Lecon papale.
Pauselijke les.
Lumen in Ccelo.
Ohé
Card. Rampolla.
il. Colaert
en de kiezing van Aalst.
drongen door de schaamtelooste onrecht
vaardigheid.
Het uur van 't herdenken is gekomen.
Hun verleden is daar, verpletterend in
zijn klaarheid voor onze tegenstaanders.
De geschiedenis dezer laatste jaren zullen
wij u opdisschen en u toonen, van den eenen
kant hun beloften van den anderen
hun daden.
Heden zullen wij in geen bijzonderheden
treden maar wel uw herdenken inroepen.
Wie kan zeggen dat iedereen zijn gelijk
heid en zijn vrijheid bezit?
Wie kan zeggen dat de arme niet ver
drukt is
Waar is de verdwijning van verkwistin
gen, van schooloorlog
Waar is de toepassing van minder
politiek en meer bestuur
Wie zal boffen op onze nijverheid, op
onzen handel en ouze openbare werken
Lezers, onderzoek uw geheugen, herdenk
en herinner u en gij zult antwoorden met
ons De klerikale partij heeft zijn verbinte
nissen in den wind geslagen.
De klerikale partij heeft (wat M. Colaert
zei over priester Daens) de kiezers a voor
den zot gehouden en hen in dwaling ge
bracht om hare koele klerikale driftjes te
voldoen.
Jan uit S4 Pieter.
Nous avons eu enfin l'occasion de
lire cette fameuse dépêche du pape
annoncée avec tant de fracas par les
matadors du Volkshuis. Nous ne par
ierons pas du télégramme royal, dési-
reux que nous sommes de nous consa-
crer complètement au principal, sa-
chant bien que, chez les cléricaux, une
démonstration royale est un fait abso-
lument accessoire. Nos concitoyens
auront remarqué dans le compte-rendu
du Journal d'Ypres que nos cléricaux
qui, en d'autres circonstances se tar-
guent de royalisme, portent le toast au
Roi après avoir vidé toutes les bouteii-
les a la santé du Pape..
Ceux qui out servi de pres sou évo-
lution machiavélique dans la question
sociale, doivent reconnait.re que le
pape Léon XIII est une des peisonna-
lités les plus marquantes de notre
époque. II suffit, parait-il, de contem-
pler ses traits fins, illuminés d'un
sourire a la Voltaire dont il a d'ail-
leurs le port et les allures pour se
convaincre que dans cette tête éma-
ciée se iogent un esprit souple et une
intelligence transcendante. Autant il se
montre patelin avec ses adversaires,
autant il est rigide pour ses partisans.
II le prouve une fois de plus dans l'in-
directe mais verte leqon qu'il vient
d'infiiger a M. le baron Surmont, M.
Iweins d'Eeckhout.te et M. Boone,
curé-doyen, par sa réponse au télé
gramme du Volkshuis. Malheur a ceux
dont l'évolution vers la démocratie lui
semble trop lente ou trop se ressentir
des préjugés féodaux II les ramasse de
main de maitre et encore sans avoir
Pair d'y toucher Quant a M. Iweins,
inutile de dire que malgré la lumière du
S'-Esprit il n'a pas saisi la portée de la
legon. C'est surtout pour lui et ses
collègues ejusdem farince que nous nous
chargeons de la commenter. C'est
gentil, ga hein
Voici done le texte de ces deux télé-
grammes, d'après le Journal d'Ypres
Cardinal Rampolla au Vatican, Rome.
Neuf cents ouvrier.s et patrons Yprois
réunis en fète fraternelle avec noblesse et
clergé, acchunent sa sainteté Léon XIII, leur
père com muil et iinplorent sa bénédiction
pour eux et leurs families.
Ernest Seys, chef-homme,
Baron Surmont de Volsberghe,
Président de l'Association catholique.
Réponse,
Baron Surmont de Volsberghe, Président
Association catholique, Ypres.
S' Père agréant témoignage dévoué des
ouvriers et patrons réunis Ypres, les bénit
de grand coeur avec leurs families.
A première vue, les membres du
Cercle d'études sociales catholique n'y
remarqueraient rien d'anormal. Maïs
nous sommes persuadés qu'après quel-
ques heures de réfiexion, ces Messieurs
finiraient par trouver le Mc.
