LA RE WIJN
Beelden uit Rome
CDeet
ge wat
BEURS - BANK - WISSEL
Jaar. - Nummer 37.
30 Centiemen.
Zaterdag 14 September 1929
Katholiek Weekblad van het Arrondissement Yper
Het blazoen
/an Mgr. üamipoy
Een Toemaatje.
uwe Geldplaatsinnen wendt U in voile vertrouwen tot de
Bijbank
304-334
ra-CSf, Groote iVlarkt, 9. Tel.
Filiaal der Groep Handelsbank - Fondsenbank - NcGrdstar
Kapitaal-Concentraties 300 Millioen
Gent, Antwerpen, Kortrijk, Brugge, Oostende,
Iseghem, Lichtervelde, Poperinghe, Wervik,
Komen, Yper -
Brussel,
Thielt,
Voorwaarden voor de Zicht-en Termijnrekeningen
Zicht alle dagen beschikbaar 3
Veertiendaagsche Rekening 4.75
Spaarkas Zicht 5
Kasbons aan toonder op 3 maanden (vooraf betaalb.) 4 netto
6 maanden
I jaar
id.
id.
4.50°/o netto
5 netto
0BL13ATIEN op
Rente betaalbaar
5 JAAR aan drager 6 0 0
met zesmaandelijksche
NETTO.
Koepons.
ABONNEMENTPRIJS
1 Jaar 15 fr. 6 maanden 9 fr. 3 maanden 5 fr.
Men abonneert in alle Postkantoren en in het Opstelbureel.
ABONNEMENT VOOR 'T BUITENLAND:
25 frank. Op het Upstelbu'eel alleen te vragen.
BEHEER EN OPSTEL
io5, ZONNEBEKE STEENWEG, io5, YPER
Postcheckrekening 40.201
O- casier)
waar op alle wekedagen alle inSb htintren te bekomen z:;n
van 14 tot 1G uur.
AANKONDIGINGEN Prijs bij overeenkomst.
Alle Aankondigingen moeten tegen den WOENSDAG
ten laatste ingezonden worden.
Kleine berichten en nieuws ten laatste tegen den
WOENSDAG avond.
ZITDAGEN.
D BRUTSAERT, Kamerlid, is spre-
kelijk voor iedereen:
Te POPERINGHE, in zijn huis,
's morgens, den Maandag en Vrijdag.
Te YPER, den le en 3e Zaterdag der
maand, van 9 J4 tot 12 uur, in den
Katholieken Kring.
Te WERVICK, den 2® Zaterdag der
maand, van 9 l/2 tot 12 uur, in «Het
Kapitel
HANDELAARS
vraagt eene aankondiging
«HET YPERSCHE VOLK»
in
Den Heer Senator G. BRUNEEL
2 M0N7PELL1ER, zal gedurende
afwezigheid van den Heer Volks-
ptegenwoordiger Dr Brutsaert, op
cn 3n Zaterdag van eik maand,
houden in den Kathc'ieken
ring, telkens van 9 tot 12 ure.
De kleuren, die men in de blazoenen
ntreft, zijn geluw (or), wit (argent),
pd (gueules), groen (sinople), blauw
jr), purper (pourpre) en zwart (sable).
Eer. witte grond of veld met zwarte
lartjes bezaaid noemt men kermelijnen-
jd (hermine), een grond met nevens
;ander en elkander rakende klokjes
iraaid.zoo als in't wapen van Yper,
«int men veld bezet met grijs pels-
rk, (vairé).
iet onderste deel van 't blazoen van
r. Lamiroy is het onderste deel van 't
pen van Yper, namelijk een rood
ld, en daarop een groot kruis,
als grond en bezaaid met blauwe
kjes, dus croix vairée of kruis met
s pelswerk.
