01
e
U*sé
LU
m- |-
05 \z
.S V
E
5
s
15
3!
o c S s
0
s
10
0
CC
t"
2
S
3[TBO
uatpif maeia
V asstnbaimoo
Jaiaid SIJO
uauuujisd-jy
ctr
lh
Q_
LU
c=
<43
<13
CO
co
O
fc,
V-
C£
co
fc.
a?
cn
*T=}
O
O
3
o3
cn
<43
CU
co
s_
CU
T3
l—
CU
e
CO
fcsC
rvi
oo
O")
LD
Rj
LU
Q£
LU
LU
CD
LU
D»
LU
LD
t—-1
UJ
z-
W
CS
Z
Ed
'Z
ij
2
O
O
Cfl
Li
2
w
H
CO
O
NH
fl
r
Z
O
in
S
id
38ipt»o
43
'C
s>
•3 aSjppSuo ua
O
snquiaqs
ap ui uapuoAao
3
pO
C
e.
O
be
C
CL
O
V,
3
J2
I I I
1 I-
sau.Canv «ba
O J3ISBO
T ~3[3pUOH
jnqvv BD33JJ,
■JU3H liCaqaa
a laiiAjapuBA
O3iuuia)sdo>{
inSBuraa
A S3BJUBA
'H naiqniM
ssjnp jua^siO
•qiV J333(3UU!PÏ
•Spa U3BJSSIPJ
H a^aqJSA
'H anaqjaA
J31(3B100ia
SU3ppBpM
m sspinquapuBA
'd UBUI5(333a
a /C3JBUI3a
'O HOUfUOOSa
Ittuia aitBina
u.muujjsdoM
I- I
N«ifl
I
t- «O O
CD co co
CM CM
t~ iO IC
I I
11 I
w- I
1
CO Jf5
H co O
I I
I I
1 I
i
■E T
^£2
CO co
S f CO
rH CM
m
rH LO
SC CM C-
OJ c—
r-< CO CO
43 L-
bn
C i
L co m rf
43
O
rH CM CO
I I I I 1 I I 1 I
II I I I I I I
I I
I I
I I
I I
co rr ro
-
•h CO CM LO O"
|CH
i OO CO CM rf i©
COCMCMthcmt—«i—«t^h
C»ONOifliOCOI>ift
T i
ccficpjoot-tt
«COCujCOWWCM^
T LO p; rf r i LC iO C
C5«NMHCOt-<
I I" I I I I I I
I I I I II I I
CM I HHN
I I
r-co--<mrHC-OJrHco
I I
I I-
i I
- I I 11 I I
COCOOïC-OrHOOtMCM
•h CO CO CM
CM*HC-iQlOCMCOoC~
CMCOCOC-C~COt~COi©
CMCOCM»—'CMr-li-HCMr-l
I I
I - I II 1 I I I
CM H lO H CM CO CM CM
I I I I" 'J I I
rH CO CO CO CM
Wt-0>r-,v,
CM LC CO t-
«Nt-Ort
lO CO OJ
Oi
^lOOONifiC-Olt-
«Oiflt-C-COHiOCMH
CO CM Tf CM CO CM rH CO
cororo h ton iT300,
t-^COIMCOCMCO^S
NNiCOtC-CM^no
Jl. w4 O
«CMtOOiOt-N^».
