Handelsbank
WEET GE WAT
de eerste Vlaamsohe Bank
boekt,
NA OPSLORPING m ANDE8£ BANKEN
25 millioen Fr. Kapitaal
15 millioer Fr. Reserves
Laebt niet met de
Sprookies VdH Gl^OOtVdUCi7 j ij0Ven d#e rechtstaande houding vut.
53: Jaar. - Nummer 16.
35 Centiemen.
Katholiek Weekblad var het Arrondissement Yper
Zaterdag 18 April 1931
r J I in menig
Tg gevoel, een vrij fantasti-
NV.
Hoofdzetel GENT, Kalanderberg, 1.
Bij huizen ANTWERPEN, Lange Nieuwstraat, 17.
BRUSSEL, Wetstraat, 84, enz.
233 Agentschappen en Kantoren
In Oost- en West-Vlaanderen en Brabant.
ABONNEMENTPRIJ3
1 Jaar 13 fr. 6 maanden 10 fr. 3 maanden G £r
Men abonneert in alle Postkantoren en in aet Opstelbureel-
ABONNEMENT VOOR *T BUITENLAND:
28 frank. Op het Opstelbureel alleen tc vragen.
BEHEER EN OPSTEL
io5, ZONNEBEKE STEENWEG, io5, YPER
PostcheckrcLeaing 49.20!
(j. casier)
waar op alle wekedagen ai'e inlichtingen te bekomen z:jn
van tl tot 16 uur.
AANKONDIGINGEN Prijs bij overeenkomst.
Alle Aankondigingen moeten tec.n den WOENSDAG
ten laatste ingezonden woraen.
Kleine berichten en nieuws ten laatste tegen den
WOENSDAG avond.
dan toevallig een steunpunt, een
uoom, eene haag, een muur of iets
{dergelijks, dan behoudt het daaren-
We laten het woord aan onzen 'schen indruk maakt.
vriend brankardier Jaak Witte.
Op het punt waar de steenweg
op T... en de kiezelbaan op V... sa-
menloopen, staat een groot kruis
beeld met daarnaast de oude, haast
niet meer herkenbare beelden, van de
Moeder Gods en discipel Joannes.
Toen ik een kleine jongen was en,
bij 't vallen van den avond aldaar
voorbij moest, verhaastte ik altijd
den stap, stiet even eens aan mijn
petje, zonder evenwel anders dan
schuw en vreesachtig naar het Cal-
variebeeld te durven kijken.
Van dezen zonderlingen gemoeds
toestand, was niemand anders de
oorzaak dan een soldaat van Napole
on die, daar ter plaatse, ruim 80 ja
ren geleden, door Gods straffende
hand aan den grond werd genageld,
op het oogenblik dat hij zijne buks
op het beeld van den Gekruisigde
wilde afvuren.
Dit had Grootvader mij verteld,
met zooveel commentaar en beschrij
ving van oirjstandighedfin, dat ik,
telkens ik voorbijging, den Fi-an-
schen deugniet met zijne witte broek,
zijne hooge laarzen en zijne lederen
op den rug gekruiste bretellen, vóór
mij staan zag. Toen hij. vuren^ginjj.
zei oudje, scheurde op eens de lucht
en een bliksemschicht sloeg hem
dood. Dit gebeurde 's nachts, 's An
derendaags vonden voorbijgangers
hem daar nog staan, 't geweer naar
het kruis gericht, stijf en koud als
een marmeren beeld.
Man geworden, kwam ik nog dik
wijls aan den samenloop van beide
wegen voorbij en ieder maal zag ik
den heiligschendenden soldaat uit
mijne kinderjaren terug, en prevelde
in 't voorbijgaan een schietgebed
voor mijn ten hemel gevaren oudje.
Een tiental dagen vóór het laatste
offensief der Belgen rond Gent, zag
ik, na bijna drie jaren, bataljons
dokter C... terug, die haast heel den
duur van den oorlog, ver van mij af
geweest was. Wij waren samen, on
der een regen van duitsce kogels,
beneden Dendermonde achteruit ge
weken en uiteengedreven, om na een
paar weken, in andere eenheden te
recht te komen.
