Triomf! Triomf!
DIOGENES
Eerlijke Strijd
QÜeet ge cuot
51e Jaar. - Nummer 26.
30 Centiemen.
Zaterdag 29 Juni 1929.
Katholiek Weekblad van het Arrondissement Yper
(j- casier)
HA DE STEMMING
Voor uw8 Geldplaatsingen wendt U in volle vertrouwen tot de
Bijbank YPER, Groote IVlarkt, 9. Tel. 304-334
Filiaal der Groep Handelsbank - Fondsenbank - Noordstar.
Kapitaal-Concentraties 300 Millioen.
Brussel, Gent, Antwerpen, Kortrijk, Brugge, Oostende,
Thielt, Iseghem, Lichtervelde, Poperinghe, Wervik,
Komen, Yper
Voorwaarden voor de Zicht-en Termijnrekeningen
Zicht alle dagen beschikbaar 3 °/0
Veertiendaagsche Rekening 4.50
Spaarkas Zicht 5 °/0
Kasbons aan toonder op 3 maanden (vooraf betaalb.) 4% netto
6 maanden id. 4.50°/o netto
1 jaar id. 5 °/0 netto
OBLIGATIEN op 5 JAAR aan drager 6 NETTO.
Rente betaalbaar met zesmaandelijksche Koepons.
BEURS - BANK - WISSEL
j-Iet VpeP5(jhe Ooll^
i I
ABONNEMENTPRIJS
1 Jaar 15 fr. 6 maanden 9 ff. 3 maanden 5 £r.
Men abonneert in alle Postkantoren en in het Opstelbureel.
ABONNEMENT VOOR 'T BUITENLAND:
25 frank. Op het Opstelbureel alleen te vragen.
BEHEER EN OPSTEL r
io5, ZONNEBEKE STEENWEG, io5, YPER
Postcheckrekening 40.201
waar op alle wekedagen alle inli.-htingen te bekomen zijn
van 14 tot 16 uur.
AANKONDIGINGEN Prijs bij overeenkomst.
Alle Aankondigingen moeten tegen den WOENSDAG
ten laatste ingezonden worden.
Kleine berichten en nieuws ten laatste tegen den
WOENSDAG avond.
ZITDAGEN.
Dr BRUTSAERT, Kamerlid, is spre-
kelijk voor iedereen:
Te POPERINGHE, in zijn huis,
's morgens, den Maandag en Vrijdag.
Te YPER, den le en 3C Zaterdag der
maand, van 9 J4 tot 12 uur, in den
Katholieken Kring.
Te WERVICK, den 2e Zaterdag der
maand, van 9 tot 12 uur, in Het
Kapitel
HANDELAARS
vraagt eene aankondiging in
«HET YPERSCHE VOLK
KATHOLIEKE VEREENIGING
van het
Arrondissement Yper.
i)e Katholieke Vereeniging van het
A: sement Yper, heeft in den
Katholieken Kring een inlichtingsbu
reel ingericht. Dit bureel is open eiken
Zaterdag morgen van 8.30 tot 12 nur.
Iedereen is welgekomen. Wij nemen
<le gelegenheid waar om aan elkeen te
herinneren, dat de Heer Volksverte
genwoordiger Brutsaert, den In en
3n Zaterdag van elke maand, zich ter
beschikking stelt van al deze die hem
willen raadplegen, in den Katholieken
Kring, van 9.3Ö tot 12 uur.
SS. PIETER a PU
Te Rome, op de helling van den Capi-
toliums-heuvel, is het gevang Mamerti-
me. Wanneer daar voorbijkwam de stoet
der zegevierende veldheeren, die al onder
de zegebogen, waarvan er nu nog drie
bestaan, en langs den heiligen weg of
Via sacra, door het forum heen, naar't
Capitolium vooruitging, hield hij daar
stand. De overwonnen Koning, die
beladen met gouden ketens, den praal
wagen voorafging, op denwelken de ze
gevierende generaal stond, werd in het
gevang binnengebracht en daar verwurgd.
Na die halsrechting klom de stoet hooger
op en de zegevierende woonde in Jupi-
ters-tempelhet sacrificie bij, dat men
opdroeg als erkentenis voor de,n gewon
nen oorlog.