i
JM
llll
-o t- r*
w I I
I" I"
|-
«niOO
ifl^CCO
<o c- co -«©
co co co rn
I I
CM
llll
CM O M CO
N j N
00 00 O lO
O- O T* f
CO 00 CM C
CO
I I
C"MOD"
llll
NHM
'S3
O CO t-
co t- co
HCM Tf
lOOl CO rn
C-COL-C-
Oi 00 c- co
HH. Tt<
5 c
O) O CM O
O CO rH
O CO CO O'
-
I I
I I
CM CM
1-
CO Oi
I I
II
I I
II
C* Cl
11
I
O Ci
CM f
CO CO
11
I I
I I
CO t—
c cc
r~ «o
11
11
I I
II
11
11
1
CM
I"
1 1
1
1 -
1 1
1
-1
1
-
rH CM
*"H CM
CO
o co
LO CO
00
OJ c-
lO O
LO
t- co
co co
CM
CO LO
CM CM
lO
rH rH
CO TH
O
CM C-
CO 03
CO
00 CM
Oi 00
co
rH CO
r-4 rH
i-H CO
OJ
rH Oi
CO CM
lO
CO CM
t- CM
1 Oi
CO co
CO CM
CO
rH lO
OS CT5
LO CO
1
1—i H
11 ll
ll III
11 i I-
CM lO CM
CO
CM r-t j CM 9-4
NHHH
CO Cl CO CO
cm o eo co oo
nttOHffl
00 H5 f
- I - I -
I- I I-
CO OJ CM CD 00
00 CO O* Oi CD
Tt" CO c- CO O"
y-i CM r-t CM CM
CM Tf CO CO
00 CM C- c-
(D000)0
COH f-»
COOOO^O
COOHHlfl
CM Tf
I Mill
i"Hr
I-- I I
u
0)
a
0)
icmcotj41ococ-00o5
C o
0 W
+J Lj - 5
C 3
S3 n
!l.
G IqJ
0 a>
4-1 u -
c
ffl
4CMCOTt<mCOt>00O5
C
C
s
s
43
O
-H
43
3
c
e«
L*
O CO rH
rH rH
c
pa
<0
3
ea
bc
bi)
lO co
s
ca
-*H
3
43
to
43
43
1 1 1
HH
43
L>
i i
T*
JS
t- Oi lO CO
.C
-3
43
TH CO
£5
mO
to
CO rH
43
A
u
llll
u
to
(6
CU
1 1
In
43
1
u
43
8
S
rH CM CO rH
rH CM
O
QC
rH CM
8
3
O
e
0
n
L.
3
a
ei
H
O
c
0
•*H
c
*43
<13 -
g
"ca
a
H-»
O
c
0
HH
c
3
ca
o
C
0
NH
c
H
CC
PQ
H
w
H
CQ
H
(6
X
£H CM PO TH
je
e c
th CM
rH CM
*4
m io rH co co
co m c- cm co
0(00^ifi
H tH O co co
M iH H CO CM
rH|f ^-1 TfCO
N H H H i
cm o co m Tf
llll
i O) co co i>
3
O
t-f
3
d
I I I- I-
- 11111
II- li-
»t-sr-' 2:
rt "r
CS tC w
w-1 co
C— CM
•o c J Lc
lO o- CC CM
o w-, CO 2 •-4
«io«SoO
S n
O CX- Ls CM
H H
rHMCO^
I
f 1
-
CM co 5£
C~
Ifln'l"
c- 00 O c
r-l CO 00
•s»S
Mill!
I I'S I
CO
r-4
4 CO
rH co
O CO
CS ion S
co
in O rH Ig £2
m co <75
i --1 r
r i i r
HO)iOlMCOL
rH m co CO CO
t-h co co oo co c
,-H Tf rH
oo CM lO in C
p: -i 3" IN r
H (.M O) IO O) c
G
o
4H
C MO)
(0
I I
m
CO
CM
rH CO
co co
t-
Oi
tr-
00 CO co O Oi L-
O rH 00 CO O Oi
co co oi oo co i>
lO
I>
co
C-
rH r-i rH r-i CM* t>
co
co
249
CM CM CM Oi 00 OI
CO CO CO lO CO rH
rH rH rH CM
6—
rH
CO
2
O lO O Oi CM cp
C- t- C- 00 E- rH
rH O rH CO CO O
CM
CM
iq
CO
rH CM lO rH CM CO
rH
CO
co CO
CO
eo
V P
CO /li
«•i
S3
tv,
00
rH CM CO tH m
u
(1)
M D- bfi
0
c
a>
(6
cn
cö <y
TJ ÖD
C öc
2Kb
3
a;
d
-U>
O
H
9&8
3 3
O O
3 3 3
d a d
www
3 3 3
O O O
+H -M H-)
3 3 3
d d d
WWM
I
I
_c
5 JC
>S
"C3« c
lllï
- CJ Ot
•E
3 w
^s-SS
p-2 p, c
C- O g
u
o
H M O
5 4) 5
P3 gpq
5 S
a ad
ïO:
o n
r5
s
:5
O
>z
-fl
t .M
•r S10"?
