Nieuw Tafereel
WEET GE WAT
Wie zal het welgebakken
dezer onderneming
verzekeren
Ypersche Kroniek
Dokter G. Cousein
in St Pieterskerk, herinnerende d
van het Hoogaltaar van ■■óór den
oorlog.
In St Pieterskerk te Yper is er een
offerblok Slaveken genoemd, dat
eertijds verveerdigd werd door
Meester Louis geen nadere be
paling staat er te lezen in de oorkon
den hetwelk dienst deed als offer
blok der Confrérie van de H. Drievul
digheid en hetwelk hersteld werd na
den oorlog.
De Confrérie der H. Drievuldig
heid bestond sedert eeuwen in hooger-
genoemde kerk en Iet geld, dat ver
zameld werd door de leden, diende
tot afkooping van Christenen, di?,
met groot gevaar voor hun geloof, als
slaaf gevangenen gehouden werden,
bij de Mooren van Noord-Afrika.
Eertijds hielden zich twee soorten
Paters uitsluitelijk bezig met het
werk dier vrijkooping: De Paters van
het orde der H. Drievuldigheid of
Trinitairen, gesticht ten jare 1198
en in den loop der lijden hebben
die kloosterlingen 200.000 slaven vrij
gekoclt; de Paters van het orde van
O. L. V. van Bermhertigheid N.
D. de la Merci gesticht in 1223.
Joannes Matha en Felix de Valois
waren de stichters der Trinitairen.
Joannes Mcitha, geboren in Provence,
studeerde aan de Universiteit van Pa
rijs, werd er Dokter en Meester en
doceerde er ook als dusdanig. Inge
zien zijne hooge deugdzaamheid, be
geerde de Bisschop van Parijs, dat
hij priester werde, om alzoo nog meel
de studenten te kunnen be-invloedsn
én door geleerd! eid én door heilig
leven. Hij werd priester in 1195 en
celebreerde zijne eerste mis in de
Bisschopskapel, in tegenwoordigheid
van den Bisschop, van den Abt van
St Victor te Marseille, van den Abt
van 't Genoveva-kloo: er te Parijs en
van menige andere vooraanstaande
personen. Aan de consecratie der
mis, ontwaarde Joannes nevens het
altaar een Engel, gekleed in 't wit,
dragende op den borst een rood-blauw
kruis en houdende zijne gekruiste ar
men boven twee slaven, een witten
en een Moor, die nevens hem kniel
den. Inwendig verlicht, verstond Jo
annes, dat God hem bestemde tot
hulpverleen aan de slaven.
Om dit gedacht meer te doordie-
pen en om beter den Wil Gods te
kennen, trok ziel de roemvolle lee-
raar in de eenzaamheid terug en ging
wonen met Felix de Valois, vermaar
den kluizenaar, in 't bisdom Meaux.
Deze Felix was van koninklijke bloe
de, had van kindsgebeente af den ar
me veel liefde getoond en jongeling
geworden liet zich priester wijden,
om zich den gebeurlijken toegang tot
den koninklijken troon onmogelijk te
maken.
Joannes en Félix brachten samen
drie jaar door in het gebed, de boet-
veerdigheid en de studie. Op een mid
dag, terwijl zij over goddelijke be
schouwingen redekavelden, kwam een
witte hert aangeloopen, dragende
tusschen de takken zijner hoorns een
Rood-Blauw Kruis.
Felix de Valois was uiterst verwon
derd en Joannes Matha verhaalde
hem het vizioen zijner eerste mis.
De twee heiligen verdubbelden
hunne gebeden en boetplegingen en
tot drie maal werden ze in nachtelijke
vizioenen door God aangezet, om een
orde te stichten dat de vrijkooping
der slaven zoude behertigen.
Zij trokken dus naar Rome, mieken
aan den Paus hun voornemen ken
baar en vroegen zijne goedkeuring.
