i'araissant te Samedi. Werschijnettde des Xaterdags.
l'union fait la force. Administration cl llédaction rnc au Ikurre, "20, Yprcs. eendkacht maakt macht.
Journal
libéral démocratique
cTYpres et de FArrondissement
Vrijzinnig
volksgezind weekblad van
Ieperen en van het Arrondissement
Ze gaan goed.
Le chemin de fer
du Congo.
Aan het Nieuwsblad.
Samedi, 21 Mars 1896
5 centimes le numéro.
2e année.
21
wmm
PRIX DE L'ABONNEMENT
par an 12 francs.
Par an 2 fr. 50.
Annonces 10 centimes la ligne.
Réclames 25
Annonces judiciaires 1 fr. la ligne.
De klerikalen zegden toen zij in 1884
aan 't bewind kwamen tot hunne te
genstrevers Wij zijn uwe meesters,
en wij zullen het u doen voelen
Zij hielden woord inderdaad en nog
dagelijks hoopen zij schandelijke aan
slagen tegen recht en wet op partij da
den van allen aard.
Waar de liberalen volledig zege
praalden verbreken zij de uitspraak
van het kiezerskorps op de honendste
manier, of benoemen burgemeesters,
die regelrecht in strijd zijn met de
meening van de groote meerderheid
der ingezetenen, en die, wat vroeger
eene zeldzame, om niet te zeggen odge
kende uitzondering was, meestal buiten
den raad genomen worden.
Waar de klerikalen ook maar met
enkele stemmen boven geraakten,
dank aan het ongehoordste kiesbedrog,
de schandelijkste uitkooperij en de
lafste aller middelen, daar wordt de
kiezing onvoorwaardelijk goedge
keurd.
Iedereen, die een dagblad leest, die
de verslagen der Kamers in handen
heeft gehad, kan oordeel en over het-
Eeen hel land door is uitgericht door
et overmoedige papenras. IJperen en
Aalst hebben dingen beleefd, welke
men over vijftien jaren voor onmoge
lijk, of scheppingen van eenen zieken
geest zouden gehouden hebben.
Dat al die roekelooze vertrappelin-
gen van recht en eerlijkheid ons volk
in gisting brengen, en het op sommige
punten dicht bij den gewelddadigen
tegenstand voeren, hoeft zeker nie
mand te verwonderen.
Om den toestand der geesten te
schilderen laten wij hier het nieuws
volgen uit Hoboken, de groote, nijvere
gemeente aan de poorten van Ant
werpen, die sedert eenige jaren door
de liberalen bestuurd werd tot ieders
voldoeningen welvaart.
Onze inleiding kon den lezer doen
gelooven dat de klerikalen nu do over
hand kregen. Mis, de liberalen zijn
nog in meerderheid in den raad. Zij
hadden dus den oud-burgemeester Van-
deperre, gematigd liberaal weer voor
gesteld voor de plaats van eersten ma
gistraat der gemeente. Dat was billijk
en geheel natuurlijk. Ja, maar zoo
heeft er de minister niet over geoor
deeld.
Een klerikaal, die maar naderhand,
door konkelfoes bij de klerikale min
derheid in den raad sloop, werd tot
burgemeester benoemd
Dit nieuws had te Hoboken den in
druk van eenen hevigen donderslag te
midden van eenen helderen zomerdag.
De verontwaardiging onder de bewo
ners was zoo groot dat het, bij de zit
ting van den raad op laatsten Februari,
toen die zonderling benoemde burge
meester werd geiustalleerd, weinig
Bcheelde, of er had een ware oproer
met al zijne gevolgen plaats. Eenige
staaltjes uit die zitting.
Mijnheer Bekemans (liberaal) neemt
het woord om den burgemeester Coen
te verwijten dat hij in de vorige
zitting, toen de heer Yandeperre tot de
benoeming van burgemeester werd
aangewezen, geveinsd en gezegd heelt
zulks als rechtvaardig te erkennen,
terwijl hij onderduims aan hat konke
len was om zelfs de sjerp te krijgen
Het publiek juicht bij den naam Yan
deperre dat de za il dreunt, en toen de
onderkruiper Goen de stilte eischt,
wordt hem uit het publiek toege
snauwd Zwijg gij 1 Leugenaar 1
Toen twee andere klerikalen Coen
bijspringen, staan ook al de liberalen
recht en op een gegeven oogenbiik was
men op 't punt handgemeen te worden,
terwij 1 het publiek een gerucht maak
te dat hooren en zien verging.
Bij eene korte poos betrekkelijke
stilte neemt de heer Bekemans opnieuw
het woord en wrijft Dr Goen door den
neus, dat hij onbekwaam is de orde te
handhaven, in weerwil van het groot
getal haren mutsen, welke hij heeft
opgeeischt.
