Handelsbank
NA OPSLORPING VAN ANDERE BANKET!
Kapitalisme
Communisme
Suiker als voedsel
WEET GE WAT
de eerste Vlaamsehe Bank
boekt,
40 millioen Frank
Kapitaal en Heserven
54c Jaar. - Nummer 3.
35 Centiemen
Zaterdag 16 Januari 1932.
Katholiek Weekblad van het Arrondissement Yper
ZITDAGEN
f-fet ypepsehe C?oll^
N. V.
Hoofdzetel GENT, Kalanderberg, 1.
253 Agentschappen en Kantoren
in Oost- en West-Vlaanderen en Brabant.
Agentschappen te leper, Poperinge, Nieuwpoort, Komen, Wervik,
Wijtschate. West-Nieuwkerke, Proven.
Kantoren te Alveringem, Beselare, Beveren-ljzer, Krombeke, Geluveld,
Kemmel, Leysele, Loo, Merkem, Passchendale, Pervijze, Poelkapelie,
Stavele, Vlamertinge, Westouter, Westvleteren, enz.
BANK BEURS WISSEL
f)pCV6C
ABONNEMENTPRIJS
1 Jaar 18 fr. 6 maanden 10 fr. 3 maanden 6 £r
Men abonneert in alle Postkantoren en in het Opstelbureel
ABONNEMENT VOOR 'T BUITENLAND
28 frank. Op het Opstelbureel alleen te vragen.
BEHEER EN OPSTEL
io5, ZONNEBEKE STEENWEG, io5, YPER
Postcheckrekening 40.201
(j. casier)
waar op alle wekedagen alle inlichtingen te bekomen zijn
van 11 tot 16 uur.
AANKONDIGINGEN Prijs bij overeenkomst.
Alle Aankondigingen moeten tegen den WOENSDAG
ten laatste ingezonden woraen.
Kleine berichten en nieuws ten laatste tegen den
WOENSDAG avond
Laten wij den Keizer geven, vat
den Keizer toekomt.
De heer H. Debarsy, socialistisch
bestendig afgevaardigde van de pro
vincie Luik, heeft in Journal de
Charleroi een zeer gedocumenteerd
artikel geschreven over de Sovjets,
waarvan sommige handelsreizigers in
bolsjewisme, die terugkeeren uit Le
ningrad, allerlei schoons weten te
vertellen. De heer Debarsy maakt
een vergelijking tusschen hetgeen in
Belgie en Rusland voorvalt. Dit ar
tikel is vooral belangwekkend, om
dat sommige socialisten, het oog ge
richt op Moskou, het einde van het
kapitalisme aankondigen. Laat ons
het woord maar eens verleenen aan
den heer Debarsy:
In Rusland bracht men in 1930
4.932.000 ton gietijzer voort, m.
a.w., 32 kilo per bewoner. Belgie
produceerde 425 kilo per bewoner.
Vóór de crisis bracht het nog meer
voort, n. m. 1. 4.000.000 ton in ronde
cijfers. In den loop van hetzelfde
jaar bracht Rusland 5.552.000 ton
staal voort, m.a.w. 35 kilo per inwo
ner. Belgie produceerde 425 kilo per
bewoner en 500 kilos vóór de crisis.
Echter zijn in de russische me
taalnijverheid 5.615.000 personen
werkzaam, of bijna viermaal zooveel
als in gansch Belgie. Wij zulle:: deze
uiteenzetting niet voortzetten, daar
gietijzer en staal altijd de juiste ba
rometer waren voor de nijverheids
ontwikkeling van een land.
Wij zullen derhave noch van ko
per, noch van lood, noch van zink,
enz. spreken. Uit de cijfers die wij
zoo even hebben opgegeven, blijkt
duidelijk, dat de Russen op nijver-
heidsgebied nog niet ver gevorderd
zijn. Zij hebben ons nog een heel
stukje in te halen en zij dienen ons
derhalve de les niet te spellen. En
hoever zijn zij nu op landbouwge
bied? Zij zullen een jaarlijksche ge
middelde opbrengst van 900 kilo tar
we per hectare bekomen, terwijl wij
een opbrengst hebben van 3000 kilo
per hectare. Zij hebben ee ngemid-
delde rogge-opbrengst van 770 kilo
per hectare; wij 2190 kilo. Zij heb
ben een gemiddelde haveropbrengst
van 880 kilo per hectare; wij 1810
kilo. Zij hebben een gemiddelde aard
appelopbrengst van 8000 kilo per
hectare; wij 22.800 kilo. Laten wij
ons hiertoe bepalen, want wij zouden
nog lang kunnen spreken over den
invoer en den uitvoer, over de spoor
wegen, het goederenvervoer, de ko
len, den financieelen toestand, enz.
