Journal
libéral démocratique
d'Ypres et de FArrondissement
Vrijzinnig
volksgezind weekblad van
Iep eren en van het Arrondissement
Zatlapperij.
Intolérance.
Les nominations de
bourgmestres.
La guerre
Samedi, 15 Février 1896.
5 centimes le numéro.
28 année.
N° 16.
Iets dat niets gemeens
heeft met collectivisme.
850,000 fr.
démocratie chrétienne.
PRIX DE L'ABONNEMENT
par an 3 francs.
Par an 3 fr. SO.
Annonces 10 centimes la ligne.
Réclames 25
Annonces judiciaires 1 fr. la ligne.
B*araissant Ie Samedi.
er schijnende des Zaterdags.
L UNION FAIT LA FORCE.
Administration el Redaction rue au Ëeurre, 20, Ypres.
EENDRACHT MAART MACHT.
Sinds meer dan zestig jaren staat
België aan het hoofd van vrijheid en
verlichtingmen schreeuwt het ge
noeg over alle daken opdat iedereen
het zou weten. Inderdaad, iedereen
heeft recht tot het verkiezen zijner
afgevaardigden in gemeenteraad en
provincieraad, in Kamer en Senaat.
Wel moet men een getuigschrift van
ouderdom hebben 25 of 30 j aar
om ter stembus te mogen gaan, wel,
heeft de rijke burger drie of vier stem
men en de arme werkman inaar ééne...
Toch zijn de loteling van 19 jaar en de
kiezer van 30, toch zijn de rijke bur
ger met 4 stemmen en de werkman
met ééne, gelijk voor de wetHet
staat in de grondwet.
Hoe onrechtvaardig dit stelsel ons
ook schijne, zoo is de wetwij onder
werpen er ons aan, want wij eerbiedi
gen de wet. Om de wetten, door onze
Kamers gestemd, te doen uitvoeren,
hebben wij een ministerie, maar dit
ministerie bestaat noodzakelijk uit
partijmannen die met aarzelen 's lands
wetten, in het belang hunner partij, te
verdraaien of te verkrachten. Om zulks
te beletten, betalen wij een Koning
deze staat boven alle partijen en zijn
plicht is het zich tegen alle partijdige
maatregelen te verzetten.
Wij zijn dus tegen allen willekeur
verzekerd de gekozenen in gemeente
raad, Kamer, enz. zijn wel de gekoze
nen des lands.
In 1890 was er te Ieperen kiezing
voor den gemeenteraad. De liberale
candidaten werden gekozen. Maar, het
scheen er niet juist toegegaan te zijn,
want1°) de kieskotjes hadden den
regelmatigen vorm niet, en 2°) twee
kiezers hadden met open briefjes ge
stemd. Ook werd de kiezing verbroken
omdat het aan het ministerie en aan
den Koning scheen, dat er waarschijn
lijk bedrog gepleegd was en de uitslag
der kiezing niet aan den wil van het
kiezerskorps beantwoordde. Waaraan
de schuld Aan de twee kiezers die met
open briefje gestemd hadden? Voor
zeker nietwant zelfs kende de wet
hun toen nog geene vier stemmen toe,
en zij konden dus van geen invloed zijn
op den uitslag der kiezing. Aan de
slechte inlichting der kieskotjes
Waarschijnlijk.
Op ln Februari 1891 nieuwe kiezing.
De klerikale candidaten behaalden de
zegepraal met eene kleine meerder
heid De kieskotjes waren niet beter
ingericht dan tijdens de vorige kiezing.
Gij denkt zeker dat de kiezing, evenals
de vorige, verbroken werd Het mi
nisterie, eene bende clericale partij
mannen en de Koning, die betaald
Nvordt om onpartijdig te zijn, keurden
de kiezing goed.
In November 1895, nieuwe kiezing.
Den staatsbedienden die door de staats
kas, dus door het geld van alle burgers
om het even tot welke partij zij be-
hooren, betaald worden, is het verbo
den zich met kiespropagande te be
moeien. Men herinnert zich nog den
maatregel die den heer Lekeu trof
omdat hij aan dit verbod niet had
gehoorzaamd. Heeft men hier te Iepe
ren wel op sommige priesters, dus
staatsbedienden vermits zij door de
staatskas betaald worden, den zelfden
maatregel toegepast omdat zij ditzelf
de verbod miskenden
De kiezing had dus plaats de cleri
cale candidaten werden gekozen. De
kieskotjes waren nog altijd niet beter
ingericht dan tijdens de kiezingen van
1890 die voor die reden verbroken
werden. Het is daarenboven gebleken
dat tien andere soorten van bedrog
gepleegd werden (zie ons nr van 30a
November 1895"). Denkt gij dat de
kiezmg verbroken werd Niet alleen
werd zij niet verbroken, maar de pro
vinciale deputatie, het ministerie en de
Koning weigerden zelfs een onderzoek
in te stellen.
