landbouwer
en Veearts te Dottenijs,
G. Bruneel de Montpellier,
gewezen Senator te Ivemniel.
Albert Cappelle,
Nijveraar, Gemeenteraadslid te
Meenen.
Rudolf Demyttenaere,.
Landbouwer en Handelaar te
Gheluwe.
PLAATSVERVANGERS
Cyriel Lemahieu,
Landbouwer Schepen te Yper.
Jan Pollet,
Brouwer Provinciaal Raadslid
te Moescroen.
Henri Debrabandere,
Landbouwer, Provinciaal Raads
lid Burgemeester, Desselghem.
Joseph Van der Mersch,
Advokaat-Pleitbezorger te Yper.
-«O»-
A.. DISTRICT YPER-
WERVICK-PASSCHENDAELE
B. - DISTRICT POPERINGHE-
ROUSBRUGGE-MEESSEN.
Karei Bostyn, landbouwer en 1. Robert Lepoutre, uittr. provinci-
schepen, Zillebeke. aalraadslid en schepen, Waasten.
2. Valere Seys, nijveraar en gewe- j 2. Wilfried Van Eecke, notaris. Po
zen gemeenteraadslid, Yper. j peringhe.
3. Alphonse Talpe, lanbouwer, Ghe-3. Georges Dejonghe, Burgemeester
luwe.
4. Robert Dumortier, brouwer. Ko
men.
5. Remi Pecceu, landbouwer en bur
gemeester, Zuidschote.
en landbouwer, Watou.
De Zondag is een zonnedag, een dag
van de zon, niet van de vergoodde of
verafgoodde zon van de oude tijden,
maar van onze zon den Christus, God,
die bet licht is en de warmte van ons
leven. Wij christenen, wij wijden Hem
dien dag toe gelijk onze heidensche voor
vaderen dien dag toewijdden aan den
zonnegod. Wij hebben er dus al iets be
ters op gevonden. Wij vieren hem ook
nog ter indachtigheid aan den rustedag
die God heeft schijnen te willen nemen
na de zesdaagsche schepping, niet dat
God vermoeid was van het scheppen,
maar omdat Hij wilde aan de menschen
toonen dat ze zes dagen mogen werken
maar dat ze den zevenden dag het li
chaam van menschen en dieren moesten
laten rust genieten. De dag door God
aangewezen was de Sabbat of de Zater
dag en 't is onder de Joden en een tijd
lang onder de christenen de Sabbat ge
bleven. Maar dan hebben de Oversten
der H. Kerk den Sabbatdag veranderd in
den Zondag ter herinnering aan de ver
rijzenis van Christus die des Zondags
morgens plaats nam en aan de nederda-
ling van den H. Geest over de apostelen
die ook op eenen Zondag, den Zondag
van Pinksteren geschiedde. En 't is se
dertdien den Zondag gebleven.
Dat is nu een beetje les in den cate
chismus en 'k zal nog een beetje alzoo
voortdoen tot spijt van die 't benijdt.
We moeten den Zondag vieren, den
Zondag en alle andere geboden feestda
gen, op twee manieren of liever met iets
te doen en iets te laten. Wat moeten wij
doen ons begeven tot godsdienstigheid;
en wat moeten wij laten alle slavelijke
ambachten en werken.
Het eene gebod is hier de reden van
't andere wij moeten ophouden van
werken om ons te kunnen begeven tot
godsdienstigheid. Wie den heelen dag
werkt kan onmogelijk naar de mis, naar
't lof en 't sermoen gaan. Het eene belet
het andere.
Wij moeten dus eerst en vooral ons
lichaam laten rusten. Daarom worden
alleen slavelijke werken of de ambachten
verboden te weten zulke werken die
vroeger door de slaven verricht werden,
vandaar den naam slafelijk. Men kan ze
gemakkelijk hieraan herkennen, dat het
lichaam er meer deel aan heeft dan de
geest. De andere werken waarin de geest
de bovenhand heeft zijn vrije werken en
werden vroegertijd verricht door de vrije
menschen. Tot de eerste soort behoorcn
timmeren, smeden, metsen, bakken enz.,
tot de tweede: lezen, schrijven, studee-
ren, teekenen.
