andelsbank
NA OPSLORPING VAN ANDERE BANKEN
Het uierH der rooflen
in de Phiiippiinen
Het Oud Klooster
der P. P. öapiicienen te vpar WEET GE WAT
de eerste Vlaamsche Bank
boekt,
25 millioen Fr. Kapitaal
15 millioen Fr. Reserves
m
5-3' Jaar. - Nummer 20.
35 Centiemen.
Zaterdag 16 Mei 1931
Katholiek Weekblad van het Arrondissement Yper
N. V.
Hoofdzetel GENT, Kalanderberg, 1.
Bijhuizen ANTWERPEN, Lange Nieuwstraat, 17.
BRUSSEL, Wetstraat, 84, enz.
253 Agentschappen en Kantoren
in Oost- en West-Vlaanderen en Brabant.
ABONNEMENTPRIJS
1 Jaar 18 fr. 6 maanden 10 £r. 3 maanden 6 £r.
Men abonneert in alle Postkantoren en in het Opstelbureel
ABONNEMENT VOOR 'T BUITENLAND:
28 frank. Op het Opstelbureel alleen te vragen.
BEHEER EN OPSTEL
io5, ZONNEBEKE STEENWEG, io5, YPER
Postcheckrekening 40.201
fj. casier)
waar op alle wekedagen alle inlichtingen te bekomen zijn
van 14 tot 16 uur.
AANKONDIGINGEN Prijs bij overeenkomst.
Alle Aankondigingen moeten tegen den WOENSDAG
ten laatste ingezonden woraen.
Kleine berichten en nieuws ten laatste tegen den
WOENSDAG avond
Een missionaris S. V. D. schrijft
ons uit de PhilippijnenRussisch
geld en in Rusland opgeleide agen
ten beginnen de anders nogal rustige
eilanden oproerig te maken. De ge
heime politie heeft zekere bewijzen
in handen gekregen dat hier geregeld
Russisch geld aankomt om onlusten
en stakingen te steunen. Zoo brak op
11 Januari te Tayug, in de provincie
Pangasinan, een bloedige opstand
uit. Een geheime bond van mannen
en vrouwelijke studenten, onder den
naam van Colorum, greep naar het
gevreesde wapen, het Philippijnsche
mes. Op een afgesproken teeken trok
de bende op onder twee vaandels
waarop stond: «Vrijheid voor de
onafhankelijke kerk! (de sekte der
Aglyppianen)Zij overvielen da
stadskazerne, vermoordden drie sol
daten. Den luitenant en den onder
luitenant overvielen zij in hun wonin
gen en ondanks hun revolvers be
zweken zij voor de overmacht en wer
den met de messen der opstandelin
gen gedood. De kazerne miet belen
dende huizen werden in brand gesto
ken. Hierop werd de aarfval gericht
óp het gemeentehuis. De gemeente
lijke politie werd gedwongen de wa-
ptins neer te leggen, het stadsbe
stuur nam de vlucht. Stormender
hand werd nu het stadhuis veroverd,
doch terwijl de'opstandelingen druk
bezig waren met de papieren en de
brandkasten van het gemeentehuis
te doorzoeken, werden ze overvallen
door gendarmen en na een kort ge
vecht verslagen5 soldaten sneuvel
den met 13 oproerlingen, 11 mannen
en 2 meisjes; 57 andere werden ge
vangen genomen. De leider bekende
in verband te staan met een zekere
Ora, een uitgesproken kommunist.
Hierdoor weet ook de politie dat de
geheele onderneming staat onder het
drijven van Russische propagandis
ten. Voor het 'volk werken zij voor
al onder leuze vrijheid voor onzen
godsdienst het Anglyppianisme
Ook de naam Colorum is uit den
godsdienst genomen, n. m. 1. afge
leid van Per omnia ssecula sseculo-
rum
De kommunist Ora, onder wien de
leider van «Colorum» stond, was ter
verantwoording geroepen naar Ma
nila, doch op weg naar het gerechts
hof reed hij zich in zijn auto te plet
ter tegen een boom. Zijn lijk werd nu
door de zijnen naar Manila gebracht,
en opgebaard in het huis van de roo-
de arbeiders organisatie. 25 Januari
had de begrafenis plaats. Het stads
bestuur stond, ondanks de waar
schuwing van de stadskazerne, toe
twee vanen mee te nemen. Een de
monstratie mocht echter niet gehou
den worden. Een geweldige stoet
van arbeiders volgde het lijk. De kist
was vuurrood, de dragers droegen
roode hemden. De lijkwagen kwam
ledig achter den stoet aan. De stads
politie ging naast den stoet op om
eventueele ongeregeldheden te voor
komen. De begrafenis verliep rustig.
