m eeFsisiitRDsici en de
Mvioen san ons Bisdom
Zeer Eert» Heer Hernial, s.t.b
aareh Kies
CDeet ge cuat
t
BENOEMING
H. THERESIA
BEURS - BANK - WISSEL
5T Jaar. - Nummer 41.
30 Centiemen.
Zaterdag 12 October 1929.
Katholiek Weekblad van het Arrondissement "Yper
De nieuwe Deken van Yper.
Belhamel is even-veel-zeggend of
haantje-vooruit, opstoker... maar zijne
eigenlijke beteekenis is anders. In sommi
ge streken kleine kudden schapen gaan
grazen zonder herdér en volgen den ha
mel, die voorop trekt en eene be! aan
den hals draagt.
Bolchevisirte van alhier is eene
ziekte, die gemakkelijk genezen kan in
Rusland. De bestuurder van eene engel-
Bestendig Hof voor den
Vrede in Den Haag... schoone titel
maar is ook schoon het trektement van
rechter bij dat Hof, t. w. 45.000 hol-
landsche guldens.
M. Ben Turnen, minister der kool
mijnen in England, heeft er een handje
toe om de moeilijkheden, die in de engel-
sche kolennijverheid bestaan, vooruit te
helpen. Bij het openen van een koolput,
Voor uwe Geldplaatsingen wendt U in volle vertrouwen tot de
Bijbank Groote Markt, 9. Tel. 304-334
Filiaal der Groep Handelsbank - Fondsenbank - Noordstar.
Kapitaal-Concentraties 300 Millioen.
Brussel, Gent, Antwerpen, Kortrijk, Brugge, Oostende,
Thielf, Iseghem, Lichtervelde, Poperinghe, Wervik,
Komen, Yper
Voorwaarden voor de Zicht-en Termijnrekeningen
Zicht alle dagen beschikbaar 3
Veertiendaagsche Rekening 4.75
Spaarkas Zicht5 °/0
Kasbons aan toonder op 3 maanden (vooraf betaalb.) 4 netto
6 maanden id. 4.500/o netto
I jaar (id. 5 netto
OBLIGATIEN op 5 JAAR aan drager 6 NETTO.
Rente betaalbaar met zesmaandelijksche Koepons.
ABONNEMEXTPRIJS
1 Jaar 15 fr. 6 maanden 9 £r. 3 maanden 5 fr.
Men abonneert in alle Postkantoren en in bet Opstelbureel.
ABONNEMENT VOOR 'T BUITENLAND:
25 frank. Op het Opstelbureel alleen te vragen.
BEHEER EN OPSTEL
io5, ZONNEBEKE STEENWEG, io5, YPER
Postcheckrekening 40.201
0- casjer)
waar op alle wekedagen al'e inlichtingen te bekomen zijn
van 14 tot 16 uur.
AANKONDIGINGEN Prijs bij overeenkomst.
Alle Aankondigingen moeten tegen den WOENSDAG
ten laatste ingezonden worden.
Kleine berichten en nieuws ten laatste tegen den
WOENSDAG avond.
ZITDAGEN.
Den Heer Senator G. BRUNEEL
DE MONTPELLIER, zal gedurende
de afwezigheid van den Heer Volks
vertegenwoordiger Dr Brutsaert, op
ln en 3n Zaterdag van elk maand,
zitdag houden in den Katholieken
Kring, telkens van 9 tot 12 ure.
HANDELAARS
vraagt eene aankondiging in
«HET YPERSCHE VOLK
Zeer lieve Broeders,
Wij zijn gelukkig U te mogen aankon
den dat door een bijzondere goedgun-
cigheid van Onzen .heiligen Vader den
Paus de Wijding van Monseigneur I A-
MIROY, onzen Hulp-Bisschop en toe-
komstigen opvolger, zal mogen geschie
den op Maandag 14 October aanstaande,
zijnde de feestdag zelf van den heiligen
Donatianus, beschermheilige van onze
hoofdkerk en van het bisdom Brugge.
