Eerste Val
pi mogen er eene
les aan nemen
WEET GE WAT
EINDELIJK
Jaar. - Nummer 15
35 Centiemen
Zaterdag 9 April 1932.
Katholiek Weekblad van het Arrondissement Yper
HET N. I. R.
AAN HET WERK
GROOTE PRIJSKAMP
VAN DE K.V.R.O.
Ypersche Kroniek
li
J
£jd i)pct'6cl)c Holls
ABONNEMENTPRIJS
1 Jaar 18 fr. 6 maanden 10 fr. 3 maanden 6 fr
Men abonneert in alle Postkantoren en in het Opstelbureel
ABONNEMENT VOOR 'T BUITENLAND
28 frank. Op het Opstelbureel alleen te vragen.
BEHEER EN OPSTEL
io5, ZONNEBEKE STEENWEG, io5, YPER
Postcheckrekening 40.201
(j. casibr)
waar op alle wekedagen alle inlichtingen re bekomen zijn
van 14 tot 16 uur.
AANKONDIGINGEN Prijs bij overeenkomst.
Alle Aankondigingen moeten tegen den WOENSDAG
ten laatste ingezonden woraen.
Kleine berichten en nieuws ten laatste tegen den
WOENSDAG avond
H'ij verheugen er ons in dat de
jtsche socialisten Hindenburg en
lining steunen tegen de nationaal-
Icialisten en tegen de communisten.
socialistisch partijbestuur
[eft in een manifest uitleg gegeven
0 zijne houding. Na een oproep
zijne leden onder den kreet Ver
te Hitier, kiest Hindenburg
rvolgt het manifest: Op 10 April
jet Hitier nog duchtiger worden
■slagen dan op 13 Maart. Boven-
1 moeten de a. s. Landdagkiezin-
ïin Pruisen, Beieren, Wurtenberg
reen goed einde worden gebracht,
rmoet een einde worden gemaakt
ihet stelsel van nationaal-socia-
tische volksvergiftiging Ver
moet de strijd worden aange-
Inden tegen de groot-kapitalisti-
(ae geldschieters der fascisten
oproep verwijt den communis-
dat zij door het stellen van een
ittelooze telcandidatuur de nazi's
de kaart hebben gespeeld en ver-
pad hebben gepleegd aan de arbei
dsklasse.
[Nergens komen in dit manifest
pnvallen voor tegen het clericalis
ts, noch worden de katholieken er-
i beschuldigd de massa uit te bui-
Onze belgische socialisten mogen
een lesje aan nemen. Bij ons zijn
arbeiders en hunne belangen be-
r verdedigd dan in Duitschland en
th doet een minister Heyman wei-
tjf of niets. Verder is het anti-
ericalisme bij de belgische so-
alisten nog altijd schering en
tslag. Bij de stemming voor
lijkverbranding, kwestie die
christene arbeiders tegen de borst
oot, hebben de socialisten uit anti
realisme met de liberalen ge-
:emd. Voor d'e kwestie van het
roodrooven der christene onderwij-
ers, die aan een half millioen arbei-
erskinderen onderwijs geven, wordt
tene overeenkomst voorbereid tus-
c'nen liberalen en socialisten uit an-
clericalisme.
En als men dan het verschil wil
chterhalen waaom de socialisten in
Duitschland anders handelen dan bij
ras dan bevindt men dat zij ginder
redelijker geworden zijn. Hier in
ras land zijn zij nog ver van rede-
't Verstand komt vóór de jaren
ra et... als het komt!...
Het Nationaal Instituut voor Radio-
Omroep heeft weer eens een bewijs ge
werd van ongehoorde willekeur. Door
artikel 25 van het zoogezegd contract
door het N. I. R. aan de omroep-organi-
saties opgelegd, staat bepaald dat het
H.LR. recht heeft toezicht te oefenen
tp de kunstvereenigingen voor het mi
crofoon zonder optreden. Ook nog het
recht deze kunstvereenigingen af te we
ren als het oordeelt dat hun kunstge
halte voor de radio-uitzending ontoerei
kend is.