s
- r J; r
■c -•=-
V N
s«s
O 3 c
s
oH
Cr
3 «- 5
ca s K E
e e
M* o m C
w w
d
-c
3
O
JG
X3
3
d
-C
3
M
CU
TS
3
^LJ O
«- r- 1
O
•3 O.AU
s
■Sg'SÏ
*p§
SSgS
c co
3 3
4) 4)
t*
3 3.
rt 3
W -
ttt
i
S o
- H t
HH 4)
3 3
ld S-s
in a
o <c>
3 c
3 o S
c
i—i
4) U
gǤ
i d
d
'S rj
to 75
al
<J> O
M
M
-O p
Qj CO
Sc
a 4>
o
'I
5 C
5 d
P
"O
C G
S QJ
I I
d a
Ki O,
a i
1 1 I
S g .eo
3 S" I
g Sfi 1
d 4) u
SWS.8
Q L o
B® -O d
"apa
rt) 4»
0)D^5
I2"3
Ta aj a!
0 M 3 75 rH
1 d 4, c/3 D
CM d CO L TH
4) Hd>
a> u
U <13
31
ca
U
as
s;
£■3
i-L aj
as
s- i
O in
J3 -T
■O^xi
'3
N 35
<D
4i
4>
W3 i
c/3
0)
O CO
•U CM
O 3
b 3 ,-H
3 Q3 03
35 03'
U'S 3^
•M 4) U 4j
S
4) 35 p w
PL rH
Ijl®
Oz-s
CO c-'g
d
4> JH 4) 5
73 O 35 A
c-g C 03-
"Ï3 W 'o 5
^ogos
l o d
03 CQ "03 r"
3 <U 03
bJ) 3 3 3 2
Sffl-cq-
d M 'g
'3 f C
«J
O S
3 w
Ko
is
i
o.ir'-i
U. flj
2^0)
hn
CO
ft"C
ai S
03 d d
(V^ OeP H
PQ o o cm
o
rH 43 *CD
43 C
aijo
co w
C J2 V
S «J
Qj
3
M)
r3
O
UI
i
4) O
8.0
5 c
u m
O CM
c
0 g
1 C
d
43 Q
Mg
rH w
d
03
3
4) 3
4>
43 o
3^
rq
O O
rH L
ui" 2
ÖD 43
1 g S
«11
3°fi
«4
Mg
n
■Qd.
w' Oi
I
A8h«
Ǥ-r
«3 03
-
d
8
L
43
c 8-g
"hS
ia
o) es o
a
QJ CU -p
1JB S«i
rT 00 bD r(
.in arS a
w o g> o
g 'Hi 0 £9 *43
03 jj ^M 43
U U o Lc
43 p A 3
apq 43 pq
:^Mïa3^
.a W a
03
TJ 3
43
l!
cS
43 W
I c
£2 43
.s g
s
43 3
3
a
O a
o
4)
Q g
S
S
I
.3^
3 3
O TJ
"I
43
|Q
is
a
O'43
8
•3 o
SW
«u
o
U, 3
5P 43
.azN
3
4> -U
3 w <P
S-§B^
&-3w
W .Si 43
S e
5P d -S
tH
s
W3 -r5 4>
"3 jj g S?
öf d.S
■E 3 O 's
gca 8
a*sfii
co in 'j
bpÖ
?r 43
'3 pi
£2
ês
\U eg
MÜ
ll
03
33 +h
SS
au.».
°a
3
;W"g
3 5L 3
3 d
2
2
fö
N
o
2
fid
7
y.
H
Z
«f.
I 4) H I
^4 43 s .^2
273.5 03-Ö
Vil
-IIIs
(0 0) S L
D 43
w T3
;h - 00 d <b
-gl a
s sp s
03 43 CO <j) a
43 tJÏ 3 -
?il|*ö
B-SgdSl
Ifslis
-* QJ) 43 S- cj
«&SSS
II II
52^5110
H co m
JUtts-g u
3 33^3
S*r
SU,*
s^-gs
2 a
^8§n
■B
0) 0"
ajj
flus
u 70 03 tr-
3 T*
■glgg?