Op het kerkhof werden vurige kom-
munistische redevoeringen gehouden,
Ora werd vergeleken met Caesar, met
Kristus, met Lenin, met Bebel, wel
ke, naar het woord van de redenaars,
ook hun leven voor het volk hadden
gegeven.
In dezen zelfden tijd braken op
groote suikerplantages en onder de
havenarbeiders van Iloilo stakingen
uit. Velen staken terwijl zij in het
geheel niet weten waarom.
Dat het kommunisme in het begin
reeds zooveel succes heeft, is een
wrange vrucht van het godsdienst-
looze onderwijs, dat juist door zijn
ijselijke neutraliteit allen godsdienst
zin en allen eerbied voor gezag ver
stikt en doodt. Ook tegen het Ameri-
kaansch gezag wordt steeds mesr
en scherper geagiteerd, ook door
mannen die in de regeering een hoo-
ge positie bekleeden. De regeering
gaat nu scherp in tegen alle Russi
sche aktie; zij weert waar zij kan
de propagandisten en het binnenko
men van propagandagelden.
GANDHI TEGEN DE MISSIES
Madras (Indië), Agentia Fides.
De verklaringen die Gandhi op
2 Maart 11. aan enkele dagbladschrij
vers aflegde hebben veel beroering
en onrust veroorzaakt in de katholie
ke Indische middens.
Een dagbladschrijver vroeg aan
Gandhi of hij de vreemde missiona
rissen in Indië zou dulden, wanneer
zijn land eens onafhankelijk werd.
Ziehier wat de Mahatma antwoord
de: Indien de missies zich niet be
paalden tot humanitaire en liefdadi
ge werken, maar godsdienstpropa-
ganda maakten in hun scholen en hun
hospitalen, zou ik niet aarzelen ze het
land uit te wijzen. Voor een land zijn
alle autochtone godsdiensten goed en
de godsdiensten van Indië zijn bij
zonder goed aangepast aan het volk.
Wij hebben er geen nood aan, gees
telijk bekeerd te worden.
Praktisch wil dit dus zeggen, dat
Gandhi tne't missionarissen in Indië
niets doen kan, wijl hun doel niet
humanitair maar geestelijk is. Niet
tegenstaande die bedreiging zullen
de missionarissen hun bekearings-
werk voortzetten, hoe groot ook
moeiijkheden en tegenkantingen zou
den zijn. Toch werpt die uitlating
van Gandhi een nieuw licht op de
wondere mentaliteit van den moder
nen, Indischen intellectueel. Hij be
schouwt het Kristendom als een bui
tenlands chen godsdienst, een kracht
ter denationaliseering. Eenerzij ds
staat hij vol bewondering voor de
katholieke moraal, anderzijds verzet
hij zich tegen de verspreiding van
het katholieke dogma t. t. z. tegen
elke bekeering.
Eenigen tijd geleden legde Gandhi
aan een groep Amerikaansche en In
dische journalisten het belang uit
van zijn verdrag met den onder-ko
ning: hij noemde het een toepassen
der waarheden van de bergrede, die
den vrede gebracht heeft aan de
menschen. Aan degenen die hem een
middel vroegen tegen de immer groei
ende bewapeningsdrift, antwoordde
Gandhi: Het is nu 2000 jaar geleiden
dat Christus zijn bergrede uitsprak.
Tot nog toe heeft de menschheid
slechts een gedeelte dier princiepen
die nochtans de houding van den
mensch bepalen, toegepast.
Het is dus uitgemaakt dat de Ma
hatma de moraal Van Christus aan
neemt, maar tegen de verspreiding
zijner geloofsleer is.
In een hoofdartikel aan Gandhi ge
wijd, toont de Catholic Leader
aan, wat Indië al niet te winnen had
bij de -verbreiding van Kristus' leer.