Nu laatst had K. V. R. O. de gekende
SCHOLA CANTO RUMvan Eugeen
"'an de Velde, ingeschreven voor een
radio-concert op 7 April j.l. Bij nazicht
van het ingezonden programma stuur
ss het N. I. R.-Bestuur een bericht aan
V.R.o.. waarbij, op grond van arti
kel 25, de toegang tot het microfoon
:in de Schola Cantorum wordt ont
wil Hiermede wordt dit zanggenoot-
khap, dat in alle kunstmiddens de hoog
de waardeering geniet, zoo maar met
pennetrek uit de radio gestooten!
te meer blijkt hieruit wat we aan
•a*. Nationaal Radio Instituut hebben, en
■■a* willekeur en partijdigheid daar mees-
f* spelen onder deknaam van neutra-
Jteitü
De K.V.R.O. (de Katholieke Vlaam-
sche Radio Omroep), richt een Monster-
prijskamp in waarmee 75.000 fr. prijzen
te verdienen zijn en waar iedereen kan
aan meedoen.
Al wie een nieuw abonnement aan
brengt op de vlaamsche Radiogids of een
nieuw lid voor de Katholieke Vlaamsche
Radio Vereeniging (K. V. R. V.) krijgt een
bepaald aantal bons, recht gevende op
den prijskamp.
Voor het aanbrengen van een abonne
ment van 3 maand zijnde 20 fr., krijgt
men 1 bon; 6 maand zijnde 37.50 fr.,
krijgt men 3 bons; 1 jaar, zijnde 70 fr.,
krijgt men 7 bons.
Voor het aanwerven van een: gewoon
lid. 20 fr., krijgt men 1 bon; steunlid, 50
fr., krijgt men 3 bons; beschermlid, 100 fr.,
krijgt men 6 bons; eerelid 250 fr., krijgt
men 10 bond.
Er werden reeds 120 prijzen aangekon
digd en er komen er nog altijd bij. Het
gaat natuurlijk niet hier de volledige lijst
te geven.
Enkele der bijzonderste willen we toch
melden: 1. Een volledig Ontvangtoestel
T. 3 W. A. (waarde 3.300 fr.); Een volle
dig ontvangtoestel Philco (waarde 2.650
fr.); 3. Een luidspreker Amplion type
C. 9 (waarde 1.375 fr.)4. Een haut
charmeur Philips5. Een luidspreker
Lansing 6 Een luidspreker Amplion
(waarde 750 fr.)7. Een luidspreker Lo-
renz (waarde 625 fr.)8. Een luidspreker
"Marconi«9. Een luidspreker Erisccom»;
10. Een eiken radiomeubel (waarde 425 fr.)
te leveren op bestelling van den winner,
enz., enz
Sommen met den noodigen uitleg op
<fe keerzijde te storten op Postcheckreke
ning nr 236 van den Katholieken Vlaam-
schen Radio Omroep, Leuven.
Voor verdere inlichtingen of propagan-
dabriefjes wende men zich tot Nonkel Jan,
62, O. L. Vrouwstraat. Leuven.
Zullen de geneesheeren nu ook
moeten sene vliegmachien in doen
Te Sydney in Australië was er een
meisje van twee jaar, sedert maan
den lijdend aan weerspannige kink
hoest. Verscheidene geneesheeren
waren er mede gemoeid en meenden
dat de lucht der hooge spheren heil-
zamen invloed op het kind zoude heb
ben. En daar er in Australië geen
hooge bergen zijn, waarop men ge
makkelijk tot hoog in de lucht gera
ken zou, plaatsten zij het kind in een
vliegmachien, met opdracht aan den
vliegenier hoog en lang in de lucht te
vliegen. Hij steeg tot op 3000 meters
hoogte en zweefde er ééne uur.