)eze kleuren wit en blauw herinneren
ii 0. L. Vrouw van Thuine, onder wier
tsmantel Mgr een jaar vertoefd heeft,
et bovenste deel van 't blazoen is ook,
jjk in het wapen van Yper, wiite
rond (argent) maar waarop in plaats
ucenroodLotharingsch Kruiseen roo-
enchs-r© afgemaald is: dat is twee
iksche letters X—ch en P—r, dewelke
len Chr uitmaken en Christus ver-
ievens, den Cbiro staan, ook in 't
Alpha of A links en Omega of
)0 rechts. Dat zijn de eerste en de
lafste letters van den griekschen a. b. c.
beteekenen dat Christus als God, het
ginsel en het einde is van alles,
ien blazoen draagt gemeenlijk een
lerschrift of leus. Mgr. Lamiroy heeft
leuze gekozen Sa Charitate
iristi, d. i. In de liefde van Christus.
lermelijnof Hermine is 't vel van een
feitje... sneeuwit en bezaaid met
irte plekjeszulke velletjes waren de
ling der Koninklijke mantels.
'air of wit en grijs pelswerk is 't
van een eekhoorn, die boven op den
wit haar draagt en al onder bet lijf
s-blauw. Zulke velletjes naaide men
ie mantels van hooggeplaatste man-
Sar wij vernemen zal Mgr Lamiroy
isschoppelijke wijding ontvangen op
ctober aanstaande, feestdag van
natiaan, patroon van het Bisdom
ar zijn menschen die zekere kleuren
verwarren. Leg voor hen groen of
w, rood of geluw zij zien er niet
in zij'nemen 't eene voor 't andere
andere voor't eene, alsof zij gelijk
tn.
tf zijn er zelf die zekere kleuren niet
Toon hun groen of rood of blauw,
en het zelf niet. 't Slacht van dien
Isc'nen Dominé die meende een
he frak gekozen te hebben en hij had
bloed roode.
tbrek aan de oogen
öch der zijn er die niet alleenlijk in
ken missen en verwarren, maar in
khten en waarheden en zelfs zekere
'heden niet zien.
ebrek aan den Geest.
hi voorbeeld De H.Kerk houdt haar
geene politiek bezig. Dat is haar
igslijn krachtens dat woord van het
thriftGeef aan den Keizer wat den
er toekomt en aan God wat God
&mt.
bt is ééne waarheid.
andere is deze De H. Kerk ver
bale oproerige weerstand tegen een
i gevestigde gezag en dat ook krach -
hst woord van het H. SchriftDie
t gezag oi de macht weerstaat,
slaat aan Gods verordening.
zijn twee waarheden die geheel
en.
Hewel, daar zijn menschen die tus-
schen die twee waarheden geen onder
scheid kunnen maken en de eene met de
andere verwarren.
Spreekt gij van de eerste bewering de
H.Kerk trekt haar geen politiek aan
zij antwoorden dus de H. Kerk heefter
niets in te zien als het Vlaamsch Nationa-
iismus wil streven naar een onafhankelijk
Vlaanderen en Belgie kapot wil.
Zegt ge volgens de tweede bewering
de H. Kerk verbiedt van op een oproe
rige wijze het Belgisch bestuur aan te
vallen zij antwoorden Dat gaat de
H. Kerk niet aan... vermits de H.Kerk
en de Pauzen sedert 20 eeuwen verklaren
dat de Kerk haar met geene politfek be
zighoudt.
Zoo mengelen zij alles dooreen en ver
warren de verschilligste zaken En nog-
thans, welk een grondig verschil. Laat
ons dat trachten klaar voor oogen te
leggen.
Wat is politiek
Door politiek verstaat men al wat een
staat enkel als staat aangaatzoo het
bestuur van 't geldwezen, zoo het heffen
van belastinger,zoo de vervoerdienst en
de wegenis, zoo de staatsvorm t. t. z.
Koninkrijk of Républiek enz., zoo de be
trekkingen met andere landen.
Dat al is politiek en dat is uitsluitelijk
staatszaak. Nooit zal men hooren dat de
H. Kerk daar tusschenkomt of haar be
moeit. De H. Kerk is daaraan gansch on
verschillig weer zulke belastingen of
andere, zulke vervoermiddels of andere,
zulke staatsvorm of een ander, zulk we-
derlandsch akkoord of een ander dat is
haar veld niet en laat de landen en volke-
ren daarin meester en vrij.