Dat gebod of liever dat verbod werd
vroeger door de Joden zeer streng on
derhouden, wij lezen in den bijbei van
eenen -man die met den dood gestraft
werd omdat hij op den Sabbat hout ging
rapen en we zien of liever we hooren in
't nieuw Testament de ouderen des volks
de Farizeeën en de schriftgeleerden er
een verwijtsel van maken tegen den Za
ligmaker dat hij het aandurit den Sabbat
te schenden met te genezen op dien dag.
Christus antwoordt hun ook gevat met te
zeggen dat men op den Sabbat mag goed
doen en dat er voor God geen Sabbat
bestaat. God is de heer ook van den Sab
bat en dat als uw huis brandt op eenen
Sabbat gij 't niet moet laten branden tot
's a derendaags eer gij het bluscht. Maar
de Joden zouden geen stroo van den
grond geraapt hebben op den Sabbat, j
Dit verbod wordt nu nog zeer streijg
onderhouden in fanatiek protestantsclje
landen zooals bijvoorbeeld in 't Noorden
van Schotland. Dat is geen rusten meer
dat is de dood Als ge ievers zijt op 'nqn
Zondag ge moet er blijven om de goede
reden dat ge er niet weg kunt, er rijden
geen treinen, er wordt niet alleenlijk niet
gewerkt, maar ook niet gekookt, niet ge
speeld, geen spel van den grond geraapt,
't Is om erbij 't water te krijgen van de
doodelijke verveling als men zoo onvoor
ziens op 'nen Zondag aangeland komt in
een van die presbyteriaansche dorpen.
In onze landen tot voor den oorlog
werd dit goddelijk en kerkelijk gebod
nog goed onderhouden. De menschen
meenden, en met recht, dat zondagwerk
verarmt en niet kan gezegend zijn. Maar
met den oorlog heeit dit voorschrift met
zooveel andere een gevoelige knak ge
kregen. Onze landsche bevolking is ge
vlucht naar den franschen gevoJtairiaans-
seerden buiten, daar hebben ze 't slecht
voorbeeld gezien en voorbeelden trekken!
Zeg gij nu maar dat men 's Zondags niet
moet en niet mag werken, 't Zijn woorden
in den wind. Ze zullen eromme doen en
den Maandag drinken en den Zondag
werken. Menigeen die geheel de week
gewrocht heeft in de Noord-fransche fa
brieken komt den Zaterdag thuis en be
boert zijn loopken land bachten zijn huis
op den Zondag, 'k En kan niet anders,
zegt hij, jammaar vroeger kon men ook
niet anders en men wrocht niet des Zon
dags of liever men kon vroeger anders
omdat de menschen zoo niet bezeten
waren met den duivel van het geld.
Het tweede wat men moet doen is zich
begeven tot godsdienstigheid. Hier is het
al even treurig mede gesteld. Er zijn God
dank nog menschen en vele menschen jdie
't weten en die 't beoefenen dat nten
's Zondags naar de mis moet gaan, een
geheele mis hooren, dat men ook dient, in
sermoenen, vespers, "lóf of'andere kerke
lijke diensten tegenwoordig te zijn. In
stad gaan de menschen nog naar 't lof
de vespers zijn geheel uit de mode en de
mode heerscht ontegensprekelijk. Op den
buiten gaan de lieden nog naar vespers
en lof. De doodsvijand van het zondag-
vieren is het sport. Alle zondagen mor
gen en namiddag, zijn ingenomen door
sport. Men moet al vroeg weg met het
traditioneel valiesje naar den trein voor
een football-match hier of ginder en men
geeft de mis eraan 's namiddags 't zelfde
liedje, match alhier en match aldaar en
het jong element wordt al stillekens of
liever geweldig met 'n keer van de kerk
en de goddelijke diensten verwijderd, er
aan ontwend. Ik heb in mijn gebuurte
eene kerk en een football-pleinEiken
Zondag hoor ik het vergeefsch geklaag
der klokken op de ijdele lucht, de kerk
blijft ledig en eiken Zondag ook hoor ik
bij duizenden stemmen van op het plein
roepen, schreeuwen en tieren, somtijds
lijk een oorkaan, somtijds lijk wilde die
ren altijd al even wild en onbeschaafd.
Neen op een footballpiein leert men niet
wat men in de kerk zou kunnen ieeren.
De godsdienst heeft plaats gemaakt voor
het heidensch spel op zijne beurt zal het
spel plaatse maken voor wildemans bal
dadigheid.
