De oude Kamers van Rhetorika Aan de Bedienden WEET GE WAT Een vliegende film 54: Jaar. - Nummer 16 35 Centiemen Zaterdag 16 April 1932. Katholiek Weekblad van het Arrondissement Yper Toestand van den Landbouw in Maart 1932 De Katholieke Vlaamsche Radio-Omroep i)pcrscl)c ABONNEMENTPRIJS 1 Jaar 18 fr. 8 maanden 10 fr. 3 maanden 6 £r Men abonneert in alle Postkantoren en in bet Opstelbureel ABONNEMENT VOOR 'T BUITENLAND: 28 frank. Op bet Opstelbureel alleen te vragen. BEHEER EN OPSTEL io5, ZONNEBEKE STEENWEG, io5, YPER Postcheckrekening 40.201 Cj- casibr) waar op alle wekedagen alle inlichtingen te bekomen zijn van 14 tot 16 uur. AANKONDIGINGEN Prijs bij overeenkomst. Alle Aankondigingen moeten tegen den WOENSDAG ten laatste ingezonden woraen. Kleine berichten en nieuws ten laatste tegen den WOENSDAG avond Zal de kinema het tooneel verdrin gen? Wij gelooven het niet. De lief hebberij voor het tooneel is ingebo ren. Nieuw leven schijnt er zelfs in gevaren, zooveel te meer dat de open bare besturen door prijskampen en met geldelijken steun er het kunst gehalte van trachten te verhoogen. Ons... tooneel. is opbrengend en winstgevend en menige organisatie en meer andere verbeteren door too- neelopvoeringen niet weinig hun fi nancies. Laten wij zooeven een blik werpen in 't verleden en onderzoeken hoe het met tooneel gestaan en gelegen was in de voorgaande eeuwen. Spreken wij van de Kamers van Rhetorika. De rederijkers, leden van de Ka mers van Rhetorika, waren door gaans eenvoudige lieden uit den bur gerstand, ambachtslieden en nering- doeners, die zonder bijzondere voor bereiding op zekere dagen bijeen kwamen in een lokaal in een ka mer om de dichtkunst, de edel conste van Rhetorica te beoefenen. Het einde van de jaren 1400 en het begin der jaren 1500 waren het bloei tijdperk der Rederijkers. Toen had den ze allengerhand het gansche na tionale tooneel in handen gekregen. Toen lieten ze hun werken drukken en zonden ze geheel© bundels de we reld in met hun lettervruchten van hun te allen kante uitgeschreven feesten en wedstrijden. Over heel het land rezen Kamers van Rhetori ka als bij tooverslag uit den grond kleinste dorpen hadden hun letter- gilde, met prinse, deken, factor en zot. 't Was een wonderbaar schouw spel van een volk, een volk van am bachtslieden en neringdoeners, dat buiten zijn dagelijkschen arbeid en dikwijls in moeilijke en bange tijden, nog tijd en moed genoeg vond om allerlei dichten aaneen te lijmen en duistere en moeilijke vragen van den dag in rijmen op te lossen. De stadsrekeningen van de 16" eeuw staan vol van hulpgelden en toe lagen, verleend aan de Kamers van Rhetorika der stad die elders hun kunsten gingen aan den dag leggen, of van de kosten voor het beschin- ken met Rijnschen wijn der vreem de kunstbroeders, die door hun spel de verjaring van den een of anderen heilige, de intrede van een vorst of t vieren van een vrede kwamen op luisteren. Voortdurend doorkruisten boden het land, die van wege hun Kamers aan de alom verspreide broeders in de redenrijeke conste de blijde boodschap van een luisterrijke sa menkomst van al de dichterlijke en- gienen der streek brachten. Onder de ontelbare oefeningen der Rederijkers was hun voornaamste werk, ook hun lievelingsvak, het too neel, met hetgeen er meestal mede gepaard gingschitterende optochten met vaandels, trompen en pijpen, Prijken in kleurrijke kleeren, af- dreun van klaterende rijmen. Geen gebeurtenis van belang of de Rederijkers moesten ze door hun aan wezigheid opluisteren. Bij kerkelijke au wereldlijke feesten, reden stel- •agiesop hoeken van straten en marktpleinen, met stomme en spre kende personnagies, beelden uit Oud en Nieuw Testament, zingende pro feten, Job naest een messine of David op zijn troon. Bij de blijde intrede van een vorst, bij een prinselijk huwelijk of de ge- boorte van een koningszoon of bij een vredesverklaring of op de me nigvuldige ommegangen en