Duitschland en Oostenrijk waren vroe
ger Keizerrijken, nu zijn het republieken,
dat trekt haar|de H.Kerk niet aan. Nu zijn
Albanië en Yougo-Slavie Koninkrijken
wat ze tevoren niet waren. Dit aan-
veerdtde H*. Kerk gelijk dal als de
gerechtigheid, den eerbied voor den
Godsdienst en 't geweten het welzijn
der volkeren maar gehandhaafd wordt,
het overige laat haar onverschillig.
Dat is hetgeen men noemt dat de
H. Kerk zich buiten of boven de politiek
houdt zooals gezeid wierd in de eerste
bewering.
Maar wanneer, 't zij ter gelegenheid
der staatszake, 't zij ander, er eene wet
van redelijkheid of eene zaak
van Godsdienst of van Geloof in
't gedrang komt of in toepassing, dan
zal de H. Kerk er tusschen komen en
spreken als het noodig is.
De reden Dat valt juist in hare taak.
Trouwens juist daarom dat de H. Kerk
door God in- en aangesteld is om de
waarheid te onderwijzen, om de Ge
boden Gods of de zedenwet voren te
houden, om het Geioof te verkondigen en
den Godsdienst te verspreiden Gaat
dan, onderwijst alle volkeren, hun loe
rende onderhouden al wat ik voren
geschreven heb. Matth. 28,19-2(1
Dat is dus hare zending, dat is hare
taak, dat is haar plichtDus ze moet
spreken. Geen één Christen mensch die
dat zou durven betwijfelen of loochenen
Daarom, wanneer er een punt van de
Christene waarheid of van de Geboden
Gods of van de Zedenwet, of 't Geloof
aangevallen wordt, zal de H. Kerk niet
zwijgen. Zij is de verkondigster der God
delijke wet, de bewaarster van het Geloof
en de verdedigster van de goddelijke
Zedenleer.
Het is haar recht en haar strenge
plicht
Zoo zegt de H. Kerk aan de goddeloo-
zen Daar is een God. Aan Hem moet
eer en dienst gegeven zijn. Zoo zegt zij
aan de volkeren Een veropenbaarde
leering is ons geschonken Gelooven
moet ge. Die geloofd zal hebben, zal
zalig worden Zoo zegt zij aan het
Socialismus. Daar is wettig eigendom,
hewel, dat zult gij eerbiedigen, want God
zegtGij zult niet stelen Zoo zegt zij
aan het Liberalismus: De H. Kerk heeft
eene goddelijke zending en een goddelijke
macht ontvangen voor het onderwijs en
de leiding der volkeren. Dat moet gij
eerbiedigen. Zoo zegt zij aan de Vlaan:-
sche Nationalisten Gij zijt Belgische
burgers onderdanen van een wettig ge
zag, eerbiedigt dat gezag; zijt het behulp
zaam en eraan gehoorzaam. Dat is Gods
wil.
Kinderen, gehoorzaamt aan uwe
ouders, want dat is recht. Eph. 6. 1.
Dienaren, gehoorzaam! aan uwe tij
delijke meesters in den eenvoud uwer
herten, als Christus, en niet onder de
oogen, maar als dienaren Christi.
Eph. 6. 5.
Geloovigen, gehoorzaamt aan uw
oversten en zijt hun onderdanig.
Hebr. 13. 7.
Alle ziel zij aan de oversten onderda
nig, want daar is geen gezag, tenzij van
God alles trouwens dat is, is door God
geordend. Daarom, die aan het gezag
weerstaat, weerstaat aan Gods ordeni ig.
En wie weerstaan, die trekken over hun
zeiven de verdoemenis.
Ad. Ron. 13, 1-2.
Een diep verschil is er dus tusschen
zuiver politieke zaken en de Zedenwet,
het Geloof, en den Godsdienst.
In het eerste houdt de H. Kerk haar
buiten omdat het haar veld niet is, in het
tweede moet zij handelen en spreken
omdat het haar taak en hare zending is.
't Zijn troebele geesten of kwaadwilli
gen die het eene met het andere ver
warren.
De Ypersche Bode komt in moei
lijkheden met De Poperinghenaar om
reden dat deze laatste, in een uittrekse',
het woord Cisschoppen onderlijnt.
Daarom onderlijnt de eerste het woord
Paos. Alzoo houdt hij staan dat de
Paus sedert 20 eeuwen nog nooit in zake
van Staatsvorm ingegrepen heeft.