Bij het nederdalen was het kind ge
nezen
Het nieuwsblad, dat ons dit won
derbaar iets opdischt, voegt er bij
De straffe lucht had effekt ge
maakt. Die uitleg is onnauwkeurig,
daar de lucht vermindert in drukking
en dus in strafte, naarmate men
klimt in de ruimte; en wat met de
visschen der groote zeediepten ge
beurt, als men ze boven haalt,
namelijk de oogen puilen uit, het vel
der mondholte wordt uit den mond
geduwd en zwelt als een luchtballe-
ken zoude ook gebeuren met de
menschen, die in de stratospheer ge
raken, zonder zich te bevinden in
eene wel geslotens metalen cel, die
geen verbinding met den buiten heeft
er waarin de drukking heerscht, die
wij hier hebben op den vasten grond.
Koppig zijn en zijn gedacht door
voeren kan kostlijk vallen. De gods
diensthaters in Frankrijk hebben de
Kaartuizers of Chartreuzen destijds
verbannenZij waren staatsgevaar
lijk! Hun klooster met'zijne 40.000
vierkante meters schaliëdak dit
om te toonen hoe uitgestrekt de ge
bouwen zijn werd staatseigendom
en brengt niet genoeg op, om de be
wakers er van te vergoeden. Daarbij
groote onkosten voor het onderhoud
Dees jaar bekomt de Inrichting der
Schoons Kunsten 252.800 frank om
het noodigste te doen aan dakwerk,
en ze beweert dat 10.000.000 frank
zouden noodig zijn voor totaal her
stel. Van den eenen kant dus mist de
staat de groote sommen belastingen,
die de Paters jaarlijks betaalden en
van den anderen kant ligt hij jaar
lijks aan groote hulpgelden: Voeg al
les samen en ge bekomt zuivere
winst, die de lastenbetalers moeten
goed maken! Dat komt van koppig
te zijn!
O
Uit genegenheid voor de spaan-
sche Jezuïeten. In de Osservatore
Romanomeldt een correspondent
van uit Rio de Janeiro (Brazilië) dat
de maatregelen tegen de Jezuieten in
Spanje ook in Brazilië aanleiding ge
ven tot betoogingen van sympathie
voor de verbannen kloosterlingen.
In de handelshoogeschool te Rio de
Janeiro werd een massa-betooging
gehouden van oud-leerlingen der Je
zuieten, waaraan ook tal van stede
lijke overheden deelnamen.
Aan den Hoog Eerw. Pater Gene
raal der Jezuieten werd het volgende
telegram gezonden Professoren,
studenten, letterkundigen, nij ve
raars, handelslieden, werkgevers
en werknemers, kortom vertegen
woordigers van alle klassen der
maatschappij van het uitgestrek
te land Brazilië, protesteeren vol ver
ontwaardiging tegen de ontbinding
der Sociëteit, de verbeurdverklaring
van haar goederen en tegen alle wan
daden, die door de tegenwoordige re
geerders in het land van Ignatuis
van Loyola, het ridderlijke Spanje,
worden begaan.
Te Parijs heeft men het standbeeld
van generaal Mangin ingehuldigd en
ter dier gelegenheid kwamen aardi
ge zinspelingen in omloop. Eens zeg
de Mangin aan innige vrienden:
Als men zoo veel weet als ik (dit
nopens na-oorlogsche gebeurtenis
sen) scheert men geen hoogen
top.
Men beweert in Hoog-Oostenrijk
1_iet graf gevonden te hebben van At-
tila, koning der Hunnen, den Gee-
sel Gods zoo hij zich zeiven noem
de, die Westlij k Europa met puinen
overstelpte en bij Rome tegengehou
den werd door den Paus, den H .Leo.