Bij deze gelegenheid richten Wij met
volle betrouwen een verzoek 'tot onze
geliefde Priesters en al onze beminde
dioeesanen opdat zij in het heilig Misoffer
en hunne heilige Communie hunnen
Bisschop en zijn toekomstigen opvolger
goed zouden indachtig zijn, op Zondag 13
daags vóór de wijding en op den dag
zelf waarop de plechtige wijding aan den
Hulp-bisschop wordt toegediend. Wij
vragen het hun met volle betrouwen,
v;ant Wij weten dat .zij dankbaar zijn
vooral hetgeen Wij gedurende een lange
loopbaan hebben kunnen doen in '.t bij
zonder voor de heiliging van onze geëerde
geestelijkheid en in 't algemeen voor het
zielenheil van onze geliefde diocesanen.
Wij zijn er ook van overtuigd dat onze
toekomstige opvolger door de genade
Gods dezelfde heilige zending zal voort
zetten met dezelfde inzichten en.met nog
meer ijver dan zijn voorzaat.
Wij melden U ook dat Wij Monseigneur
LAM1R0Y als onzen Vicaris Generaal
.hebben aangesteld. Onze tweezoo .ver
dienstelijke Vikarissen hehouden .in 't ge
heelhunne bediening.
En zal deze brief gelezen worden, van
op den predikstoelonder.al.de Missen op
Zondag 6 October.
Gegeven te Brugge den .1 October 1929.
f G.-J-, Bisschop van Brugge.
Z. E. Heer Vermaut, geboren ie
Kortrijk den 8 September 1879, Dokter
in de Godgeleerdheid, Ridder van het
Orde Leopold II, tot heden Pastor van
St Jacobs parochie in Brugge, is benoemd
als Pastor-Deken van Yper.
De nieuwe Deken heeft gedurende .den
oorlog verschillige jaren gevangenschap
te verduren gehad in Duitschland, waar
de Moffen hem heengevoerd hadden.
Hij weze welkom in onze goede stede
van Yper, en ad Muitos Annos.
Avila en dat onder het patroonschap van
den H. Josef.
h Is de H. Theresia, die den eeren-
dienst van den H. Jozef, door geheel de
wereld verspreidde tot dan toe vereerde
het voIk, bij voorkeur nevens de Heilige
Maagd Maria, den H. Antonius van
Padoua.
Zij stierf te Alba, den 4 October 1582,
ten negen uren 's avonds. Dit jaar en op
dit tijdstip, geschiedde de hervorming
van den almanach.
Sedert Jules Cesar had men schrikkel
maanden geteld, maar niet in juiste ver
houding met den loop der zon en zoo was
dan de berekende tijd tien dagen achter
bij de zon. Paus Gregorius keurde het
voorstel der geleerden goed en om die
i.n dagen in te winnen, de dag die
volgde op 4 October 1582 was gerekend
als zijnde 1 5 October, iln de jaren 1500
berekende men ook nog de dagen van
z jnnen-ondergang tot zonnen-ondergang,
dus met den avond begon de nieuwe dag.
Alzoo volgens onze berekening, stierf
de H. Theresia den 4 October 1582 ten
9 uren 's avonds maar volgens de loopen-
de gebruiken van die eeuw, was het
reeds den 15 October.
Te Alba in de Kloosterkerk berust het
lichaam der H. Theresia. Het is onge
schonden bewaard en ligt in een zilveren
schrijnedeze is ingesloten in een graf
uit jaspissteen en staat 8 meters boven
den vloer der kerk, achter de zilveren
traliën, die men ontwaart boven den
hoogen.altaar. Dit praalgraf staat dus in
eene kapel van 't klooster op het eerste
.verdiep. Onder deze kapel is er eene
tweede en daar bewaart men het Hert
der H. Theresia, gesloten in een
kristalen vat. In dit hert ontwaart men
eene wonde ziehier den uitleg er
van, gegeven door Theresia zelve en te
lezen in den XXIX kapitel van haar le
vensbeschrijving, dewelke beschrijving
zij zelve neerpende. Ik ontwaarde bij
mij, op den linkerkant, een engel, ver
schijnende onder menschelijke gedaante.
