i^araissant le Mamedi.
l union fait la force. Administration et Rédaclfou
Journal
liberal démocratique
d'Ypres et de TArrondissement
Vrijzinnig
volksgezind weekblad van
leperen en van het Arrondissement
Samedi, 20 Avril 1895.
5 centimes Ie numéro.
N° 25.
De Longogezinde
Voordracht van 7n April.
Les
démocrates -chréliens
de la Chambre
re
annee.
PRIX DE L'ABONNEMENT
Par an 3 francs.
Annonces 10 centimes la ligne.
Réclames 25
Annonces judiciaires 1 fr. la ligne.
Verschijnende des Xaterdags.
Wij zoudenopdieonbeduidende zaak
niet meer terugkomen, ware het- niet
dat sommige Congomannen op den
buiten gaan uitstrooien dat ze veel
bijval hadden met hunne voordracht
en dat men de knappe redeneering
van M. Verhees niet heeft kunnen
weêrleggen. Daar ook het Journal
$Ypres de waarheid zoo een beetje bij
het haar heeft getrokken, gaan we hier
een korte schets geven van het geen er
in die fameusevergadering ge
beurde.
Met ongeduld hadden wij die voor
dracht verwacht, want wij dachten
met recht dat het niet genoeg is eene
enkele klok te hooren luiden om iets
oprecht dietsch te maken. Maar wat
luidde die Congoleesche klok toch
Hauw Leest en oordeelt Om half
drie gingen wij naar het aangeduid
lokaal en vonden de deuren gesloten.
Wij namen inlichtingenmen wist
zelfs niet dat er daar eene voordracht
moest gegeven worden. Eenige zeldza
me nieuwsgierigen wandelden vóór de
Tooneelzaai op de Kleine Plaats, liet
gerucht begon zich reeds te versprei
den dat die voordracht 'nen schoonen
dikken Aprilvisch was toen op klok
slag drie, twee heeren afkwamen uit
de Boterstraat, met hooge hoeden en
groote pakken.
Bliksems zegden wij, dat is de
voordrachtgever. en 't was zoo. M.
Verhees en zijn makker de heer Van-
tichelen keken aardig op, nog aardiger
dan wij, toen ze het lokaal gesloten
vonden Aan zulk prachtig vrien
delijk onthaal hadden zij zich niet
verwacht van hunne Iepersche vrien
den 't Was iets Tevreden waren zij
niet, en luid drukten zij hun misnoe
gen uit. 't Was onze achtbare burger
vader in persoon die hen had gevraagd
alhier eene Congoleesche voordracht
te komen houden en die de Tooneel
zaai ter hunner beschikking had ge
steld.
Wel,wel,burgervader Opdenberg»
da's met schoon weet ge, met de eene
hand geven en met de andere ontne
men.
Nu, de voordrachtgever was niet
blijde over het onthaal, maar wat
moest hij niet denken toen hij einde
lijk in de zaal kwam. Daar stond'nen
hoop stoelen te midden der zaal die zoo
kunstig ineengevlochten waren dat
men wel een half uur bezig was om ze
uit elkander los te krijgen. De zaal
was duister, 't was er koud als in een
ijskelder en op het tooneel, waar de
spreker moest plaats vinden, ging het
Qog slechter.
•Eindelijk gaat men zitten. Een goed
vijftigtal personen zijn aanwezig.
M. Verhees begint zijne voordracht,
nadat de heer Arth. Criem gevraagd
^fceft of het woord vrij zal zijn en te
genspraak geduld. (Dit werd door den
voorzitter toegestaan).
Onder de toehoorders bemerken wij
den heer Struye.
De heer Surmont, inrichter der voor-
•jf^cht, de HH. Colaert, Berten, Iweins
d Eeckhoutte schitteren door hunne
afwezigheid. Er bevonden zich vrij
Wat katholieken in de zaal.
De spreker, die met het vlaamsch
maar gebrekkig weet om te springen,
draagt ons met veel gebaren, schreeu
wen en lawijd de algemeene gekende
Congosche argumenten voor. Hij drukt
vooral sterk op de gedachten van glo
rie, hoogmoed, betrouwen (op de offi
cieren zeker en zoekt groote woor
den. IJdele tonnen maken 't meeste
gerucht. Veel geschreeuw en weinig
wol, zegt de landman en hij heeft
mardjus gelijk.
Maar hoe de spreker ook schreeuwt
en met de armen zwiert, het publiek
blijft onbeweeglijk Geen enkel hand
geklap
Twee of driemaal wordt de spreker
onderbroken door het krampachtig
gelach van zijn toehoorders en hij kan
daardoor bemerken dat hij een kemel
heeft geschoten.
Hij wordt eens onderbroken ook
door uitjouwingen wanneer hij zich
veroorlooft onaangename zaken te zeg
gen over personen die op de vergade
ring niet aanwezig zijn.
