OHLA
O.L. Vr. Middelares
aller genaden
De Landjuweelen
WEET GE WAT
54' Jaar. - Nummer 22.
35 Ceniiemen
Zaterdag 28 Mei 1932.
Katholiek Weekblad van het Arrondissement Yper
Internationale Tentoonstelling
van REUKERWTEN
tjict i)pctecl)c ilolli
ABONNEMENTPRIJS
1 Jaar 18 fr. 6 maanden 10 fr. 3 maanden 6 fr
Men abonneert in alle Postkantoren en in het Opstelbureel
ABONNEMENT VOOR 'T BUITENLAND:
28 frank. Op het Opstelbureel alleen te vragen.
BEHEER EN OPSTEL
io5, ZONNEBEKE STEENWEG, io5, YPER
Postcheckrekening 40.201
0- casibr)
waar op alle wekedagen alle inlichtingen te bekomen rijn
van 14 tot 16 uur.
AANKONDIGINGEN Prijs bij overeenkomst.
Alle Aankondigingen moeten tegen den WOENSDAG
ten laatste ingezonden woraea
Kleine berichten en nieuws ten laatste tegen den
WOENSDAG avond
FEESTDAG OP 31 MEI
't Was onze eerste vader Adam,
die de erfzonde pleegde en het
menschdom in den afgrond der zon
de stortte, 't Was onze eerste moeder
Eva, die Adam bekoorde en alzoo
eenigszins de oorzaak was van ons
ongeluk.
't Is de tweede Adam, Christus
onze Zaligmaker, Die als mensch
boette voor de menschen, zijne broe
ders, en ons van den eeuwigen dood
verloste én 't is Maria, de tweede
Eva, Die ons haren goddelijken Zoon
scbonk en alzoo eenigszins de oor
zaak was onzer verlossing.
Wanneer de Engel naar Nazareth
kwam, hij vroeg aan Maria indien
Ze wilde de Moeder worden van den
tweeden Persoon der H. Drievuldig
heid, Die als mensch het menschdom
redden zou. Maria vernemende van
den Engel dat alles geschieden zou
tegen alle natuurlijke wetten in, per
mirakel, door zonderlinge werking
van den H. Geest, sprak het ja-woord
uit, zeggende: Ziet hier de Dienst
maagd des Heeren, dat Mij geschiede
naar zijn Wil. En op dat oogenblik
Eet Woord, dat is de Tweede Per
soon, is mensch geworden en als
mensch hebben wij Hem onder ons
zien wonen.
Het ja-woord uitsprekende, aan-
veerddë Maria het goddelijk moeder
schap, dat was niet alleenlijk het glo
rieus regeeren als Koningin des He
mels, maar ook het smertvol lijden
van Calvarië. Zij aanveerdde dan met
Christus voor ons te lijden, geheel
haar leven lang maar bijzonderlijk
op den dag van Christus' lijden: Ze
aanveerdde dus Mede-Verloster te
wezen. En omdat Maria Medever-
ioster was, daarom Heeft God gewild,
dat al de genaden en weldaden, die
Christus op Calvarië zoude verdie
nen en winnen, ons zouden overge
maakt worden door Maria. Daar in
bestaat haar Middelaarschap.
Om die waarheden voor te stellen,
heeft een kunstenaar het volgende
ontwerp uitgedachtAan den voet en
nevens een kruis, zit de bedrukte
Moeder, het hert met een zweerd
doorboord, 't Is Maria, de Medever-
loster. Aan het kruispunt der twee
balken, die, biet kruis vormen, is een
medaillon aangebracht, voorstellende
het gekroonde Hoofd van den lijden
den Zaligmaker. Van achter dien
medaillon een lange sluier, waarvan
het eene uiteinde op de dwarsbalk
deskruises rust, valt naar beneden en
golft tot op Maria's schoot. De sluier
ligt vol rozen, dewelke Maria op de
wereld uitwerpt. Die rozen verbeel
den de genaden, die de Zaligmaker
op het kruis won en verdiende, en
het is Maria, Die als Middelares, ze
uitdeelt.
m. de afstand bepalen tusschen u en
een toren b. v., bij de welke gij niet
geraken kunt, en dit bij middel van
een driehoek. De toren is het toppunt
van den driehoek en ge bevindt u op
de lijn, die gij als basis van den drie
hoek neemt. Meet nu zorgvuldig de
lengte van de basis, alsook de hoe
ken gevormd door de basislijn en den
lijnen uitgaande van de uiteinde der
basis in de richting van den toren.
Met het kennen der lengte van de
basis en der opening van de twee
hoeken, kan men vinden hoe ver de
toren van u gelegen is.