Paus Innocentius IJl bedacht de zaak,
alles wel overwegende en kwam tot
een besluit, wanneer Hij op het feest
van Agnes-secundo, onder zijne mis,
nevïns het altaar een Engel zag ver
verschijnen in de gedaante van een
verlosser der christene slaven. Hij
keurde dus goed dat Joannes en Fe
lix bedoeld orde stichten zouden; als
kleedij schreef hij een wit kleed voor
voorzien van een Rood-blauw Kruis
en ingezien dit drievoudig kleur
wit, rood, blauw stelde Hij het
orde onder het patroonschap der H.
Drievuldigheid.
Felix keerde naar Frankrijk terug
en richtte een klooster op te Meaux,
dat het moederhuis werd van veel an
dere kloof ers in de Fransche gewes
ten opgetrokken.
Hij stierf te Meaux ten jare 1213.
Korte dagen voor zijnen dood. na
melijk twee dagen vóór Kerstdag
was Felix de Valois ter kerke getogen
voor het nacht-officië. Al zijne Pa
ters waren bil. en slapen en hij vond
in den Choor de H. Maagd Maria en
veel En elen. allen gekleed als Tri
nitairen. Samen met de Heilige
Ma gd, ie voorzong en met de En
gelen, b&d Felix de Valois het nacht-
officië en hij had een voorsmaak der
hemelsche geneugten, die hem korts
nadien voor eeuwig ten deele vielen.
Joannes Matha. na een klooster in
Rome tot stand gebracht te hebbsn,
ging naar Spanje waar hij menig
vuldige andere kloosters oprichtte.
Hij stierf in Rome ten jare 1212,
et aar dat de Spaansche koningen
de Mooren versloegen te Tolosa en ze
verjoegen uit biina al de streken, die
ze in Spanje bezetten.
He nieuw tafereel van St Pieters-
kerke stelt Innocentius 111 voor, die
aan II. Joannes Matha en H. Felix
de Valois de hulle overhandigtter
goedkeuring van het orde der H.
TJrievv.ldigheids Paters. Dit tafereel
is geen photo van dit feit, stiptlijk
weergevende wat daar geschiedde,
maar een tafereel waarop verschil-
lige gedachten uitgedrukt zijn, ter
onderwijzing. Alzoo is het gebeurde
voorgesteld, als geschiedende in onze
St Pieterskerkomdat daar eene Con
frérie bestond der Trinitairen.
Nevens H. Felix de Valois is een
witte .her' verbeeld, eene zinspeling
op het vizióen in het bosch. Aan den
muur, op den achtergrond, ontwaart
ge een standbeddengroep, namelijk
een Engel met wee slaven, zinspeling
op het vizioen in de eerste mis en in
(Lze van St Agnes-feest. De Paus
draagt eene tiara, alhoewel dit sie
raad maar aangenomen werd in 1314
en de twee kardinalen, achter den
Paus, hebben een kardinaalshoed aan,
alhoewel deze hoed maar in gebruike
kwam ten jare 1243.
Onder de schilderij staan op twee
plankjes te lezen twee uittreksels uit
de oorkonden der Kerk
4 1692, op 29 Mey, zijn binnen
Ypre gekomen 45 slaeven, dewelke
dor de Kruisbroeders, met het geld
van het broederschap, uyt de slaver-
nye der turken verlost waeren, on
der deze waeren twee vrouwen, zij
wierden van uyt St Pieters, met eene
solemneele processie, rondt de pro-
chie gelevt vergezelschapt van elk
twee engelen aen hun zyde, seer
schoone om zien.
1700, op den 25 8ber des avonds
zijn in de sta/1 Ypre, met processie
ingehaelt geweest 41 slaeven, uit tur-
kien, die door het broederschap van
de alderheyligste drievuldigheid wae
ren verlost geweestonder deze slae
ven was er eene vrouwe van Belgra
de, des anderdags heeft men met deze
slaeven, die elk twee engelkens aen
hunne zyde hadden, in de stadt eene
schoone processie gedaen.
Er ontbreekt nog een derde planks
ken, waarop zal vermeld worden,
dat, korte jaren vóór de Fransche
omwenteling, de kerkheeren van St
Pieters aan het stedelijk magistraat
de toelating vroegen om in stad pro
cessie te mogen houden met eene af
gekochte slavin, geboortig van Zon-
nebeke.