De tegenwoordige katholieken pro
testeeren zoowel als de liberalen.
Zooals naar gewoonte komt de spre
ker op met cijfers, doch daar slaat hij
weer den bal eens deerlijk mis. Spre
kende van Hollands en Belgiës handel
beweert hij dat België eenen handel
drijft van 3 miljard 's jaars terwijl
Holland om reden zijner koloniën
eenen handel heeft van 6 miljard. Onze
vriend, de heer Vermeulen kan zulke
grove verdraaing der waarheid niet
kroppen en teekent er luid protest
tegen aan. En waar is het dat de lek
ken moeten verhangen worden.
'T is Belgie dat voor 6 miljard koop
handel drijft terwijl Holland slechts
op 5 miljard mag boffen (Holland
was in 1891 in zijn koloniën in deffciet
van ongeveer 5U,000,000 franks. Dat
zijn dan koloniën
Daarna zegt M. Verhees een woordje
van den ijzerenweg, maar enkel een
woordje, want hij weet wel dat ieder
een met die belachelijke blague
bekend is.
Weer komt hij op met zijn groote
advokaten woorden en gebaren, maar
zijn haring braadt hier met en rondom
ons hooren wij zeggendie heer
meent zeker dat hij hier te doen heeft
met onnoozelaars
Beloften, beloften zijn er genoeg
De landbouwers zullen dit hebben, de
werklieden zullen dat hebben. Alle
maal klap tegen den vaak
De voordracht eindigt en niemand
juicht toe.
Dan staat de heer Vermeulen recht
en tast den spreker daar zijn zwak. Hij
spreekt van dien schoonen ijzerenweg
en doet de toehoorders eens ferm la
chen met hen uit te leggen hoe het
komt dat de groote aktionnarissen nu
reeds interest hebben getrokken ter
wijl de onderneming nog niets heeft
voortgebracht danschulden
M. Vermeulen vraagt, en met recht,
waarom die overname van den Congo
nu in eens zoo spoedig, spoedig moet
geschieden terwijl men ons in 1890 (na
ons 25 millioen te hebben afgedaan)
plechtig beloofde dat er voor 1900
nooit kwestie zou zijn van overname.
Waarom verbreekt men nu die plech
tige belofte Wie zit daar tusschen
en waarom moet dat nu zoo spoedig
geschieden, zonder noodige inlichtin
gen Men spreekt van glorie, van eer,
van vaderlandsliefde. Allemaal wel,
zegt M. Vermeulen, maar daarmee eet
men niet, daarmêe heeft men niets op
zak. En ook de Belgen zijn te verstan-
riifi <iï! Ikurre, 20, Ypres.
dig en te voorzichtig om katten in zak
ken te willen koopen. De heer Vermeu
len eindigt met te zeggen dat men
moet de overeenkomsten eerbiedigen
en het jaar 1900 afwachten. Zijne
kleine, kernige redevoering wordt
driftig toegejuicht.
Op eene vraag van M. Gorrissen aan
gaande de planterijen van koffieboonen
en de opbrengst daarvan in den Congo
wordt de voordrachtgever eens ferm de
les gespeld door M. Veulemans, een
oud koffieplanter die lange jaren in
Java verbleef en die van koffie spreken
mag.
M. Veulemans tikt daar onbarmhar
tig op de knokkels van zekere militaire
voordrachtgevers die op hoogen toon
van zaken spreken waarover ze nie
mendal weten en die niettemin den
schijn hebben anderen te minachten
die er meer van kennen dan zij. (Wij
kennen hier onder anderen in Yperen
'nen druiventeeler die ook van koffie
spreekt in een zeker vlugschrift waar
over we eerstdaags een woordje zullen
reppen)
M. Verhees zit op heete kolen, dat
is licht te begrijpen. Eensklaps wordt
hij erg nerveus en valt den spreker in
de rede. Hij wil uitleg geven over den
koffie, maakt de zaak nog duisterder,
springt van den os op den ezel en valt
eindelijk in den caoutchouc waar hij
erbarmlijk ligt in te spartelen tot dat
zijn makker hem uit de verlegenheid
helpt met aan te kondigen dat ze moe
ten vertrekken met den spoortrein van
5 ure. Hij zegt dat zij zullen weerkee-
ren binnen kort.
Men neemt de heeren bij hun woord
en zij worden uitgenoodigd hier in
Yperen te komen het woord nemen op
eene openbare meeting welke zal plaats
grijpen op Zondag 28» April eerstko
mende. De heer Verhees neemt die
uitnoodiging aan. Binnen veertien da
gen zal dus de beslissende strijd gele
verd worden tusschen de Congomannen
en hunne tegenstanders.
