Het Familiehoekje
Ypersche Kroniek
HERODATES
Werkloozen, helpt malkaar
MISSIËN
Kerkelijk Nieuws
Stadsboekerij.
MUNTSTUKKEN.
ffet ypei»5(»he C?oll^
Mijnheer de Minister van Financien of
zijn Algemeene Bestuurder hunne schuld
van 100 fr.. voor een dag verblijf in een
hotel, willen betalen met eene staats
obligatie van honderd, die in de handels
beurs maar 96 fr. kan verkocht worden,
de hotelhouder zou dat papier weigeren,
of ten minste er 4 franken doen bijvoe
gen. Waarom dat papier, voor de naam-
weerde, die beneden de handels weerde
is, opdragen aan dé oorlogsgeteisterden
Kreeg Frankrijks Koning Filip de Schoo-
ne, rond 1300 in 't Graafschap Vlaande
ren, den bijnaam niet van Filip de
munteschrooder.
Er waren eens twee ongelukkigen die
niets deden 't was een blinde die niets
zag, en een lamme die beweegloos lag
het niets doen verveelde, erf daar zij glk
maar een van hunne vijf zinnens misten,
en daarbij verstand gebruikten, beslisten
zij van malkaar te helpen en den blinde
verdroeg den lammen waar hij kon dienst
doen, terwijl de lamme den blinden den
weg wees waar hij wilde zijn en wel was.
Evenzoo kunnen de werkloozen, die
verstand hebben en vijf zinnen, malkaar
helpen dat deze, die een ambacht ken*
nen, en geenen werkgever vinden om
hun ambacht te benuttigen, voor zich
zeiven voortbrengen en hunne voort
brengsels verkoopen dat de metsers,
timmerlieden en smeden malkaar ver
staan om zich elk een huis te bouwen
langs de nieuw besteende straten, zooals
den Kanonweg, de Yperleestraat, het
Zaalhof, de Schuttelaarsstraat, de Mos-
coustraat en andere, waar bouwgrond te
koop is. Zij weten dat zij, mits zekere
voorschriften in acht te nemen, aanzien
lijke bouwpremien kunnen trekken.
De Heeren Ministers van geldwezen en
van nijverheid en arbeid komen te belo
ven dat de Staat, tot einde 1932, te Yper
de volgende premien zal voort betalen
Vaste premie 2500 fr.
Voor een kind 10 meer 250 fr.
Voor het 2C kind 10 meer 250 fr.
Voor het 31? kind 20°/u meer 500 fi
Samen 3500 fr.,
voor 3 kinderen ten lasten, alsmede 500
fr. meer per volgend ten laste vallend
kind.
De Provincie van Westvlaanderen zal
den helft der Staatspremie schenken en
OVER NIEUWJAAR.
Donderdag is het Nieuwjaar:'t jaar
Onzes Heeren Jesus Christus 1931 begon
nen.
Ziehier wat men daar over leest in den
ouden Rond den Heerd door Heer en
de Meester G. Gezelle opgesteld en uit
gegeven
Januari is de tweede naamverwisseling
van 't woord Januarius, den latijnsche
name van dezen maand.
Dianusoi Janus... waren bij de Romei
nen, de afgoded van den ingang, daarom
liet eene deure bij hen Dianua of Janua
en Januarius liet de eerste maand of
poortemaand omdat hij, bij hen, de poor-
te of ingang van 't jaar was. Dien Dianus
schilderde men af met twee aangezichten
en eenen sleuter. Zoo de Romeinen maak
ten goden van poorten en deuren en
wij weten dat Christus, onze God.gezeid
heeft Ik ben die dore zoo wie door
Mij in gaat, die zal behouden worden
en inderdaad, Christus heeft zijne aller
eerste Heilig-Bloed-vergieting (Besnijde
nis) den ingang en de deure der heiden-
schen jaars voor ons geteekend en
gereinigd, den ingang dezer maand voor
eeuwig toewijdende aan zijne Heilige
Besnijdenisse.