Iiemarquez bien que le premier télé
gramme est envoyé au pape, au nom
des ouvriers, des patrons, du clergé et
de la noblesse qu'il est signé d'abord
par M. Ernest Seys, chef-homme, en-
suite par M. Surmont, baron.
Remarquez encore que le second
télégramme donne des remerciments
et des bénédictions aux seuls ouvriers
et patrons, excluant ainsi le clergé et
la noblesse et qu'il est adressé a M.
Surmont et non a M. Seys qui signe
pourtant avant lui dans le premier
télégramme.
Eh bien M. Iweins et vos collègues
en études sociales, avez-vous compris
Non Cela ne nous étonne pas Pour-
suivons.
V point. Le Pape ne remercie ni
le clergé, ni la noblesseII est un
fait évident que s'il les répudie, c'est
paree qu'ils ne s'inspirent pas assez des
principes de l'encyclique Rerum nova
rum sur la condition des ouvriers. En
effèt, ils ne préconisent aucune des
réformes vraiment démocratiques qui
sont la constante préoccupation de
Léon XIII. lre leqon.
Si ce n'était la le motif, il faudrait
supposer que d'une part le pape mé-
priserait le clergé pour son peu d'im-
portance chose impossible et que
d'autre part il aurait jugó les blasons
de M. le baron Surmont et de M.
Iweins d'Eeckhoutte, seuls représen-
tants de la noblesse au banquet du
Volkshuistrop fraichement peints
pour avoir une valeur héraldique assez
grande pour citer la noblesse dans son
télégramme affront que le malm pape
n'aurait eu garde de faire. Ecartons
done cette hypothèse et revenons a nos
moutons.
point. Le souverain pontife
remercie les ouvriers et patrons, mais
n'envoie pas son télégramme a M.
SeysOn pourrait croire a pre
mière vue que le pape ne fait pas plus
de cas de la roture que de la noblesse.
II manque absolument d'égards pour
le chef-homme, le premier signataire
du télégramme. Pour qui connait les
tendances de la papauté actuelle la
chose se justifie aisémentle pape
aura été indigné de voir a la tête de la
maison du peuple un homme qui dans
ses entreprises industriellesmet si peu
en application les préceptes de la
démocratie chrétienne. C'est done par
une ironie poussée a la quatrième puis
sance qu'il a envoyé a l'adresse de M.
le baron Surmont, ses remerciments
pour les ouvriers et patrons réunis.
2e leqon pour ces grands bonnets du
parti cléncal qui font parade de proté-
ger le peuple alors qu'ils tachent de
s'en faire un marche-pied pour satis-
faire leur ambition personnelle
Ah Si cette double et verte leqon
papale pouvait raliier les chefs cléri
caux Yprois aux idéés généreuses des
réformes démocratiques, les libéraux
béniraient le Saint Siége Nous ne
ponvons l'espérer, le parti clérical
eontinuera a être le défenseur acharné
de tous les privileges.
Et nunc erudiminiIweins cl''E'eckhoulle
ejusdemque farince alii
De klerikalen van het Volkshuis heb-
ben op hun banket een toasttelegram
gezonden naar den Paus en naar den
Koning. Wij zullen niet spreken over
den heildrank aan den Koning, toast
welke uitgesproken werd toen de fles-
schen leeg gedronken waren ter eere
van den Paus.
En heerlijk In zijn antwoord heeft
Leo XIII de klerikalen een les gege
ven, waardig van zijn sarcastisch Vol-
tairiaansch gelaat, waarin een buig
zame en tevens strenge geest huist.
Waarom streng en scherpdat zullen
wij verder zien. Buigzaam, want in
Frankrijk is hij republikein en hij
ware dit ook in België, waren de West-
Ylaarnsche abten welke in 1830-31
voor de Republiek stemden, niet lang
dood.
Het telegram uit Ieperen werd ge
zonden in naam van a) werklieden," b)
bazen, c) geestelijkheid en d) adel, het
telegram vroeg zegeningen in naam
dier 4 klassen en was geteekend öQdoor
M. Ernest Seys, hoofdman, b) door M.
Surmont, baron.