hij was niet groot, maar klein en zeer
schoon aan zijn schitterend wezen ver
kende ik een dier hemelsche geesten van
ie hoogste choren, die, zoo het mij
dunkt, geheel vlam moeten zijn en
liefde... In zijne handen ontwaarde ik
eene lange spies, in goud en hebbende
een stalen punt, waarvan het uiteinde
.■schitterde.als vuur... verschillige malen
plofte hij mij die lans in het hert... Ze uit
trekkende scheen hij 't binnenste van
mijn wezen mede te nemen en hij liet mij
ontvlamd van goddelijke liefde. Bij
de Carmelitessen wordt er jaarlijks een
feestgevierd: Transverberatio cordis
Ste T.heresice d. i. Doorsteking van
Ste Tberesia's Hert.
Ander wonderSedert 1836 groeien er
jn dit hert soort doorns, uitgaande van
het laagste deel van het hert. Rechts van
de wonde ontwaart men er een van zeven
centimeters lengte, met scherpe en stevige
punt en links een van zes centimeters,
zonder puntverders ziet men nog twee
doorns van twee centimeters en van twee
centimeters en half en verschillige klein
tjes, waarvan vijf witachtig. In het ge
heel telt men 15 doorns. Wat beteekent
dat wonder? De H. Kerk heeft nog geen
uitspraak gedaan, maar die doorns ver
schenen rekewijsin 1836, 1864, 1873 en
1875 en die datums zijn deze van groote
politieke en godsdienstige beroerten in
Spanje.
Nu de H. Theresia heeft altijd harts
tochtelijk haar vaderland bemind
Hel Ypefsche Volk heeft de eer aan
ten nieuwen Deken van Yper zijne beste
*enschen aan te bieden van lang en
ruchtvol bestuur.
Dinsdag 15 dezer is het Ste-Theresias
'aamfeest.
Geboren te Avila in 1515, werd zij op
20 jarigen leefiijd, kloosterlinge bij de
Carmelitessen. Door ingeving van hier
boven besloot zij te werken aan de her-
Jtming van het orde en na veel tegen-
entingen overwonnen te hebben, stichtte
2in 1560 het eersre klooster van onge-
'Choeide Carmelitessen in de stad
Het is een zonderling dingen 't lot van
't Vlaamsch in Belgie Voorzeker vindt
het zijn weerga in geen een beschaafd
land en bij geen een vrij volk
Het Vlaamsch is een echte, deugdelijke
taal veerdigen welluidend, zoetvloeiend
en plooibaar gelijk weinige talen weten
schappelijk, bekwaam om alle gedachten
weder te geven en alle voorwerpen uit te
drukken met een rijke letterkunde en
een roemrijk verleden
Het is de taal van de meerderheid des
lands
En die taal heeft 60 jaar lang versteken
en misprezen geweest officieel was zij
niet gekend en zonder naam. Latertijd
wierd zij, moeizaam en als met tegenzin
hier en daarin gedoogd en aanveerd door
Staat, en na 100 jaren is zij nog op geen
gelijke voet gesteld met eene vreemde
sprake.
Het Fransch bezit hier in Belgie het
volle burgerrecht en alle aanzien en de
moedertaal van het grootste gedeelte van
't land moet nog... en met vrees en ach
terdocht, wachten naar gelijkheid!
Dat is de wantoestand in Belgie
Welke mogen de oorzaken zijn van
zulke anormale Staat? 't Loont de moeite
het te onderzoeken omdat we daarin mis
schien de middel zullen vinden tot her
stelling.
De eerste oorzaak ligt in 's Lands re
geering zelf
De omwenteling van 1830 was 't werk
der Vlamingen alzoowel als dit der Wa
len zij was het gevolg van 's Lands
misnoegen...
Niettegenstaande dat, wierd in de
stichting van 's Belgie^s onafhankelijk
heid geen Vlaamsch gekend. Het Con
gres wierd alleenlijk in 't Fransch afge
haspeld. De Grondwet, voor Vlamingen,
alzoowel als voor Walen vastgesteld,
wierd enkeilijk in 't Fransch besproken en
uitgeveerdigd...