Keizer Karei de Groote.liet dien maand
Wintarmienoth, Wintermaand... Lauwe
of Loumaand zeggen onze oude boe"ken,
en wat Lauwe te zeggen is ligt verloren
onder de diepste verholentheden onzer
tale.
't Volk zegt hedendaagsch nog geerne
Nieuwjaarmaand. Den eerste Jer maand
is Onzes Heeren Besnijdenisse, Nieuw
jaardag.
Heden krijgt men vollaerds, engel of
de stad Yper 1 5, zoodat een werkman,
die drie kinders te zijnen laste heeft, mag
rekenen op 5950 fr. en die meer kinders
ten laste heeft, op meer
Zij weten ook dat hij, die ten minste 4
kinderen ten laste heeft, eene zeer voor-
deelige geldleening kan aangaan bij den
Bond derKroostrijkeGezinnen, aan wiens
hoofd de heer advokaat Lommez te Yper
staat en dat alle eerlijke werklieden ook
eene voordeelige geldleening kunnen aan
gaan bij de Ypersche Leenmaatschappij
Eigen Heerd waarvan M. C. Dhuvet-
tere te Yper, voorzitter is
Zij weten eindelijk hoe hoog de pacht
prijzen staan, hoe onzeker zij zijn van
niet te moeten verhuizen, en dat eigen
heerd goud weerd is.
BELGISCH CONGO.
Boudewijnstad (Opperkongo - Bel
gisch Congo). Agentia Fides. In
de kerk van Boudewijnstad greep er
een ontroerende plechtigheid plaats.
Vijftig jaar na de aankomst der eerste
missionarissen in Belgisch Congo,
wijdde Mgr Dellepiane. Apostolisch
Delegaat voor Belgisch Congo, twee
inlandsche priesters. Bij dezelfde gele
genheid zwoer de Vader van een der
nieuwgewijden zijn heidensche dwa
lingen af en werd katholiek. Een groo-
te menigte inboorlingen en de civiele
en militaire autoriteiten woonden de
plechtigheid bij.
FRANSCH EQUATORIAAL
AFRIKA.
Brazzaville (Fransch Equatoriaal
Afrika). - Agentia Fides. Tusschen
11 en 14 Oktober heeft P. Stas, laza
rist der Missie van Bikiro, den dood
gevonden in een der kleine rivieren
die het meer Tuniba voeden. Hij was
verscheidene dagen reeds op reis toen
hij door een tornado werd verrast. De
hoot geraakte half vol water en sloeg
toen om. De Paters der Missie gingen
op zoek en vonden het lijk van de
missionaris. Hij werd plechtig begra
ven onder grooten. toeloop van in
boorlingen.
ABBESSINIE.
Bloei der Missie.
Tot voor énkele jaren had de Missie
in Abbessinië met haast onoverkome
lijke moeilijkheden te kampen. Geheel
haar werk moest zij vrijwel in het
geheim doen. Nu is dat geheel veran
derd. De regeering. ofschoon schis
matiek vraagt dringend om Priesters.
Mocht de Missie in Abbessinië slagen,
dan was hiermee een bolwerk tegen
Nieuwjaarkoeken die een overblijfsel zijn
van de oude heidensche offerande die
men den God van Lauwe of Januarius
gedaan heeft.
Zoo Christus door het Doopsel onze
heidensche zielen, zoo heeft Hij door hst
Christendom onze heidensche zeden en
gebruiken christelijk en heilig gemaakt
de heidensche vollaard is de christene
engelenkoeke geworden en het geschenk
van het heilig Christus-kind de goddelijke
Gifte des Vaders.
Eertijds ter gelegenheid van Nieuwjaar
worden allerhande geschenken... als
handschoenen, spellen, koeken en zoo
voorts gegeven.