Ik ben niet van zin een filippique te
schrijven tegen het sport. Dat is reeds
zoo dikwijls gedaan geweest en zonder
eenige winst. De tijden zijn nu eenmaal
heidensch, de wind waait uit het hei
densch gat. Maar 't moest mij van het
hart hoe jammer het is voor een volk dat
zijn godsdienst verlaat om het spel aan te
hangen. Dat deed het oude Rome ook en
wat blijft er nog over van het oude Rome
met al zijne machten grootheid. De gods
dienst integendeel zal en moet blijven
bestaan is 't hier niet 't zal eiders zijn
maar wee ons als 't moet elders zijn.
De Frantparlij en de Eoersn.
Aan het kiesblad van de Christen
Volkspartij van het arrondissement Brus
sel ontleenen we nog wat volgt
Wat de Fronters deden voor de Boeren?
Net zooveel als de liberalen en de
socialisten samen glad niets
Nochtans zijn ook zij tuk op boeren-
steminen.
Dat zij niets deden voor de boeren,
moet zelfs Bert D'Haese een hunner
groote leiders bekennen. Lezen wij
immers niet in De West-Viaming het
orgaan der West-Vlaamsche nationalisten,
van de hand van Bert D'Haese zelf, wat
volgt
Ons voik is te veel onzelfstandig. De
boer. die zijn stoffelijke belangen in den
Belgischen Boerenbond verdedigt vindt,
volgt ook op politiek gebied de leiders
van den Belgischen Boerenbond. En ten
slotte heeft bij gelijk, want zoo wij geen
belang gaan stellen in de piantaardappe-
ien en in de chemiek, die voor onze
boeren belang hebben, is 't een bewijs,
dat wij nog geen volledige nationalisten
zijn
Het goede voornemen is er Maar
brengen zij het ten uitvoer Dat is wat
anders Inderdaad.
In Mei 1927, in Juni 1928 en in Maart
1929, stemden zij met groot gebaar (der
gelijke oppositie voeren is toch zoo ge
makkelijk) tegen de begrooting van
Landbouw. Nog beter die heeren ge
troosten zich nog niet eens de moeite naar
de Kamerzitting te komen als de begroo
ting van Landbouw ter sprake is, immers
bij de stemming der begrooting 1929, was
alleen Van Opdenbosch aanwezig.
In zake pacht, liepen ze steeds in het
gareel der socialisten... en toen het op
een eindbeslissing aankwam, draaiden ze
eens links, draaiden ze eens rechts, wis
ten ten slotte niet wat doen... en onthiel
den zich
Zoo stellen de dragers van het zooge
zegde monopolie der Vlaamschgezindheid
zich steeds tegen al wat de Vlaamsche
boeren verlangen en nuttig kan zijn uit
groote liefde voor...
Uit de rede van Kam. Huysmans.
«Het Laatste Nieuws» drukt verder
een paar extracten uit Huysmans rede te
Amsterdam, die typisch mogen heeten
Het blijkt, dat Camiel Huysmans, in
zijn moedige en merkwaardige rede te
Amsterdam, gezegd heeftde Vlamingen
zijn sterk genoeg, om alleen hun rechten
te bevechten, en zoo ze dit nog niet vol
ledig bekomen hebben, is het omdat ze
te dom zijn.
't Is hard, maar is het daarom onver
diend
Waar ze willen, zijn de Vlamingen
meerderheid en kunnen zij doorgaans
hun volle recht bekomen, mits krachtda
dig stand te houden en dat recht onver
rninkt op te eischen.
Wat gebeurt er echter gewoonlijk
Bij een eersten tegenstand of tegen
slag trekken eenige ontmoedigden zich
terug, anderen gaan met meer lawaai
buiten... en er zijn aanstonds eenige ak-
tivistische troebelwatervisschers te vin
den om, onderden deknaam «Vlaamsch»,
een nieuw organisme in 't leven te roe
pen, waar de brave Vlamingen zullen
mogen braaf» medeloopen, maar waar
extrimisten het hooge woord zullen voe
ren en alles geniepig uitspelen tot het
bereiken van hun onzuiver politiek doel.
Enkele voorbeelden zijn kenschet
send.