Op de plaats waar we elkander
terugvonden, stond een Calvarie,
waarvan het Christusbeeld een stuk
arm en een voet kwijt was. Het Ma
riabeeld was gaaf, doch Johannes
was zoo erg door projectielen toege
takeld, dat hij bepaald onkennelijk
was.
We konden een oogenblik daar ter
plaatse uitrusten. Ons oog viel al
dadelijk op de Calvarie en ik dacht
op Grootvader en den leelijken
Franschman uit Napoleons tijd. De
omstandigheden bracht me er toe aan
Dr C... het vertelseltje van den vin
ger Gods mede te deelen.
Er ligt in de vertelling van uw
Grootvader misschien wat overdrij
ving, een beetje fantazij, doch de
grond van het verhaal, is niets an
ders dan een doodnatuurlijk gebeu
ren, zei Dr C...
Deze verklaring, die hij op zeer
ernstigen toon aflegde, maakte in de
hoogste mate mijne nieuwsgierigheid*
gaande.
Wel zeker, wedervoer hij. Het
is een gekend feit dat menschen of
dieren, die de bliksem treft, op het
oogenblik dat zij een geweldigen
spierenarbeid leveren, in de uitvoe
ring van hun laatste gebaar, als ge-
mumificeerd worden. Vindt het lijk
Hetzelfde geldt voor soldaten die,
in 't volle van een stormloop, in de
hersen of het hart geschoten worden.
In eene lectuur over mumificeering,
trof ik eens het verhaal van een
merkwaardig geval in den slag van
Wagram. Een officier der Oosten-
rijksche legers werd, meer dan vijf
uren na het staken der wederzijd-
sche aanvallen, de linkerhand rond
den buikriem van een dood paard en
de linkerknie op den grond aange
troffen, in de positie van iemand die
met de boven den rug van het dier
uitgestoken rechterhand, zijne pis
tool wilde afvuren. Het lijk had een
kogel in den kop en de oogen staar
den voor zich uit met doffen glans.
In den voorlaatsten Turksch-Itali-
aanschen oorlog, werden meerdere
gevallen van dien rard door batal
jonsdokters opgeven en beschreven.
De vergiftiging door strychnine
laat vaak mumificeering van het lijk
vaststellen. De gelaatsspieren leve
ren, in dat opzicht, dikwijls een ake-
ligen aanblik.
Toen ik nu, om eenigen weten
schappen j ken uitleg nopens dit won
derbaar verschijnsel verzocht, vroeg
«ve dekiou cf ik nog wel wat "schei
kunde uit mijne humaniora had bij
gehouden. Ik kon niet anders ant
woorden, dan met een hemelzoeten
glimlach en beteekenisvol achter mijn
oor krabben. Zoo goed als het ging
sprak Dr C... mij toen in het Fransch
want in 't Nederlandsch kreeg hij
't niet gedaan over stremming van
eitwitstof, zure melk en spierkracht,
al dingen die hij, ik weet niet meer
hoe, met elkaar in verband bracht.
Ik kreeg, kortom, aan zijn geleerden
uitleg niet bijster veel kop, maar
voelde me toch gelukkig dat Groot
vaders historie, laten we zeggen, vijf
kansen op honderd had om niet hee-
lemaal een kwakkel te zijn.
Tot hier brankardier Jaak Witte.
Laten wij nu in eenige regels licht
brengen in de wetenschappelijke
oorzaak der lijkenverstijving; wie
weet verstaat Jaak Witte ons niet
beter dan Dr C...
Een lang aangehouden spierenar-
beid doet in de spier een groote hoe
veelheid van eene stof ontstaan, die
men melkzuur noemt. Dit complex,
dat, voor wat den smaak aangaat,
wel eenigszins met azijn kan vergele
ken worden, stremt de eiwitstof die
in de spiersappen opgelost is en
maakt bijgevolg de spier hard. In de
uitvoering der gewone bewegingen,
de stille gang, het spel der kaaksbeen
deren, armenzwenken bij koffiema
len, zwenken der hand, bij het schrij
ven en meer andere, wordt insgelijks
stremmen.d melkzuur gevormd doch
in zulke geringe hoeveelheid slechts,
dat het geleidelijk kan teniet gedaan
worden door sodabicarbonaat, anta
gonistische stof, die door het bloed
voortdurend in de spier wordt aan
gevoerd. Zijn de uitgevoerde bewe
gingen te hevig of duren ze te lang,
dan volstaat de aangevoerde dosis
sodacarbonaat niet meer om al het
ontwikkelde melkzuur te niet te doen
en dit laatste oefent verder ongehin
derd zijne stremmende, dit is, ver
stijvende kracht uit. Daaruit volgt
de stramheid der ledematen, na een
vermpeienden arbeid.
