Crédit An versois
H. Bartholomeus Aan al de Kroostrijke Gezinnen van West-Vlaanderen
«ÉT YPERSCHE VOLK
WEET GE WAT
54' Jaar. - Nummer 34.
35 Centiemen
Zaterdag 20 Oogst 1932.
Katholiek Weekblad van het Arrondissement Yper
Dixmndestraat, 18, YPER
Jaarlijksch Congres te Yper
bank
beurs
De Historische Processie
van Doornijk
ï)petscl)e
ABONNEMENTPRIJS
1 Jaar 18 fr. 6 maanden 10 fr. 3 maanden 6 fr
Men abonneert in alle Postkantoren en in het Opstelbureel-
ABONNEMENT VOOR 'T BUITENLAND
28 frank. Op het Opstelbureel alleen te vragen.
BEHEER EN OPSTEL
io5, ZONNEBEKE STEENWEG, io5, YPER
Postcheckrekening 40.201
(j. CASIKIt)
waar op alle wekedagen alle inlichtingen te bekomen zijn
van 14 tot 16 uur.
AANKONDIGINGEN Prijs bij overeenkomst.
Alle Aankondigingen moeten tegen den WOENSDAG
ten laatste ingezonden woraen.
Kleine berichten en nieuws ten laatste tegen den
WOENSDAG avond
Zijn feestdag wordt gevierd den
24 Augustus en deze Heilige wordt
bijzonder vereerd en aanroepen in de
kerk van St Jan-bij-Yper.
Hij was apostel des Heeren. Aan
vankelijk waren er 12 apostels, na
melijk:
Petrus en Andreas, gebroeders en
visschers, zonen van Jonas.
Jacobus de meerdere en Joannes,
ook gebroeders en visschers, zonen
van Zebedeus.
Jacobtis de mindere en Thaddeus,
ook gebroeders en visschers, zonen
van Alpheus.
Mattheus, de tollenaar, tolle
naars of ontvangers der belastingen,
ter oorzake der menigvuldige on-
rechtveerdigheden die zij pleegden
waren aanzien als openbare zondaars.
Thomas, die twijfelde.
Simon de ij veraar; deze miek
deel van eene secte omwentelaars, die
met geweld den Romein wilden be
kampen en verjagen.
Philippus en Bartholomeus,
(Bar beteekent Zoon) deze laat
ste naam, die evenveelzeggend is als
Tholomeus, was de bijnaam van N§-
thanaël, eindelijk Judas, de verra
der.
Judas werd vervangen door Ma-
fhias, die aangesteld werd tusschen
0. H. Hemelvaart en Sinxen en later
kwam nog oen 13'- apostel bij, t. w.
de groote H. Paulus.
Van Nathanaël had de Heer ge
zegd:: Hij is een waar Isrealiet, in
wien geen bedrog is.
Na de nederdaling van den H.
Geest, vertrok Bartholomeus naar de
Indiën, om er het geloove te verkon
digen en zijn handboek was het
evangelie van den H. Mattheus. Hij
zoude ook geloofsbode- geweest zijn
in Japonie, in Arabie, in Abyssinie
en Armenie. 't Is in Armenie dat hij
Koning Polymius bekeerde, alsook de
Koningin en de inwoners van 12 ste
den. Dit ontstemde grootendeels de
afgoddienaars, die oorzaak waren
dat Astyage, Konings Broeder, den
apostel ten doode martelde. Hij deed
hem levende vladen daarom wordt
de H. Bartholomeus voorgesteld met
een kort mes en daarom wordt Hij
bijzonderlijk aanroepen door alwie
lijdt aan velziekte, en eindelijk
deed hij hem onthoofden. Het lichaam
van den apostel werd begraven in
Armenie, later overgebracht naar de
Liparische eilanden, deze liggen
ten N. van Sicilië en zijn beroemd
om hunnen vuurberg Stromboli
en later nog naar Benevent, in Zuid-
Italië.
Keizer Otho III, die in Prague de
reliquien gestolen had van St Adal
bert en dewelke hij plaatste te Rome
in een kerkje op het Tiber-Eiland,
samen met deze van St Paulinus,
Bisschop van Nole en van St Sabinus,
Bisschop van Spoleta, bracht daar
ook uit Benevent de gebeenderen van
St BartholomeusAlles zoude hij la
ter overbrengen naar Duitschland
blaar de Keizer stierf korts nadien
en die Relikwiën bleven in Rome.
fa i 11ii ym vfti.'iihnmgi'
Op ZONDAG 28 OOGST aanstaan
de houdt het provinciaal verbond der
Krootsrijke Gezinnen van West-
Vlaanderen zijn
en ter dier gelegenheid moet de macl'c
van ons verbond, van onze werking
tot uiting komen. De stoet welke
's namiddags de straten der Stad
Yper zal doortrekken moet het be
wijs leveren van onzen vast besloten
wil, te geraken tot de verwezenlij
king van ons programma.