I I illWmiHiH i iMjll i Wlltll
Binnsn een maand zal de loterij der
kleine blinden geëindigd zijn. De trekking
zal plaats hebben op 31 December. Een
genoegzame uitslag is tot nu toe nog niet
bereikt en gedurende deze laatste dagen
me; en onze medeburgers samen werken,
indien men he: geluk der kleine wilt ver
zekeren. Het groot lot is dus een auto van
60.OC0 fr. en een menigte andere belang
rijke loten maken deel van deze loterij.
Een m.' erieel inzet, want het bijzonder
ste oogpunt bestaat hierin: onze gebrek
kige lieve kleine broeders ter hulp te ko
men. Ziet gij u niet, beminde lezers, in
het begin van aanstaande jaar, eigenaar
van een schoone auto. Welke droom, niet
waar en is deze het koopen van eenige
loterijbiljetten niet waard.
Op 1 Januari ontwaken met een waar
de van 60.000 fr.. vertegenwoordigd door
een wondersehoone auto. 't Is een ko-
nings ontwaken. Gij kunt zulke kans na-
loopen met deze onderneming te onder
steunen. Maar het is hoog tijd, want de
biljetten zullen spoedig verkocht worden;
niemand zal aan deze bekoring weerstaan,
noch aan de smeekingen dezer arme klei
ne schepselen, zoo wreed beproefd.
De totale waarde der loten is 200.000 fr.
Het groot lot is een auto van zestig dui
zend fr. Het biljet kost twee fr. Het boek
je is van tien biljetten. Ieder kooper van
vijftig biljetten ontvangt kosteloos een
lijst der winnende nummers.
Om biljetten te bekomen zendt het be
drag ervan naar de postcheckrekening
161.399 van het Nationaal Werk der Blin
den. 90. Daillylaan. Brussel-Noord, mel
dende de bestemming der storting. Tele-
"oon Nr 15.43.90.
In de Vatikaan-stad is eene spoor-
hade aangebracht en de lijn. die ze
in verband brengt met het Italiaansch
spoorwegnet, is 600 meters lang, zoo
iets an 10 maal de lengte der paus-
lijke statie. De Paus bezit drie
prachtwagensEen salonwagen met
bibliotheek en kapel, een restaura
tiewagen en een slaapwagen. Bij ge
beurlijke reizen zal Hij eene loeomo-
tieve moeten leenen en personeel aan
de Italiaansche ijzerwegen.
Te Amsterdam vindt men het
grootste getal woekeraars, te Berlijn
het grootste getal bruggen, te Napels
het grootste getal pakjesdragers, te
Florence het grootste getal ruikers
verkoopsters, te Lisboa het grootste
getal deurwaardesr en te Brussel het
groot- e getal snotters, die sigaret
ten rooken.
In 1921 nam de nieuwe president
voor de Vereenigde Staten, bezweet
zijnde, een ijskoud bad. Hij werd
geslegen met lamheid en naar
New-York overgebracht, verklaarden
hem daar de dokters, dat er geen ge
nezing te verhopen was en dat hij
zijn leven lang met krukken zoude
moeten gaan. Op krukken springen
de, hernam hij welhaast zijn zeer
werkzaam leven en h ij ging alle spe
cialisten te rade, maar vruchteloos.
In 1924 hoorde hij per toeval spreken
van eei\ badstad in Georgie, waar
warme baden waren, die dan, om zoo
te zeggen, geen bezoekers meer had.
Op eigen hand trok hij er naartoe en
hij deed er eene kuur op zijne manier.
Met een zwemgordel rond het lijf
vertoefde hij, uren aan een stuk, in
dat warm water, 40", de zieke
beenen langzaam verroerende. De
spieren herstelden en na één jaar,
kon hij gaan zonder stok en zelfs te
peerde rijden.