Midden dit gevang Mamertime was
eene ronde opening, langs waar men
Pieter en Pauwel nederliet in een soort
cilerrse, zonder uitgang op den buiten.
Dan legde men een zwaren steen op de
opening en de soldaten,hielden de wacht
in de bovenzaal,boven voormelden steen.
Dus aan ontvluchten viel er niet te den
ken en zoo handelde men met alle voor
name gevangenen. Gedurende zijn gevan
genschap, heeft St Pieter eenigen van
zijne wachten bekeerd en om ze te doo-
pen, deed hij eene bron ontstaan in dat
citerne-gevang. Hedendaags geeft die
bron nog steeds water en de bedevaar
ders, die het gevang, nu in heiligdom
veranderd, bezoeken, drinken met eerbied
van dat water.
Den 29 Juni werden Pieter en Pauwel
bovengehaald en geleid, de eerste naar
den heuvel, buiten de stad, Janiculo
en de tweede in de Casnpana Ro-
mana, op een klein uurken van het
tegenwoordig Rome. Op de Janicule
zoude Petrus gekruisigd worden. Uit
ootmoedigheid, om niet te sterven zoo
als zijn Meester, vroeg Petrus dat men
hem kruisigen zou, het hoofd omlaag...
hetgeen geschiedde.
Zoo is St Pieters-kruis, een latijnsch
kruis d. i. bestaande uit vier niet gelijke
deelen en het langste is van boven...
terwijl in 't Kruis van C. O. H. het lang
ste deel van onder is.
St Pieter stierf den schandalljken
kruisdood, den dood der slaven
Daar St Pauwel een edelman was...
t. w. als Burger van Rome hem werd
een edelen dood toegebracht, d. i. door
hei zweerd. St Pauwels hoofd werd
afgehakt, viel ten gronde, bonsde twee
maal op op de drie plaatsen, waar het
hoofd den grond genaakte, ontsprong er
eene bron. Die bronnen geven nu nog
water en de plaats dier marteling noeknt
men St Pauwels-drie-fonteinen.
Die plaats was moerassig en ongezond
en in deze laatste tijden hebben paters
trappisten, die het heiligdom verzorgen,
die streek gezoad gemaakt, met het plan
ten van eucalyptusboomen.Deze boomen,
d e honderd en meer meters kunnen be
reiken en die snel groeien, slorpen onge
hoord veel water op.
St Pieter werd begraven aan den voet
van den Vatikaan-heuvel en er boven
rijst nu op de grootste kerke van de
wereld, St Pieterskerk van Rome. St
Pauwel werd begraven, niet ver van de
stad en daar verheft zich nu de kerk ge
noemd St Pauwels-buiten de muren.
2r' De St Pietersgroep.
Zijne visschers-sloep. St Pie-
ters Borstbeeld, te midden der
12 Apostelen. Zijn graf, d. i.
St Pieters Kerk van Rome, ook
een zinnebeeld van de Christi-Kerk
en vooruitgetrokken door 25 kinde
ren, dragende de vaandelkleurenvan
25 verschillige volkeren.
Die Kinderen zingen het pausüjk-
lied Viva Pso Untiecimo,
Pad re nostra a Papa, al
rsostro arrsore iocon servi
i? coelo d. i. Leve Pius Elfde,
onze Vader en Paus dat de hemel
Hem aan onze liefde beware.
3" Ste Godelievens groep met verbeel
ding van 't putje en martelings
tuigen.
4° Ste Germana en hare herderinne-
kens.
5° Groep van O. L. Vr. van Lourdes.
6° Negen Engelen, gekleed volgens de
teekening van Pra Angelico,dragen
de elk eene der Reliquiën in de
kerke vereerd St Antonius, St Bla-
sius, St Gerardus, St Rochus, St
Pauwel, St Petrus, Ste Anna, St
Joseph, Ste Maria... en voorafgaan
de De Moeder van Smerten,dragen
de de relequi van 't Heilig Kruis.
7° Bloemenwerpsters en wierookers.
8° Het Allerheiligste, omringd van
Priesters en flambeeuwdragers.