Te Oostende had terzelfder tijd ook
eene kiezing plaats, waar de liberalen
met 700 stemmen meerderheid de zege
praal behaalden. Hoegenaamd geen
bedrog werd daar gepleegd, en zoo er
gepleegd werd, het kan geenszins
opwegen tegen dat welk in leperen
gepleegd werd en waar de clericalen
maar met 200 stemmen zegepraalden.
Nochtans werd te Oostende een onder
zoek ingericht, en zoo men de kiezing
aldaar met durft verbreken dan zal het
wel zeker de schuld niet zijn van de
provinciale deputatie, van het minis
terie of van den Koning.
Ziedaar op welke wijze de belgische
kiezer zijnen wil ziet eerbiedigen.
Voiia la liberlé
Biribi
A la fa?on de Barbari
mon ami.
Sinds eenigen tijd wordt er hier veel
gesproken over vaderlandsliefde. Zelfs
heeft minister Schoilaert aan zijne
onderwijzers een conferenciewerk op
gelegd, waarin hij hun vraagt de mid
delen te doen kennen die een onder
wijzer kan aanwenden om het gevoel
van vaderlandsliefde bij zijne leerlin
gen te ontwikkelen. Zie daarover een
uitstekend artikel in het laatste num
mer van het Journal des Instituteurs
Wat een onderwijzer doen kan om het
gevoel van vaderlandsliefde bij de kin
deren te ontwikkelen, weten wij niet.
Maar wat een minister doen kan om
het gevoel van vaderlandsliefde bij het
volk te ontwikkelen, is de rechten van
het volk ongestraft te miskennen. Wat
een Koning, door het volk betaald om
's volks rechten tegen de partijdigheid
zijner ministers te verdedigen, in den
zelfden zin doen kan, is de schandalige
daden zijner ministers goed te keuren.
Le Journal d? Ypres, dans son compte-
rendu de la séance du Conseil commu
nal du25Janvier dernier,nous apprend
que l'emprunt de 850,000 francs, con-
tracté par la ville aux Hospices a été
approuvé.
On se demande s'il est prudent et de
bonne administration, de prêter un
capital aussi important a nos maitres
qui, pendant les cinq années qu'ils out
géré la ville, ont vendu une partie des
propriétés communales et un grand
nombre d'arbres en pleine croissance,
et dont le produit aurait dü être capi-
talisé.
Le Moniteur de 1'Hotel de Ville ne
pourrait-il pas nous dire a quelles con
ditions les administrateurs des biens
des pauvres ont consenti a ce pret
A ce propos nous croyons utile de
faire connaitre que nos Hospices pos-
sédaient jadis beaucoup de rentes a
charge de villes et communes de la
Province, lorsqu'un décret du 21
Aoüt 1810 a libéré ces localités de tou-
tes leurs anciennes dettes. Par suite de
cette mesure, les Hospices d'Ypres ont
perdu en capital et intéréts plus d'un
million trois cent mille francs Ce pré
cédent doit donner a réfléchir, il nous
semble, a nos administrateurs actuels
des Hospices qui assument la une
grande responsabilité.
Wanneer pastoor en koster komen
te kijven, dan komt alles uit, zegt
een oud spreekwoord.
Hewel verledene week in de Kamer
heeft pastoor Daens met koster Woeste
gekeven nopens de manier waarop de
klerikalen het volk beschaven te
Aalst. Daaruit heeft gebleken dat op
het einde der XIXe eeuw een stad be
stuurd wordt door mannen die, om
meester te blijven, hunne kiezers met
zatlapperij en worsten hebben over
tuigd. En men vond nog eenen kleri
kalen minister schaamteloos genoeg,
niet alleen om zulke baldadigheden te
verschoonen, maar, om den priester te
belasteren, die ze voor het Land heeft
geschandvlekt
Niet waar, wij hebben een volksge
zind Gouvernement
Wanneer de democraten in de Ka
mers de armoede der werkers nog zul
len voor oogen leggen, zal er toch een
comediespeler der katholieke rechter
zijde de werklieden durven belasteren
met te zeggen Het volk drinkt te
veeln
Ons antwoord zal zijn
De partij die spreekt in naam van Gods
dienst en Vredete Ieperen zoowel als te
Aalstheeft zatlapperij op de hoogte eener
instelling gebracht.
