M6araissant le Sainedi. l'union fait la force. Administration et Redaction Journal liberal démocratique d'Ypres et de l'Arrondissement Vrijzinnig volksgezind weekblad van leperen en van het Arrondissement Vragen en Opmerkingen. Enterrement civil. De schoolwet Samedi, 13 Juillet 1895. 5 centimes le numéro. lre année. N° 37. Selïollaert en Woeste. PRIX DE L'ABONNEMENT Par an £5 francs. Par an 3 fr. 50 c. Annonces 10 centimes la ligne. Réclames 25 Annonces judiciaires 1 fr. la ligne. ff Vci'schijne&ide fles ffialcvdags. 1° KANAAL. Ze hebben toelagen gevraagd voor het voleinden van ons mythisch kanaal. Hebben de H.H. Colaert, Iweins en Berten wat verkregen 2° POMP. "Welke betrekking van eigendom bestaat er tusschen de pomp van de stad, gebruikt aan de waterwer ken, en M. Baas Over jaren lieten de gemeenten hun goederen onderduims kosteloos exploi- teeren door burgers en deze goederen werden later eigendom van die ver bruikers. Zoo verklaart men zich dat de eigendom der gemeenten zoo ver minderde. Kunnen deze burgers (met hun lan den) vergeleken worden met M. Baus (en de stadspomp) 3° POLICIE. Wie betaalt de policie Iedereen. Waar ziet men de policie Op pastoorsbegravenissen Waar ziet men ze niet Op vrij- denkersbegraveni ssen Proficiat, M. Surmont 4° AFBRAAK, ik kwam weer eens langs de Rijke Klarenstraat. En ik zag. Ik zag een middelmuur afgebroken. Ik zag de buitenmuren niet afgebro ken. Die muren hooren toe aan de Gods huizen. Ofwel die muren zijn goed, en men moet ze niet afbreken om er nieuwe in de plaats te stellen Ofwel de muren zijn niet goed, en dan vraag ik mij af waarom men den eenen afbreekt en dan anderen laat staan Gaat men ook zoo doen met het wa terkasteel Gaat men het ook toekomend jaar afbreken om het plezier te hebben een nieuw in de plaats te stellen 5° NOG AFBKAAK. Ze gaan de Tempelpoort afbreken. Waarom Dat weet ik niet. 6° LANTAARNEN. Er staan nieuwe lantaarnen aan de Halle. Ons dunkens komen die rood-bruine lantaarnen geenszins overeen met den stijl van'het gebouw. 7° BURGERWACHT. Ze gaat naar het schietplein van Roesselaere om dat ze te leperen geen meer heeft. Proficiat, M. Surmont. 8° THUYNDAG. We zitten in Juli en nog geen programma. Dat is een beetje teveel K Sans-Gêne 9° KAMERS, SENAAT en GEMEEN TERAAD. Onze meesterkens verschijnen niet meer in de Kamers. Daarvoor trekken ze nochtans 4000 frank. Onze meesterkens lezen hun stukje af in den Senaat, en spelen dan scham pavie naar hun buitengoed. Onze meesterkens laten de gemeente ook al zitten. Dinsdag laatsleden, bij voorbeeld, waren afwezig M. Surmont, burge meester M. Colaerten M. Berghman, schepenen. Onze vriend Pol. Vermeulen teellen de als burgemeester. We hebben hem diep gegroet. V. P. A propos de l'enterrement civil du docteur Dalmote, le Journal d'Fpres a accouché de quelques réflexions aussi inexactes que déplacées inspirées par son esprit sectaire bien connu. Ne parvenant sans doute pas a digé- rer que, malgré l'absence compléte de la police, la cérémonie se soit passée au milieu d'un calme et d'un recueiile- ment général (sauf l'mvasion du cime- tière par des gens que les amis du Jour nal connaissent peut-être mieux que nous), le Journal essaie de faire croire que le passage du cortège a provoqué les rires et les moqueries de la foule. Les personnes qui ont vu quelque chose de l'enterrement du docteur Dalmote feront justice de cette asser tion en haussant les épaules. II parait que la religion du Journal est ofiusquée par le spectacle d'un en- terrement civil. Comment se fait-il que les convictions des libres-penseurs ne soient pas blessées par le spectacle d'un enterrement religieux ni d'une cérémonie religieuse quelconque? Par ee que les libres-penseurssonttolérants et que les cléricaux ne le sont