Voor ons allen komt het er op aan
in den strijd niet te verflauwen. Cri
sisperiode kan wel de uitwerking van
ons programma eenigzins belemme
ren doch niet tegenhouden.
't Is in den crisistijd dat alle pun
ten moeten onderzocht, bestudeerd
en zoodanig uitgewerkt worden, dat
alles gereed zij om ter verovering uit
te trekken, zoodra de tijden begin
nen te verbeteren.
Crisis kan noch mag geen reden
zijn om de bekomen rechten en so
ciale wetten te verminken. Geen ach
teruitgang dulden wij. Daarom alle
Kroostrijke Gezinnen op! Naar
Yper den 28 Oogst aanstaande. Nie-
mandblijve thuis. Mannen, Vrouwen
en Kinderen, al onze families, allen
op de bres!
Op te merken nog dat er te Yper
nuttig werk kan gedaan worden. In
dat gewest gaat de bond regelmatig
vooruit docH er ontbreekt iets. Wij
moeten aldaar toonen dat onze
Kroostrijke Gezinnen op straat dur
ven komen en in 't openbaar hun
rechten durven opeischen.
En gij mannen van 't Gewest Yper
ziet dat gij op post zijt. Wij moeten
vooruit, allen zult gij op de vergade
ringen en in den stoet aanwezig zijn,
want laat u niet beschamen door de
andere gemeenten. Vooruit dan. De
Bond van Yper verwacht U in groote
massa
't Gaat er over het belang der fa
milie, als dusdanig. Wij betoo-
gen:
1. Voor veralgemeenheid van het fa-
milieloon.
2. Voor groote vermindering van den
legerdienst ten roordeele der K. G.
3. Voor behoud en de verdere uit
breiding onzer sociale wetgeving
met erkenning der familie als basis.
4. Voor vermindering van belastin
gen.
5. Voor levenslange afslag op liet
spoor, voor de ouders der K. G. en
voor al hunne hinders tot 21 jari
ge ouderdom.
6. Voor het opnieuw in werking ko-
men van het Woningfonds der
K. G.
7. Voor de algeheele uittverking van
't programma van den Bond der
K. G.
ALLEN OP POST! EN NAAR
YPER OP 28 OOGST 1932.
en heeft veel aftrek in Beieren en
Bade.
Programma:
Zaterdag 27 Oogst, om 8.30 uur 's
avonds: KUNSTCONCERT door de Har
monie Ypriana op de René Colaert-
plaats (Statieplein).
Zondag 28 Oogst:
Om 9.30 uur, in St Maartens Kathe
draal, MIS met Pontificale Assistentie.
Om 10.45 u., ONTVANGST op het Stad
huis.
Om II U-, STUDIEVERGADERING. -
Verslaggevers: Heer Verstraete. Hulp
aan Weduwen en V/eezen van Groote Ge
zinnen»; Heer Lemayeur: Gemeentebe
sturen en Kroostrijke Gezinnen
Om 12.30 u„ GE7AMENTLIJK NOEN
MAAL, bij inschi'ijttng.
Om 1430 u„ OPTOCHT der Bonden,
Vlaggfn Muziekmaatschappijen (Bijeen
komst aan de Statie). Volgorde: Statie
straat, Tempelstraat, Boterstraat, Vanden
Peereboompiaats, Boezingestraat, Sur-
montstraat. Diksmuidestr Groote Markt,
Hondstr., Merghelynckstr., Rijselstraat.
Na den Optocht, GROOTE FEESTVER-
GADERING, in de overdekte Halle. Feest-
red.naars: Den i Decock, Provinciale
verslaggever; Zi.in Excellentie Minister
Henri Carton, Algemeen Voorzitter van
den Bond der Kroostrijke Gezinnen; Den
Heer Vrcome, Volksvertegenwoordiger; den
Heer Jos. Vandenberghe, es tend ig Afge
vaardigde.
Daarna op de Orcote
Markt.
De bevolking van leper wordt vriende
lijk uitgenoodigd de huizen te bevlaggen.
Namens het Gewestelijk Verbond leper:
De Voorzitter,
-idvokaat A. Lommez.
WISSEL
Abonneert u op
In Frankrijk werkt men voor de
eenige school». Eerste bereiding:
Om aanvaard te worden in eene
staatsklas of om over te gaan tot eene
andere, moet men gekeurd wor
den en dit om kinderen, die niet wel
leeren, uit het onderwijs te weren.
Zoo luidt het liedje! Maar in veel ge
vallen men weert, dus men ont
zegt verder onderwijs, «in drie
minuten, zonder examen 't zij schrif
telijk 't zij mondelings, op het zien
van alle slag verslagen.