Te Brussel is de oven tot verbran
ding der lijken ingehuldigd. Nie
mand der aanwezigen nogthans had
goesting eens op hem de proef te la
ten doen. De bewerking zal op vol
gende manier geschieden De' familie
leden vergezellen het lijk, liggende
in een kist van dun hout, tot in de
voorzaal. Het lijk wordt geplaatst op
een wagentje, dat den oven inrijdt,
dewelke zich bevindt in de binnen
zaal. De oven staat op 1000 graden
warmte, verwekt door gas-vlammen.
De oven slaat toe en eene zware gor
dijn verspert den toegang tot de bin
nenzaal. In den oven is de kist snel
verbrand en in korten tijd is geheel
het lichaam, uitgenomen de beende
ren, omzet in gassen en dampen, die
langs de hooge schouw de luchtruimte
ingaan. De beenderen vergaan in wit
stof, dat van 1 A kgr. tot 2 kgr. weegt
en 2 tot 3 kubieke decimeters ont
vang heeft. Die assche wordt ge
plaatst in een metalen aschbak
van looden zegels voorzien, dien gij
daar laten moogt of dien gij mede
neemt om te bewaren ten huize.
In veel der bestaande ovens-tot-
lij kenverbranding, het meerendeel
der menschen die er verbrand werden
zijn lieden, die het niet geerden:
Menschen, die stierven in de ge
vangenissen of familieloozen, die den
geest gaven in een hospitaal.
Xonda^nisf
De Apotheek van M. SNOF.CK.
Groote Markt, zal alleen open zijn
op Zondag 20 November 1932.
KERKELIJK NIEUWS
Zondag 20 November, om 11 y2 u.,
in St Maartens. Mis van wegens het
Bestuur van den Muzikalen Kring
t Ypriana tot zielelafenis der Yper
sche Muzikanten, gesneuveld voor 't
aderland en voor de overledene en
werkende leden der beide afdeelingen
(Harmonie en Symphonie).
In St Pieters. om 8 y2 uren. Ziel
mis voor
Emiel Versavel.
TE DEUM
Ingevolge den omzendbrief van 10-
11-1932 van den Heer Gouverneur der
Provincie heb ik de eer te laten we
ten dat. gezien 's Konings Naamfeest
dit jaar samenvalt op den dag der Par
lementsverkiezingen. er geen officieele
uitnoodigingen zullen gezonden wor
den tot het bijwonen van het «Te
Deum
Yper den 15 November 1932.
De Burgemeester,
H. SOBRY.
- Kinderziekten -
Inwendige Ziekten
22, de Stuersstraat YPER. I
UIT WIMBLEDON
Stadhuis, Wimbledon.
Welkomgroet tot den Burgemees
ter van leper, Mijnheer H. Sobry,
door zijne eerbiedwaardigheid den
Burgemeester van Wimbledon. Raads
lid J. W. Ramshaw, J. P., ter gele
genheid van zijn bezoek te Wimble
don den 6 November 1932.
Dam en en Heeren.
Vooraleer, van wegens de stad Wim
bledon, een hartelijken welkomgroet
aan te bieden aan den Burgemeester
van leper, begeer ik U eenige kleine
bijzonderheden mede te deelen, die
mij, over den Burgemeester, door En-
gelands Vertegenwoordiger te Brus
sel toegezonden wierden Mijnheer
Sobry is, in 't privaat leven, een ad-
vokaat. Hij wierd Burgemeester be
noemd in 1927. In 1928 ontving hij
het eereteeken van Commandeur in
de Orde van het Britsch Keizerrijk,
dat hem toegekend wierd als, leids
man der stad leper en als erkenning-
van al wat de Stad en Stadsoverhe-
den gedaan hadden voor de Engel-
sche bezoekers der krijgskerkhoven,
alsook voor al de Engelschen, t'Ieper
verblijvend. In 1928 ontving Mijnheer
Sobry den Prins van Wales, die, als
I.id van Britsch Legioen, den grooten
eeredien.st aan de Meenenpoort bij
woonde onder 't geleide van den Aarts
bisschop van York. Later in 't jaar,
woonde hij het jaarüjksch Herinne
ringsfeest van Toe H in Londen bij.
Meermaals verwelkomde hij welbe
kende Hoogwaardigheden, zooals Lord
Plunter, den Hertog van Athlone en
Generaal Pulteney.