Hij verwijt den prettigen nieuw be
noemde dat hij reeds een misbruik van
macht pleegde door de hulp der gewa
pende macht in te roepen, alvorens
den grondwettelijken eed afgelegd te
hebben.
Burgemeester Coen antwoordt hier
op met eene beleediging aan het adres
van den heer Bekemans, waarover deze
hem verwittigt eene klacht bij het
parket te zullen indienen.
Weg met Coen Weg met Pourbaix
schreeuwde de menigte.
Toen de burgemeester daarop, om
zich te verschoonen, zegt dat hij niet,
maar wel de veldwachter, de gemlar-
merij vroeg, en de nederige policiedie-
naar, die aldus doorzijn overste bloot
gegeven wordt, ganscli verbleekt, be
grijpt de menigte eensklaps al de uit
gestrektheid dier nieuwe lafheid. Ge
durende tien minuten wordt de burge
meester door het volk uitgescholden
en bespot op de geweldigste wijze zon
der dat hij zich getroüen toont De
verwarring is onbeschrijfelijk.
Eindelijk heft Dr Coen de zitting en
komt behouden te huis onder het ge
leide van tien gendarmen, terwijl de
menigte zingt en roept, en huilt van
woede
Niet waar, ze gaan goed, de klerikale
volksverdrukkers
-
On nous demande cinq nouveaux
millions pour le chemin de fer du
Congo, demain on nous en demandera
peut-être vingt.
Récapitulona brièvement l'histoire
financière de ce chemin de fer du
Congo.
En Juillet 1889, M. Beernaert arra-
chant aux Chambres une souscription
de 10 millions dans le capital du che
min de fer, se portait garant que le
chemin de fer ne coüterait que 25 mil
lions et serait terminé en quatre ans.
Le rapporteur M. Nothomb, enché-
rissait encore en affirmant que le
prix de 60,000 fr. par kilomètre n'a
été atteint que parce que les calculs
des devis ont été établis sur des bases
laissant une tres large part a l'impré-
vu. (Le chemin de fer mesurera
400 km.)
En Mai 1894, on avait construit une
quarantaine de kilometres quiavaient
absorbé les 25 millions du capital. On
était loin des calculs de M. Nothomb
et de M. Beernaert.
Le l1' Juin 1894, un prqjet donnant
10 millions au chemin de fer fut dépo-
sé, mais tomba par suite de la dissolu
tion des Chambres. II ne fut représen-
té que le 8 Janvier 1895 par M. De
Smet de Naeyer. Dans l'intervalle, la
Compagnie avait Ampruntó cinq mil
lions a des banquiers, a des conditions
tres onéreuses. On essaya d'escamoter
l'examen dn projet en ie ren voyant a
une commission spéciale maïs le ren
voi aux sections fut vote les sections
demandèrent une enquête sur place
(qui a eu lieu), et des explications au
mmistre des finances, qui ne les a don-
nées que cette semame.
Entretemps, on avait proüté de la
demande d'enquête pour demander un
créditprovisionnelde cinq millions
qui permettrait a la compagnie de
continuer ses travaux.
Aujourd'hui, on nous demande cinq
nouveaux millions. Or, le rapport des
ingénieurs de i'Etat (dont nous avons
reproduit P analyse dans notre avant-dr
n°) coütera 31 millions 200,000 fr. en
core (130,000 fr. par küoin., et il en
reste 240 a construire) il faudra
300,000 fr. pour corriger les délectuo-
sités constatées dans la partie construi-
te soit encore 31 millions et demi, en
admettant les prévisions officieiies (et
l'on sait si elles ont souvent été recon-
nues inexactes quand il s'agissait du
Congo).
Qui fournira les 26 millions et demi
qui manquent encore
La Belgique sans doute on se ré
serve de les lui demander morceau par
morceau, pour que la pilule soit plus
facile a avaler.
A Ia première section de laChambre,
M. Woeste a proposé, au lieu d'allouer
a la Compagnie du chemin de fer du
Congo cmq millions insuffisants, de lui
accorder la garantie de l'Etat beige
pour les obligations qu'elle pourrait
avoir a émettre, dussent-eiies dépasser
les sommes prévues. Ce serait la mise
de nos finances au service du Congo,
et sans garantie la section n'en a pas
moms appuyé, a i'unanimité moins
deux voix (MM. Heuse et Hambursin)
la proposition de M.Woeste. M. Woeste
avait a se faire pardonner de s'être
raiilé a l'ajournement a 1900 de l'an-
nexion du Congo il y aura réussi, aux
dépens des contribuables.
A la 2® section, M. De Theux a repris
la proposition Woeste la section a
érnis le voeu de voir entamer des négo-
ciations sur les bases de cette proposi
tion.
