WEET GE WAT
MISSIERUBRIEK
Ypersche Krcmiek
54' Jaar. - Nummer 5.
35 Centiemen
Zaterdag 30 Januari 1932.
Katholiek Weekblad van het Arrondissement Yper
Valsche bankbiljetten
van 100 frank
Provinciale Commissie van
Studiebeurzenstiehtingen van
Brabant
Kerkelijk Nieuws
£jet tjpcvscljc ilolti
ABONNEMENTPRIJS
1 Jaar 18 fr. 6 maanden 10 fr, -3 maanden 6 £r
Men abonneert in alle Postkantoren en in het Opstelbureel
ABONNEMENT VOOR 'T BUITENLAND:
28 frank. Op het Opstelbureel alleen te vragen.
BEHEER EN OPSTEL
io5, ZONNEBEKE STEENWEG, io5, YPER
Postcheckrekeiing 40.201
(j. castbr)
waar op alle wekedagen alle inlichtingen te bekomen rijn
van 14 tot 16 uur.
AANKONDIGINGEN Prijs bij overeenkomst.
Alle Aankondigingen moeten tegen den WOENSDAG
ten laatste ingezonden woraeh.
Kleine berichten en nieuws ten laatste tegen den
WOENSDAG avond
In October 1.1., om te eindigen met
den feestdag van Christus-Koning,
nielden de katholieken in Rijsel, on
der de leiding van Kardinaal Lie-
nart, eene sociale week. De tweede
was uitsluitelijk besteed aan de
vreemdelingen, die wij liever noe
men onze vrienden van 't buiten
land zegde de leeke voorzitter, des
Semaines sociales de France Vol
gens de optelling van Januari 1931,
wonen er in 't Bisdom Rijsel 101.201
memdelingen, waarvan 73.608 Bel
gen, 16.190 Polakken, 3.753 Italia
nen, 1.161 Engelschen, 1.151 Hon
garen en 580 Russen.
In Tourkonje alleen, op 10.736
reemdelingen, zijn er 9.623 Belgen,
waarvan 90 procent Vlamingen. Vier
der twaalf parochiën zijn bediend
door vlaamschsprekende priesters en
er is een vlaamsche kring, met groo-
te kapel, waar de Vlamingten alle
Zondag een vlaamsch sermoen heb
ben en twee maal 's jaars vlaamsche
retraite. Wie meest ontsnapt aan
onze werking zegde een verslag
gever, 't zijn de beenhouwers- en
bakkersgasten. Voor hen moet iets
bijzonders op touw gezet worden en
iet ware wenschelijk dat de pries
ters van over de grens aan de onzen
kenbaar mieken welke jonkheden
naar hier afkomen.
Wat de Kardinaal o, m. zegde no
pens het leek-apostolaat
Niet alleen de priesters, maar ook
de leeken moeten apostelwerk be
trachten. Indien de H. Kerk hedten-
daags niet meer aangevallen wordt,
de wereld nogthans is bedreigd met
puinen en omwenteling, door de mis
slagen van dezen die de wereld heb
ben willen ontchristenen... en de we
reld is er van bewust en verkeert in
raadlooze vrees.
Wij mogen onze koelbloedigheid
niet verliezen. Het tegenwoordig ge
vaar hebben wij zien komen. Wij
weten dat de wereld zal heropge
bouwd worden, indien zij de kristene
grondregels aanveerdt. Weest kristen
als huisvaders, als werkers, als bur
gers en het aangezicht der wereld
zal veranderen. Tegenover bolchevis-
me en materialisme, de H. Kerk
racht de katholieken van alle landen
te vereenigen, om de maatschappij te
redden. Doet ge daaraan mede, zoo
lult ge h eopbouwers worden van
Gods Stad Civitatis Dei.