Het Vlaamsche Fonds voor weten
schappelijke Lezingen is per slot van
rekening gebleken een extremistisch ce-
nakeltje, dat per uitnoodiging en met een
wetenschappelijk kleurtje, professoren
van over den Moerdijk laat optreden, die
hier ook politieke voordrachten komen
houden. Uitslag voor Vlaanderen, in kul-
tureel opzichtnul. -
Wat al hoop werd er van Vlaamsche
zijde niet in den Vlaamschen Oud-Strij-
dersbondgesteld Het is uitgeloopen, na
verwijdering van alle gematigden uit het
bestuur, op een kwijnend organisme,
waar een Ward Hermans het hooge
woord had, en waarvan de vaandels bij
voorkeur opgeroenen werden om te die
nen voor een Borms-huide of het opluis
teren van den eenen of anderen politieken
optocht.
En wat het Vlaamsch Kruis be
treft, is het niet spoedig gebleken, waarop
sommigen het willen doen uitloopen
Voor veertien dagen werd er, met muziek
aan het hoofd, te Grembergen hulp ge
bracht! Waarom muziek bij dat «hulpbe
toon was, werd weldra klaar: het gold
eenvoudig een politieke propaganda,
want uit de meeste pakjes kwamen brief
jes te voorschijn met de woorden: «Vlaam
sche menschen stemmen alleen voor de
Vlaamsche Nationalisten» of, nog mooier,
Weg met België Zeker} het bestuur
van het Vlaamsche Kruis heeft deze prak
tijken verloochend, maar wij verklaren,
dat zij tot den wortel dienen uitgeroeid.
MASKER AF
Onder dien titel komt een vlug
schrift te verschijnen, dat het hand-
teeken draagt van de heeren J. Coelst,
schepene te Brussel: L. Coenen. nota
ris. provinciaal raadslidJ. Decort,
advokaatL. Feuillien, volksvertegen
woordiger Fr. Mertens. advokaat,
oorlogsverminkte: Taymans, provin
ciaal raadslid. In dit vlugschrift wordt
de fotografie gegeven van een aantal
stukken, wier echtheid boven allen
twijfel verheven is.
Ziehier wat zij dientengevolge aan
het Vlaamsche volk melden.
Aan het Vlaamsche Volk
Om u te misleiden, wordt gezegd en
geschreven dat de aktivisten van den
Raad van Vlaanderen gestraft werden
aileen omdat zij tijdens de bezetting,
het Vlaamsche volk liefhadden en wil
den ontvoogden.
Dit is schromelijk gelogen; en daar
van hebben wij gelukkiglijk de
onweerlegbare bewijzen in handen.
Al de papieren van den Raad van
Vlaanderen, daags voor den wapenstil
stand, naar Leipzig in Duitschland ge
voerd, werden daar door een Belg ont
dekt, afgekocht en heimelijk naar
Belgie teruggezonden: 18 volle kisten.
Uit dien ontzaglijken hoop hebben
wij, om u zoo bondig mogelijk voor te
lichten, enkele stukken uitgeknipt.
Deze toonen aan, klaar als de zon:
1. - Dat de aktivisten geen idealisten
waren, doch verraders, betaald door
den overweldiger om ons volk te ver-
koopen
2. - Dat de aktivisten. in plaats van
de onafhankelijkheid van Vlaanderen
te bewerken, van ons land een soort
Duitsche kolonie en van ons Duhsche
slaven wilden maken.
3. - Dat, door het verraad der akti
visten, de Duitschers de stellingen on
zer soldaten kenden, wat aan duizen
den onzer Vlaamsche jongens het le
ven kostte.
4. - Dat Borms, de leider der akti
visten, vlakaf weigerde aan de Duit
schers te vragen om een einde te ma
ken met het wegvoeren onzer werk
lieden, daar, naar hij zegde, de vijand,
om te overwinnen, over al zijn voik op
het slagveld beschikken moest.
5. - Dat de aktivisten, die zich als
christene menschen durven uitgeven,
niet aarzelden in hun waanzin e n
prins der H. Kerk (Kardinaal Mercier)
aan te klagen en dezes inhechtenisne
ming door de Duitschers te eischen.
Wij, ondergeteekenden. Vlamingen,
die onzen stam liefhebben, wij ver
panden ons eerewoord en verklaren
plechtig de stukken, waarvan hier
spraak is, met eigen oogen gezien en
eigen handen getast te hebben.
Wij staan borg voor de echtheid er
van.