In de Lycea Thiers te Marseille
werden 21 leerlingen geweigerd,
waarvan 14 omdat de verslagen, ko
mende van de meesters, in regel niet
waren. Voor de lyceas van Parijs,
werden kinderen aanveerd of ge
weerd, omdat zij een bepaald kwar
tier bewoonden of niet bewoonden;
(In de lyceas Molière en Victor
Hugo 50 op honderdin de lycea Mon
taigne 20 op honderd en in de lycea
Henri IV ook 50 op honderd.)
En als de ouders kwamen opwer
ping maken, was het antwoord
«Zend uw kind naar de lycea Laka-
nal, daar zijn honderd plaatsen be
schikbaar in de zesde klas. Maar
die lycea is op 10 km. afstand en de
kinders zouden dus alle dage 40 km.
weg moeten afleggen, per tram of
per bus!
een nieuwsblad graveerder Verhoe
ven zijn van Antwerpen, geboren in
1580 en die in 1605 zijn eerste nunv
mer de wereld inzond. Tijdens den
oorlog gevoerd door Albert en Isabel
la tegen de Hollandschen, had hij het
voorrecht bekomen het nieuws der
gebeurtenissen, bij middel van druk
werk en prenten, te verspreiden.
Het blad had voor titel «Gazet»
van 't Italiaansch Gazzetta, (naam
van een klein geldstuk) en was twee
talig, klein van formaat, maar behel
zende veel druk. Eerst verscheen het
alle tien of veertien dagen en van af
1617 alle week. Daar Antwerpen in
betrekking stond met veel landen,
ontvong de Gazet ook nieuws uit Ma-
Irid, Parijs, Londen, Weenen en zelfs
somwijlen uit Indiën. In het nummer
van 28 Augustus 1620 waren er drie
prenten en in dit van 27 April 1627
zeven; dikwijls gaf de Gazet kaarten
en plans en somwijlen muzikale ano-
taties. Verhoeven werd niet rijk
met zijnen stiel: In 1637 verkocht
hii de uitbating aan drukker Willem clllë en vóór de bestrate gelegen van
Verdussen en hij stierf in armoede.Messina" Hij ongeveer 1000 meters
(hoog; ten Westen is hij kaal en rots-
De Franschen beweren dat het eer-' ,7- i j i t u j t -
T lachtig, langs andere kanten bedekt
ste nieuwsblad La Gazette de Fran-1
met prachtige wijngaarden, tusschen
Te Vannes vierde men Zondag 7
dezer, de 400 jarige herdenking van
het samenvoegen van Bretoenland
met Frankrijk en te Rennes deden
onbekenden het gedenkteeken dezer
aanhechting, namelijk een bronzen
groep voorstellende Karei VIII en
Anne de Bretanje, de lucht invliegen.
Anna de Bretagne, ook genoemd
Hertogin met de holblokken (la du-
c-hesse en sabots) werd eenige erfge
name van Bretoenland door den dood
van haar vader in 1488 en door het
afsterven van haar zuster in 1489.
Sedert zes jaar vertoefde dan reeds
in Frankrijk, als verloofde van Ko
ning Karei VIII, Margareta van
Oostenrijk, dochter van Maximiliaan
en van Maria van Burgondië. Karei
VIII zond zijne verloofde terug naar
haar vader, miek dat deze vader af
gescheept werd door Anna de Breta
gne die insgelijks verloofd was aan
Maximiliaan en huwde eindelijk in
1491 deze Hertogin der Bretoenen.
Zoo kwam Bretoenland aan Frank
rijk.
Omdat Anna de Bretagne, konin
gin van Frankrijk, een prachtgraf
oprichten deed te Nantes voor haar
vader, daar is een der redens, dus
wat jaloerschheid waarom Marga
reta van Oostenrijk met zooveel
pracht praalgraven deed oprichten
voor haar, voor haar man Philibert
van Savoie en voor haar schoonmoe
der Magareta de Bourbon, te Brou in
Besse-land.
In Savoie verbleef Margareta, tij
dens het leven van haar gemaal en
na dezes dood werd ze door haar va
der Maximiliaan aangesteld als Re
gentes der Nederlanden. Zij was een
ware «staatsvrouw woord even-
veel-zeggend als «uitgelezen Staats
man
Ooivaars waren eertijds talrijk in
den Elzas. In 1927 deden natuurlief
hebbers de optelling der bewoonde
nesten en men kwam maar tot het
totaal 149. Van dees jaar doet men
eene nieuwe optelling, om te bestati-
gen hoeveel in 5 jaar het ooivaars-
ras verminderd of vermeerderd is.
In Forges-les-Bains zou er nu een
kool groeien van 4 m. 55 omtrek voor
de bladerenkroon, dat is met meer
dan een meter doorsnede. Iemand
die terugkwam uit Amerika beweer
de kooien gekweekt te hebben, de
grootte van een boom. En ik, zeg
de een tweede, ik zag te Chicago eene
marmijt zoo groot als eene kerk.