De Kardinaal zegde nog:
Als iets gedurfd kan het voorko
men, dat de Paus aan de Katholie
ken vraagt hulp te verleenen aan vol
keren, die onze vijanden waren. Ons
dralen kan heel natuurlijk zijn,
maar het moet wijken voor den pon-
tificalen oproep. De Kerk ziet verder
dan wij. Zij begeert het christendom
te ontdoen van te enge politiek en
wil de christenen van heel de wereld
vereenigen in één geloof en in ééne
liefde. Niets is dringender. De we
reld, omdat zij ontchristend is, sid
-ert voor de gevolgen harer missla
gen. Tot waar zullen deze haar mee-
Gepen? Wij weten het niet: Zal het
re ineenstorting wezen of zal het
diristen gedacht opnieuw aan de we
reld vasten grond verschaffen? Ziet
•aar het groot vraagstuk dat de Paus
°is smeekende ter overweging aan
biedt.
L'itvinders. Jacquart, die het
Weefgetouw uitvond waarmede m,en
'erbeeldingen en sieraden in 't lin-
rer. weven kan, stierf in de zwarte
jrnsoede, even als Palissy, die de
randverf (émail) ontdekte ter
wijl de uitvinder van de toespeld eeni-
ge millioenen dollarden won, alsook
Harvey Kenedy die de rolschaatsen
in den handel bracht.
4
In 1913 rookte Frankrijk 44 mil-
lioen kilogrammen tabak en 3 mil-
lioen 800.000 cigaretten. In 1930
rookte het 12 millioen kilogrammen
meer tabak en 11+ milliard meer ciga
retten... Maar in den laatsten artikel
doet het vrouwvolk ook mede! en
't was nog geen crisis.
Water d. i. gewoon drinkbaar wa
ter, dat brand sticht. Is dat een
nieuw bewijs dat wij in een verkeer
de wereld leven? Geenszins.
Gewoon tafelzout is samengesteld
van twee groote vergiftenChloor en
Natrium of sodium. Die sodium hebt
■ge ook in de sel de soude. Als men nu
zuiver sodium trekt uit tafelzout, ge
bekomt een metaal dat ge kunt snij
den met een mes, dat een hevig ver
gift is, dat ge nooit in handen nemen
moogt, dat ge bewaren moet in pe
troleum. Neemt ge een stukje so
dium en werpt ge het in 't water,
aanstonds is er eene geweldige ont
binding van 't water, en 't stukje so
dium, als een schitterend balletje,
loopt rond op de oppervlakte, lost
zich gedurig op in het water, vermin
dert snel en verdwijnt.
Werpt ge een grooter stuk sodium
in 't'Water, er is eene ontploffing die
vuur geeft.
Te Bergen in Noorwegen, 't water
van eene zwellende rivier is binnen
gedrongen in een magazijn, waar er
bakjes met sodium op een gestapeld
lagen. Rekewijs zijn ze ontploft. Het
magazijn werd uiteengeslegen en de
brandende sodium, die rond-schijver-
de op het water heeft daarbij een
aanpalend houtmagazijn in brand ge
stoken.
In het fransch Senaat, gekend om
zijne voorliefde tot de leeke-wetten
en om zijne zorgvuldigheid tot het
vermijden van alle zinspeling op
God en zijne Voorzienigheid, heeft
heer Jenouvrier eene redevoering ge
houden over Vrede in de veilig
heid hij sprak breedvoerig over
den algemeenen drang naar ikzuch-
tigen en o verdrevenen welstand,
naar pracht en vermaak... en hij ein
digde met eene aanhaling van Victor
Hugo, nopens den vooruitgang van
't menschdom, in den loop der tijden,
tot het ideaal en waarvan de laat
ste woorden zijn: Boven de partijen
is er iets: 't Is het volk; boven het
volk is er iets: 't Is de mensch; bo
ven den mensch is er iets: 't Is God.
Twee joden wierpen kop of munte
op den trap van het Beursgebouw te
Berlijn. Wat doet ge daar? vroeg
een voorbijganger. Wij raadplegen
het noodlot nopens de banken.