Doch weet ge hoe men leeft en sterft
in Rusland? Het geboorte- en sterf
tecijfer is er reusachtig. Onthoudt
vooral dat er in Rusland op de 100
inwoners slechts 6,3 pet. 50 tot 59
jaar oud is en in Belgie 9.8 pet. En
weet gij, hoe men er werkt in Rus
land? Dat is nog interessanter. In
Rusland is 56,4 pet. arbeidende be
volking. 37,2 pet. der totale bevol
king is van 1 tot 14 jaar oud. Het
leger der arbeiders en kinderen ver
tegenwoordigt derhalve 93,6 pet. van
de gansche bevolking, waarvan 6,4
pet. ouder is dan 60 jaar. In tegen
stelling met hetgeen onze Communis
ten beweren, wordt de dwangarbeid
niet alleen op de voormalige bour
geoisie doch op iedereen toegepast.
Dit wijzen de statistieken uit; vol
gens dewelke in Rusland op 100 per
sonen aan den arbeid, ongeveer de
helft vrouwen zijn (juist 46,5 pet.)
Wie doet het huishouden in Rus-
Und? Wie zorgt voor de kinderen?
Hoe is het familieleven in Rusland?
't Is volstrekt niet te verwonderen
dat er zoo weinig ouden van dagen
zijn. Sinds 1927 worden zij gekweld,
voortgejaagd en uitgedreven. Voegt
aan dit alles nog toe, alles wat men
zich moet ontzeggen, de slechte be
handeling, de wanhoop, de ongerust
heid,. de vrees zelfs en al de andere
stoffelijks en zedelijke ellenden. En
ondanks dit alles krijgen wij maar
steeds te hooren wat er totnutoe werd
bereikt; doch dat döor ons na al
hetgeen hier. voorafgaat als geen
schitterend succes kan beschouwd
worden. De toestand in Rusland is
ernstig, dient ons volledige aandacht
te hebben en ons ten zeerste tot na
denken te stemmen.
Zoo schrijft openhartig, een op
recht man als Debarsy en dit ondanks
een Vermeylen, een Van Demoortel
en een Spaak, die voor de Sovjet-
overheersching zoo gaarne hun
hoed afnemen
Een volwassen mensch van 70 kg.
die normaal werk verricht, heeft
2.850 calorieën per dag noodig, vol
gens Dr Gailly. Voor het werk al
leen worden er 400 calorieën benut
tigd. Welnu, 10 grammen suiker le
veren ongeveer 40 calorieën, en 50
gr. fruitsiroop wat meer dan 135 ca
lorieën. Dit bewijst hoe men op een
goedkoope manier zijn krachten kan
herstellen.
Wij willen zeker niet aan spijzen
zooals brood en boter hun -eerste*
rangs - voedingswaarde ontnemen,
maar alleen de aandacht vestigen op
het feit dat suiker, in plaats van
snoeperij, een belangrijk element is
in de algemeene voeding, immers zij
volledigt op de beste wijze het ver
bruik Van meel- en zetmeelspijzen
en vervangt uitstekend de vetstoffen
en den alcohol.
«ja» waigattr
Halo, het zetduivelken
In 't voorgaande nummer staat te
lezen: Simeon (de kolonbewoner)
geboren in Cicilië (Klein Asia)...
lees: Cilicië. Deze is eene streek uit
Klein Asia, met hoofdstad Tarse,
waar St Paulus geboren werd, die
wever was en de specialiteit van Tar
se was ruw lijnwaad, dat men later
gebruikte voor boethemdën of Cilice.
In 't voorgaande nummer staat
niet te lezen bestuurd in den zin
Godfried... vond... in... Jerusalem
christene gasthuizen bestuurd door
een orde dat bijstand verleende aan
armen en zieken.
Eindelijk in De orde (der Ridders
van Malta) bezit daarbij, op den
Aventyn, eene villa van eene schoone
kerk... vervang van door met.