A la 3e section, M. Coifs a combattu
la proposition du gouvernement et
celle de M. Woeste. M. De Lantsheere
a soutenu le subside de 5 millions, di-
sant que ceux qui ont voté les 5 pre
miers millions ne peuvent refuser ce
nouveau subside. L'engrenage fonc-
tionne La proposition du gouverne
ment a été adoptée.
A la 4e section, la proposition de M.
Woeste n'a pas été présentée. Celle du
gouvernement a été adoptée.
A la 5e section, M. De Smet a décla-
ré que la Compagnie trouverait facile-
ment a emprunter, a 3 1/2 pour cent,
les 32 millions qu'il lui faut. Alors, a,
quoi bon lui donner 5 millions qu'elle
a Fair de ne pas demander Le pro jet
ministériel n'en a pas moins été voté.
La mise en coupe réglée de nos fi
nances au profit du Congo continue
done de plus belle. Après la Compagnie
du chemin de fer, ce sera l'Etat qui
nous demandera des millions pour
payer son déficit, les frais causés par
les révoltes d'indigènes, et sans doute
aussi les frais de l'expédition contre
les Mahdistes.
Et dire que lorsqu'un de nos députés
demande des explications sur ce qui se
passé au Congo, on lui répond que
l'Etat du Congo fait ce qui lui plait,
que cela ne nous regarde pas. Nous
n'avons qu'a payer les notes.
Dire encore que lorsque l'on propose
la moindre chose pour améliorer le
sort de la classe ouvnère, M. De Smet
répond Pas d'argent n Pour le
Congo, pour les coüteuses folies colo-
niales, on en tronve toujours.
Le peuple verra-t-il enfin clair, et
mettra-t-il bientöt dehors ceux qui ex-
ploitent les contribuables beiges au
prfit de quelques financiers intéressés
dans les eutreprises aléatoires du
Congo...? Ph. de C.
Het Nieuwsblad van 7n Maart 11. her
drukt (voor de hoeveelste maal eene
leugen die reeds honderd maal bewe
zen werd eene leugen te zijn. Men
moet aannemen dat liegen het beste
strijdmiddel is van het Nieuwsbladver
mits het er zoo sterk aan houdt.
Er is spraak van de woorden die Be-
bel, volgens het Nieuwsblad, zou uitge
sproken hebben op 18" Augustus 1891
Wij, socialisten, wij willen geene
werkmanswetten wat wij willen is
dat de wonde in 't lichaam der tegen-
n woordige samenleving open blijve.
Men moet met alle geweld den
n werkman in zijnen armoedigen toe-
n stand doen blijven.
Toen de heer Vandervelde hier on
langs eene voordracht kwam geven,
loochende hij de hier bovenstaande
rede van Bebel in de volgende bewoor
dingen
Men beweert dat Bebel, tijdens
het laatste Congres van Brussel, zou
verklaard hebben dat men de wonde
in het lichaam der hedendaagsche
n maatschappij moest open laten. Wij
waren bij dit Congres van Brussel
aanwezig en wij kunnen op ons woord
n van eer de verzekering geven dat Be-
bel er deze woorden niet heeft uitge-
n sproken. Ze hem toeschrijven, is hem
beleedigen.
Het Nieuwsblad had iemand naar de
voordracht van Vandervelde gezonden,
vermits het van die voordracht een on
nauwkeurig en onjuist verslag deed
verschijnen. Zulks belet dit blad niet
de beleediging tegen Bebel thans te
herdrukken.
Weinige dagen na de voordracht
Vandervelde bezorgde iemand, die toe
vallig aan ons blad medewerkte ter
gelegenheid van onzen strijd tegen de
Congozaak, eene nieuwe uitgave van
de aan Bebel toegeschreven woorden.
De heer Vandervelde stuurde hem
toen eene kernachtige terechtwijzing
die de lezers van het Nieuwsblad kun
nen vinden in öns nummer van 13"
Juli 1895.
Het Nieuwsblad kan dus zijne onwe
tendheid niet inroepen om zijne belee-
digingen te verrechtvaardigen.
Liegt, liegt, er zal toch altijd iets
van overblijven zegt eene aan Loyola
toegeschreven spreuk. Zoo hij zelf ze
niet heeft uitgesproken, moet men toch
bekennen dat zijne volgelingen haar
opperbest in praktijk weten te stellen.
Het Nieuwsblad drukt ook eenige
woorden die de heer Braeckman, van
Gent, in den trein zou uitgesproken
hebben toen hij hier onlangs eene mee
ting kwam houden.
POUR LA VILLE,
POUR LA PROVINCE,
Pour les annonces de France et de Belgique (excepté les
deuxFlandresjs'adresser a VAgence ffavas, Bruxél-
les rue de la Madeleine, 32, et a Paris,
8, l'lace de la Bourse.