proces sies werden spelen opgevoerd staan de of andere op wagens en sleden. Van in de vroegste middeleeuwen ,vas de stadsmilitie ingericht in schut tersgilden van den voetboog en den handboog. Jaarlijks schoten die gul den elk in zijn stad, den vogel gay Men zingt heden nog te Tor hout, ter gelegenheid van de sire schieting onder de leden van Sint- Sebastiaan Djing, djing de vendele Djing, djing de gaai En die de gaai zal schieten Zal de koning zijn. Terwijl de schutters zwoegden om den gay af te schieten, vervroo- lijkten de ghesellende toege stroomde menigte met kluchtige twee spraken, waarin de zotten met hun boertige gebaren en soms platte spreuken den boventoon voerden en den meesten bijval genoten. Toen de militie onder de Burgon- diërs haar belang verloor, breidden zich nochtans de tooneelfeesten uit en de Kamers van Rhetorika werden machtig genoeg om op eigen hand en zonder behulp van de schutters gilden hun oefeningen voort te zet ten en prijskampen uit te schrijven, die dsn naam kregen van Landju- weelen. Tj» Brussel, werd een Hoofdkomiteit ge sticht met het doel geldelijke hulp en leeningen toe te staan aan de werklooze bedienden, waarvan een afdeeling te Roe- selare werd ingericht met werkkring de bestuurlijke arrondissementen Roeselare- Tielt en leper. Het Hoofdkomiteit heeft als geldmid delen: 1. een toelage van den Staat van 2 millioen frank; 2. een tombola ten bedrage van 10.000.000 frank; 3. de giften van private personen en maat schappijen. Uit wat voorafgaat blijkt dat de wer king van het komiteit geheel tijdelijk zal zijn, om reden dat er slechts hulp en leeningen zullen kunnen gegeven worden zoolang de vrijgevigheid van de bevolking- zal duren. Er werd besloten alle bedienden aan te wakkeren zich aan te sluiten bij een Werk- loozenkas naar hun keuze, ten einde, bij gebeurlijke afdanking om één of andere reden, op een vaste ondersteuning te kun nen rekenen. De thans werklooze bedienden mogen een vraag om hulp of leening richten tot het Sekretariaat van de Vereeniging Be- diendensteunStadhuis te Roeselare. Onmiddellijk na ontvangst der vraag zul len hun de noodige onderrichtingen en formulieren opgestuurd worden. Aan de bevolking wordt een dringenden oproep gedaan om zooveel mogelijk dit werk geldelijk te ondersteunen. Alle gif ten zullen met veel dankbaarheid aan vaard worden. Personen of vereenigingen die verlangen een som te storten mogen dit doen op de postcheckrekening nr 3288.95 van de vereeniging. Namens de Vereeniging: .De Sekretaris, De Voorzitter, M. Verduyn. Alf. Van Coillie. met het zaaien van haver, paarde- boonen, erwten, alsook met het plan ten van vroege aardappelen. De zaai ingen komen zeer traagzaam boven. Men is ook begonnen met het vlas- zaaien. In Henegouwen heeft men toe bereide vlasgronden verhuurd tegen ongev. 2000 fr. per Ha. met het ver voer van den oogs. naar het station. Men bereidt de gronden voor het aardappelplanten en het beetenzaai- en. Men voorziet een gevoelige ver mindering der vlaisteelt; daarente gen zal de aardappelteelt uitbreiding nemen. Om reden van de ongunstige economische toestanden maakt men een beperkt gebruik van fosfoorzuur en potaschvettenwat de stikstofvet- ten betreft, geeft de kuituur algemeen de voorkeur aan de zwavelzure am moniak en aan de landbouwnitraten om wille van hun voordeelige prijzen. Veekweek: De gezondheidstoestand is goed. Onder economisch oogpunt beschouwd, verbetert de toestand der veeuitbatingen niet. De hindernissen aan den uitvoer deden de eierprijzen veel verminderen en de hoender- kweek ondergaat nu ook een lastig tijdperk. Toestand der markt: Voor bijna alle landbouwproducten zijn de ver handelingen moeilijk en de prijzen dalen. Ziehier, ten titel van inlich ting, de prijzen van eenige landbouw producten, per 100 kg.tarwe 65-75; sucrioen 80-85; rogge 75-80; haver >75-90; paardeboonen 85-100; aard appelen 45-55 r" <4>ederbeeten 8-11; cichoreiboonen 90-92vlas in strooi 30-70strooi 20-25weidehooi 30- 35klaverhooi 40luzernehooi 50-65 tabak (per kg.) Semois 8-10; boter (per kg.) 14-15; eieren 0.30-0.35 't stuk. Slachtvee, per kg. op Voet: Vet vee, 1" kwaliteit 5-5.50; gewoon vet vee 4-4.50; vette kalveren 6-8; vette varkens 4-5mager vee voor de wei den ongeveer 4 fr; biggen (ongeveer 8 weken) 60-100 fr. per stuk, 't zij 4.50-5 fr. per kg. (volgens de verslagen der Rijkslandbouwkundigen.) W eer gesteldheidDe maand Maart was gekenmerkt door droog en koud weder, met overheerschende N. en N.