pas. Pour les libres-penseurs,respectueux des dernières volontés de celui qui vient de mourir, tont enterrement, ci vil ou religieux, est une suprème affir mation des convictions du défuntde- vant un cercueil, quels que soient les emblèmes religieux qui l'entourent, un libre-penseur se decouvre. II y a des prêtres qui n'en font pas autant. Le docteur Dalmote, qui a vécu plus de 50 ans a Ypres depuis qu'il avait age d'homme,y a toujours agi en libre- penseur convamcu. Ses derniers jours et ses dernières volontés ont été d'ac- cord avec les convictions de toute sa vie, et tous les honnêtes gens ont don- né a son cercueil un salut respectueux. Les réflexions du Journal ne chan- geront rien a ce fait. VAN De nieuwe schoolwet, uitgebroeid door de jesuieten en goedgekeurd door de bisschoppen, is kollossaler dan men denken kan. Het verslag van M. Woeste is zoo schandalig dat er slechts twee dingen mogelijk zijn Ofwel een opstand zooals noch 1857, noch 1871, en noch 1884 er een gezien hebben. Ofwel een gelatenheid die verach- terlijk is en die maken zou dat we niet beter verdienen, dat het volk rijp is voor de Roomsche dwingelandij wel ke uithongert of de breinen verplet tert, dat we onwaardig zijn de vrijhe den te genieten aangeschreven in de Grondwet van 1831 en dat we eeuwen terug keeren tot onder de heerschappij van den braven Flips II die de ketters deed verbranden tegenover het stand beeld van O. L. Vrouw van Thuyne, geholpen door onze zwarte en bruine monikken, door onze gekruinde en ge rokte gezalfden des Heeren. Wat wil M. Woeste "ne a» Beur re, 20, Yprcs. AVerklieden, hoort ende luistert Katholieken zelfs, gij die misschien tegen die wet zijt als de heeren Beer- naert en De Lantsheere, gij katholie ken van Ieperen, keurt gij goed wat we u zullen uitleggen Wij spreken tot de katholieken, niet tot de kleri kale volksvertegenwoordigers, omdat zij stemmen wat het ministerie wil en enkel de lakeien zijn van een ander. M. Woeste maakt het onderwijs van den katechismus, waarin anders den kenden uitgemaakt zijn voor slechte rikken, verplichtend in alle openbare scho len. M. Woeste wil aan alle kinderen van vrijdenkers of verdraagzamen, welke door hun ambt of andere zaken gedwongen zijn naar de oogen der klerikalen te kijken, leeren dat hun ouders verachterlijke menschen zijn. M. Woeste maakt verplichtend in alle openbare scholen de parabels en fabels van de zoo genaamde Gewijde Geschiedenis, waarin een vader zooals Noëzijn dochters bevrucht, waarin de eene zoon zijn broer besteelt, waarin de koningen hoereeren met de wijven hunner generalen en waarin Jehovah of Jahveh de ouders straft in hun on schuldige kinderen. M. Woeste maakt verplichtend het bezoek van M, den pastoor, en dan zullen we zien alle die verontwaardi gende vernederingen, broodroovingen, testamentschelmerijen, lasteringen op den onderwijzer en andere smeerlap perijen welke de geestelijkheid zich veroorloofde onder het beheer van 1842 en welke geboekt staan in die tal rijke vlugschriften verschenen in 1879. Daar verschijnt die herder der kud den als de woeligste, stoutmoedigste en laagste kiesagent der ultramon- taansche klerikale partij .Was de onder wijzer de slaaf niet van den gekruin- den lummel, dan werd hij geplaagd, èn in zijn school, èn in tegenwoordig heid van zijn leerlingen, verfoeid door de kwezels en belasterd bij de biooher- tige geloovigen. Kapot moet de onder wijzer, zoowel in zijn zedelijke als stoffelijke belangen. M. Woeste wil de volledige verdwij ning van het onzijdig onderwijs. Flen vrij denker heeft geen recht op scholen, maar hij heeft plichten als elke bur ger. Zullen onze klerikale volksverte genwoordigers hun hoofdman hierin volgen Dat zullen we zien. M. Woeste wil geen zelfwetgeving van wegens