Verders in de twee Kamers, mitsgaders
in Provinciale raden en zelfs in de ge
meenteraden der steden, en ook veler ge
meenten wierd alles in 't Fransch ge
redderd.
De officieele taal was Fransch en
't Vlaamsch was simpelweg als niet be
staande gehouden.
Ministers, Gouverneurs, Kommissaris-
sen en 't meerendeel der Burgmeesters
waren franschsprekenden.
Al de Staatsbedienden, vanaf de Con
ducteur voges tot aan de Kabinetoverste
in alle besturen en vakken waren fransch
sprekenden.
Ai wat eenig betrek had en hield met
het Staatsbestuur zooals advokater,, no
tarissen, rechters en deurwaarders, enz.
alsook allen die eenige plaats hoopten of
verwachtten van het Staatsbestuur...
moesten 't Fransch machtig zijn.
Zoo werd de taal van de begoeden of
van de leidende mannen voor 't algemeen
hei Fransch.
Men kan berekenen hoe dit al een
machtigen invloed had op 't gedacht en
op de praal der weeldrige en hooger
klasse.
Het Fransch was de taal van aanzien,
het was de eenige gewaardeerdede
.schoone en gedistingeerde taal.
De scholen vanaf de eerste middel
bare graad tot aan de studiën der Univer
siteiten waren fransch. Het Fransch was
er bijzonder de taal, zij was de voertaal
van alle vakken... en 't Vlaamsch was
iets bijkomens dat zijn een of weinige
uren had zooals zekere vakken en som
tijds nog in 't Fransch gegeven, 't Ging
zoover dat een leerling die al zijn studiën
voleind had en de hoogste koersen van de
Universiteit met lof gedaan, niet bekwaam
was een vlaamsche redevoering of een
verslag behoorlijk te maken en nog min
behoorlijk af te spreken.
't Was Fransch al dat de klokke sloeg
en de begoede bevolking leefde en adem
de in een luchtkring van zuiver Fransch...
De fransche geest heerschte om en dom.
Men kan vatten dat zulke Staat niet
gemakkelijk verandert, vermLs 't Fransch
de noodige weg was tot ambt en toe
komst van klein tot groot.
Dat is de eerste oorzaak.
Een tweede oorzaak is het volk zelf:
het Vlaamsche volk.
Vooreerst het volk van 1930 was dat
volk niet meer van de oude gemeenten
dat fier en machtig, vrij en vrank, zijne
wil en zijn verlangen dorst zeggen. Men
zou gezeid hebben dat het, met het ver
liezen van zijnen welstand, ook het ge
dacht verloren had van eigen ras en
eigen weerde. Daarbij de Fransche Revo
lutie had de gilden uiteen getrokken en
't volk als enkelingen over stad en veld
geworpen. Daar stonden ze verweerloos
en zonder macht.
De macht en de rasfierheid waren ver
dwenen Benevens die algemeene ver
zwakking van karakter, stelt u voren in
dat volk die klassen waarvan twee over
wegen.
De hoogere standen en al wat van Staat
afhing was verfranscht. Van hen moest
men niet verwachten dat zij tegen dien
staat van zaken zouden opkomen.Daaruit
haaiden zij hun aanzien en ook hun leefte
en daarin vonden zij de voldoening van
hunne begeester't Fransch trouwens,
was de taal van 't hooger leven en uit
een natuurlijke ijdelheid die alle men-
schen voldoet hielden zij eraan onder dat
High live gerekend en gekend te
worden.
Daarbij een groot deel van die bevol
king was liberaal en 't is geweten dat het
liberalismus in't Fransch en in de Fran
sche Cultuur altijd zijn beschot en
zijn behagen gevonden heeft. Dat was de
«chic» Wierden zij niet verweten «Le
parti de la France te zijn.
Beuevens die leidende sta nd, die reeds
zoo groot was door zijnen invloed, kwam
de edeldom die altijd machtig geweest
is en van groot aanzien in Belgie
Deze, door hun nauwe betrekkingen,
honderden jaren lang, met graven en
landbestuurders, waren gansch natuur
lijk, naar de tale en de gebruiken der
grootheeren gegroeid zij spraken de taal
hunner heeren, die, 't zij uit geboorte, 't
zij uit nood, fransch waren of fransch
sprekenden... Het Fransch wierd hunne
taal in gebruike, gelijk zij hunne goede
ren en bezittingen hielden...
