l'iinion fait la force.
Journal
libéral démocratique
d'Ypres et de FArrondissement
Vrijzinnig
volksgezind weekblad van
Ieperen en van bet Arrondissement
Maatschappelijke
vraagstukken.
Procédés
du gouvernement.
Philippe de Comlnes.
Werkbeurs.
Samedi, 23 Février 1895.
5 centimes le numéro.
lre année. N° 1 7.
PRIX DE L'ABONNEMENT
Par an 3 francs.
Par an 3 f'r. 50 c.
Annonces 10 centimes la ligne.
Réclames 25
Annonces judiciaires 1 fr. la ligne.
isaraissant ie Mamedi.
Verschijnesuie des Zaterdags.
Administration et Rédnction me. an Beur re, 20, Ypres.
Het verdwijnen van den eigendom.
De gedachten gaan en komen de
waarheid en rechtvaardigheid blijft.
Daarom, beste lezer, bekreun u nooit
om de groote woorden welke u naai
den kop worden gesmeten.
Onze medewerker Hanske van Tiche
len wijst op de eeuwen oude opslorping
der fortuin door de doode hand. Die
opslorping is een opmerkens waardig
feit. De Eransche Revolutie heeft die
opslorping heel weinig tegengewerkt
en dit zegt onze medewerker niet
omdat de goederen onderduims voor
'n spotprijs werden teruggekocht. Die
miljoenen gestolen door de prinsen
aan het volk en door die prinsen ge
schonken aan het klerikalism, die mil
joenen gestolen aan de families en
aan de kinderen met sterfbed-bedrei
gingen en helle-testamenten, die mil
joenen zijn wederom teruggegaan in
de koffers van't zelfde klerikalism
mits de waarde soms van een per cent.
En de mannen welke daartoe werden
gebruikt, hebben vele gekochte goe
deren teruggegeven, en niet moeilijk
zou het mij vallen ook de namen der
genen te tellen welke in den verkoop
der domeinengoederen hunne fortuin
hebben gevonden.
Wat genoegzaam aantoont dat de
Fransche Revolutie weinig uitwerksel
heeft gehad, dat is de ontzaggelijke
fortuin der kloosters, fortuin die uit
den grond opgroeit,men weet niet hoe.
En niet alleen in de vorige eeuw
werd het verdwijnen van den eigendom
bestatigd. Heden nog zien wij 't zelf
de. Waar vroeger 40 eigenaars waren,
daar zien we nog één enkelen. Waar
in 'tjaar 1786 in Engeland 250,000 ei
genaars waren, daar zien we er nog in
1870 het klein getal van 50,766. De
helft der gronden behoort aan 4500
Eersonen. Dus behoort de grond aan
et 1/152,000e gedeelte bevolking, dus
bezit maar één mensch,op 152,000 wel
ke niets hebben. De helft van het ei
genlijke Engeland behoort aan 150
personen, de helft van Schotland aan
10 tot 12 eigenaars.
In Frankrijk gaat het niet beter.
Doch komen we tot België. En hier
moeten wij een voorafgaande opmer
king maken. Alle Belgische eigenaars
zijn geen eigenaars want vele eigen
dommen zijn met de gansche waarde
gehypothekeerd.
En zonder zelfs de hypotheken te
tellen stippen we aan dat het getal ei
genaars van het jaar 1834 tot 1878, ge
daald is van 23 tot 21, alhoewel het
getal bebouwbare gronden vermeer
derd is. Van 1840 tot 1880 is het getal
huurlingen bijna verdubbeld (van
371,324 tot 616,872)in 1846 waren 17
per honderd der landbouwers huurlin
gen, in 1880 was dit getal gerezen tot
49 per honderd. In 1846 bezat België
50,000 eigenaars-bebouwingen van
meer dan 3 hectaren, in 1880 was dit
getal gedaald tot 29,000.
Hooger zegden wij reeds dat de toe
stand veel droeviger is. Inderdaad.
Door het systeem der hypotheken is de
gehypothekerde veel armer dan de
huurling want hij betaalt de belas
tingen en de huurling niet. En hoe ont-
zaglijk de hypotheken verdubbeld en
verdriedubbeld zijn, zullen we zien in
Holland, in Frankrijk en in België.
Holland was in 1867 belast met 463
miljoenen hypotheken.
In 1886 1064 miljoenen.
Frankrijk
In 1820 8 milliards.
In 1832 11
In 1868 16
In 1884 20
Belgie
In 1860 84 miljoen 977,000 fr.
In 1870 109 995,760 fr.
In 1875 211 512,161 fr.