M. Joseph George, een beroemd
advokaat te Madras, vroeger Jako-
biet nu katholiek, en die gedurende
eenigen tijd medewerkte aan de
Young India het blad van Gandhi,
spreekt aldus over de uitlating van
zijn vroegeren hoofdredakteurDe
Missieactie is een der voornaamste
plichten die God aan zijn kerk op
legde: daaraan bestaat geen twijfel.
Met of zonder Gandhi, met of zonder
Swaraj eelfbestuurzal de kerk
haar bekeeringswerk voortzetten. In
dien het kan, zonder vervolgingen
uit te lokken en binnen de grenzen
der landswet. Maar indien de kerk
haar zending moet volbrengen ten
koste van vervolging en martelaars
schap dan is het de Wil van God
en zijn Heilige Wil zij gezegend.
1797. Het werd toegewezen aan Jan
Terryn, organist, en Constantijn
Vergeelzoone, uit Wjitschate. De
gebouwen werden deels afgebroken
en deels voortverkocht.
i609-1797
Op verlangen van Z. D. H. Mgr
Maes en met goedkeuring van het
stadsbestuur, vestigden de Paters
Capucienen zich in Yper vanaf 1608-
'09. Het klooster stond niet ver van
St Pieterskerkbinnenwaarts achter
de huizen van de Rijsselstraat, tus-
schen de Lombaard- en de Klaver-
straat. Eene steeg, die nu nog bestaat
en dan Capucienenstraatje heet
te, gaf toegang tot kerk en klooster.
Men ziet daar nog overblijfselen van
oude grondvesten en kelderingen.
(Een pater van dat klooster miek het
vooroorlogsch Bethleem uit St Pie
terskerk)
In dien tijd bestond er maar ééne,
onverdeelde Belgische provincie der
Capucienerorde. Naderhand behoor
de het klooster van Yper tot de
Vlaamsche provincie: totdat het,
in 1687, overging tot de provincie
van Rijssel, wanneer Yper in poli
tiek opzicht tot Frankrijk behoorde.
In 1773, werd eene onafhankelij
ke Custodie van Duinkerke opge
richt, waar-Lij Yper werd ingelijfd;
totdat het, in 1782, volgens voor
schriften van Jozef II, wederom deel
uitmaakte van de groote Vlaamsche
provincie.
De kerk was toegewijd aan O. L.
Vrouw. Bij het volk waren de Paters
hoog geacht; en meer dan honderd
Ieperlingen, uit de voornaamste fa
milies, werden bij hen, vóór de
Fransche omwenteling, ingekleed.
Voorbeeldig, godvruchtig en arm,
konnen zij, kort vóór de afschaffing,
te recht verklaren dat zij niets beza
ten en geen 'het minste vast inkomen
hadden.
Na de verdrijving der religieuzen
uit Frankrijk, werden er te Yper
verscheidenen heel welwillend opge
nomen. Doch dit klooster werd zelf
ook gesupprimeerd op 26 November
1796. Feitelijk echter bleven de reli
gieuzen er nog een tij deken in. De
laatste H. Mis werd er gelezen op
24 Januari 1797, en daarna gingen
de religieuzen uiteen. Eenigen trok
ken tot in Tyrol toe, waar het kloos
terleven nog eenigszins mogelijk
was. De laaste, P. Gardiaan, P. Li-
vinus Femeryck van Poperinghe,
werd verbannen en weggevoerd naar
het eiland Rhé.
Tijdens de suppressie gingen ver
scheidene P. Capucienen uit andere
kloosters, meest geboren Ieperlingen,
zich in hunne moederstad vestigen,
en eindigden er hun leven.
P. Vedastus AmSpe was de laatste
Ieperling die de Capucienenpij ont
vangen haden de laatste Capucien
die te Yper verbleef, was een Ieper
ling, P. Melchior Schaeckbrouck,
gestorven in 1825. De langst le
vende van hen die in 1797 uit dit
klooster verdreven werden, was P.
Philibertus Messiaan, van Moen, ge
storven te Brugge in 1833.