Dat kan niet zijn! riep de eerste uit.
Zekerlijk ja, hernam de tweede,
het was de marmijt, die moeste die
nen om uwe kooien te koken.
In den eersten artikel van dit num
mer is er sprake van den vuurberg
Stromboli. Die berg vormt een der
Laparische eilanden, ten N. van Si-
eiland toeristen-booten aan, nu en
dan koopvaardijschepen. De vuur
berg is gedurig in werking, dus niet
gevaarlijk; gedurig is hij aan het
oppoken en zeer dikwijls werpt hij
gloeiende lava-stukken de lucht in,
die 's nachts oprijzende, nedervallen-
de en langs de 'westlijke helling rol
lende naar de zee het schouwspel le
veren van een machtig vuurwerk.
In algemeene regel liggen de vuur
bergen in nabijheid van diepe zeeën.
Stromboli en Etna, (in en bij Sici
lië, Vesuvius (bij Napels), Hecla (in
't eiland Ysland), de vuurbergen van
Zuid-Amterika en deze van Japonië.
Zelfs deze van Midden-Afrika liggen
in de nabijheid van de groote meren,
die ware zeeën zijn. Hoe dieper de
zee is nevens de vuurbergen, hoe ge
vaarlijker hunne aardbevingen en
losbarstingen: De zee nevens Japo
nië heeft tot 8000 m. diepte. Er zijn
vuurbergen die lava uitwerpen, met
als hoofdbestanddeelen metalische
stoffent unne kraters smelten toe en
de berg schijnt uitgebrand, maar als
nu de inwendige drukking groot ge
noeg wordt om den pantser te breken,
dan heeft men schielijke en oneven-
aarde losberstingen, zooals deze van
den berg Pelée op het eiland Marti
nique in Midden-Amerika, einde ver-
ledene eeuw: Schepen zelve, die in
de haven lagen van St Pierre, kon-
nen niet ontsnappen en alles, alles
werd er verwoest in stad en omge
ving. Vele menschen stierven door
gfts vergiftiging.
ce was, maar dit verscheen maar
in 1631.
Volgens de A. B. C. Gazet van Ma-
Russische schrijver Wozrojdenie
heeft een boek uitgegeven, te Munich
overgezet in het Duitsch, en betiteld:
Rijk van den Antichrist. Dit boek
drid, zoude de eerste uitgever vanbesch rijft het Russisch Bolchevisme
dewelke er twee dorpen opgetrokken
zijn, met samen 3000 inwoners. De
vrouwen dragen kleederen, van een
kleur, maar in het oog springend:
Rood. of groen, of blauw, enz... en
voorkomende in den gloed der heerlij
ke zuiderzon, gelijken zij aan too-
neelspeelsters, staande in het helder
voetlicht. Zeldzaam leggen in dit
Deze Processie, waarvan wij den
datum aangekondigd hebben voor 11
September a. e., is een optocht van
tien parochiale afdeelingen en ieder
afdeeling stelt een zeker getal zinne
beeldige of historische onderwerpen
voor.
Het geheel behelst een honderdtal
groepen die uit 2500 personen be
staan.
Het vormt een wemelende afwis
seling van kostumen die een zorgvul
dig gezochten artistieken en histori-
schen stempel dragen.
Al die groepen worden voorafge
gaan door drie zinnebeeldige miters,
mat breed ontplooide banieren; die
Vaderland, Stad en Godsdienst voor
stellen. Na ten komen tien herau
ten, die de wapens van Doornijk dra
gen met Thebaansche trompetten,
wier geschal den stoet aanmeldt. Ver
leden jaar werden er bijzonder rijke
groepen bijgevoegd. De groep zoo
gezegd des Damoiseaux, die van den
Magistraat van Doornijk, die van de
negen serafische koren, die van de
Burgers van Blardain die de ver
maarde reliquiekast dragen van den
H. Eleutherius, Beschermheilige van
de Stad.
Een bijzonderheid, die kostumen
aangaande, bestaat hierin, dat zij
meestal door den figurant zelf betaald
ijn vandaar de buitengewone pracht
van den Stoet.
De belangrijkste onder de tien pa-
rocliale groepen welke die processie
vormen is die van de Kathedraal.
Deze groep sluit en voltooit den gods-
dienstigen stoet waarvan zij als de
kroon is.
In die groep komen de volgende
groote juweehn van den Schat voor:
de reliquiekast z. g. n. des Damoi
seaux 1573) gedragen door de Le
den van de Broedarschap van den
zelfden naam in praalgewaadde re
liquiekast van O. L. V. van Niklaas
van Verdun (1205)de reliquiekast
van het ware Kruis (Byzantijnsch