In 5 jaren, zelfs in die 5 jaren na
den oorlog, dat Frankrijk ons voor
miljoenen heeft afgekocht,in die jaren
alleen verloor de landbouwer, in de
hypotheken alleen, meer dan
ÏOO miljoenen.
En wat gebeurt er
De grond wordt verbrokkeld in heel
kleme parceeltjes, welke den landbou
wer niet meer kunnen voeden, welke
hypotheken op zijn land hoopen, maar
geen vruchten noch geld.
En de groote eigenaars koopen, koo-
pen. En die maken de klas mt der
jacht liefhebbende fortumskinderen,
der rijk geworden ondernemers zender
minimum noch maximum, der weelde
rige Beursmannen en bankiers, welke
nu leven op den grond van den boer
na geleefd te hebben van het zweet
der fabriekwerkers van Gent en Ver-
viers ot elders.
En wat gebeurt er met den boer
De boer verlaat zijn hoeve, zijn
meisje wordt dienstmeid in de stad,
zijn zonen soldaat voor den rijke, en
hij gaat mededinger worden der werk
lieden der fabriek tegen verminderden
loon.
En zoo gebeurt het, dat omdat onze
sociale wetten niet samenhangen dat
een en dezelfde oorzaak landbouw en
nijverheid doodt
Het collectivism.van eenige kapitalisten.
It.
Voici qui montre bien en quel temps
nous vivons et par quels saltimbanques
nous sommes gouvernés.
Depuis combien de mois attendons-
nous le projet de loi réglant l'électorat
communal
Les gens sans autorité qui étalent
leur nullité sur la basane ministérielle
voudraient bien étouffer le suffrage
universel et exclure des conseils com-
munaux sous ceux qui ne servent pas
le même maitre qu'euxle clergé
allié a ceux qui ont le sac.
Mais ils n'osent, ils hésitent, ils
cherchent la formule qui permettra
d'étrangler la poule sans trop la faire
crier, et, ne trouvant pas, ils remet-
tent de semaine en semaine le dépot
du projet qui doit faire sortir les con
seils communaux de la situation extra-
constitutionnelle oü ils se trouvent
depuis un an et demi.
Quand on interroge sur leurs inten
tions ces bonshommes ridicules qui
semblent avoir été pêchés a la ligne
parmi beaucoup d'autres pareils, tant
ils sont médiocres, ils refusent de
répondre,avec l'impertinence degrands
seigneurs s'adressant a leurs valets.
C'estlatactique qu'ils suivent a propos
de tout, loi communale, loi scolaire, loi
militaire. Les Chambres et le pays
ignorent ce qu'on leur prépare.
Mais ce qu'on ne juge pas a propos
de faire connaitre au pays et a ses
représentants, on trouve bon de le dire
a une bande de cléricaux en goguette,
réunis a Liége dans un banquet en
l'honneur de M. Francotte, le vaincu
du scrutin du 30 Décembre. Contraire-
ment a l'usage des banquets politiques,
tous les journalistes non catholiques
ont été exclus.
M. Deburlet a prononcé au dessert
un de ces discours renouvelés de Pail
lasse, dont il possédait seul le secret
avant que M. Cambier d'Ath l'eüt
découvert. Notre premier a daigné, au
milieu de ses pitreries oratoires, donner
quelques indications sur la loi commu
nale qui, depuis le temps qu'elle
mijote sur les fourneaux ministériels,
doit être cuite a pointce qui ne l'em-
pêche pas de sentir le faisandé.
Le ministère semble avoir renoncé a
l'inique système des classes, cher a M.
de Smet de Naeyer. Mais il renforcera
les votes cumulés de ceux qui possèdent,
et exigera des conditions d'ageet de do
micile capables d'exclure du vote un
grand nombre d'ouvriers industriels
du pays wallon. Ne faut-il pas que la
loi communale soit conservatrice? (de
quoi des abus Et peut-on avoir des
ménagements pour ces barbares moder-
nesles socialistes Cela serait indigne
d'un M. Deburlet, que le hasard a placé
a la tête d'un gouvernement de ren
contre. Ne faut-il pas aussi du nanan a
ceux des cléricaux qui trouveraient
trop amère la pilule du Congo C'est
pourquoi ceux-ld seuls qui participent aux
charges du ménage commnnal participeront
d sa gestion.
Et dans quelque mesure que parti
cipent aux charges du ménage ceux
que M. Deburlet prétend exclure, ils
n'auront qu'a se fouiller, passez-moi
l'expression.
Mais le chef d'oeuvre de notre pre
mier n'est pas la.