Na de processie solenneel lof in de
Kerk veelstemmig gezang loflied Tu
es Petrus et super hanc petram cedificabo
ecclesiam meam Ge zijt Petrus of
steenrots en op die steenterts 2aTfk fifijnë
Kerk bouwen Pauslijk-lied
In geval van slecht weder, het lof in de
kerk ten 4 1/2 uur.
Socitté Anonyme
LE FILET NOUÉ
Rue du Chateau, Wervicq (Belgique).
Les Actionnaires de la Société sont con-
voqués a la 2e Assemblee Générale le
12 Juillet 1929.
ORDRE DU JOUR
Situation Financière,
Organisation de la Vcnte.
Aménagement du rnatériel.
Vandage 29 Juni, in St Pieterskerk
binnen Yper, gedurige aanbid
ding.— Morgen, Zondag, ten 4 1/2 u.
St Pieters-Processië, waarvan
de verschillige groepen de volgende zijn
1 De Turners.
Ik weet wel dat ik zou moeten zeg
gen na de verkiezing, om te algemeen
nederlandschen, maar de zaak in haar
eigen is al onaangenaam genoeg zon
der dat er nog taal of spraakkunstige
bezwaren bijkomen; eene stemmings-
periode is de onaangenaamste tijd dien
men beleven kan en wellicht ook de
onchristelijkste en de onVerstandig-
.ste. De menschen schijnen voor eenen
tijd geheel den kluts kwijt 't is alsof
ze nog steeds leerden om malkander in
brokken en in stukken te trekken: ze
verwijten en ze schelden op malkander
gelijk de razende duivels, ze liegen om
ter meest en elk beweert dat hij alleen
de waarheid zegt en dat al de andere
bedriegen. Er is geld uitgegeven met
hoopen al om de eene den anderen
zwart te maken. Men zaait bij heele
grepen haat en nijd en men slaat won
den die of in lange of nooit niet meer
zullen genezen. Van zoover of ik hem
kan zien komen verfoei ik dien tiid om
al het hatelijke dat hij meebrengt Xu
hebben wij hem wederom bachten den
rug en is 't met plezier dat wij hem
zien aftrekken, lijk een onwelkomen
gast. Alleen het zien van een plakka-
tenmuur in tijd van kiezing geeft een
gedacht van waar de menschen toe in
staat zijn als het hun begint scheef te
zitten in de bovenkamersen de laat
ste nacht voor de stemming is er "en
geweld op straat erger dan in een zot
huis: 't is plakken en pappen en k'ak-
potten en pleisteren op den straatvloer
en op de muren zoo dat men zou den
ken dat al de nekkers losgelaten ge
weest zijn gedurende den nacht. Er
wordt pap genoeg vermooscht en pa
pier genoeg verplakt om eenen gehee-
len volksstam mede te bekeeren en
ocharme men bekeert er niemand mee.
Wie is er die naar de stembus gaat
en zich ook voor het minst laat beïn
vloeden door al dat geweld van veel
kleurig papier en schreeuwende mon-
sterletters Wie is er die gaat stem-
men en wiens opinie niet van te vooren
I vast en staat als eene rots? Geheel den
godschen nacht zitten ze uit en pap
pen hun plakkaten op deuren enjop gp,
veis, op staken en op steen enitoj-op
de hoogte van de telefoonmasten. En
wat een warboel zulk eene verkiezing!
Vroegertijds vochten de katholieken
tegen de liberalende strijd wa$ hevig
maar 't bleef daarbij't was geloof te
gen ongeloof en in die palen Was de
strijd beperktmaar nu is 't ofn niet
meer wijs te worden uit de kakelbonte
mengeling der kleuren en der par
tijen eertijds Iging het rood tegen
blauw, maar nu is er groen en geel en
wit op zwart en bloedrood en steen
rood en al de kleuren van den regen
boog prijken op den plakkatenhuiur
de socialisten hebben de katholieken
hun rood gestolen.de nationalisten 'zijn
in den waan dat ze Vlaanderen red
den omdat ze drukken zwart op geel
en de communisten vinden dnjt het
rood van hunne voorloopers de socia
listen nog niet donker genoeg is jen zij
doen er nog een beetje bloed bil het
bloed van allen die hun zijn voorge
gaan en die naar hunne pijpen niet
willen of niet kunnen dansen.