Maar het antwoord-telegram uit
Rome verleent slechts zegeningen aan
a) de werklieden en b) de bazen en
sluit geestelijkheid en adel uitdit
telegram is gericht tot M. Surmont en
niet tot M. Seys, welke nochtans de
eerste onderteekenaar was.
le PUNT. a) Feitde Paus bedankt
noch de geestelijkheid, noch den adel.
b) Oorzaak: Omdat zij zijn encycliek
Rerum Novarum over de werklieden
niet volgen. Inderdaad, wij hebben
daar een beetje schuld aan. Ziehier
hoe.
Verleden week zonden wij de Strijd
aan den Paus en vroegen zijn benedik-
tie. En hij antwoordde ons
Beminde zoon, (1)
Graaf Henri Iweins etc. en de anderen zijn
farceurs.
Zoo zij meenen de stemmen van 950 leper-
sche werklieden te krijgen voor 500 frank (dat
maakt zeven en veertig cente0 per kiezer indien
mijn cardinaal Rampolla goed uitrekent) (2),
dan begrijp ik dat zekere onder hen niet veel
verstand moet hebben.
(E un asinoqui dovrerebbe avere bastoni, la
grande besta wij durven deze woorden niet
vertalen want de Raus is soms zoo zonderling
als hij slecht gemiddagmaald heeft).
Indien men in de kiezmgen belooft de nij
verheid te doen herbloeien en men geld ge
noeg heeft fabrieken op te richten van 800,000
fr. in andere steden, dan schijnt mij het ge
drag van zulke lieden 'n spotternij van in-
nocenti molteggiatori van onnoozeele zots
kappen, welke van mijn encycliek zooveel
kennen als mijn zoon Henri van d'Oi tograaf.
Beminde zoon, ik zegen u zooveel ge wilt,
maar een ander maal, lelegrapheer mij met
Betaald Antwoord (Risposta Pagata).
Van op mijn stroo te Rome,
Leo XIII.
Is dat geen les Hoe anders uitleg
gen dat de Paus zijn geestelijken ver
geet dan dat zij de antidemokraten
blijven ondersteunen Meent hij mis
schien dat de geestelijkheid te weinig
belangrijk is Oordeelt hij misschien
dat de blazoenen en wapenschilden
van baron Surmont en graaf Iweins
(den adel van 't VolksMiis) te versch ge
schilderd zijn om over zulken adel in
zijn telegram te spreken Moge
lijk, doch verder.
2e PUNT. a) FeitDe Paus bedankt
werklieden en bazen, maar zendt zijn
telegram niet aan den eersten onder
teekenaar, hoofdman E. Seyswat
weinig eerbiedig is van den verzender.
b) Oorzaak Is 't omdat M. Seys
maar 'n roturier is Neen. Ik ge
loof eerst dat de Paus verontwaardigd
zal geweest zijn dat als kopstuk van 't
Volkshuis een man wordt vooruitge-
bracht welke in zijn nijverheid de
grondbeginselen der kristene Volks
partij niet toepast.
DAAROM speelde Z. H. dien moffel-
toer van 2 lessen.
le les Aan M. Surmont zendt hij
zijn bedankingen enkel voor de werk
lieden en bazen en sluit den adel en de
geestelijkheid buiten voor hooger op
gegeven redenen.
2e les M. Seys wordt buiten geslo
ten om aan te toonen dat men zich op
het volk niet moet steunen om zijn
eigenzucht te voldoen, maar dat men
moet trachten het volk op te beuren
door demokratische hervormingen en
alle voorrechten neer slaan in den kolk
van het behoudsgezind egoïsm.
Ohé Monsieur l'archiviste Ohé
Ohé
Pardonnez-nous si nous vous hélons
si irrévérencieusement aux fins de vous
distraire de vos absorbantes études.
Nous voudrions vous soumettre bien
humblement une petite requête.
Ne pourriez-vous pas, par grace,
dresser désormais, en dehors de vos
huit heures de travail, les arbres gé-
néalogiques de vos amis politiques,
hier, roturiers, aujourd'hui, nobles.
Nous croyons que la ville d'Ypres ne
pourrait que gagner si vous vous con-
sacriez sérieusement a mettre un tan-
tinet d'ordre dans les archives qui nous
parient du passé glorieux de notre
cité.
Pour le moment peut-être l'igno-
rez-vous les archives forment dans
le coin S. O. de la salie de la tour des
halles, un immense monceau de papiers
en compote qu'on jurerait sortir de la
hotte des chiffonnière.