Zoo vjndt men in oude rekeningen op
Nieuwjaardag item zooveel voor
coecgelie
Weerklank van de oude tijden is zeker
ook ons rijmke van
'k wensche u 'tnieuwe en het oude
Een paar handschoen voor de koude
en eene perruque met haar
'k Wensche u een Zalig Nieuwjaar
Handschoenen, spellen, perruque
zijn achtergebleven, maar in vele streken
blijft nog het gebruik van koeken te
geven... Maar wat aardig is, 't is dat die
koeken niet aan de kinders gegeven zijn
maar dat het de kinders zijn die de koe
ken aan de ouderen geven... Die koeken
zijn ook iets bijzonders, dat zijn nijp-
koeken die genepen worden in een ijzer
lakijzer geheeten.
Die koeken heeten lukken, somtijds
strijnen, in 't Latijn strene en in 't oud-
fransch estrennes waarvan wij nu ètren-
nes hebben.
'k Ga mijn pette lukken zegt men
in Veurnambacht... en zoo gaan al de
dorpskinders hunnen Peter of Meter met
den Islam in Afrika versterkt en ver
zekerd.
ZUID-AFRIKA.
Landbouwvraagstukken
in Zuid-Afrika.
In het relatief kleine oppervlak van
vee-grondenligt de oorzaak van
het armelijk bestaan der Zuid-Afri-
kaansche inlanders. De Zuid-Afrikaan-
sche bodem leent zich niet voor tuin
bouw wegens de al te groote droogte.
Slechts veeteelt geeft hier een be
staansmogelijkheid. Daarbij komt dat
deze tak van cultuur voor het mee-
rendeel berust bij de Europeanen, die
ten getale van bijna 2.000.000 verte
genwoord zijn op een inlandsche be
volking van 6.000.000. De meeste gron
den in Zuid-Afrika zijn in het bezit
van buitenlandschö farmers gekomen
door verdrukking en verdrijving der
inlandsche stammen.
AFRIKA.
Moeilijkheden voor de missioneering.
Het bijwonen van het katechismus-
onderricht door de heidenen gaat
merkbaar achteruit. De menschen
krijgen het te druk. De heerendienst
rooft veel tijdde dienst bij kooplie
den en kolonisten ontneemt de vrij
heid om naar verkiezen naar het on
derricht te komen. De dienst als dra
gers. de bewerking der velden en het
verhandelen der vruchten neemt even
eens veel tijd in beslag.
Martelaar der naastenliefde.
Reeds lang verpleegde een neger de
ergste slaapzieken met groote liefde
en opoffering. Tenslotte ging zijn ver
langen om als martelaar der naasten
liefde te sterven in vervulling. Hij
stierf aan de zelfde ziekte na een half
jaar lijden. Ee'n eerlijk werk der ge
nade aan iemand, die voor eenige ja
ren nog leefde onder een stam van
menscheneters in de Congo.
Zoiula^r*iiHt.
De Apotheek van Mr Snoeck,
Groote Markt, zal alleen open zijn op
Zondag 4 Januari 1931.
In St MAARTENS:
Zondag 4 Januari 1931.
Te 8 1/2 u. Sol. zielmis voor Vr. Leonie
Lowier, Pilckemstr.
Te 11 1/2 u. zielmis voor den Heer Ca-
mille Van Wonterghem, van wege den
Beenhouwersbond.
Nieuwjaar,een dozijne lukken aanbieden!
dat zouden zij nooit laten 'tenware
geen Nieuwjaar waren er geen lukken en
men zou als niet gedoopt zijn, als men
zijqe Peter of Meter, met het wenschen
van een gelukkig en zalig jaar, geen
lukken gaf.
't Gebruik is zelf verder uitgeslegen...
Die wensch van Nieuwjaar wierd door de
armen gedaan, in de huizen van de be-
goedden, en nooit zou de gewone kalant
van 't jaar dat laten.
Dag vrouw, dag man, dag al te gaar
Ik kome u wenschen een nieuwe jaar
Deur dik, deur din, ik kom geloopen
Hé je niet een wafertje of twee
'k Ken ga ze niet verkoopen.
Zoo zingen ze die om lukken gaan of
strinen, in 't Veurnambachtsche, en, als
er iets valt dat goed is, dan is de ant
woordde en de bedank je als volgt
't Is e goe vrouwtje dat me dat geeft
't Is te wenschen dat ze tot 't naaste
[jare leeft.