Daaruit zult gij afleiden, Damen en
Heeren, dat de Burgemeester eene
voorname loopbaan had, en ons een
grooten dienst en vele eer door zijne
tegenwoordigheid alhier op dezen dag
bewezen heeft.
Mijnheer de Burgemeester, ik heb
tl te bedanken, zoo hartelijk moge
lijk. van wegens de bevolking van
Wimbledon, voor de groote eer die
gij ons door uwe komst te Wimble
don bewezen hebt, en bijzonderlijk
voor het genot dat gij aan 't Britsch
Legioen geschonken hebt, met belang
te stellen in het zeer schoon werk
dat het gulhartig ondernomen heeft.
Uwe tegenwoordigheid is eene her
innering dat Engelands legermacht
t'Ieper, zijde aan zijde, vocht met
't Belgisch leger in dien schrikke
lijke!! oorlog, die, laat het ons ver
hopen, eenen oorlog was om nooit
meer oorlog te hebben. Jaar aan jaar,
groeit de vriendschap tusschen onze
twee naties; moge zij altijd bijblij
ven, onverminderd.
Wij betrouwen er op. Mijnheer de
Burgemeester, dat gij, bij uw heen
gaan, voor de Iepersche bevolking,
onze gevoelens van genegenheid zult
meedragendat de herinnering van
dit uw bezoek steeds eene bron van
genot en voldoening voor U zal zijn,
en dat gij, door Gods genade, nog
lange jaren zult leven om U toe te
wijden aan leper's welvaart, en dat
uw leven U de schoonste belooning
zal geven.
(G.) JOHN RAMSHAW, J. P.
Burgemeester van Wimbledon.
Den Heer Burgemeester-Sobry, C.B.E.
Lieve Heer Burgemeester,
De Afdeeling Wimbledon en Mer-
ton van het Britsch Legioen wenscht
U acht te geven van hare waardeering
over uw pas gedaan bezoek aan Wim
bledon ter gelegenheid van Engelands
Herinneringsfeest. Uwe waardigheid
en uwe aanwezigheid brachten veel
bij tot het welgelukken van het Feest,
en wij waren fier en preutsch U bij
ons te hebben. Wij bieden U, Mijn
heer. onzen hartelijken dank voor
uwe hartelijke medewerking, en wij
hoPen dat uw verblijf bij ons U zal
aangenaam geweest zijn en dat ons
feest aan uwe verwachting heeft be
antwoord. De Voorzitter en de Leider
van het feest vroegen mij U hunne
genegene groetenissen over te zen
den. en, van wegens mijne vrouw en
mij zelf, bid ik U mijne vriendelijk
ste gevoelens te aanvaarden. Uw ge
trouwe
(G.) ALFRED JEFKINS.
UIT LONDEN'S
ST MARTIN ASSOCIATION
Mijnheer H. Sobry, C. B. E.. Bur
gemeester van leper.
Eerwaardigheid,
Mag ik U. van wegens de hoogere,
raadgevende en werkende leden van
St Martin Association, vragen de
rechtzinnige uitdrukking te willet
aanvaarden van onze diepe waardee
ring van uw bezoek te Londen, er.
van uwe deelneming, als geèerr-
ga-stheer. van ons 6e jaarlijksch Nacht-
herinneringsfeest.
De gesmeede band tusschen de ste
den leper en Westminster onder m.
heilvolle bescherming is een van die
wij voor altijd met fierheid zullen ge
denken. en, bij middel uwer Eerwaar
digheid, zenden wij onze hertelijke
groetenissen tot de stad van lepe:
leper zal altijd eene eereplaats be-
kleeden in den geest en het hart var
de volkeren van ons Vaderland. Wij
zijn U dankbaar, Heer Burgemeester,
voor uw beleefd bezoek.
(G.) ANNE ROMER.
Raadsleider
van St Martin Association.
GROOTE
KATHOLIEKE KIESMEETING
Woensdag 23 November, te 8 uur
's avonds, in 't Christen Volkshuis
groote kiesmeeting, waartoe alle Ka
tholieken van de stad worden uitge-
noodigd. Onze kandidaten zullen er
het woord voeren en uitleg geven van
het prachtig katholiek programma!