Aan hem, die zou beweren het te
gendeel te kunnen bewijzen, zéggen
wij: De rechtbanken zijn daar:
Klaag ons aan! Wij zijn uw man.
(Volgens de handteekens van de
hooger genoemde heeren.)
«o»—
Er mag hoegenaamd en in geweten
niet gestemd worden noch voor de
communisten.1 noch voor de socialis
ten, noch noch voor de liberalen, noch
voor Viaamsefre"- Naticmalisten. - Aan
deze laatste herinneren wij de diep
zinnige woorden, die wijlen Lodewijk
Dosfel destijds in het vlaamsche land
aan de Katholieke Vlaamsche Natio
nalisten richtte
In den katholieken Vlaamschen
Nationalist, kunnen misschien wel
hooggeleerde menschen onderschei
ding maken tusschen den katholiek en
den nationalist, maar in werkelijkheid
is dat al maar één mensch, één per
soon. Hij heeft maar eene ziel, maar
een wil, maar een stembriefje, zijn be
slissing is ondeelbaar en moet geleid
worden door de sterkste beweegreden.
In katholiek opzicht staat de katho
lieke partij, alles samengenomen, dich
ter bij het katholicisme dan om het
even welk andere. Dat moet den door
slag geven, hoe ook het hart daarbij
bloeden mocht, wat een zwaar en pijn
lijk offer het ook is niet te stemmen
voor een partij die in godsdienstig op-
zich niet bepaald vijandig is en in
Vlaamsch Nationalistisch opzicht een
voldoender programma heeft.. Een
katholiek moet toch het offer gewoon
zijn aan het eenig-noodzakelijke.
Verplicht de eerlijkheid niet. ten
andere, te erkennen dat ouder de 3
groote partijen, de katholieken die
het minst ver verwijderd staat van
het roomsch ideaal ook in Vlaamsch
nationaal opzicht alhoewel hoege
naamd niet voldoende de minsc
slechte is, zoodat iedere betrekkelijke
evenredige versterking van hare te
genpartijen ook in Vlaamsch opzicht
nadeelig worden zou.
Wij geven deze woorden, geschre
ven door iemand (Lodewijk Dosfel)
die boven alle verdenking staat, ter
overweging aan de Katholieke laam-
sche Nationalisten, die nog nuchter
kunnen denken.
HH. HW. DE BISSCHOPPEN
EN HET VL. NATIONALISME.
Uit het Nieuwsblad van 't Kanton
Eters knippen we wat volgt
Ongeveer vier jaar geleden hebben
de Belgische Bisschoppen 't Vlaamsch
Nationalisme veroordeeld. Sedertdien
zijn er drie nieuwe Bisschoppen in
Vlaamsch België gekomen.
Welnu, op Woensdag 1 Al eiin de
vergadering der ZZ. EE. HH. Dekens
van het bisdom, zegde Z. Eminentie
de Kardinaal dat al de tegenwoordige
Bisschoppen van Vlaamsch België
even volstrekt en heslist het Vlaamsch
Nationalisme veroordeelen. Veroor
deeling die verplicht in geweten
De Vlaamsche Nationalisten, zegde
nog Z. Eminentie, zijn revolutionnair
en gaan als dusdanig mede met de
communisten.
Verder voegde Z. Eminentie er aan
toe dat de Vlaamsche Nationalisten op
denzelfden weg opgaan als de aankle-
vers der Fransche Actie (Action fran-
cjaise) in Frankrijk, die ook het gezag
der kerkelijke Overheid miskennen.
En wat is er gevolgd in Frankrijk?
HANDELAARS
vraagt eene aankondiging in
«HET YPERSCHE VOLK
Rome heeft die ongelukkige en ver
steende verdwaalden op zijn strengst
veroordeeld.
Zij die gewoonlijk het dagblad
L'Action franqaise lezen en niet
tegenstaande verwittiging er op ge
abonneerd blijven, mogen in den
biechtstoel niet ontslagen worden van
hunne zonden. Zij moeten aanzien
worden als openbare zondaars en als
dusdanig moet hun, zelfs in het open
baar. de H. Communie geweigerd
worden. Zelfs moet zoo worden ge
handeld met degenen die openlijk of
in het geheim de Act. franc;, onder
steunen.