Volgens de legende, als hij moest be
graven worden, deed men eene ri
vier van richting veranderenin het
bed van den stroom, deed men door
slaven kuilen graven, waarin men
het lijk van den barbaar nederliet,
alsook zijne schatten, zijne pracht-
peerden die men ter plaatse doodde
en eindelijk de slaven, die het werk
verricht hadden en aan wie men den
genadeklop gaf. Daarna liet men de
rivier hare eerste strooming opnieuw
volgen.
Heeft men het graf van Attila
ontdekt, dan zoude men in de nabij
heid ook zijne schatten kunnen vin
den en 't is waarna men nu aan 't
zoeken is.
Vóór een dertigtal jaren zond
Duitschland een straf-expeditië naar
China, om den moord te wreken, be
gaan op den duitschen gezant. Bij
het weggaan, zegde Keizer Willem
II, die liefst van het gevaar afbleef,
aan de soldatenGedraagt u daar
als ware Hunnen Zij hebben het
welgedaan en o. m. mede gebracht
naar Potsdam, sterrekundige stel
sels van den vlaamschen Jesuit Ver
biest, die geboren werd te Pithem
en die hoog in achting stond bij het
chineesch hof. Die stelsels prijkten
als msrkweerdige gedachtenissen in
de keizerlijke hovingen van Peking.
De cigaret, die in 1870 een ver
maarden dag beleefde, wannesr Na
poleon III. overwonnen te Sedan, als
krijgsgevangene weggevoerd werd
en dat hij bij het doortrekken zijner
huilendesoldaten een cigaret
rookte, de cigaret wordt heden
honderdjarig. Na het innemen van
St Jan-Acra, palestineesche haven op
de Middellandsche Zee, (1832), de
onder-koning van Egypte zond naar
zijn zoon Ibrahim-Pacha, den over
winnaar, tabak en pijpen voor de ze
gevierende soldaten. Deze pijpen had
den eene vlage van kanonnengeschut
moeten doorstaan en waren om zoo
te zeggen allen gebroken. De tabak
had weerstaan. Daar nu de soldaten
geen pijpen bij de hand hadden om
hem te rooken, een egyptiaansche ka-
nonschutter vatte het gedacht op ta
bak te rollen in fijn papier, waarin
men poeder borg, dat moeste dienst
doen als aansteker der lading
(amorce) en de cigaret was uit
gevonden.
Bij het bezoek van een krijgsmu
seum zegde een knaap, die aanleg
toonde voor redeneering: Pa, waar
om stelt men altijd de zegepraal voor
door eene vrouw? Dat zult ge
later wel verstaan, kind, als ge zult
getrouwd zijn
Opdat het gedicht Eerste Val
door eenieder duidelijk zou begrepen
worden, daar het over moderne sym
bolistische verzen gaat, dunkt het
mij goed een woordjen uitleg te ge
ven.
Wat opvallend is, is de afwezig
heid van rijm, geen twee verzen die
op dezelfde silben uitgaan. Dit is een
afbraak m;et de oude traditie die wil
de dat de verzen met regelmatigheid
van eindsilbe op elkaar volgen zou
den in even lange en gelijke strofen.
Hier hebben weliswaar de drie stro-
ien dezelfde lengte, omdat de stof in
Irie gelijke deelen verdeelbaar is
Enkel het slot maakt uitzondering
De titel Eerste Val zegt ons dat
het hier gaat ovsr een eerste bezwij
ken in de bekoring.
De eerste strofe toont ons den jonge
ling staande tegenover de bekoring,
hij is bang daar hij alleen staat, doch
zijn betrouwen op eigen krachten
overmeestert zijn eerste gevoelens.
De tweede strofe begint met het
ontwaren van de aantrekkelijkheid
van de bekoring aan een licht gelijk,
maar een licht zonder zuivere vlam
men. Door de groote aantrekkings
kracht wordt de jongeling misleid,
hij bezwijkt doch begrijpt weldra
zijn val.