Werpt Josaphat kop, de bank springt
nog vandagewerpt hij munte, hij
zal het nog acht dagen houdenen
blijft het geldstuk hangen in de
lucht, dan staat de bank vast!
Uit Spanje worden de Jesuit en
verbannen. Alzoo sluit men 21 on
derwijsgestichten, die zes tot zeven
duizend leerlingen tellen, onder meer
het Katholiek Gesticht voor Kunst en
Nijverheid te Madrid, waar 's avonds
aan de werklieden kosteloos les gege
ven wordt, door de leeraars en met
de zelfde stelsels, die in den dag de
toekomende ingenieurs ten dienste
staan.
m
4
De ratten zetten de pest niet over,
maar hunne vlooien: M.M. Gauthier
en Raybaud uit Marseille, hebben in
1 jaar 9.077 ratte-vlooiën onderzocht.
92 Procent der vlooien genomen op
scheepsratten waren besmet met
pest-microbenalsook 33 pro cent der
vlooiën genomen op ratten, die op de
kaaiën verkeerden en 50 pro cent der
vlooiën van de stadsratten.
De blinde Burstenmacher heeft een
toestel uitgevonden, om de snelheid
der treinen aan te teekenen, dat
waarschijnlijk zal uitgebaat worden
door het duitsch spoorwegnet.
Wat is er eene grootere kwaal...
blindheid of totale doofheid? Het
schijnt dat het 't laatste is, omdat
men onder de dooven meer neerslach
tige menschen ontmoet dan onder de
blinden... Dit volgens statistieken
door een geleerden blinde uitgegeven.
Eene premie van 10.000 frank
Men meldt ons uit Brussel dat al
weer in verschillende steden valsche
bankbiljetten van 100 Frank of 20
Belga in omloop zijn gebracht. De
eerste valsche biljetten, van het
blauwe type, werden in December jl.
te Brussel ontvangen.Zij blijken door
dezelfde personen te zijn vervaar
digd die zich in 1927 en 1928 aan de
uitgifte van valsche biljetten van het
bruine type schuldig maakten.
Het watermerk der valsche biljet
ten is nauwelijks zichtbaar en dan
nog enkel aan één kant. Deze biljet-
'en zijn iets kleiner dan de echte. Zij
dragen de nummers: 61100751. 2445
A. 751; 58102825. '2325. C. 825;
57778790. 2312. D. 790; 57121949.
2285 W. 949.
Een premie van 10.000 frank zal
worden toegekend aan al wie de Na
tionale Bank van Belgie op het spoor
der valsche munters kan brengen.
STICHTING GODECHARLE
Beurzen ten voordeele v. kunstenaars
De Commissie van Beurzenstich
tingen van Brabant brengt ter kennis
der belanghebbenden dat drie beur
zen van achttien duizend frank per
jaar elk te begeven zijn aan belgi-
j sche kunstenaarsbeeldhouwers,
schilders en bouwmeesters, die tij
dens eene tentoonstelling die zal op
gericht worden in 1933, door de
voortbrenging van standbeelden,
schilderijen of een bouwkunstig
werk, zullen bewezen hebben dat zij
met eene merkwaardige geschikt
heid begaafd zijn Die beurzen
worden voor een termijn van twee
achtereenvolgende jaren vergund,
ten einde de titularissen in staat te
stellen hunne kunstmatige opvoeding
te volmaken door het bezoeken van
de groote inrichtingen in het buiten
land.
Voor verdere inlichtingen, zie het
Koninklijk Besluit van 28 April 1931,
die de Stichting Godecharle herin
nert, en waarvan bij het Secretari
aat der Commissie kan kennis geno
men worden.