Om te zelfste te kunnen doen met
de naaste der sterren, men heeft een
driehoek gevormd, met als basis den
afstand tusschen de twee punten
waar de wereld, draaiend rond de
zon, zich bevindt op 6 maanden ver
schil in tijd en die basis is zoo iets
van 300.000.000.000 meters. Op de
twee uiteinden dier basis, heeft men
den hoek gemeten, gemaakt door ba
sis en de lijn gaande in de richting
der ster... en zoo heeft men kunnen
bewijzen, dat die ster minstens zoo
ver van ons verwijderd is, dat haar
licht drie jaar op weg moet wezen
om tot ons te geraken
In voorgaand nummer heeft het
zetduivelken, mogelijks door het
Mecht weder wispelteurig geworden, i ingehaald.
De Landjuweelen waren prijskam
pen uitgeschreven door een Kamer
van Rhetorika onder vreemde Ka
mers..
Het Juweel was de prijs die aan
het bekroonde spel geschonken werd.
Van daar kwam de naam op het feest
zelf.
Wanneer een Kamer van Rhetori
ka voornemens was een landjuweel
op te hangen dat is, te houden
diende zij de toelating van de over
heid aan te vragen. Toen het ge-
wenschte octrooi (toelating) verkre
gen was, werd het blijde nieuws over
heel het land verkondigd en naar alle
kanten werden boden uitgezonden,
dragende op perkament geschreven
uitnoodigingskaarten welke opgaf de
onderwerpen van het spel, de waar
de der prijzen, de voorwaarden van
den wedstrijd en alerlei wenken en
raadgevingen.
Gulhartig werd de bode onthaald
door de broeders in de redenrijke con-
ste. En 't was schenken van eerewijn
en houden van banketten.
Toen zette de factor van de Kamer
zich aan 't werk. De factor dat was
de officieele dichter. Over zijn huis
bijbel gebogen bouwde Hij ratelende
verzen op als antwoord op de prijs
vraag.
Oude triomfwagens werden weer
opgefrischt, kunstige schilders bor
stelden prachtige schilden, nieuwe
costumen werden klaargemaakt en
bij het stadsbestuur aangeklopt om
toelage ter eeren van der edelen
conste.
En op den gestelden dag werden
de verschillende genootschappen met
trompen en pijpen onder het geluid
der klokken en het gejuich eener op
getogen menigte, door de feestvie
rende Kamer aan de poorten der stad
zotten, die al hun vernuft bijeen
raapten om het onnoozelst den zot
te maken
Op-de groote markt vóór het stad
huis stond het toor.eel en elke deelne
mende Kamer hi 'g er zijn blazoen
op.
De volgende dagen werden besteed
aan Iet opvoeren ('er spelen, het afle
zen der refereinen en aan allerei fees
feestelijkheden welke soms dagen ach-
geëten en gedronken en 's avonds
werden groote vuren gemaakt, pik
tonnen verbrand en vuurroeren af
geschoten..
Het was een onafgebroken reeks
feestelijkheden welk soms dagen ach
tereen duurden en waar de gansche
bevolking aan deelnam.
Het slot van het landjuweel was de
prijsdeeling. De prijzen waren meest
al van zilver, zelden van goud, soms
verguld of ook van tin, ook wel een
geldsom of een aantal kroezen wijn
of schapen, hamele, herten, enz. Het
waren allerlei kunstvoorwerpen
guldene, visselen, silveren, scalen
en kroesen, silveren coppen wijn-
stoopen, wijnpinten, wijnkannen,
zelfs lepels en zoutvaten.
Die prijzen waren uitgeloofd voor
de beste spelen en refereinen, voor
het schoonste inkomen en voor den
onnoozelsten zot. De landjuweelen
werden mettertijd allerkostelijkst,
maar het gewillige magistraat sprong
bij om de onkosten te dekken, want
jde geheele stad stelde haar roem in
de overwinning h^rer dichters.
eene reek achtergelaten in den voor-
laatsten alinea van Nicolaus Co
pernicus en alzoo een reeds moei
lijke zinsnede totaal onverstaanbaar
Smaakt. Lees dus:
drie eeuwen moesten er verloopen,
ter het een sterrekundige gelukken
'aocht den reusachtigen afstand van
een onzer naaste buren in het ontel
baar sterrenheir, vit haar nauwlijks
Eetbare parallathische plaatsveran
dering, te bepalen,
Parallathische berekeningen is o.
Huizen en straten waren met
bloemfestoenen, meien en tapijten
versierd. Statige triomfbogen over
welfden de straten. Op zegewagens
en rijk uitgedoste paarden reden de
kunstbroeders in benten stoet met
wuivende wimpels en kleurige bla
zoenen, de voornaamste straten der
stad door.