0 «»e M
s uc
13 R "b
0 tfl C
43 43 43
S§1|
"Tl C/3
«silo
^5 DM L
03
o> 3
ri
ig
m§
u A
U3
3
U 43
«4H -»->
v g OJ
w
O
U-D
3i
43
a
4H
Li
JS g
4) 43
f s
c
43
43 73
8
S-°
co 'ai
bi)
'd
<F.
O -rH 43
3» -3, 2
43 -rH 'C
2 O H
w W
a
Uit oude Kronieken
L)e Gelukzalige Margareta van
Yper, waarvan men ongelukkiglijk
maar weinig afweet, was waarschijn
lijk parochiane van St Pieters. wo
nende in de Lombardstrate.
In een oude kronieke. bewaard te
Brussel Bibl. Royale de Belgique.
caliinet des manuscrrts, fonds gene
ral. inventaire II 4888.. cat. n. 6743.
formule C, zouden er belangwek
kende bijzonderheden te lezen staan,
nopens zekere Ludovica Van Neste,
van Yper.
In die kronieke is er spraak, dat
men ten jare 1410, bij het opruimen
der steenen op de plaats van de ver
brande kerke van St Michael, buiten
de Meessenpoorte d. i. de Rijsel-
poorte, en wel namelijk rechts van
de kalsijde over den tweeden over
gang van den ijzerweg grafzer
ken vond. waarvan sommige nog lees
baar en grafkelders:
Men vond ook een ingevallene
marbele tombe... in dewelke er 4
doodkisten lagen, van dewelke 3 tee-
nemaal vergaan waren, maar de vier
de doodkiste was nog teenemaal goed.
dewelke .opgedaan zijnde lag aldaar
een dood lichaam van een vrouws
persoon nog geheel in vel en vleesch.
met een crucifix in hare hand en tus-
n hare borsten lag er een brief
perkament ende toegezegeld. Op
welken brief te lezen stond, van woord
tot woord uitgeschreven
Alwie dezen brief zal lezen wen-
schen wij zaligheid in den Heere.
Hier ligt begraven de deugdbe-
faamde Matrone Ludovica Van Neste,
huisvrouw van Mardocheus de Hol
lander. dewelke toen haar man zich
hadde laten opschrijven onder het
getal van de 488 Yperlingen. dewelke
met Willem van Dampiere, grave van
Vlaanderen, op den 1 van Bloeimaand
1246 naar Parijs vertrokken, om al
daar met den godvruchtigen koning
van Frankrijk te vertrekken naar den
oorlog, om te strijden tegen de Sara
zijnen. heeft zij aldan haren man las
tig gevallen en gebeden om uit eene
bijzondere devotie... in mannekleede-
ren mede te gaan naar het Heilig
Land. om 'aldaar haar lijf en leven
voor het christen geloof en ter liefde
van Christus te verpanden. Dus haar
mhn. bedenkende dat zij nu al vier
jaar te samen getrouwd waren en
geen kinders en hadden, heeft haar
verzoek toegestemd en zij is in mans
kleederen. onder den naam van zij
nen broeder met de croisade opge
trokken.
Zij heeft in het H. Land veel man
haftige daden bedreven, doch het
heeft God beliefd ten jare 1250. in
het beleg van de stad Damiette. dat
den koning Ludovicus. den grave Wil
lem van Dampiere en menigvuldige
christenen gevangen wierden. Doch
deze Ludovica. met sommige ande
ren gevlucht zijnde wierd onder den
weg van de Sarazijnen gevangen ge
nomen en als... slave verkocht...
...Xota: Deze Ludovica. toen zij
uit Yper vertrok, hadde belofte ge
daan van dagelijks te lezen, ter eere
van de 5 bloedige Wonden ons Hee
ren Jezus Christus, 5 Onze Vaders"
en 5 Wees Gegroets, hetgeen zij
onderhouden heeft tot den tijd dat
zij het geluk gehad heeft, van wel
varende in haar vaderland binnen
Yper weder te keeren.