Laat ze ons te gare brengen en alle
twee onderlijnen zoo komen wij ter waar
heid en tot overeenkomst.
1° Dat de H. Kerk nooit in Staats
vorm er tusschen gekomen heeft.
2° Dat het niet mogelijk is katholiek te
wezen, zeker niet goede katholiek, zonder
te gehoorzamen aan de Bis
schoppen en aan het Opperste Gezag
van Christus Stedehouder
het woordeke gehoorz me inbegre
pen.
Er is tocht
De jongens beneden de 15 jaar mogen
er niet rooken en zij doen het niet.
Dochters en vrouwen zijn er zedig ge
kleed bedekte armen en tamelijk lange
kleederen. Het is er nogthans veel war
mer dan hier. Men ziet er geen schuinige
uitstellingen en geen ergenisgevende re-
klamen. Op vele plaatsen lazen wij het
volgende briefje
De onzedig niet voldoende gekleede
>- vrouw of dochter onteert den man die
haar vergezelt 't weze haar echtge-
noot, haar broeder of haar vader. Zij
laat geen twijfel over haar verloren
weerdigheid en baar verloren zedelijk-
heidsgevcelen
Tot de H. Tafel naderen meestal de
vrouwen bet hoofd bedekt meteen neer
hangende sluier.
's Zondags zijn de winkels gesloten,
alleen eet- en drinkwaren zijn voorhan
den.
Het verkeer op de straten is uitermate
beveilig. Op de trams stapt men al achter
op en men komt al voren uit.
Van dees jaar vieren de Katholieke
Zweden en toekomende jaar de pro-
testantsche den 11 hondersten verjaar
dag van het aankomen in hun land van
St Oscar, monnik uit Corlie, bij Amiens,
en die hun het christen Geloof bracht.
Toekomende jaar de Nooren zullen
St Olaf herdenkenOlaf 11bijgenaamd
Haraldsson, werd gedoopt in Rowanen
(Rouen), hoofdstad der fransche streek
Normandie, waar zijne stamgeneoten, die
afgekomen waren als zeeschuimers, zich
voorgoed gevestigd hadden, 't Was de 29
Juli 1030 dat St Olaf, die Noorwegen
Christen gemaakt had, sneuvelde in den
veldslag van Stiklestad. De protestanten,
die de vereering der Heiligen verwerpen,
zuilen timbers uitgeven met de beeltenis
van den Heilige ter zijner eer zal in
Trondhjem, deoude hoofdstad van 't land.
de oude kathedraal door et... rotestan-
schen bisschop geconsacreerd worden
eindelijk den 29 Juli, in de oude katholie
ke kerk van Stiklestad, zal de dood van
den Katholieken Held herdacht worden
en dat door de protestanten van Noorwe
gen en elders
te gaar
Hoe rijmt men
al
De bisschop van ^e^ensöurg (Ra- rook, 't is in England ReuL. En bin-
tisbonne) heeft nu alle bezoek verboden nen korte jaren al die welriekende Iicha-
bij Theresia Neumann, de gestig-1 men zullen te rotten liggen in 't graf.
matiseerde van Konnersreuth, in Beieren.
De oudste van 10 kinderen, werd zij
geboren in 1898 zij was geheel god
vruchtig en begeerde zuster-ziekendien-
ster te worden, maar om te kunnen vader
en moeder bij staan in het voorzien van
het: onderhouden des huisgezins, moest
zij zich bij landbouwers verhuren. Zij was
overgezond en buitenmate kloek. In 1918,
tijdens den brand der hofstede, werd ze
aan de ruggrate gekwetst, wat ongehoor
de en onvoorziene gevolgen had Lam
heid, overgroote pijnen, samentrekken
van lidmaten, en van af 1919 totale
blindheid. Zij had diepen eerbied voor de
kleine H. Theresia en den dag dezer za
ligverklaring, 29 April 1923, werd ze
oogenblikkelijk genezen van hare blind
heid. Daarna, op 17 Mei 1925, dag der
heiligverklaring van de H. Theresia,
kreeg zij de totale gezondheid weder.
De H. Theresia had ze genezen maar
haa:r ook aangekondigd, dat zij nog veel
lijden zou en door haar lijden medewer
ken aan het zaligmaken der zieien.