Neem nu een soldaat die zulken
arbeid op het slagveld aan 't verrich
ten is, en plotseling door een schot
gedood wordt. Het bloed staat, als
bij bliksemslag stil, en dadelijk ook,
houdt alle aanvoer van het sodabi
carbonaat op. Wat uit het geweld
van den arbeid, tezamen mjet het
schielijk stuiten ier ontstremmings-
bron volgen moei, raadt de lezer van
zelf. Dr VYNCK.
Een schredenteller is een soort
zakuurwerk, dat men op zak steekt
of beter nog aan het knopsgat
van den bovenras vast hangt. Bij
ieder stap dat ge doet, het wijzertje
verspringt één graad en na bepaalden
tijd: ééne minuut, ééne uur, één dag,
kunt ge op de plaat het getal stappen
lezen, die ge gezet hebt. Vele perso
nen werden door eene Engelsche ver-
eeniging van se'.ireden-tellêrs voor
zien. 's Avonds werden de getallen
na-gegaan en zoo bestatigde men, dat
een beste winkelbediende 27 kilom.
afgelegd had in 24 uren en een kell-
ner een café-bediende 32 Km.
Wanneer de H. Stoel een concor
daat sloot met Pruisen en Beieren,
beweerden duitsche gazetten, dat al
het voordeel voor de Katholieke Ker
ke was en dat de Staat betalen mocht.
De Germania maakt de volgende
bemerking nopens die beweringIn
Duitschland zijn er 23.000 klooster
lingen, die zieken bezorgen en moes
te ze men •vei-vifligen door leeken, dat
zoude een vermeerdering van onkos
ten verwekken, die mag geschat wor
den op 300 millioen mark... jaar
lijks
Met Paschen is het in vele huizen
de groote kuisch en te Chicago in de
V. S. ook. Daar is een nieuwe bur
gemeester, die in twee dagen niet
min dan 3000 bedienden van het
stadsbestuur afgedankt heeft. Ande
ren zullen volgen. Die zijn allen be
noemd door voorgaanden burgmees
ter Thompson in postjes, die alleen
op het papier bestonden, waar men
veel geld won maar waar geen werk
te leveren was.
In Rijssel is er dees jaar Eucharis
tisch .Congres, niet wereldlandsch
maar gewestlij k, om te herdenken
dat in Rijssel vóór 50 jaar het eerste
congres van dien aard, gehouden
werd. Op voorstel van eene nederige
vrouw uit Tours kwam het tot stand,
door de heldhaftige pogingen van de
twee broeders Vrau en Feron-Vrau,
twee leeken, koophandelaars, waar
van het proces tot Zaligverklaring
te Rome aan de gang is en die in den
andel genoemd worden door het volk
les deux Saints de Lille
Dat eerste Congres, gehouden in
de zalen der katholieke Universiteit,
- deze kwam ook tot stand ten groo-
tendeele door de werking der twee
Vrau's verzamelde 360 deelne
mers, toebehoorende aan tien landen,
waaronder Belgie eene eereplaats in
nam. Vergelijk dat nederig begin
met wat de laatste Congressen wa
ren: In Chicago b. v. 62.000 kinde
ren zongen de mis der Engelen, in
het bijwezen van een half millioen
deelnemers en 250.000 mannen wa
ren tegenwoordig aan de nachtaan
bidding in het stadium of sportplein.
In Carthago 6000 priesters namen
deel aan de sluit-processie.
De dertig wederlandsehe Congres
sen werden gehoudente Rijssel,
Avignon, Luik, Toulouse, Parijs,
Antwerpen, JerusalemReims, Parav-
le-Monial, Brussel, Lourdes,- Angers,
Namen, Angoulème, Rome, Doornik,
Metz, Londen, Keulen, Montréal,
Madrid, Weenen, Malta, Lourdes...
en na dén oorlog te Rome, Amster
dam, Chicago, Sidney en Carthago.