De toegestroomde menigte bewon
derde de kostelijks costumes, zocht
de beteekenis der zinnebeeldige groe
pen te ontcijferen, of schaterde het
uit van pret bij de kwinkslagen en de
vroolijke dwaasheden van de Kamer
De IX" Nationale en Internationale
Tentoonstelling van REUKERW
TEN ingericht door de Nationale
Maatschappij De Lathyrusvrien
den zal plaats hebben in den Kruid
tuin van den Staat te Brussel, op 25,
26 en 27 Juni e. k.
Voor alle inlichtingen zich wen
den: 61, Volksregeeringstraat, Brus
sel. (Tel. 21.44.97).
EERSTE NATIONALE
TENTOONSTELLING
VAN GLADIOLUS-BLOEMEN
De Eerste Nationale Tentoonstel
ling van Gladiolus-Bloemen ingericht
door de Belgische Gladiolus-Vereeni-
ging zal plaats hebben in den Kruid
tuin van den Staat te Brussel, op 30
en 31 Juli en 1 Augustus e. k.
Voor alle inlichtingen zich wen
den: 61, Volksregeeringstraat, Brus
sel. (Tel. 21.44.97).
Te Palaiseau, woonde een Fran-
sche boer, in wiens huis op zekeren
dag een zilveren lepel verdween, 's
Anderdaags was het een zilveren for-
ket. De eerste maal dacht men aan
een mis-leggen en de tweede maal aan
diefstal... en de boer beschuldigde de
meid, naar dat Het feit nog verschil-
lige malen voorgevallen was. Zij
werd door de schadebeletters wegge
leid, loochende alles, maar als men ze
op den pijnbank legde en folterde, zij
bekende al wat men wilde. Daarop
werd ze opgehangen! en ten onrech
te, want men ontdekte nadien den
waren dief't Was een ekster, dien
men zag een blinkend iets in zijn
nest wegdragen en als men het nest
van nabij ging onderzoeken, men
vond er veel kostbare voorwerpen.
De boer en boerin, die de dienstmeid
aangeklaagd hadden, bekloegen het
jammerlijk; zij verlieten de streek
en vestigden zich te Parijs en in de
kerk van St Jan deden zij eene stich
ting van jaarlijksche mis ter ziele-
lafenis hunner meid. Tot aan de
fransche omwenteling werd die mis
ieder jaar gecelebreerd en het volk
noemde ze«De mis van den ek
ster.
Pius XI wordt de Paus der Mis
siën genoemd en dit niet zonder re
den: Sedert 1922, jaar waarin Kar
dinaal Ratti Paus werd, zijn 4000
nieuwe zendelingen naar de Missie
landen getrokken en het getal inland-
sche priesters klom er van 2670 tot
4000. In 1922 waren er 9.500.000
katholieken in de missiestreken en nu
15.500.000; daarbij in de Semina-
riën van die gewesten bereiden zich
nu 15.000 jongelingen tot het apos
telambt.
Volgens de afgeleverde veloplaten
zijn er in Belgie 1.850.000 rijwielen
in dienst, dat is een velo per vier
koppen der totale bevolking. Nog een
duw en velen zullen twee velos heb
benéén om naar hun werk te rij
den en één om er van weer te kee-
ren.
n
Het Fransch schip Georges Phi-
lippar waarmede onze prinsen af
reisden naar het Oosten, en dat nu
door brand in volle zee omgekomen
is, was merkweerdig uit reden der
kunstgewrochten, die sommige zij
ner zalen versierden: Eene fresco
van Bremond, bestuurder der kunst
school te Marseille, muurschilderijen
van Méheut, oude gravuren, gleiërs-
werk uit Quimper, aarden potten uit
Anduze en prachtig houten beeld
houwwerk.
Icare is de naam van een klein lief
blauw vlinderke; 't is ook de naam
van een ingebeelden guit, die sa
men met zijn vader wegvloog uit den
doolhof van Creta, waar men ze
gevangen Held; om dit te doen, had
den zij met was vlerken vastge
maakt aan hunne schoudersde klei
ne Icare vond smaak in het vliegen
en vloog zoo hoog dat de warmte der
zon het was der vleugelen deed smel
ten en dat het ongelukkig kind, met
het verliezen zijner vlerken, pijlrecht
naar beneden viel en in zee omkwam
Daar is nu de Icaarsche zee
Samuel Lutich, uit Weenen, wil
van al de menschen Icaren maken.