In den vasten van 1926, op een nacht
tusschen Donderdag en Vrijdag, zag zij
in vizioen O. H. in den hof van Olieven
en zij voelde hevige hertpijnen daarbij
bloedde zij op dien linkerkant van 't li
chaam acht dagen later verscheen haar
Christus, gebonden aan degeeselkolon en
zij bloedde opnieuw en dit tot den Vrij
dag noen Den derden Donderdag-nacht
zag zij den Zaligmaker met doornen ge
kroond, den vierden de kruisdraging en
op Witten Donderdag ontwaarde zij op
nieuw Jesus indenoliefhof. Niet alleenlijk
bloedde zij nu uit de zijde, maar zij ween
de bloed 's anderendaags, ten 3 ure na
noen, onderstond zij de gruwel ijl e pijnen
van den doodstrijd en op handen en voe
ten werden zichtbaar vier bloedende
wonden, de grootte hebbende van een
stuk van 10 centiemen. Op Vrijdag 19
November, werden zichtbaardestigmaten
der doornekroon en sedert dien, eiken
Vrijdag, bloedt ze op het hoofd, aan de
zijde en ze weent bloedige tranen.
Buiten den Vrijdag doet ze haar ge
woon werk en nooit heeft zij, noch haar
familie, een centiem willen aanveerden
van de duizenden en duizenden bedevaar
ders die haar zijn komen bewonderen.
Geleerden van alle slag zijn met dit
wonder bezig en de H. Kerk, dielangzaam
en zeker werkt, heeft door den persoon
van den Bisschop van Regensburg, eerst
die bezoeken in massa verboden, om er
alleenlijk bij te laten degenen die een
schriftelijk bewijs hadden van 't bisdom.
Nu zijn alle bezoeken verboden en dit om
voor geleerde geneesheeren en theologan
ten een grondig en wetenschaplijk onder
zoek mogelijk te maken.
Maandagl. is uit Gent de KSndO'-
frein vertrokken naar Hongarië, weer
brengende de kinders, die hier in Belgie
hunne vacance overgebracht hadden, bij
hunne voormalige pleegouders. Die trein
was den 2 September uit Budapest weg
gekomen en had mede een hondertal
kinders, die hier in Belgie sedert jarc-n
vertoeven en die hunne vacance overge
bracht hadden in Hongarië. Die t>ein is)
samengesteld van ambulance-wagens van
binst den oorlog, voorzien van hangmat
ten als bedden en zeer wijd van bouw
dus is het gevaarlijk buiten te leunen,
langs den binnenkant der spoorlijnen.
Alzoo is er Dijnsdag 3n, in Duitschland. I
een smertelijk ongeluk gebeurd. Twee|
kinders hadden den arm buiten gesteken
en door een te-gemoet-komende en voor
bijsnellende trein werd het een erg ge
kwetst aan de hand en het ander den
voorarm afgeslegen.
Vier miljard en 250 millioen frank
rook. Dat is wat ten jare 1929 zal ge
rookt worden in Frankrijk. In 1926 was
het boven de 3 miljard en in 1928 onge
veer 4. De rookersin Frankrijk betalen
jaarlijks als belasting de helft van 't noo-
dige geld voor het deigingfonds.
steed in England aan reukwerken, cosme- naar stad om daar te wonen in nauwe en
tiques en andere zinlijkheden der haar-j ongezonde kruip-ins en verlaten den zoo
kapperswinkels... bemerk wel zeven dui-aangenamen buiten, waar, met neerstig
zend mill oen franks Is het in Frankrijk j te werken, men gezondheid en rijkdom
zoude opdoen.
In den zomer hangt men het vieesch in
ijskassen. En men zal nu het zelfde
doen met de reizigers. In wagens der Or.
leans-Compagnie brengt men koude
lucht aan, evenals men er gedurende den
winter verwarmde inblaast. Dezer dagen
was het buiten en in de gangen dier wa
gens 34 graden warmteen binnen de com
partimenten 18. Dat kan aangenaam we
zen maar zal er de gezondheid niet van
lijden?