In de derde strofe komt de wroe
ging hem kwellen, zijn onlangs zoo
groote krachten liggen nu gebroken.
Het slot is kort aangezien de val
plots geschiedde en de spijt nog veel
sneller aankwam.
Angstig ben ik
Die eenzaam en verlaten, midden de
[donkers struiken
Van het zwarte woud des leven
Dool zonder gids.
Mijn hart, waarom klopt ge zoo snel?
Mijn slapen, waarom gloeit ge met
[pijn?
Hebt vrede. Mijn krachten zijn jong.
Mijn spieren stark, mijn beenen vlug.
Mijn forschheid vreest geen geweld.
Licht in de duisternis, rood gloeien-
[de vuur!
Vlammen, ge lokt me aan
Al weet ik dat wat u raakt
Asc-h wordt.
Triomf! Ik bazit u!
Eilaas!... Nu zie ik... wee me, te
[laat...
Nimmer verzadigde gevaarten rijzen
En links en rechts, [op.
Langs voor langs achter...
Hun brandende armen omknellen ma
[in een boeienden kus!
Moet ik mijn jeugdig leven
Als een bloedig en verschaurde prooi
Den boozen tot feestmaal opdienen?
Waar is mijn kracht vervlogen?
Waar mijn forschheid?...
Geknakt... gebroken.
Door de stormwinden uit dan echoot
[der aarde weggerukt
Ligt de eikenboom verslaan,
En doodgcbliksemd dcor het vuur des
[hemels,
Lijkt hij een neargevelden Hercules.
O wee...
Bij den eersten aanval van den grijn-
[zenden Lucifer
Lijd ik schipbreuk.
Angstvol voel ik de koude druppels
[van het doodenzweet
Op mijn gloeiende slapen parelen.
Juventus.
Vanaf 1 April zal de parlementai
re jaarwedde (vergoeding) van Se
nators en Volksvertegenwoordigers
met 10 slechtsverminderd wor
den. Deze vermindering wordt van
ambtswege door de kwestuur ge
daan. Na het Paaschverlof zal de
vermindering door beide Kamers
moeten goedgekeurd worden.
Eenvoudige lieden mieenen, dat de
ze die vroeger onze achtbare genoemd
wierden, het schaamtelooze van hun
ne schandalige verhooging eindelijk
inziende, er misschien wal toe zouden
kunnen besluiten, voor hunne wedde,
eene meerdere verminderingdan da-
ze aan de andere staatsbedienden op
gelegd, toe te staan
Xoixln^rim'
De Apotheek van M. WECKESSER,
Dixmudestraat, zal alleen open zijn
Zondag 10 April 1932.
KERKELIJK NIEUWS
Woensdag 13 April, Patroonfeest
van den 11. Joseph. Dit feest wordt
met luister er. met octaaf gevierd,
omdat het Naamfeest van den Hei
lige vallende gedurende den Vasten
er min aanleiding toe geeft.
St PIETERS:
Op Zondag 10 April, ten 8 uur,
Zielmis voor
ISIDOOR LALOU
EN DOCHTER GERMAINE.
ZIELMIS
Vrienden en Kennissen worden
vriendelijk verzocht de Zielmis te
willen bijwonen welke on Zondag
17 April, om 8 Jzj uren. in St Ja-
cobskerk zal gezongen worden tot
zielelafenis van
M. CHARLES TIMPERMAN.
VERLOVING
Wij vernemen de verloving van M.
Pierre Donck, pleitbezorger bij de
Rechtbank te Brugge, zoon van den.
Heer Dokter en van Mevrouw Alph.
Donck-Boone. met Mejuffer Cla' c
Butaye. dochter van den Heer Adv -
kaat en van Mevrouw Arthur Bu-
taye-Soenen.
Onze herteiijkste gelukwenschen
aan de gelukkige verloofden en aan
hunne achtbare ouders.
k
I
I W'
ik--