Hier is de winter tot nu toe zacht
maar elders niet: In Centraal Frank
rijk had men met de nieuwjaarweek
10, 11 en 12 graden onder nul, te
Madrid 5 en te Munich 21. Veel ri
vieren zij n toegevrozen en er ligt
sneeuw te Toulouse, waar het in den
zomer zoo warm is, dat men over
dag somwijlen niet buiten kan en
deuren en vensters zeer dicht houdt,
om de koelte binnen te houden. Den
10 Augusti 1923 steeg de warmte
meter te Toulouse tot 44 graden bo
ven nul, en alle vruchten die min of
één voet boven grond waren, waren
totaal verschroeid.
Krisis! De koninklijke juweelen
van Beieren zijn te Londen, bij op
bod, verkocht geworden en de ver
maarde blauwen diamant der Wittel-
bachs werd 666.000 fr. aangekocht.
Gedurende len winter zijn hier
springvloeden en sneeuwlawinen on
bekend. Ten ja e 1923 was er spring
vloed, dat is een zeepak die schie
lijk de kust overstroomt, te Roy-
an, een haven aan de Gironde-mon-
ding. Het looÓschip Renée en
twee visscherssloepen kwamen op de
groote markt te recht!
Lawinen zijn sneeuwvlakten, die
samen met hevigen wind de berghel
lingen afglijden. Ook in 1923 ,in 't
kanton Glarus vernielde een sneeuw-
lawine twee bruggen; in 't Ent-
schigdal werd de Gothardlijn op een
afstand van 200 meters onder een
sneeuwberg bedolvente Airoio
bracht de aanstormende sneeuwmas
sa den indruk te weeg van een aard-
bevingschok. De luchtdruk van de la
wine was zoo groot en werkte zoo
ver, dat een halve uur voor dat zij
Airoio bereikte, de menschen op den
grond werden geworpen. Meege
sleurde hoornen vielen op het dorp
en vernietigden vijftien huizen; een
denneboom, wegende 200 kgr. werd
80 meters ver door de lucht geslin
gerd en vernielde de daken van twee
woonsteneen koetshuis met drie ge
stalde peerden was spoorloos van den
aardbodem verdwenenIn het kan
ton Freiburg b|g het dorpje Jaun on
der eene sneeuvlaag van 8 meters
hoogte en de toppen van de Bar-
bellay geleken aan sneeuwspuwen-
de bergen.
In het tempeest, dat gedurende 2
dagen over Zweden loeide in den
laatsten helft van December laatst,
werdén drie millioen boom en (ont
worteld en kleine woonsten langs de
zee werden in de golven geslingerd.
Zweden en 't binnenland van Noor
wegen zijn streken van bosschen en
van overgroote stilte.
Daar in Duitschland en Oostenrijk
groote lasten geïnd worden op naam-
looze vennootschappen, hebben veel
inrichtingen van dezen aard hunnen
zetel gevestigd te Vaduz, kleine
hoofdstad van den kleinen staat Lich-
tenstein, t. w. 333 in 1930 en 579 in
1931; alzoo zijn er in die stad meer
vennootschappen of dat er vóór twee
jaar inwoners waren.
Brazilië werpt koffiebalen in zee,
Canada brandt graan in zijne ovens
en te Bologne (Frankrijk) wierp
men den 28 December 20.000 kgr.
wijting visch terug in zee! O
mensch... dom!
Den 29 December 1.1. was het vijf
tig jaar dat de St Gothard-tunnel
voleindigd was. De tunnel is drie
uren lang of 14.998 meters en werd
ereboord, niet aan den voet van den
berg, maar tamelijk hoog boven het
meer der vier-wouden. Om tot daar
te klimmen, volgde men op den
noordlijke zijde de Reus-rivier en op
zuidelijke de Tessino én men had
324 bruggen van minstens 10 meters
te bouwen en 70 bij-tunnels te boren,
waarvan eenigen ongeveer een kilo
meter lang. Dagelijks wrochten er
in middelmate 10.757 werklieden aan
tunnels en lijn, die op haar geheel
276 kilometers lang is.