-O. winden; strenge nachtvorsten wisselden af met zonnige dagen. In menige streken doet het gebrek aan water zich gevoelen. Het droog en koud weder heeft den plantengroei merkelijk vertraagd. Einde der maand waren er eenige weldoende regens. Stand der gewassen: De winter graangewassen, de weiden en de jon ge klaver hebben veel geleden door de strenge koude. Men is begonnen IS DE EENIGE Vlaamsche Omroep die de volledige goedkeuring en het volledig vartrouwen verdient van de Katholieken. Het is hoog tijd dat al le Katholieken hun Omroep helpen leven en groeien!!! Indien wij thans onzen plicht verwaarloozen, zoo gaat gansch hat Radiogebied over in de handen van de vijanden van ons Ge loof! Dat mag niet! DAT ZAL NIET De Radio wordt meer en meer een wereldmacht ten goede of ten kwad Wij Katholieken, moeten deze macht aanwenden om de Waarheid en het Licht te dienen en te verdedigen! K. V. R. O. steunen, is voor alle Katholieken een heilige plicht! Doet uw plicht!! Wat wordt van U gevraagd? 1. Ieder katholieke Vlaming (het zij hij een radiotoestel bezitte of niet) moet lid worden van de Katho lieke Vlaamsche Radio-Vereeniging, (K. V. R. V.) die thans in alls ste den en dorpen van het Vlaamsche land wordt opgericht. K. V. R. V. is de Supporters ^-vereeniging van K. V. R. O. 2. Iedere katholieke Vlaamsche luisteraar leest De Vlaamsche Ra- diogids het eenige Katholiek- Vlaamsch Radioprogrammablad. Een toondichter, bij wien vóór 9 jaar een eerste kind geboren werd, hetwelk hij deed kerstenen onder den naam van Do-minicus, heeft dun zeker niet gedacht, dat hij in min dan 10 jaar geheel de gamme zoude uit spelen. Zijn tweede kind immers noemde hij .Re-mi, het derde Mi-chiel, het vierde Ea-bianus, het vijfde Sol- ange, het zesde La-zare, het zevende Sh-mona en het laatste Octaaf. De pauslijke almanach voor 1932 is verschenen en maakt melding van 55 Kardinalen en 1609 Patriarchen, Aartsbisschoppen, Bisschoppen en Nunciussen... waarvan 673 voor Eu ropa. Ten tijde van Molière waren de al- manachen soorte boeken, die nevens de aanwijzing van maanden en da gen, eenige wetensweerdige zaken voorhielden en zelfs waren ze de eenigste volksboeken met gegevens van natuurlijke wetenschappen. Zoo doet Molière zeggen aan den Bur ger die zich Edelman waantle bourgeois gentilhomme Gij moet mij leepen lezen en voordragen, schermen en vechten en gij moet mij ook den almanach aanleeren. Men beweert in het Rhenaansch koolbekken petrolbronnen ontdekt te hebben, en in genoegzame hoeveel heid om jaarlijks meer dan 100.000 tonnen petrol en essence aan Duitsch- land te kunnen verschaffen. Is dat soms geen Aprilvisch? De Koningin van Belgie is verleden week incognito op bedevaart ge weest in Le Puy, waar van 25 Maart tot 10 April de zeldzame jubeleum O. L. Vrouw ter eere gevierd werd, omdat dit jaar de 25 Maart samen viel met Goeden Vrijdag. De slotpro- cessie, begunstigd door overprachtig weder en toestroomen van ontzagge lijke menigten, geschiedde onder de leiding van Kardinaal Verdier, uit Parijs. Nog in DuitschlandWerktuig kundige Honeff stelt voor in Berlijn een ijzeren toren te bouwen, 400 me ters hoog en daar boven vijf mach tige schroefmolens ta plaatsen, die de wind zoude in beweging brengen en alzoo jaarlijks 700 millioen kilo wats electriciteit voorbrengen. De Osservatore dagblad van h'et Vatikaan, in een artikel nopens