Zes, zeven lijsten zijn er nu en-, men
zou ten langen laatste niet meer weten
voor wie gestemd: men heeft om te
beginnen, drie vier soorten katholie
ken en dat draagt al verschillende na
men Staatskatholieken, conservateurs,
werklieden democraten, zoogezeid ka
tholieke vlamingen, fronters, onafhan
kelijke katholieken, deze denkenmet
•eene platonische wijsheid dat ze be
kwaam zijn lijk arenden om te zwe
ven hoog in 't puur geluchte. hemH-
hoog boven hét gekibbel der andere
partijen, en 't is eene illusie te meer.
Men heeft daarbij de oude. liberale»
'die thans weer hun hoofd opsteken en
de socios die leelijk in verlegenheid
zitten met de opkomende partij der
communisten, 'k Heb al hooren zeg
gen 't is uit met het socialisme in
VlaanderenDat is misschien wat
stout gesproken en wat voorbarig ge-
profeteert maar 't is zeker dat de com
munisten een leelijke doorn zijn in den
voet van hunne voorgangers de socia
listen. 't Is ook niet om te lachen ais
men daar bachten zich iemand, een
bloeddorstig iemand, ziet komen die u
gedurig met den vuist in den rugge
beukt en roept op uwe hielen: Allo!
menschen ruimt de bane, elk zijn
beurt, g'hebt al te lang op de planken
verbleven. Neen 't is niet geruststel
lend.
Ja het socialisme kent ook zijn uur
van ontbindinghet meende nochtans
en het was het zoo zeker dat het gej-
heel den ouden rommel van het cnpi-
talisme in den grond zou boren en nu
zijn de kopstukken van de socios zelve
groote capitalisten waar er nie+s meer
van den socialist aan te bespeuren valt
buiten dat ze in tijd van kiezing per
luxe- auto eenet redevoering gaan af-
doppen en province
't En mocht ocharme niet baten en
spijts Anseele en spijts Huysmans
kregen de socialisten een gevoeligen
klap tegen hunne ooren. De zooge
naamde katholieke vlamingen ziin er
bovenop, hun is de bijval van de ver
kiezingdag. Jammer genoeg voor hen
gelijk voor zoovele andere partijen is
daar de knagende tand van den tijd-
worrn die alles kapot wreet't is de
partij der jongeren en jonge menschen
tellen weinig met de toekomst, zij le
ven meest in het nu. Maar moest ik in
hunne plaats zijn ik zou de toekomst
niet veel betrouwen. Ze gaan ook te
gen zooveel vaste instellingen in te
gen het vorstendom, het vaderland,
het kerkelijk gezag en tegen dat dit
alles omver is wordt het wellicht nog
de geschiedenis van den aarden pot te
gen den ijzeren. Arme jongens die
meenen dat ze Vlaanderen doer, zege
vieren omdat ze een gele leeuwen
vlag opsteken en daarachter loopen.
den vlaamschen leeuw al tierend. Hun
doen is niet vlaamsch; 't is fransch la
waai. 't is fransche blaai'k heb nog
gehoord van eene laan die heette l'al-
lée der platanes en ze was beplant
met jonge beukeboompieszoo is
't met de nationalisten zij heeten zich,
om zand in de oogen te werpen, katho
lieke vlamingen en ze zijn noch 't een
noch 't ander. De ware Vlamingen de
oude, en die 't goed op hebben met de
belangen van Vlaanderen, keeren hun
den rug toë.
Dit alles komt mij natuurlijk uit de
pen gevloeid als ik denke op de betee-
kenis en al 't vervelende van eenen
verkiezingdag.
In plaats van één we hadden t de
zen keer twee. God beware en ze
spreken al van eene nieuwe kiezing
binnen een paar jaar na de volksoptel
ling. \Ye mogen dan terug naar het
stembureel en 't is een troost voor de
winders om hunne winste te bevesti
gen en voor de verliezers om hun ver
lies weer goed te maken en zoo is al
leman tevreden uitgenomen... de kie
zers.