De belgische kunstenaars, die op
1 Januari 1933 den ouderdom van
vijf en twintig jaren niet zullen be
reikt hebben, die verlangen het ge
not van een dezer beurzen te ver
krijgen, zullen hunne aanvraag aan
de Commissie van Studibeurzenstich-
tingen van Brabant, te Brussel, Oud
Koornhuis, Nr 12 (boven de Eik
straat) vóór den 1 Januari 1933 doen
geworden. Zij zullen er bijvoegen:
een uittreksel hunner geboorteakt, op
zegel, een getuigschrift van goed ge
drag, op zegel en geboekt, en de ver
binding in artikel 6 van het Konink
lijk Besluit van 28 April 1931 aange
duid.
ONVERSAAGDE STANDVASTIGHEID
DER KATHOLIEKEN IN HET GELOOF
Toen de H. Vader deze intentie zegende,
om al de katholieken uit te noodigen er
voor te bidden, zal hij wel met weemoed
en diepe smart gedacht hebben aan de
vele landen, waar, in de laatste jaren
voornamelijk, de katholieken staan in den
bitteren strijd en de wreede vervolging.
Al heeft de heldhaftigheid van velen
zijn vaderlijk hart met vreugde vervuld,
hoe zal het niet getreurd hebben om den
afval van ontelbare anderen, die zich bij
de eerste botsing lieten overwinnen.
Niet enkel voor de vervolgden noodigt
de H. Vader ten kruistocht uit, maar ook
voor al de andere katholieken over de we
reld verspreid. Voor allen immers dreigen
in onzen tijd ontelbare gevaren voor het
Geloof! Gevaren vanwege de wetenschap,
vanwege de dwaalleeren, vanwege het toe
nemende laïcisme, dat God en Christus
uit de maatschappij wil verdrijven, en dat
steun vindt in het groeiend communisme.
Gevaren dreigen van radio en kinema die
als propagandamiddelen voor verderfelijke
leeringen en de onchristening van maat
schappij en huisgezin gebruikt worden.
Omdat al die vijanden trouwe bondge-
nooten in onze bedorven natuur vinden,
zijn zij een allergrootste gevaar voor den
trouwen katholieken geest bij de men
schen.
Voor hen die de ontwikkeling van de
moderne maatschappij volgen, moet het
droevig opvallen hoe zelfs de besten onder
de katholieken stilaan aan den wereld-
schen geest gewoon worden, en zich er
niet van bewust zijn. dat ze medegesleept
worden door den overweldigenden stroom
van genot.
Het is dan van het allergrootste belang,
dat de menschen verwittigd en op het
gevaar attent gemaakt worden, opdat zij,
die het goed meenen met hun Geloof, die
zedelijke inzinking zouden bestrijden en
het katholieke geloofsleven door eigen
voorbeeld en uitwendige apostolaat zouden
doen herleven bij hun evennaaste.
Laat ons deze maand vurig bidden, opdat
alle katholieken eens zouden begrijpen,
dat het voor hen een zware plicht is,
standvastig te blijven midden de moderne
wereld.
De Vereeniging der Misiebonden
voor Leeken.
EVENSDUURTE
Op 15 Januari 1.1. is de levensduur
te, volgens de prijzen van April 1914
bepaald door het Ministerie van Nij
verheid en Arbeid op
752 fr. voor het Koninkrijk.
772 voor de provincie Luxemburg.
762 voor de provincie Antwerpen.
762 voor de provincie Henegouwen.
756 voor de provincie Namen.
754 voor de provincie Brabant.
752 voor de provincie Limburg.
746 voor de prov. West-Vlaanderen.
734 voor de prov. Oost-Vlaanderen.
733 voor de provincie Luik.
Daar 700 fr., bij de stabilisatie
van den frank, gelijk gesteld wierd
met 100 fr. in April 1914, is de le
vensduurte zeer weinig hooger dan
vóór den oorlog.
dep
Inzinking
Beupsuu aarden
Einde Dec. 1931 waren de beurs
waarden dooreen tot 36 gezonken,ver
geleken met de waarde 100, die ze
einde Dec. 1928 haddenvolgens den
index van den Nationalen Bank zon
ken
de steenkoolmijnaand. tot 70 fr.
de glasblazerijen tot 56 fr.
de gas- en electriciteitb. t. 54 fr.
de bankwaarden tot 37 fr.
de weverij en tot 32 fr.
de electriciteitstrusts tot 28 fr.
de zink- en loodondern. tot 24 fr.
de koloniale waarden tot 23 fr.