Se croyant lié (oh si peu) par son
attitude d'autrefois en faveur de la
représentation proportionnelle (d'au
tres n'ont pas le même scrupule, n'est-
ce pas M. Surmont M. Deburlet a
imaginé de transiger avec ce principe
d'équité.
Cela vous serait-il venu a l'esprit,
honnêtes gens qui me lisez Vous ne
croyez pas qu'on puisse transiger avec
la stricte Justice. M. de Burlet n'est pas
de votre avis, tant pis pour la Justice.
Et puis il doit bien un petit coup de
parti aux bons cléricaux qui en es-
comptaient un gros.
Jugez comme c'est simple on appli-
quera la R. P. aux élections qui donne-
raient lieu a un ballottage, et a celles-
la seules.
Cela n'a l'air de rien, et c'est tout
bonnement odieux Par ce petit sub-
tertuge, les cléricaux sont assurés de
gagner quelques sièges dans les grandes
villes, oü les partis sont plus divisés.
Ils n'en conserveront pas moins l'una-
nimité dans les conseils des localités oü
EEKDRACHT^UIH^^CHL^^^
ilsontunemajorité,silaiblesoit-elle.La
Justice sera la regie la oü les cléricaux
ne peuvent qu'y gagnerelle sera
proscrite la oü elle pourrait mettre fin
a leur omnipotence.
M. Woeste et M. Colaert, pour les-
quels la Justice n'a jamais été qu'un
vain mot, seront peut-être satisfaits.
Mais s'imagine-t-on que les proportion-
nalistes sincères se contenteront de la
portion congrue accommodée a la sauce
d'un coup de parti
Reste a savoir ce que le peuple, dont
le ministère semble s'inquiéter comme
M. Iweins de l'orthographe, pensera de
cette faijon de comprendre l'égalité des
citoyens devant l'électorat communal,
et celles des conseils communaux de-
vant la R. P. Quoi qu'on fasse, sa
volonté prévaudra, et nous est avis
qu'il goütera peu la savante cuisine
des politiciens de 36e ordre.
Het schijnt dat de klerikalen een
klerikale werkbeurs zullen stichten.
Wij hadden altijd gedacht dat een
werkbeurs moest gesticht, worden bui
ten alle partij, door de gemeente. Want
ontstaat er een klerikale werkbeurs en
een antiklerikale werkbeurs, wie zal er
door lij den De werkman afgeperkt
naar zijn overtuiging. Drukking zal
tegen drukking te weeg brengen, en de
vrijzinnige werkman zal geen werk
meer vindeD bij den klerikalen patroon
en het tegenovergestelde zal noodza
kelijk ook uit zulken staat van zaken
moeten spruiten.
Indien de klerikalen van zin zijn de
werklieden te embrigadeeren of te enre-
gimenteeren op dat deze later kiezen
voor hunnen klerikalen winkel, dan
handelen zij mis. Want de werklieden
laten zich niet met den neus leiden.
Zij laten zich wel inschrijven in het
Volkshuis wij kennen zelfs werklieden
welke ingeschreven zijn zonder het te
weten, zonder dat zij hun naam opga
ven maar zij weten heel goed langs
welken kant hunne verdedigers zitten.
Zij weten heel goed welke partij hun
het stemrecht der rechtvaardigheid wil
geven. Zij weten heel goed dat de kle
rikalen aan de werklieden het stem
recht zelfs voor de gemeente, willen
ontnemen. Zij weten welk ons pro
gramma is. Zij kennen dat der kleri
kalen.
En nu zouden de klerikalen diezelfde
werklieden willen inlijven om het
stembriefje nog te bemachtigen dat de
klerikalen hun hebben afgestaan door
het onophoudend strijden der demo-
kraten
Onze heeren de klerikalen bedriegen
zich erg indien zij denken te gelukken.
Men laat zich wel eens foppen, doch
geen tweemaal. Wij willen een werk
beurs, een werkbeurs waar de werk
man alle dagen kan vernemen welk
werk overal te verrichten is en tegen
welken prijs.
Wij willen een werkbeurs naar den
zin van het voorstel van Hector Denis,
dees week neergelegd in de Kamer en
waarop wij later zullen terug komen.
Doch, ziehier wat wij nog willen
Wij willen een stedelijke onpartijdige
werkbeurs met minimum van dagloon of
openbaarmaking van den dagloon. En
ziehier waarom
&Z3£S3B&2!Z22Sa
POTJE LA VILLE,
POTJE LA PEOVINCE,
pour les annonces de France et de Belgique (excepté les
deux Flandres) s'adresser a YAgence HavasBruxel-
les, iue de la Madeleine, 32, et a Paris
8, Place de la Bourse.
:fc