Wij kunnen dit verder aanvullen
met wat volgt: Z. Em. heeft drie re
denen gegeven waarom de katholie
ken tot het Vlaamsch-nationaiisme
niet mogen toetreden: 1° het revolu
tionnair karakter van de Vlaamsch-
nationalisten, dat het burgerlijk en
kerkelijk gezag miskent2° de hou
ding van de VI. nationalisten tegen
over cle groote sociale instellingen
(tegenover Christen Werkersvèrbond,
Boerenbond, en dergl.) 3" het samen
gaan met vijanden van den godsdienst
op een onduidelijk afgelijnd pro
gramma.
«o»
BORMS TE THIELT.
Donderdag voormiddag 9n dezer
kwam Borms alhier spreken in het
Vlaamsch Huis. Dat hij echter door
de Thielenaren goed ontvangen werd,
zal wel niemand durven bekennen.
Toen hij rond 12 uur het Vlaamsch
Huis wilde verlaten, werd hij op ge-
jouw en gefluit onthaald door tegen-
betoogers. De markt zag zwart van
volk. Er werd geroepen: Weg met
Borms, weg den landverrader, clen la
faard en andere lieftalligheden. Bij
zonder de opgeëischten en de socia
listen namen een dreigende houding
aan. De gendarmeriebrigaden van
Rousselaere, Oostende, Gent, An.de-
naerde, enz. waren geconsigneerd.
Daar de toestand dreigend werd, gre
pen de agenten en de gendarmen in.
Vuist- en stokslagen werden gewis
seld, hoeden afgeslagen en een ft'uit-
jesmuziek ging op dat het een aard
had. Volksvertegenwoordiger Van
Severen moest als een hazewind de
vlucht nemen. Dank de bescherming
der gendarmen geraakte hij er heel
huids van af. Onder bescherming der
nationalisten geraakte Borms in een
auto en kon vertrekken, onder een
oorverdoovend gehuil. Nevens het
Vlaamsch Huis, aan den gevel v'an het
Hotel l'Esperance, hing een groot
doek waarop in vette letters gedrukt
stond Eeve België, Weg met
BormSOp den voorgevel van het
Vlaamsch Huis, hing als kontrast,
Leve Borms, 83.000 stemmen
Op het oogenblik dat Borms weg
reed, speelden eenige muziekanten
van de harmonie Het Christen
Volkshuisdat ter gelegenheid van
Rerum Novarum een koncert gaf
op den stadskiosk, de Brabancon-
ne». welke door een groot getal be-
toogers werd medegezongen. De gen
darmen te paard, vreezende voor ver
dere onlusten, veegden de .Markt
plaats schoon. Gansch den dag door
bleef er in de anders zoo rustige
stede, groote beroering heerschen.
THIELT.
De vlaamsche Nationalisten of
fronters hadden nog niet genoeg ge
leerd bij de komste van BormsZij
moesten nog de vlag inhuldigen van
hun fronters-muziek. Zij hadden al
hunne partijgangers van de streeke
uitgenoodigdArmzalige stoet De
vlaamsche (zoogezegde) harmonie
van Thielt en Ardoye. telden samen
vijf en veertig spelende leden! Zestig
eereleden gansch West-Vlaanderen
vertegenwoordigende, vormden den
ganschen stoet! Geen enkele viae in
de gansche stadZe worden be
schaamd Ze verliezen veld op alle
manier! De Fronters hebben hier uit
gediend. Ze worden hier ter stede
overal misprezen en belachen. En de
einduitslag zal wezen Alle ware ka
tholieken stemmen voor de katholieke
lijsten.
«o»
WARD HERMANS UITGEJOUWD
te Heyst-op-den-Berg.
De luitenant van Borms, Ward Her
mans. befaamd geraakt door cle val-
sche dokumenten van Utrecht, moest,
samen met een genaamden De Rid
der, eene kiesmeeting voor de Vlaam
sche Nationalisten, te Heyst-op-den-
Berg houden. De zaal was vol volk,
doch in overgroote meerderheid oud
strijders. oorlogsinvalieden, oud-poli
tieke gevangenen en weggevoerden.
Aan Ward Hermans werden harde
waarheden gezegd. Men heeft hem
duchtig uitgejouwd, en hij moest de
zaal verlaten. En hier was het de
eigen bevolking die eens te meer al
haren walg voor de voortzetters van
het activism uitdrukte.
-«o»-