de gemeente in zake van onderwijs. Hij wil niet dat de onder wijzer iemand anders zijn dan een kle rikaal. Geen vrijheid voor hem. Wie niet klerikaal is, kan niet onderwijzer worden. En dan, d'\q geestelijke Inhwisitie der geestelijke opzieners zelfs in de steden of in de dorpen waar de burgers deze niet zouden willen Is dat alles Neen. De nieuwe wet is gericht tegen het socialismus, zegt M. Woeste, dat is te zeggen tegen de demokratische her vormingen welke staan aangeschreven op de programmas der burgers, welke willen de zedelijke en stoffelijke vrij heid der kleinen en behoeftigen bewer ken. De godsdienst moet worden het kruis dat men zet op de geldkisten van degenen die duizenden en duizenden te veel hebben, rijke behouders welke eer tijds zoo hevig werden aangevallen door de Vaders der Kerk en welke EENDRACHT MAAKT MACHT. zoo lief door hen worden verdedigd vandaag.Want hun godsdienst is inhun woorden en niet in hun handelingen, want zoo Kristus zegt Bemint elkaar dan schreeuwen de behouders welke de miserie willen behouden en ze on derhouden door aalmoezenVreet elkaar. De godsdienst is een middel slechts. Het is gendarm van het egoism. Maar is dat alles wat M. Woeste wil Neen Het is niet genoeg dat de catechis mus verplichtend zij Het is niet genoeg dat de Bijbel of zijn onnatuurlijk kind de heilige ge schiedenis, verplichtend zij. Het is niet genoeg dat aan de gemeen ten alle vrijheid worde ontnomen. Het is niet genoeg aan alle onderwij zers de vrijheid worde ontnomen. Het is niet genoeg dat de ouders van vrijheid worden beroofd, rechtstreeks als een dief welke het uurwerk uit uw zak neemt en u nog goed afranselt, of onrechtstreeks als de slruikroover welke u van achteren aanvalt Dat is niet genoeg Dwingen Niet genoeg Vernederen Niet genoeg Verstompen Niet genoeg Bestelen Niet genoeg Uithongeren Niet genoeg De geestelijke opzieners moeten nog handel drijven in verstompende boe ken geen boeken van natuurkunde waar onderwezen wordt dat de zon niet kan blijven stil staan. Hola Jo- suah heeft dat feit vervcht in den Bij bel. Geen boeken van natuurkunde waar onderwezen wordt dat de stof enkel verandert, dat niets verloren noch ge schapen wordt in de natuur, maar en kel vervormd. Hola De wereld is ge schapen uit niet. Geen boeken zullen aangenomen worden tenzij op elke bladzijde figu- reere de eene of andere legende van 'n onderpastoor en de eene of andere reklaam van Lourdes of üostacker. Meer nog De geestelijke opzieners zullen de conferenties der onderwij zers besturen, zij zullen nagaan daar hoé de onderwijzer denkt, welke boe ken hij leest, en wee wee hem wie niet denkt als de geestelijke opziener, welke niet handelt als hij en welke niet eerbiedig zijn hielen kust. Meer nog "Wie kiest de boeken uit De Staat, dat is M. Schollaert, welke niet te weigeren heeft aan de bisschop pen. Is dat alles neen Enkel klerikale scholen met klerikaal onderwijsinhwisitie en de rest krijgen toelagen. Het openbaar onderwijs moet klerikaal zijn of het zal niet bestaan De geestelijken kunnen hun wil komen melden op alle uren der lessen. En staat hun de onderwijzer niet aan, wel, dan moeten ze enkel de bis schoppen of den minister verwittigen. En wee wee den onderwijzer M. Woeste zegt dat het openbaar onderwijs enkel geduld wordt tenzij het zijn onderwijs is. Die verwaandheid, welke M. De Lantsheere als tegenstander heeft, zegtHEDEN IS DE GODSDIENST OP NIEUW VERPLICHTEND, en men zou niet verstaan dat de wetgever, POUR LA VILLE, POUR LA PROVINCE, Pour les annonces de France et de Belgique (excepté les deuxFlandres)s'adresser a 1Agence HavasBruxel- les, iue de la Madeleine, 32, et a Paris, 8, Place de la Bourse. aHKssEESEssaes

HISTORISCHE KRANTEN

De Strijd – La Lutte (1894-1899) | 1895 | | pagina 1