Van dien kant ook dus kon geen ge
dacht of poging komen tot verandering
Wat dan het gewone volk betreft dat is:
de kleme burgerij, de pachters en kleine
gebruikers, de stielmannen en werklie
den. Deze waren Vlamingen maar ge
woon geworden van minderman te zijn
in de samenleving, leefden zij gelaten,
rustig en gedwee. Zij waren alleenlijk
hierop bekommerd om, zonder al te veel
ontberingen door de wereld te geraken,
en om hun geloof en hun godsdienst on
wrikbaar te bewaren en hoog te houden
Geen kwestie van de vernederde staat
waarin zij waren, op te heipen
Ook wat zouden zij vermogen hebben
Leefden zij niet gansch afhankelijk van
de hoogere en leidende standen die hun
én huis én land én werk. èn winning
gaven
Alzoo leefde, jaren lang, de bevolking
zonder eenig ideaal of eenig gedacht
van zedelijke verbeteringen alzoo duurde
die onredelijke toestanden voort die een
volk vernederen
Vervolgt.
legië vragen. Hier in onze streek vroeg
men steeds het dragen van een borst
kruis maar in Italië vraagt men graag
het dragen van een myter. En dat doet
aardig voor ons, als in groote plech'.ig-
heden, aldaar, men eene schare kanon-
nikken ontmoet, dragende allen den wit-
tin myter.
Bij de protestanten is er geen
eenheid, dus hunne kerk kan de Kerk
van Christus niet zijn. Om le bewijzen
dat er bij hen geen eenheid is, nemen wij
alleenlijk aan als voorbeeld wat een
Anierikaansch tijdschrift dezer dagen aan
haalde
In de Vereenigde Staten van Amerika
zijn er 216 protestantsche secten, o. m.
19 methodistische (zoo als de Foyer
Americain» van Yper)... 18baptistische...
22 lutheriaansche... 17 menotitische...
enz. Onder de nieuw ontstane, zie hier
eenige namen Kerke Gods... Oorsprong-
lijke Kerke Gods... Kerke Gods door den
Christus ingericht... Kerk der vuurko
lom.. Kerke van Daniels wimpel... Ker
ke der Sinxen-Heiligheid.
Volgens de Germania zal er in Ber
lin. gedurende deze maand, een congres
samenkomen van Duitsche en Fransche
Katholieken, om in te studeeren eene
toenadering hunner twee volkeren.
Zullen er spreken Professer Platz uif
Bonn en Heer Ulitzka, lid van den Reich
stag Heer Delattre en Heer graaf Wla-
dimir d'Ormesson, beiden van Parijs.
Mogelijks zal Zijne Heiligheid de Paus,
op 21 December aanstaande, het Vati-
kaan verlaten om per auto Zich te bege
ven naar de kerk San Carlo, waar
Hij, vóór 50 jaar, zijne eerste mis cele
breerde.
Voor 1000 jaar werd de H. Wences-
as gedood te Boleslau, (Bohemen). Dit
feit werd er herdacht/ gedurende de
Wenceslas'feesten van verledene maand.
Te dier gelegenheid heeft de Paus aan de
Kanonnikken der kerk van Boleslau toe
gelaten, dat zij voortaan als borstkruis
een gouden kruis zou dragen met de beel
tenis van dien heiligen en met de beelte
nis zijner kroon.