André Michelin, zoo wereldbe
roemd om zijn velo- en autobanden,
is onlangs gestorven. Te Clermont-
Ferrand staan zijne werkhuizen en
daar heeft hij buiten de oude stad
eene geheel nieuwe verwekt, waar
zijn werkvolk op moderne wijze ge
huisvest is. Voor zedelijke en geeste
lijke aangelegenheden heeft hij goed
gezorgd, want hij was een rechtzin
nige ware Christen.
In sommige streken heeft men
schoollokalen gebouwd met glazene
brijken. Daar in is het overldaar en
dit aanziet men als een opperbest
middel om de teringziekte te voorko
men.
In Bohemen beproeven de Tche-
quen nu glazene banen; in plaats van
macadam of gewonen beton, gebruikt
men een mengsel van beton, glas
poeder en potassiüm-silicate. Dit
mengsel droogt snel is geheel hard en
geeft geen stof.
Een Polonees gehuisvest te New-
York overleed vóór eenige dagen in
een gasthof te Weenen, tijdens eene
reis, die hij in Europa had onder
nomen. Zijne kleederen en zijn hou
ten been werden geclregen naar het
amerikaansch consulaat te Weenen.
Een bediende van dit consulaat, die
zelf een kunstmatig been droeg, on
derzocht het mecanisme van het hem
toevertrouwde been, dat hij belast
was te verbranden en ontdekte er al
binnen eene som van 2.200.000 fr. in
bankbrieven. Van de naaste bloed
verwanten, twee jong-gehuwden, die
in groote armoede te New-York leef
den, en aan wie men die erfenis-
schat liet geworden, eischt de vinder
10 pro cent.
Te Parijs zijn 1000 crocodylen
aangekomen, afkomstig an Calif or-
nie en Florida (V. S.) en zullen er
6 maanden ten toon gesteld worden.
Zes dagen reis hadden zij overge
I
bracht in drie koopwaren-wagens en
gedurende dien tijd noch geëten,
noch gedronken. In vier omheinin
gen, met waterbakken, waarvan het
water 30 graden warmte moet heb
ben en met vaste grond overdekt met
versch zand, zullen zij gehuisvest
worden. Acht bezorgers brachten de
wangedrochten met veel zorgvuldig
heid van de verzendingskisten naar
hunnen te huis. De kleine mocht men
in de armen dragen, maar de groote
van 1,50, 2 m., 4 m. en zelfs 5 m.
lengte, moest men rpff veel voor
zichtigheid hanteeren. Bij middel
van iassos, d. i. lange koorden uit
gaande op een strop waarmede men
wilde dieren vangt, waren hunne
bekneelen en steerten beweegloos ge
houden.
Tot vóór eenige jaren, tot het tijd
stip waarop Mussolini, er 'orde in
schafte, betaalden de ingezetenen
van Zuid-Italië en Sicilië belastingen
aan gepatenteerde baanstroopers.
Dit bestaat nog in den New-York-
staat, V. S., waar ide koophande
laars, om gerust gelaten te worden
jaarlijks miljarden betalen aan de
gesyndikeerde dieven
De heerlijkste en kunstrijkste
tempel van het Oosten is de Agia So
phia, d. i. de Heilige Wijsheid van
Constantinopel, door een christen
keizer gebouwd en die nu dienen zal
als post voor de T. S. F. De vier
hooge slanke torens, aan schouwen
gelijk, die er rond gebouwd werden
door den Turk, zullen dienst doen als
uitzendingspalen en het gebouw van
den tempel als studio.
De V. S. van Amerika zijn een
jong land waar mangel is aan kunst
gewrochten. Veel kunstwerken van
den ouden wereld, aangekocht met
groot geld, hebben den weg ingesle-
gen van over zee. In de laatste tij
den werden er in England veel oude
geschiedkundige kasteélen afgebro
ken en naar Amerika verzonden,
v/aar ze steen per steen opnieuw op
getrokken werden. In England nu
hebben ze eene oude reeds vergetene
wet uitgegraven waarbij het ver-