Kwade gedachten zijn de naaste buren
van kwade begeerten er is slechts één
stap tusschen beide
De mensch wordt gewoonlijk te laat
wijs en te vroeg oud.
Eer wij wat weten
Zijn wij versleten.
Levenswijsheid.
Gedachte bij 't Nieuwjaar.
Het menschelijk leven is eigentlijk
maar ééne spanne tijds dat ongebroken
voortrolt I
Dinsdag 6 Januari 1931.
Driekoningendag.
Gen. Absolutie voorde derde-ordelin-
gen.
Te 9 u. Hoogmis. Te 5 u. plechtig
Lof.
In Sr PIETERS
Zondag 4 Januari 1931.
Ten 8 1 2 gez. mis voor Isidore Potte
en huisvrouw.
Dinsdag 6 Januari 1931.
Na de hoogmis, zegening der kinderen.
TE KOOP.
Jonge hond, <C KER gewaarborgd
van het zuiverste ras, oud 6 maan
den. Adres ten bureele van 't blad.
Aanwinsten van het 3e kwartaal 1930.
1. Over Verpleegkunde, door Dokter
Raphael Rubbrecht.
2. Twee Voordrachten over Plichten
leer, door Dr R. Rubbrecht.
3. Begrippen over Ontleedkunde en
Verrichtingsleer door Dr R. Rubbrecht.
4. De Groote Levensverschijnselen,
door Dr R. Rubbrecht.
5. La Route a travers les ages 1830-
1930 Les revêfements modernes par
C. jansens, Directeur-Technicien au Mi
nistère des Travaux Publics; Don de
l'Auteur.
6. Le Congrès National de 1830
Etudes portraits par le Cte Louis de
Lichtervelde.
7. La Révolution Beige et les Origines
de notre Indépendance 1830-1839 par
L. Van der Essen.
8. Le Cardinal Mercier, par Georges
Goyau.
9. La Belgique Contemporaine 1780-
1930 par Frans Van Kalken.
10. La Nationalité Beige, par Gode-
froid Kurth. 3me édition 1830-1930.
11. Ons Vorstenhuis (Leopold I - Leo
pold 11 - Albert I) door Jos. Witlox, in
3-deelen.
12. Gedichten: Albrecht Rodenbach,
herziene uitgave bezorgd en volledigd
door Ferdinand Rodenbach en ingeleid
door Cyriel Verschaéve, 2 deelen.
13. Handleiding voor den Timmerman,
door Prof. J. A. Van der Kloes (Vakboek
Van af onze wieg varen wij voort over
dagen nacht, over weken en maanden,
over seizoenen en jaren, over kindstijd
en jongelingsjaren,over mannenkrachten
ouderdom naar de Eeuwigheid De dood
zelf kan dien vlucht van 't leven niet
stuiten. De dood is enkel het nederleg-
gen, onderwege, van ons stoffelijk
lichaam om dan vrij en vrank, zonder
hinder of letsel de Eeuwigheid binnen te
varen en daar door eeuwen en eeuwen
heen zonder perk of einde te leven in
geluk of ongeluk navolgens dat wij in den
korten proeftijd, op aarde onze keuze
zullen gedaan en beslist hebben.
Wij zijn onstervelijke zielen die na de
gifte van het leven van God ontvangen te
hebben, dat nooit meer derven of verlie
zen
Dat is het menschelijk leven een inge
stort begin zonder einde
Doch dewijl wij hier op aarde zijn,daar
zijp. tijdstippen waarop wij als een oogen-
blik rusten en stilhouden zoo is de nacht
aan 't einde van den dag Zoo is het
Nieuwjaar aan 't einde van het oude I
Poozen wij een stonde terwijl het leven
voortwaait
Gelijk de voetganger, na een lange
reis, nu en dan aan eene mijlpaal of
kruisweg rust, om de afgedane weg te
bekijken of de streek te verkennen en te
zien als op de goede en rechte baan is,
zoo ook moesten wij nu en dan eens blij
ven staan om de afgeloopen weg na te
gaan, het tegenwoordige te onderzoeken
en het toekomende te richten
Zijn wij in de richting des Hemels
Gisteren is voorbij, vandaag is kort,
morgen isonzeker.
voornamelijk voor zelf-onderricht) met
printen en teekeningen.