Hij beweert een vliegstelsel uitgevon
den te hebben, bestaande uit vier
vleugelen en een moteur van 18 kilos,
dewelke men vast te maken heeft op
de schouders en alles zoude niet meer
osten dan een gewone veloIk moet
dat eerst zien, zegde de blinde, vóór
ik het gelooven zal.
Violen en cellos die toebehoorden
aan den Italiaanschen muzikant Pa-
ganini werden in Londen verkocht
voor 230.000 fr.
De violen gemaakt door Stradiva
rius, vermaarden vedelmaker uit
Cremons, Italië, (1644-1737) hebben
misschien nog meer weerde, het zijn
immers de beste en beroemdste, die
ooit bestonden.
Hebt ge nog een ernstige samen
spraak gel ad met een kunstenaar op
de viool; hij zal u langen tijd kunnen
spreken, nopens gaven en fouten van
de drie, vier vedels dia hij bespeelt
en veel zaken kunnen aanhalen en
tconen, nopens de min of meer vol
maakte tonen, die zijne speeltuigen
leveren kunnen, 't Is eene geheele
wereld, waarvan gij geen gedacht
had, die u veropenbaard wordt. In
die zake, gelijk in veel andere hebt
ge groote verscheidenheid en een
heid.
Om met dat laatste gedacht voort
te doen, als ge eene kudde schapen
tegenkomt, alle hunne koppen gelij
ken aan elkander en gij ziet er geen
verschil in. En nogthans, in de we
zens der schapen is er evenveel ver
schil, als in menschen-aangszichten
en de herder, die geheele dagen met
zijne schapen omgaat, ziet en kent
die verschillen. Ook als het gebeuren
zou, dat twee kudden schapen in el
kaar loopen, de twee herders zonder
missen zullen elk zijne schapen uit
den hoop halen en met zijne kudde
verder optrekken.
Op de groote verscheidenheid der
menschen-vingers is de kennis ge
steund der vingerdrukken. Er zijn
geen twee gelijke vingers in de na
tuur aan te treffen. Van daar, als een
verdaclte kerel met de politie af te
rekenen heeft, hij moet zijne vingers
bijvoorbeeld in inkte doppen en ze
dan op een blad papier drukken. Deze
prent, samen met zijnen naam en
zijne photo, worden bewaard en
vindt men nadien, bij diefstal of
moordpoging, vingerdrukken op meu
bels of voorwerpen, die overeenstem
men met bewaarde prenten, men kan
dief of moordenaar vereenzelvigen.
Eene monsterbetoogingeen hon
derdduizend personen sterk, aange
voerd door burgmeester en vele ge
meenteraadsleden, doortrok twee
straten van New-York, om de af
schaffing van de wet te vragen, die
biergebruik verbiedt. De twee stra
ten waren de Broad-way, de bijzon
derste der oude kromme straten
van stad en de vijfde laan, die pijl
rechteis en 21 kilometers (d. i.
meer dan vier uren) lang. Ten 10 u.
nam de stoet aanvang en ten 1 u.
kwamen er de werklieden bijdie dan
met het einde der week hunne fabrie
ken verlieten.
Wie in Amerika voor het behouden
dér verbiedende wetten wedijveren,
zijn de menigvuldigen, die met al
cohol-smokkel groote sommen be
machtigen.
Den 31 Augustus e. k. is er zonne-
eklips, die, als totaal, 99 seconden
duren zal, in sommige gewesten van
Noord-Amerika. Men bereidt er zes
luchtballen en vesl vliegmachienen
om hoog in de lucht het phenomsen
te kunnen volgen. Gazetten schrijven
dat dit als doel heeft, om nader van
de zon de eklips te kunnen volgen
maar wat is 10.000 meters, betreklijk
den zonnen-afstand
Dikwijls gebeurt het, dat bewolkte
luclt alle bestatigingen verhindert en
dat men nutloos alls voorafgaande on
kosten gedaan heeft; zoo zullen wij
dichter de waarheid zijn, als wij be
weren, dat men, in geval van bewolk
te lucht, met die ballons en vliegma
chienen zal trachten boven de wol
ken-gordijn te geraken, om zekerlijk
de eklips te kunnen nagaan.
ft
Ds epistel van de Sinxen-mis ver
haalt dat Petrus prak aan de samen
gestroomde Jodenmenigte en ver
staan werd in een groot getal ver
schillende talen. Dat was esn wonder,
al de krachten der natuur overtref
fend, dus een mirakel. Met Sinxen
1.1. de Radio-post van het Vatikaan
Heeft disn Epistel rekewijs de wereld
ingezongen in 24 verschillende talen
Dat was een natuurlijk wonder, maar
geen mirakel.
Om sterkeboter te verhslpen
kneed ze met water, waarin 15 gram-