ï'mclsQvIjsiik
Nuchtere beschouwingen over de Ka
merverkiezing, van 26 Mei 11. in het
Kanton Mieessen.
In 1925 was het getalkiezers 4234 en
in 1929 4946 eene vermeerdering dus
voor 't Kiezerskorps van 712 stemmen.
In 1925 behaalden hier de Nationalis
ten 956 stemmen in 1929 hadden zij er
964.
Wat geeft een schijnbare winst
van 8 stemmen, EN een wezenlijk
verlies, gezien de vermeerdering van
het Kiezerskorps, van 129 stemmen, dit
is 13,5 per j/u.
Voor 't Senaat hadden de Nationalisten
nog een grooter succes 826 stemmen in
't geheel Proficiat Hoor
Agentschappen in al de bijzonderste Gemeenten van West-Vlaanderen.
Deze was een grieksche geleerde, die
eene per klaren dagen, met een branden
den lanteërn, rondwandelde op de markt
van Athenen! En wanneer men hem
vroeg: «Diogenes, wat zoekt ge?»
Een verstandig mensch
antwoordde hij ongestoord.
De Nationalisten zoeken ook; ten
eerste een programma; ten tweede een
naam voor de partij.
In de salons van 't parlement te Brus
sel hebben zij Congres gehouden. Er wa
ren zooveel gedachten of koppen. Bij
de protestanten is het ook zoo. Men
was er voor Groot-Nederland, voor los
van België, voor federalisme, voor zelf
standig Vlaandren, enz. En alles kwam
uit op eene eind-beslissing: Vlaamsch
in Vlaanderen, Fransch in
Waiionie, heiden in den kader
van Leigie, ender den schep-
ter van Koning Albert
En avant la musique 1") De Braban-
fonne, 2°) de Vlaamsche Leeuw en 3°)
L'Entre Sambreet Meuse.
Vóór de verkiezing, 't was gedurig en
overal Vlaandren!... Berten in den ketel
en Borms in den zetel!... Kapot de
belgiek!...
En nu. De ongekroonde Ko heeft reeds
uitgediend en 't is Vlaandren en Wallonië,
in den kader van Belgie, onder den
schep ter van Koning Albert.
Dit alles is een nieuw bewijs dat de
nieuwe partij verdeeld ïs in twee kampen:
menschen die foppen en menschen die ge
fopt zijn.
Maar welke naam gegeven aan die
partij? Eertijds ze waren rekewijs:
Katholieke Vlamingen... onvoorwaarde
lijke Katholieken... Katholieke Vlaamsche
Nationalisten en nu verkiezen ze Katho
lieke Volkspartij of eenvoudig weg
Volkspartij.
De nationalisten hadden dus beter ge
daan zich aan te sluiten met de Katholie
ke Volkspartij, die sedert lang bestaat,
die onderdanig is aan de Bisschoppen en
die een programma heeft sedert ettelijke
maanden.
't Was niet noodig te velde te trekken
tegen de Bisschoppen, eene overwinning
te behalen op de Bisschoppen en veel
gewetens in de war te brengen
Is het nu dat hunne leus zal verwe
zenlijkt worden: Macht maakt Recht
Wellicht heeft een of ander onzer
lezers het vlugschrift onder oog ge
had, waarover hieronder spraak is.
De Mandelbode van Zondag laatst
schrijft met walg over zoo methoden,
die wij sedert lang kennen, wat volgt.
Men zou met reden gedacht heb
ben dat, nu cle kiesstrijd voorbij is, het
zou gedaan zijn met boosaardige per
soonlijke aanvallen.
liek mensch, die dit eenmaal onder de
oogen krijgt, voelt genoeg hoe histo
risch valsch en ongerijmd die proza is.
Met droefheid vragen wij ons af
waarop dit alles moet uitfoopen, wan
neer de intiemste gesprekken door die
nationalistische razernij aanleiding
moeten geven tot boosaardige openlij
ke aanvallen.