Het zal zeer aantrekkelijk wezen die
woordenwisseling te volgen, en ieder
een die de politiek kent en wil op de
hoogte blijven van wat er in zijn land
omgaat zal, hopen wij, die meeting
bijwoonen. Die vergadering wordt ge
houden buiten allen partijgeest. Ieder
een zal er vrij mogen het woord voeren
en aanhoord worden. En 't zal beter
lukken dan de voordracht waarvan
hierboven spraak was. D.
jugcs par les hommes de leur parti.
Découpé dans le n° du 7 Avril de la
Justice socialeorgane des démocrates-
chrétiens bruxellois non domestiqués,
ces appréciations de quelques-uns des
hommes qui prétendent représenter a
la Chambre la démocratie chrétienne
et aussi de quelques purs cléricaux
M. MOUSSET
M. Mousset, tout en se rallianf aux idees
défendues par M. De Guchtenaere, croit
devoir faire risette a M. Woeste et declarer
avec coraponction que M. Woeste est un
dérnocrate.
Pendant ce temps, M. Woeste faisait sur
les bancs de la droite une active propagande
en faveur de la cloture.
EENDRACHT MAART MACHT.
Décidément, M. Mousset se fait une sin
guliere idee de la démocratie.
LES ENGAGEMENTS DES DÉPUTÉS
DE BRUXELLES
Après cela, M. de Borcbgrave, député
de Bruxelïes, defend le projet
M de Borcbgrave est un fort aimable
horame, mais il nous parait se moquer un
pen trop de ses éiecteurs, qui ne sont pour-
tant pas des imbeciles.
La deputation de Bruxelïes était incontes-
tablement tenue de repousser le projet du
gouvernement pendant la campagne électo-
raie, a supposer que M. de Borchgrave n'ait
rien dit, ies declarations de MM. Theodor
et de Jaer Herent les candidats qui n'ont
point protesté. Or MM. de Borchgrave et
d'Ursel se sont bien gardé de protester
alors.et pour cause.
Nous arrivons au morceau principal,
M. HELLEPUTTE
Jeudi M. Theodor a prononcé un excellent
discours en faveur de la solution démocra
tique, puis nous avons vu surgir le deus ex
machina, M. Helleputte, président de la Li-
gue démocratique.
Cet étrange dérnocrate' qui parle et agit
toujours contré la démocratie, ce président
de la Ligue démocratique qui combat la Li-
gue démocratique est venu jouer le tour de
passepasse, qui devait faciliter le vote de cet-
te loi réactionnaire.
II a proposé dp fixer a 15 fr. au lieu de
20 le maximum du eens, de créer 4 sièges
spéciaux de conseillers dans les communes
de 20,000 a 70,000 habitants, 8 dans les
communes de plus de 70,000 habitants. Ces
sièges se partageraient entre les éiecteurs
patrons et ouvrier.s des conseils de l'indus-
t' ie et du travail, qui réunissert les condi
tions d'dge, de eens et de résidence fixéespar
ia loi électorale.
Les 4 dépntés démocrates de Bruxelïes
avaient signé cet amendement chinois Et
M. De Guchtenaere aussi.
M. Helleputte, né maliu et grimé en dé
rnocrate, l -s avait roulé tous comme une
bon lette de papier.
Si, après ce tour réationnaire, la Ligue
démocratique ne renverse pas son président,
elle perdia tout prestige.
M. Helleputte perd décidément toute te
nue, li est vrai que si on le laisse faire, il
aurait tort de se gêner.
Au point de vue réactionnaire, nous le re
connaissons, l'amendement de M. Helleput
te était parfaitement combiné. M. le prési
dent de la Ligue démocratique a proprement
doré la pilule aux naïfs députés démocrates
qui se sont laissé mettre dedans.
II est a présent établi que M. Helleputte,
1'ami du peuple, admire fort l'oeuvre de con
centration anti-démocratique qui yient de
s'aceomplir..
Nous annoncions dans notre dernier
n° que les ouvriers catholiques ne mon-
queraient pas de comparer l'attitude
de leurs députés avec celle de M. Ans-
pach. La chose n'a pas tardé
LA COMPARAISON AVEC M. ANSPACH:
Après M. Helleputte, M. Anspach-Puis-
sant a pris la parole. Ce doctrinaire Ie
dernier... de gauche pris entre ses
preferences réaetionnaires et ses engage
ments électoraux, a declare qu'il donnait sa
demission. II a essayé de terminer sa car
rière par une hymne a la iiberté Mais cette
mélopée manchestérienne sonnait faux et
croux.
La sortie de Léon Defuisseaux, abandon-
nant, il y a 15 ans, la Chambre censitaire,
avait tout de méme une autre allure.
POUE LA YILLE,
POUR LA PROVINCE,
Par an 3 fr. SO c.
Pour les annonces de France et de Belgique (excepté les
deux Flandres)s'adresser a VAgence Hcivas, liruxel-
les, lue de la Madeleine, 32, et a Paris,
8, Place de la Bourse.
5k