Nous lisons dans la Ghroniqueau su
jet de la circulaire par laquelle M. Le
page, échevin de 1'instruction publique
a Bruxelles, a interdit aux instituteurs
de manifester leurs opinions politi-
ques
Notre réponse est simple L'ordre de ser
vice de M. Lepage était, a notre avis, fort
inutile.
L'instituteur est, en dehors de ses fonctions,
parfaiteroent libre d'être socialiste, libéral ou
même catholique, si le coeur lui en dit (cette
dernière hypothèse est du reste parfaitement
invraisemblablej. Son seul devoir est d'avoir
une vie privée assez digne pour ne pas jeter le
discrédit sur ses fonctions. II doit inspirer con-
fiance aux parents des élèves qu'on lui confie.
Pendant les heures de classe, il doit oublier
ses opinions personnelles pour ne s'occuper
que de l'éducation et de l'instruction de ses
mioches.
Cel a est vrai pour le corps ensei-
gnant d'Ypres comme pour celui de
Bruxelles. M. Lepage a posé la un acte
d'intolérance digne des cléricaux.
M. Defnet, député de Namur, a de-
mandé a M. Schoilaert les motifs du
retard apporté a la nomination des
bourgmestres dans nombre de localités,
en particulier dans celles qui ont élu
une majorité socialiste D'autres re-
présentants ont demandé compte a M.
Schoilaert de certaines nominations et
de certains refus de nomination.
M. Schoilaert a exposé ses principes
en la matière
Pas de bourgmestres socialistes
Pas de bourgmestres renommés lors-
qu'ils se sont permis de critiquer la
politique économique du gouverne
ment, ou lorsqu'ils ont blamé tel ou
tel acte de M. le gouverneur
En deux mots, les bourgmestres doi-
vent être les plats valets du ministère.
Quant a l'autonomie communale, M.
Schoilaert s'en bat l'oeil le plus allè-
grement du monde.
Les déclarations de M. Schoilaert ne
sont pas approuvées par tous les catho-
liques ceux que l'esprit de parti
n'aveugle pas les blament. Lisez la
Justice Sociale
M. Schoilaert a été amené k déclarer qu'il ne
riommerait pas de bourgmestres socialistes.
Nous regrettons cette déclaration.
La droite a toujours combattu les mesures
d'exception et défendu l'autonomie communa
le. (IJ Nous estimons que la tradition est bonne
et que c'est un tort de l'abandonner même
quand il s'agit de socialistes.
Ph. de C.
Nous reproduisons plus loin (en fla-
mand), d'après le Compte-rendn analyti-
quele discours que l'abbé Daens a
prononcé dans la séance du 4 pour se
défendre contre les attaques person
nelles de M. Woeste.
Nous le fai8ons,pour permettre a nos
lecteurs dejugerles procédés qu'em-
ploient les conservateurs pour arrêter
la démocratie qui monte j usque dans
les rangs du parti catholique.
Voici comment la Justice Socialeor-
gane démocrate-chrétien encore indé-
pendant, apprécie l'attitude de MM.
Daens et Woeste dans la séance du 4.
G'est un document de plus pour servir
a l'histoire de la démocratie chrétienne
en Belgique.
Au début de la séance de Mardi, la
Chambre a prononcé la cloture de la
discussion sur les élections d'Alost.
Mais on ne pouvait fermer la bou-
che a M. Daens, attaqué dans son hon-
neur de prêtre. L'honorable député
d'Alost a done pris la parole pour un
fait personnel. Son discours a été l'évé-
nement de la sematne II a prononcé
un réquisitoire, bourré de faits, contre
la politique néfaste représentée par
M. Woeste.
Dans son intérêt, M. Woeste eut
mieux fait de garder jusqu'au bout le
róle de mansuétude qu'il avait paru
vouloir prendre après le discours de
M. Schoilaert.
Nous constatons que l'honorable
ministre d'Etat n'a pas pu justifier une
seule des imputations injurieuses qu'il
lanqait a M. Daens dans son discours
du 31 Janvier. Pas une
M. Woeste a commencé sa courte
réponse par ces paroles Messieurs,
je n'ai pas l'intention de répondre a la
longue diatribe dirigée contre moi par
le membre qui vient de se r^sseoir, je
la dédaigne
(1) Cela reste a démontrer, et cela ne serait
pas facile a démontrer. En tous eas, la droite
actuelle n'a guère pris que des mesures d'ex
ception et fait que des lois de parti.
(N. de la Lutte.)
POUR LA YILLE,
POUR LA PROVINCE,
Pour les annonces de France et de Belgique (exceptó les
deuxFlandres)s'adresser a VAgeiice Hcivas, Bruxel-
les rue de la Madeleine, 32, et a Paris,
8, Place de la Bourse.
'i
=*0104=
A LA