Ondertusschen was binnen de stad
van Yper dóór den weerkeerenden
en den gerantsoneerden Willem van
Dampiere en andere wederkeerende
personen de mare gebracht alsdat
Mardocheus de Hollander met zijnen
broeder, gelijk hij zijne vrouw had
doen noemen, beiden dood gebleven
waren... Door deze tijdingen heeft
haren oom. zekere Van Xeste. daar
zij noch kinders, zusters of broeders
hadde al hare goederen gedeeld en
voor zich gehouden...
Xa eenigen tijd is gebeurd dat een
grooten christen prins uit Spaniën
Turkie ingekomen is en heeft aldaar
een groot deel christen slaven afge
kocht., onder dewelke was deze Lu
dovica Van Xeste. Zij nu op vrije
voeten gesteld zijnde, heeft na vele
miserie ten einde haar vaderland ge
vonden en is binnen Yper gekomen,
op den 1 van Bloeimaand 1266. nadat
zij 20 jaar hadde afwezende en al
langen tijd voor dood geschat ge
weest.
Maar nu gekomen zijnde in het
huis van haren oom en al haar
aveiituren verteld hebbende... heeft
haar oom haar met spijtige woor
den aangesproken... (hij heeft haar
dan gelasterd)... en uit vreeze dat
hij alle het goed. dat hij in haar
plaatse bezat zoude moeten weder
geven. heeft (hij) zooveel te wege
gfjmaeht, dat zij in voogdij gesteld
is geweekt... voorgevende dat- zij al
■haai^goeW met ondëugCTicPvofft zoude
verkwist hebben. Dus heeft hij haar
besteed bij een wever, alwaar... zij
met groote lijdzaamheid verdroeg al
het ongelijk dat haar was aange
daan... dagelijks hoorde zij 5 Mis
sen ter eere van de 5 bloedige won
den: alle weke ging zij ter tafel ons
Heeren. gevende aan den arme al wat
zij met haar handwerk konde ver
dienen... Gevallen zijnde in eene doo-
delijke ziekte, heeft zij ootmoedig-
lijk gebeden om nog eens haren oom
te spreken. Dewelke ten lesten haar
komende bezoeken... heeft zij in te
genwoordigheid van haren biechtva
der. wezende een pater Predikheer,
aan haren oom gezegd: Ik vergeef
u uit geheel mijn herte alles wat gij
tegen mij hebt misdreven, maar ik
verzeker u. tot preuve van mijne 011-
noozelheid dat ik morgen avond ten
12 uren zal sterven, en ik beroep u
één jaar na mijne dood voor de vier
schare des Heeren... Alsdan is Ludo
vica Van Neste des anderen daags
avonds ten 12 uren in den Heere zeer
godvruchtig overleden, op den 1 van
Bloeimaand 1276, 10 jaar na hare
wederkomste, in den ouderdom van
jaren ende wierd in de kerke
en in dezen kelder, hij hare voor
onders begraven... Maar ziet. precies
een jaar na hare dood, op 1 Bloei
maand van Ano 1277 is haren oom.
gezond en wel te passé slapen ge
gaan zijnde, en met de voorzegging
van zijne nichte nog denzelfden avond
gelachen '-hebbende, 's nachts ten 12
uren subiet gestorven. Als wanneer
men zijn dood lichaam in den kelder
zoude hegraven hebben, vond men de
doodkiste van Ludovica Van Xeste
openstaan en haar geheel lichaam
daarin begrepen, zonder eenigen
stank, rood en blozende als van
eenen mensch slapende, zelfs haar
hemde en van zijden-gerolde slaap
laken met haar hoofdkleed was nog
zoo wit als sneeuw.
Dus heeft men door de waar-ge
schiede voorzegging nopens de dood
van haren oom. als door haar onbe
dorven lichaam oogenblikkelijk be
vonden. dat zij... omioozel (onschul
dig) was... en dat hare ziel glorieu-
selijk de glorie des Hemels was ge-"
nietende. Daarom hebben wij dezen
brief, volgens de geschiedenissen, die
zij ten tijde van haar leven meer
maals verhaald hadde. op pehkament
geschreven ende op haar onbederf-
lijk gevonden lichaam... geleid, op-