ontwapening schrijft o. m.Zoo lang communisme en bolchevisme binnen zekere landen bestaan en er een staat in den Staat vormen, gewapend om handelend op te treden zelfs buiten hunne grenzen, die geheimvol geslo ten blijven, 't ware groffe dwaling niet te zien, dat eene onvoorzichtige (d. i. totale) ontwapening niet vrede zoude veroorzaken, maar gelegen heidheid zoude wezen van de slecht ste sociale geweldplegingen en van onherstelbare economische omwen telingen. de rechte lijn. De vensteropeningen zijn langwerpige vierkanten (1 m. X 0.80 m.) maar met vier afgeron de hoeken. Zulke langwerpige ope ningen met afgeronde hoeken, wer den het eerst voorgesteld door Vie rendeel, provincialen ingenieur van West-Vlaanderen en mieken groote opspraak tijdens eene tentoonstelling in Brussel, einde laatste eeuw. Te Terveuren was eene brug te zien, waar van de zij-balken alzoo be- vrocht waren en slechts een voet bo ven grond hangende. Vierendeel be weerde dat ze zooveel draagver mogen had en indien men dat gewich- te zoude overtreffen tot brekens toe, dat ze zoude scheuren volgens eene aangewezene lijn. Zulks geschiedde zoo als men ze laadde en overlaadde met ijzerweg-riggels. GEZINSOPVOEDING Belgie doet nu stalen ij zerweg-wa gons maken. Deze bestaan reeds in andere landen. Kenmerken: Buiten zaten in leder en armleuningen in hout, alles is staal; de rechte lijn ..p— «nr ncnil r nni i/ wor(1t vermeden waar ze kan, omdat Ht I TrtnolHt VULK een boog meer weerstand biedt dan Abonneert u op Het loven is nu een vliegpartij. De menschen vliegen in de lucht als vo gels, vliegen over zee als de vliegende Hollander, vliegen door de straat per snorrend vliegwiel in vliegenden draf. De tijd vliegt, het leven vliegt, de zaken vliegen, de menschen vliegen. Ze vliegen naar hun werk, van het werk vliegen ze even naar huis en dan vliegen ze naar sport en spel. Ze vliegen nochtans niet aan den arbeid, het werk vliegt wel van de hand doch te dikwijls wordt er maar overgevlogen en het vliegt gemakke lijk uit de hand. De onderdaan vliegt niet meer op den wenk van den meester, de mees ter vliegt eens uit, de gast vliegt er tegen op en ten slotte vliegt hij aan de deur. De menschen vliegen naar 't geluk dat vliegt waar het vliegen wil, en slaan niets meer af dan vliegen; de zen vliegen naar een openstaande plaats; iemand vloog er af, een ander vloog er opgenen vliegen naar een leêggekomen woning: de eenen vloog er uit, genen vliegt er in. Sommigen willen vliegen voor ze vleugels hebben, anderen hooger dan ze vliegen kunnen, gaan wel eens vliegen met andermans geld, vliegen er van door of vliegen de doos in. Fortuinen gaan vliegen, kronen vlie gen, koningen en keizers vliegen naar de maan. Kinderen vliegen niet zoo vlug meer op vaders bevel of moeders woord, willen op eigen vleugels vlie gen, vliegen verkeerd, vliegen hun doel voorbij en vliegen verloren. Hoe fatsoenlijk ge 't hun zegt, ze vliegen u in 't gezicht, of allerminst vliegt uw goede raad oor in oor uit, zoo b. v. vliegen vele jongeren rond een onbe- :amelijk vliegkleed, vliegen te vroeg uit, vliegen 's avonds veel te laat, vliegen onvoorzichtig rond nachtvlin ders en Spaansche vliegen, en einde lijk vliegen ze in 't vliegnet, vliegen ze tegen de lamp en verkroken of ver branden de vleugels. Anderen die even roekeloos uit vliegen, vliegen dezen of genen tege moet, ze vliegen malkander in de ar men, vliegen vliegensvlug in den echt, maar als de wittebroodsweken zijn vervlogen, dan vliegen ze mal kander toe, vliegen malkander in het haar, vliegen ze uiteen en 't gedroom de geluk vliegt ver, en fluit hen uit op zijn vlucht. Komt de ooievaar aangevlogen dan vliegen tegenwoordig vele menscher weg van schrik, want zeggen ze: vliegt hij binnen dan vliegen wij buiten, maar de meesten laten hem vliegen omdat zij zelf anders niet kunnen uitvliegen.

HISTORISCHE KRANTEN

Het Ypersche Volk (1910-1915, 1927-32) | 1932 | | pagina 1