In 't Ainerikaansch leger is er één offi
cier voor 10 manschappen Bezuini
ging 1
In Amerika ook, waar men nu o. m. in
't graafschap Rutnam (New-York) straf
fen uitspreekt en zeifs het gevang, tegen
de vrouwen die het aandurven zonder
kousen'op) straat te verschijnen..: is
men min streng voor het uitspreken van
echtscheiding. Ten jare 1926 waren er in
Cincinnati 4125 huwelijken en 989 echt
scheidingen dus 24 per °/o in Detroit op
16.290 huwelijken waren er 4605 schei
dingen, dus 28 per en in St Louis op
8583 waren er 2971, dus 34 per Wie
onder dit opzicht nog de gaai afschiet is
Rusland, waar in Moscou b. v. op 26,211
huwelijken er 19.421 scheidingen waren,
dat is 74 per
Het Koninkrijk Yougosiavie be
helst Serben en Croaten deze stammen
spreken dezelfde taal maar de Serben ge
bruiken den A. B. C. van den H. Cyril-
lus, die hem uitvond voor het schrijven
der Rutheensche taal en de Croaten ge
bruiken onzen A. B. C., d. i. den latijn-
sehen.
Belgische gazetschrijvers hebben de
fransche wijr,velden gaan bezoe
ken. Voor de artikels, die zij nu'in hunne
nieuwsbladeren schrijven zullen en om
die te kunnen schrijven met kennis van
zaken, heeft man hun daar veel glasjes
Pommard, Monthelie, Lavignie, Romanée
en Chambertin doen nutten Echte na
tuurlijk, terwijl men hier in 't land veel
namaaksels, waarvan velen zelfs geen
wijn zijn, opdischt.
lil Parijs en omstreken wonen liet ne-
genste deel van de totale bevolking van
geheel Frankrijk, d. i. 2.871.000 in stad
cn 1.706.000 in den omtrek, ledereen wil
In Sologne (Frankrijk) waren er van
dees jaar 505 hecta:en vlos. 't Zijn de
Belgen, diegedurende den oorlog de vlas
teelt er in gebracht hebben. Dat vlas is
beier dan wat opgedaan wordt in 't Noor
den en in die streek zijn er nog 200.000
hectaren zwarte grond, gelijkig aan dezen
waar men bovengemeld vlas opdeed.
Londen telt nu bij de 8.000.000 inwo
ners. In 1928 waren er 49.105 menschen
die verongelukten, waarvan 1056dendood
stierven van de 1056 waren 977
dood-gereden door autos.
Voor eenige maanden herdacht men in
't walenland de geboorte, vóór honderd
jaar geschied, van den uitvinder der fan
faren en der harmoniën. In Duitsch
land, te Klingenthal, herdenkt men nu de
1001 verjaardag van het verschijnen der
GGarinas en der accordeons,
't Was de luthspeler Glier, die de eersten
er van verveerdigde. Heden ten dage ver
zendt Duitschland naar het buitenland
circa 50 millioen ocarinas per jaar en circa
één millioen accordeons, wat maakt de
9 tienden van soortelijke productie des
werelds.
In de Vereenigde Staten waren er ver
leden jaar 36.376 bekeeringen tot onze
kerke, dewelke samen met het verschil,
tusschen sterfgevallen en nieuw geborene
katholieke kinderen, eene aanwinst
uitmaakt voor de Roomsche Kerk
van 433.709 leden.
3
Een dokter heeft een zeker getal
vrouwenkleederen gewogen en
bevondt dat veel vrouwen in den zomer
niet meer dan 1/2 kilogram gewaad op
zich dragen en in den winter 2 kilogram
men. Deze geringe kleedingstukken sa
men met het te weinig eten, om te verma
geren, zijn de oorzaak, dat het sterftecij
fer fel toeneemt onder de vrouwen van
20 en 26 jaar.
Steek mij dat in de vrouwenkoppen
Liever den dood dan de mode niet te vol
gen
In 't Walenland zijn er 300.000
Vlamingen gehuisvest, waarvan 75.000
in 't Luiksche.
In Frankrijk wonen er veel Belgen
In den Calvados alleen circa 100.000.
Op sommige markten hoort men niets
anders dan vlaamsch.
Agentschappen in al de bijzonderste Gemeenten van West-Vlaanderen.
Zeven milliard in één jaar werden be-