Voor wat het boren van den groo-
ten tunnel betreft, men begon ten
Noorden en te Zuiden van den berg;
de ploegen stonden op drie uren af
stand van elkander en hadden tus
schen hen een duizendmeters-hooge
rotse. Om van wederkanten de juis
te richting in te slaan, moesten zij
hunne maten kunnen steunen op een
punt, dat zich voor beiden op de zelf
de plaats bevond, namelijk ééne ster
voor beiden zichtbaar. Een tweede
moeilijkheid was hier in gelegen, dat
de vloer van den tunnel in helling
moest aangelegd worden, omdat er
altijd water zijpelt in die rotse-gan-
gen en dat dit water al de twee uit
einden moeste kunnen wegvloeien.
Hadden de hoorders niet zeer juist
gewrocht maar b. v. alle honderd
meters eene mis begaan van 10 cen
timeters, dit zoude gemaakt hebben
dat de twee lijnen midden in den
berg, 15 meters van elkander, 't zij
hooger of lager, 't zij links of rechts,
voorbij schoven. Nu dit kunststuk
werd zoo volmaakt uitgevoerd, dat
als den 29 Februari 1880 de scheids-
wand tusschen de twee instortte, de
vloer noord was een centimeter hoo
ger dan de vloer zuid
De ondernemer Felix Favre, die
hst reuzenwerk leidde, heeft die ze
gepraal niet beleefd, daar hij korte
lings gestorven was. Voor liefheb
bers 'van cijfers weze aangehaald,
dat dit tienjarig werk 1.000.000 kgr.
dynamite verbszigde en 1.700.000
kgr. olie én dat er 900.000 kubieke
meters rotse weggenomen werden.
Zondag is er in veel plaatsen om
megang ter eere van St Antonius,
abt. Antonius en Basilius waren de
stichters van 't kloosterleven in het
Oosten, zooals Benedictus en later
Franciscus en Dominicus het waren
in het Westen.
Antonius, die stierf op 105 jarigen
ouderdom, is voorgesteld als een oude
eenzater met langen witten baard,
steunende op eene kruk in vorm van
T, en hebbende nevens hem een
zwijntje met bel aan den hals. Hij
is befaamd om de menigvuldige be
kooringen, die de duivel hem deed
onderstaan en velen meenen dat dit
zwijntje eene bekooring herinnert,
als zoude Satan eens onder dien vorm
hem verschenen hebben. De waar
heid schijnt elders te moeten gezocht
worden
In 980 werden de Relikwien van
St Antonius naar St Didier-la-Mothe
overgebracht. Daar kwamen velen om
genezen te worden van eene besmet-
lijke kwaal, van typhuzen aard, aan
tastende afzonderlijke lichaamsdee-
len, die zwart en droog werden, ver
derden en wegkwijnden: Hetgeen
veelal den dood veroorzaakte. Die
kwaal noemde men Antonius' vier.
In de volgende eeuw, de XI%
stichtte Gaston, een fransch edel
man die met zijn zoon te St Didier
genezen geweest was, uit dankbaar
heid, een toevluchtsoord voor zulke
zieken, te Vienne in Frankrijk. De
patroon van de stichting was natuur
lijk St Antonius; de hospitaalbroe
ders droegen een zwarten mantel, met
een hemelsblauw Antonius-kruis op
den schouder; dat kruis is eene
T en in de Egyptiaansche beeldtale
T wil zeggen God; het wapen der
hcspitaliers was een gulden veld met
drie T, dus eene vereering der Drie
Personen. Weldra waren er 396
kloosters, in verschillige landen tot
stand gekomen en afhangende van
den abt van St Antonius te Vienne.
Het orde der hospitaliers werd her
vormd in 1616 door den grootmees
ter Anton Brunei de Grammont en
ten jare 1777 versmolten met de
Malteezers.
Eertijds mochten de zwijnen azen
langs openbare wegen en misschien
wel ook op private eigendommen
nu, alswanneer dit verboden werd
door de openbare macht, werd eene
uitzondering gemaakt voor de zwij
nen der Antonius' gestichten, maar
die eene bel aan den hals moesten
dragen als verkenningsteeken.
Dr BRUTSAERT. Kamerlid, is
sprekelijk voor iedereen:
Te Poperinge, in zijn huis, 's mor
gens, den Maandag en Vrijdag.
Te Wervik, den 2e Zaterdag der
maand, van 9 i tot 12 uur, in «Het
Kapitel
Te leper, den 1" en 3" Zaterdag der
maand van 9 .V tot 12 uur in den Ka
tholieken Kring.
Het BESTE en ZEKERSTE middel om
regeimitig het blad te ontvangen, is een
abonnement vragen in de post op