Het BESTE en ZEKERSTE middel om
regelmatig het blad te ontvangen, is ee»
abonaetiant vragja in ds post op
fJet ypeps<»he Ooll{
Zonda^rust.
De Apotheek van M. WECKES-
SER, Dixmudestraat, zal alleen open
Jfcijn op Zondag 81 Jamiari 1932.
Dinsdag 2 Februari, is het O. L.
Vrouw Lichtmis en worden er in de
kerken Lichtmiskeersen gewijd.
St Pieters:
Zondag 31 Januari: Ten 8 A uur,
zielmis voor Alphonse Dezitter.
Dinsdag 2 Februari: Ten 9 uur,
mis voor Cesar en Silveer Rambour.
Woensdag 3 Januari: Ten 6 A uur,
gezongene mis te eere van den H.
Blasius en na de mis wijding en op
legging der keersen.
Vrijdag 5 Januari: Ten 6 A uur,
gezongene mis ter eere van Sta Aga
tha, patrones tegen brandgevaar.
CHRISTEN MIDDENSTAND
YPER
Op Zondag 11+ Februari, om 5 A
uur heel stipt, geeft de Christen Mid
denstand van Yper en omliggende
haar jaarlijksch familiefeest in den
Katholieken Kring. De medewerking
is verzekerd van den alom vermaar
den Kluchtzanger Heer DESSEYN
van Middelkerke.
Iedereen houde dien dag vrij.
SINT JOZEF'S KERK
DER E.E. P.P. KARMELIETEN
Negen Woensdagen van St Jozef.
Te 7 A uur, Solemneele Mis met
offrande voor een bijzonder wijk der
stad.
's Avonds te 6 uur, Oefeningen,
Sermoen over 't Familieleven: DE
ECHTGENOOTE.
SYMPHONIE YPRIANA
Het Kunstconcert dat de Sympho-
nie Ypriana gegeven heeft op
Dinsdag 26 dezer, mag overheerlijk
genoemd worden. Een uitgelezen en
talrijk publiek heeft deze schoone
uitvoering bijgewoond die ter eere
strekt van de Symphonie en zijn be
kwamen Bestuurder M. G. Van
Egroo. De verscheidene stukken voor
orkest: La Tosca, Hindoesch Lied,
Rosamunde werden op eene onberis
pelijke wijze vertolkt, hetgene ge
tuigt van de muziekale gevoelens
waarmede al de spelers bezield zijn.
Eene bijzondere melding dient ge
maakt voor wat de uitvoering betreft
van het 4e Klavierconcert van L. V.
Beethoven. Mevrouw Vandenbrouck
heeft zich hier op meesterlijke wijze
van haar taak gekweten en eens te
meer bewezen dat zij de techniek van
de Piano machtig is. Ook wierd zij
geestdriftig toegejuicht door hare
menigvuldige toehoorders. Het con
cert werd opgeluisterd door de me
dewerking van twee kuntenaressen
Mevrouw G. Mathys, solist en viool
solo der Concerten Pro Arte, en Juf
frouw Serwir, sopraan, leerares
aan het Koninklijk Conservatorium
te Luik. Mevrouw G. Mathys, die
reeds meermalen de gelegenheid had
hier in Yper haar groot talent van
violist te laten kennen en waardee-
ren, heeft nogmaals hare toehoorders
weten te verrukken door hare buiten
gewone virtuositeit op de viool. Haar
spel was overheerlijk en onberispe
lijk tot in de meeste moeilijkheden
die voor haar niet bestaan. Het pu-