Als de Paus toestemt in het oprichten
van een korps kanonnikken, de plaatse
lijke Bisschop mag voor hen een privi-
Den 20 September 1.1. is het bloed van
den H Januarius, bewaard in Na
pels, vloeibaar geworden, volgens ge
woonte op dezen zijnen feestdag. Dit ge
schiedt in de Kathedraal. Het gestolde
bloed is bewaard in een glazen buisje,
het welk dien dag geplaatst wordt boven
den schedel van den Heiligen. Veel volk
vervult den tempel en vreemdelingen laat
men vooraan staan. Gebeden worden ge
daan om het mirakel te bekomen. Nu en
dan laat men het gestolde bloed zien aan
dezen, die het dichtst bij staan als wan
neer het bloed hoog-rood wordt en vloei
baar is, het volk laat op uitbundige ma
nier zijne vreugde hooren en men zingt
den Te Deum. De reden van die uitbun
dige blijdschap is, dat men het niet-vloei-
baar-worden van het Bloed zoude aan
schouwen als voorspelling van ongeluk
ken.
sche koolmijn bestatigde dat veel mijn
werkers bolchevist werden. Hij onbood
twee belhamels, Ciane en Roone en stelde
hun voor een studiereis te doen, op zijne
kosten, in Rusland. Bij uwe terug
komst zegde hij zult ge uwe gewaar
wordingen uiteen zetten en als het u lust
zult ge weer mogen naar Rusland trek
ken
De twee reizigers zijn terug in England
en zij meenen van uit de hel weder in den
hemel gekomen te zijn. Zij vertelden
Bij onze aankomst, gidsen, ter onzer
beschikking gesteld, deden ons bureelen
bewonderen, museums en schouwburgen,
waar alles ingericht was voor de propa
ganda. Maar zonder gidsen hebben wij
schabouwelijke dingen gezien. Dit zijn
hiér photos op straat genomen... zie hier
zwart brood voor 't werkvolk... Als men
op de voetwegen der straten gaat, men
moet opletten om geen ongelukkigen te
beterten, die er zieltogen van den hon
ger... en de bolche viste overheden zeg
gen Maak het volk gelukkig en er wordt
niet meer gedacht noch aan politiek, noch
aan oorlog
Crane en Roone begeeren niet meer
naar Rusland terug te keeren.
In Lisieux, viert men het naamfeest
der H. Theresia, op haren sterfdag, den
30 September. Zondag 29 September, ten
8 L u. 's avonds, werd een fakkeltocht
ingezet, om plechtiglijk de Reliquien der
Heilige te verdragen naar de Kathedraal.
Daar werd eene plechtige middernachtmis
gecelebreerd. Maandag 30, werd de eer
ste steen gelegd der toekomstige basiliek
der groote Kleine Heilige en 's avonds
werden hare reliquien processiewijs we-
dergebracht naar 't Carmelietessenkloos-
ter.
Het lichaam der H. Theresia van
Lisieux, is niet bewaard gebleven
zooals het lichaam der groote H. There
sia van Avila. De Kleine had een voorge
voelen dat zulks ook met haar geschieden
zou en zij heeft uitdrukkelijk vóór haar
afsterven aan God gevraagd, dat Hij haar
lichaam zoude laten rotten, dit om gelijk
te staan met den gemeenen sterveling. In
de glazen rijve te Lisieux, ziet men de H.
Theresia liggen, met bruin fluwelen kleed
en witte mantel. Wat men aanschouwt is
een afbeeldsel in was en er in steken
een groot getai harer beenderen. Het ove
rige harer beenderen berusten in eene
prachtige rijve, van marmer en zilver,
geschonken door den Brezil en diendende
voor de processiën.
Spookachtige schepen óf vliegende
Hollanders, zijn schepen die op zee
ronddobberen zonder manschappen, deze
het schip verlaten hebbende of omgeko
men zijnde... Zulke schepen zijn zeer ge
vaarlijk voor de scheepvaart en als een
poiicie-schip, b. v. de Belgische Aviso of
De Zenia, zulk een schip gewaar wordt,
men moet het doen zinken.
In Yoegoslavie is een luchtbal neerge
daald, zonder stuurman de hoogtemeter
wees 5000 meters aan in de mande zag
men bloedvlekken... 't Is de bal van lucht
vaarder Noguer, vertrokken uit St Cloud,
den 21 September. Wat is er gebeurd?
Geheim Zulk een luchtbal zou nog
meerden naam verdienen van Vliegenden
Hollander dan een spookachtig schip.
Agentschappen in al de bijzonderste Gemeenten van West-Vlaanderen.