14. Handleiding voor den verver en
den glazenmaker, door Prof. J. A. Van
der Kloes en D. Van der Beek (Vakboek
met figuren).
15. Oud Vlaanderland 10 vertellin
gen door J. Claerhout, pastor van Caster.
16. Het Boek der Matigheid, door J.
Dusautoir.
17. Echos et Souvenirs de familie de
1830, par du Roy de Blicquy.
18. Histoire diplomatique de l'Indé-
pendance Beige, par FI. de Lannoy.
19. Recueil des Chartes de l'Abbaye
de Stavelot-Malmédf, publié par Jos.
Halkin, Professeur a l'Université de Liè-
ge, et le Chanoine Roland (Don de l'Aca-
démie Royale).
20. Dante-Verklaring, met vertaalden
tekst (Goddelijke Comedie Hel-Vagevuur-
Hemel, door A. H. J. Van Delft).
21. Atlas Classique J. Halkin.
22. Les Beiges sur l'Yser, par P. Azan.
23. A Ia Gloire d'Ypres, par A. J. Van-
de Kerckhove.
24. Leven van Pater Bloete, door A.
Demeer.
25. Nieuwe Verzameling Volksboeken
en Ontspanningslectuur, door onze meest
befaamde volksschrijvers.
Zoo luidt de titel van een roerend too-
neelstuk dat zal opgevoerd worden door
de Studenten in Wijsbegeerte aan het
Klein Seminarie te Rousselaere.
De opvoering zal plaats hebben in de
feestzaal van het Christen Volkshuis
op Maandag 5 Januari, te 5 u., ten voor-
deele van de Katholieke Aktie.
Allen daarheen
Prijzen der plaatsen F rang 6 fr.
2e. rang 4 fr. familiekaart 3 personen
lc rang 15 fr.
Er zijn tot nu toe voor 30 miljoen frank
stukken van 5, en voor 38 miljoen en half
stukken van 10 frank geslagen, voor helft
van beide soorten met Vlaamseh op
schrift.
Het BESTE en ZEKERSTE middel orn
regelmatig het blad te ontvangen, is een
abonnement vragen in de post op
Geeft God uw hert aleer het mij
of iemand ooit geschonken zij
Want hij die God vóór al verkoos
houdt God... ofschoon hij 't al verloos
Nieuwjaarsgebak.
Koeke Mazarine.
Voor de koeke-benoodigheden een
pond blomme 6 tot 7 eiers eene tas
melk een lepel poersuiker een lepel
brandewijn een 1/2 pond versche boter;
50 gr. drooge gist.
Bewerking Neemt de boter en de
melk te zamen laat ze heet worden zonder
te koken, roert er de blomme in en de
suiker en dan de eiers de dorre wel
geslegen en de witten in schuim en de
brandewijn. De gist eerst laten smelten
in een weinig lauw water en dan die gist
er bij voegen.
Slaat dan alles zeer straf door een tot
dat de pate wel rekt.
Laat alles bekomen tot dat de vorm
geheel vol is en dan laat dat een half uur
bakken
Voor de saus Benoodigheden een
tasse melk, een vierendeel versche boter,
drie lepels poersuiker.
Bewerking Een tasse melk laten koken
en daarin de versche boter en de poersui
ker in roeren.
Snijdt dan uwe koeke in drie'n of
vieren, zijdeling en plat,doet er gestamp
te caneele of rhum op en ook van die
bereide saus. Legt alles weder toe en giet
het overige uwer saus over gansch het
gebak.
Bew. Over acht dagen in de recette
om lukken te bakken was er spraak van
een pinte water iedereen zal verstaan
hebben dat er daar een mis is 't ware
genoeg om alles te versmooren 't is een
geutje en niet een pinte.