Wij strijden: Voor de zielen onzer
kleinen
Voor vrede onder alle
standen
Voor gelijke behande
ling van Vlamingen
en Walen
Voor recht op leven
voor allen.
Voor uw Wijnen en Likeuren,
wendt U bij den Heer DANIEL
DUPONT (Oorlogsverminkte), de-
positaris en vertegenwoordiger van
de huizen EL Vandenboogaerde en
Oustric en C", Korte Thouroutstraat,
12, YPER.
YPRIANA
Het bestuur van den Muzikalen
Kring «Ypriana» (Harmonie en Sym
phonie) laat ons de feestelijkheden
kennen die zullen plaats hebben ter
gelegenheid van het Ste- Ceciliafeest:
Op Zondag 20 November, om 10):
uur, vergadering in 't lokaal. Om
11 y2 uur, zal in St Maartenskerk,
een MIS gelezen worden ter ziele
lafenis der Ypersche Muzikanten ge
sneuveld voor 't Vaderland en voor
de overleden werkende leden der bei
de afdeelingen. De Mis zal opgeluis
terd worden door de afdeeling «Sym
phonie» die, met de medewerking van
M. Hanoulle, zal uitvoeren: 1) Largo,
Handel2) Adagio-Cantabile, de la
sonate pathéticjue, L. van Beethoven:
3) Marche des Prêtres, F. Mendels
sohn, onder de leiding van haar be
stuurder M. G. Van Èegroo,
Na die plechtigheid, optocht door
de stad.
Om 1 uur BANKET in 't Hotel
Skindies (prijs 22.50 frank zonder
drank). De eereleden die eraan be-
geeren deel te nemen, gelieven zich
te laten inschrijven bij den Heer Voor
zitter der Harmonie.
Maandag 21 November, PRACHTIG
KINDERFEEST.
In den loop van het jaar is het tien
jarig voorzitterschap van Aimé Gru-
wez op luisterrijke wijze gevierd ge
weest. De genegenheid, te dier gele
genheid door Eere- en Werkende le
den betoond, was groot. Diep getrof
fen door die blijken van ware vriend
schap, heeft de Voorzitter, uit dank
baarheid, het genoegen aan de fami-
liën der Eere- en Werkende leden een
kinderfeestje aan te bieden, dat" zal
plaats hebben op Maandag 21 Novem
ber aanstaande, om 6 uur, in de Cine
mazaal Oud Yper Colaertplaats.
Dit kinderfeest zal bestaan in een
Komieke cinemafilm, een Marionnet-
tenspel, en de Levende Poppen
uitgevoerd door M. Pic en zijn ge
zelschap.
Geen twijfel of iëdereen zal dit aan
genaam en kinderlijk schouwspel met
zijne kleine lievelingen willen bijwo
nen.
SCHIKKINGEN: Iedereen is wel
gekomen, klein en groot. De kinders
boven de 5 jaren zullen plaats nemen
op de middenzetels, deze beneden de
5 jaren op de zijplaatsen vergezeld
van EEN grooten persoon. De Eere
en Werkende leden, die het feest ko
men bijwonen zonder kinderen, zul
len zoo goed willen zijn zich boven
en langs achter te plaatsen.
De kaart moet ingevuld worden
door den Voorzitter. Dus L' in tijds
bij hem wenden om het getal kinde
ren aan te geven.
Bereidwillige juffers zullen zich ten
dienste stellen van den Voorzitter om
orde in de .zaal te houden en de kin
deren wel te plaatsen.
De kaarten kunnen ingevuld worden
door den Voorzitter alle dagen in zijne
woonst, alsook in de herhalingszaa!
den rijdag 18 November van 7 tot
8 uur en in de Cinemazaal op Zater
dag 19 November van 5 tot 6 uur.
Zonder kaart is men niet toegelaten.
Dinsdag 22 November, luisterrijk
FE1EST met kostelooze tomhola.
De prijzen voor de tombola zullen