Zij spreken van hun geweteneen
katholiek geweten hebben zij alleszins
niet meer, maar een echt kettersch ge
weten dat geen rekening houdt met
kerkelijke leiding, maar koppig het
eigen oordeel volgt. Zoo verstaat men
En zeggen dat die menschen zich
nog kwaad maken, als men hun eens
vraagt of zij soms protestant zijn ge
worden
Nu komt een vlaamsch-naticnalistwat vóór enkele dagen een andere, ge-
van Iseghem die algemeene verwach-zaghebbend vlaamsch nationalist ver
ting beschamen op de oneerlijkste klaardemoest de Paus ons vercor-
wijze mogelijk. deelen, dan hebben we nog het Evan-
In een vlugschrift, geteekend A. gelie
D«s, met opschrift: Open Brief aan Dit zegt genoeg hoe diep ze gevallen
E.'P. Venantius, Overste der 3'' Orde, zijn en hoe hoogdringend het is dat
geeft hij weer, (men kan denken met allen, die het wel meenen samenwer-
welke getrouwheid!) eene vertrouwe- ken om den verderfelijken invloed der
lijke samenspraak, welke hij met he- nationalistische bladen te bestrijden
doelden Pater gehad heeft, en d;e uit- j
liep op zijne wei'gering van opname in I
de 3e Orde van S. Franciscus. j
Dat factum is vooreerst een laffe
daad.
L,af is het onbetwistbaar een ver
trouwelijk gesprek over gewetensaan
gelegenheden zonder oorlof en vooraf
gaande overeenkomst openbaar te ma
ken. j
Hier ging het inderdaad over :!e ge-
wetensbezwaren die de E. Pater had [n Noorwegen is een wet gestemd,
in de Derde Orde te aanvaarden, waardoor, van af 1 Januari 1930, in de
iemand die de voorwaarden door den slachthuizen het niet meer toegelaten is,
regel gesteld niet aanvaardt, namelijk schapen en rundvee te slachten op zijn
de gehoorzaamheid aan de Kerkelijke Joodsch Volgens de wet van
Overheid. Moses moest men niet alleenlijk de die-
Oneerüjk is bovendien die daad.zoo- ren, die dienden voor offer, maar ook
als ze gesteld is, daar in den mond van andere, die men afmiek voor den verkoop
een zweerd en totaal laten
den, welke hij of niet gesproken heeft uitbloeden,
of waarin de zin verdraait wordt - Zoo jn parijs
is
men moest Borms dooden
n Parijs in de slachthuizen van La
t gelegen met de uitdrukking yilette, de dieren die op zijn joodsch ge
dood worden, zijn gestempeld met een
Erg godsdienstbeledigend en zelfs bijzonderen stempel; van zulk gestempeld
godslasterend is dat factum, waar het vleesch alleen zullen de Joden inde been
van practischen godsdienst van houwerijen aankoopen doen.
uitgekochte Bisschoppen van
practischen Gcd en van practischen
Christus spreekt... In de Fransche Alpen, in de streek
Het bewijst tot welke verwaand- van den Mont-Blanc, is een bergtop
heid en uitzinnige dolheid het rcvolu- betiteld met den naam «Koning-Albert-
tionaire nationalisme leiden kan. top»; dit ter herdenking van de menig-
Yerders zijn al die redens, welke hij
zich zelf in den mond legt niets als net
samenraapsel van die litteratuur, die
voortdurend in Schelde en« YVest-
Ylaming voorkomen.
Dit bewijst hoe verderfelijk de le
zing van die bladen is, door welke het
Het BESTE en ZEKERSTE middel om verstand volgepropt wordt met drog-
regelmatig het blad te ontvangen, is een redens, die alle gezond oordeel doen
atonaement vragen in de pest op verliezen.
Onnoodig al die beweringen in 't bij-
vuldige bergbeklimmingen, die onze
Koning in dat gewest deed.
De Paus Pius XI, onverschrokken berg
beklimmer, in zijne jonge jaren, heeft
toegestemd dat -de Italiaansche Alpen-
Club zijnen naam gaf aan een top der
Abruzzen, bergen van Midden Italië
tot r.u toe genaamd «Cran Lasso».
Minister Baels, verleden week, in
de aanstelling van een I oogeren raad voor
zonder te wederleggen. Ieder katho- tuinbouw, hee.t kenbaar gemaakt dat