Une petite remarque encore
(1) De italiaansche tekst begint alzoo
Caro raio filio,
Comte Henrico Iweins etc. ed altri sono
beffatori.
Se pensano coraprare le voci di 950 operaii
di Ypres etc.
(2) Nota Bene. De Paus rekent nooit zelf,
alzoo is hij altijd onfeilbaar.
Nous savons tous que vos fonctions
ne sont pas rétribuées par la ville.
Votre dévouement et votre désintéres-
sement vont jusqu'a vouloir faire faire
a 1'Administration communale de nota
bles écononues, mais ne trouvez-vous
pas, Monsieur l'archiviste, qu'elles
sont par trop mesquines quand elles
consistent a faire remplacer les vitres
absentee des fenêtres par nos vieux
manuscrits
Ohé Monsieur l'archiviste
Secouez votre torpeur
Mens agitat molem
Ohé Ohé Ohé
M. Colaert werd tot verslaggever be
noemd van de kiezing van Aalst. Zijn
verslag staat in de Handelingen der
Kamer, endaar M. Colaert dees week
niets anders had voortgebracht, druk
te le Journal d'Ypres 't ook af.
M. Colaert was uitmuntend op zijn
plaats, want hij is vriend van de ge
wezen helden van den nacht van eer
sten Februari 1891 dag toen de
katholieken ^alhier een dankzegging
ten hemel moeten gestuurd hebben
voor de fijne uitvindingen van zekere
burgers van Ronse, waar een fabriek
bestond van vervliegbare zeep. (1)
O zustersteden van Vlaanderen
Ronse
Ieperen
M. Colaert heeft in zijn verslag ge
vonden dat de geklopten zich altoos
beklagen en dat pastoor Daens de Ka
mer 1° voor den zot gehouden heeft2°
haar in dwaling heeft willen brengen (sic).
Volgens M. Colaert is pastoor Daens
dus 1° een man zonder ernst, 2° een be
drieger (2), noch min, noch meer.
Heeren demokraten uit het katho
liek Volkshuis Trekt den neus op en
snuift, snuift, snuift zeg ik u de
zoete welriekende rozen van M. Co-
laert's genegenheid voor de mannen
der Kristene Volkspartij
Pastoor Daens is inderdaad een
slecht mensch
Pastoor Daens heeft beweerd dat
er drukking uitgeoefend werd op
werklieden en arme lieden.
Pastoor Daens heeft beweerd dat
die menschen niet DURVEN spreken.
Daens aegt Stel een onderzoek in
en gij zult zien.
M. Colaert antwoordt Ha ze kla
gen niet aan Ha ze durven geen
protest aanteekenen in de proces-ver
balen Zut
O drie zustersteden van Vlaanderen!
Ronse Stad van De Malander
Ieperen stad van Colaert
Aalst stad van Woeste
Pastoor Daens is een slecht mensch
Pastoor Daens zegtEen mijner po
litieke vijanden neemt (in het 5e bu
reel) de stembriefjes alléén op na 1 uur
's nachts....
Pastoor Daens zegt Te Oordeghem
werden de kiesbussen niet geopend tot
nazicht vóór de kiezing, de briefjes
werden niet. geteld en het pak was tee-
nemaal verscheurd...
M. Colaert antwoordt Dat is vaag
onduidelijk vaag
Pastoor Daens zegtOmdat de men
schen niet spreken durven voor het ge
recht, vraag ik een onderzoek van 't
Parlement En gij zult zienDe
Woeste-partij heeft gewerkt met be
loften en met dreiging, met drank en
lasterDe geestelijkheid, waarbij
ik nochtans behoor, heeft overal druk
king uitgeoefend. Onderzoek 1
M. Colaert antwoord Zekere druk
king kan somtijds een recht wezen.
O drie drukkingssteden van Vlaan
deren 1
Ronse stad der vervliegbare zeep 1
leperen stad met Februarihelden 1
Aalststad vau rechtvaardige druk
king
MM. Anseele en Defnet zeggen in
de Kamers over de kiezing van Aalst
(1) Of de gom te Aalst.
(2) Vergelijk le Journal d'Ypres welke abt
Keesen cerveau brülé noemt. Wat hebben
hem de abten Daens en Keesen toch gedaan?
N. d. 1. R. C'est peut-être un tort.