P. Aloysius De Meester, van
Brouckburg (Bourbourg), was, na
de uitdrijving elf jaar lang Bestuur
der der Iersche Zusters, en vier jaar
Kapelaan van het O. L. Vr.-Hospi-
taal te Yper; terwijl P. Placidus
Soetemont, van Yper, teruggekeerd
uit Oleron, Onderpastor was van St
Niklaas in zijne geboortestad tot in
1808. Hij stierf als Pastoor van
Clemskerke in 1820.
Het klooster zelf werd te Brugge
openbaar verkocht den 16 November
De Paus ontvangt van niemand
eereteekens of decoratiën en als een
Koning of Keizer Hem begeert te
eeremerken, 't is de Kardinaal
Staats-Secretaris aan wien de onder
scheiding ten bate komt.
In Zwitserland bestaan geen de
coratiën en aan een zwitser verbiedt
de wet een eereteeken van den vreem
de te aanveerden. Dezer dagen eene
volksraadpleging nam het voorstel
aan, met 289.750 stemmen tegen
124.750, waarbij het aan alle burge
lij ke en krijgsoverheden verboden is
vreemde decoratiën te aanveerden of
te dragen, met bedreiging van ambts-
verlies.
Kardinaal Bourne, Aartsbisschop
van Westminster, die veel bijdroeg
voor het veroveren van de vrijheid
voor de katholieken en wiens 70 jaren
gehuldigd werden door de katholie
ken van Londen en England, is de
zoon van een protestantschen post-
be-ambte en studeerde in St Sulpice
te Parijs alsook aan de Hoogschool
van Leuven. Zijn vader toekeerde
zich tiot onzen godsdienst door het
toedoen zijner vrouw, die Iersch was
Van geboorte.
Het vermaardste schilderij-muse
um van St Petersburg noemt l'Er-
mitageVeel meesterstukken, ter
weerde van 500.000 engelsche pon
den zouden in den duik verkocht ge
weest zijn door den staat aan Ame
rikaansche liefhebbers.
Wat geschreven wordt nopens de
photo van het afbeeldsel van Chris
tus' Lichaam op de lijkwade van Tu
rijn: Geen schilder zoude kunnen
een zoo eenvoudig en indrukwekkend
gewrocht verwezenlijken. Ook is het
noch teekening, noch kleuren, maar
zweet en bloed met zuurstof verbon
den (oxydes) en op het oude linnen
bevestigd. Geen kunstenaar zoude
zoo wel den lichaamsbouw kunnen
weergeven alsook het joodsche uit
zicht van het aangezicht en geen oud
heidskenner is ervaren genoeg, om
de striepen van de romeinsche gee-
selzweep met metalen knoppen na
te maken. Eene kaak komt gezwol
len voor... de wonden van de nagels
verschijnen niet op het plat der han
den maar op de handgewrichten...
op den linker schouder ziet men de
bloedige indrukking van het kruis
hout
De lijkwade is 4 meters lang, en
1,40 meter breed.
Eucharistisch Congres te Rijssel.
't Is in deze stad dat het VIII*
Nationaal Encharistisch Congres zal
gehouden worden van den 1 tot den
5 Juli a. s.
Deze plechtige godsdienstige be
tooging belooft schitterend te zijn.
Meer dan 60 Aartsbischoppen en
bischoppen, waaronder heel het bel-
gisch Episcopaat hebben reeds hun
ne toetreding gezonden.
Van alle kanten en uit alle deelen
der katholieke wereld zullen talrijke
afveerdigingen aan de betooging
deelnemen.
Men schat op meer dan 100.000 het
getal mannen die zullen deelnemen
aan de groote processie van den 5 Ju
li die deze plechtigheid zal sluiten.
De stoet zal gevormd worden op den
grooten boulevard 'van Rijssel-Roe-
baais-Toerkoenje. De versiering van
dezen boulevard zal prachtig en in
drukwekkend zijn.
Den Donderdag 2 Juli, zal de ver
gadering der kinderen plaats hebben.
Men rekent dat ze ongeveer ten ge-
talle van 50.000 daaraan zullen deel
nemen.
Voor groote godsdienstige gebeur
tenissen zendt de Paus een bijzonde
ren vertegenwoordiger, die men Le
gaat noemt. Als pauslijke legaat voor
het Eucharistisch Congres van Rijs
sel is Kardinaal Lienart aangewezen
en voor dë feesten van Joanna d'Arc
te Rouen is 'het de engelsche Kardi
naal Bourne.