JParaissant te Samedi l'union fait la force. Administration et Rédactièn Journal libéral démocratique d'Ypres et de FArrondissement Vrijzinnig volksgezind weekblad van leperen en van het Arrondissement Aan de Boeren. Samedi, 22 Aout 1896 5 centimes le numéro 2e année. IV° 45. L'élection de Turnhout. Verregaande zorgeloosheid onzer bestuurders. PRIX DE L'ABONNEMENT Par an 3 francs. Par an 3 fr. SO. Annonces 10 centimes la ligne. Réclames25 Annonces judiciaires 1 fr. la ligne. Werschijnende des Zaterdags. rue au Bcurrc, 20, Ypres. 't Is brandend heet Eene glinsterende zuiderzonne werpt hare gloeiende stralen over den aard bodem. Een machtige, blakende drukking, beheerscht menschen en dieren, en ver lamt om zeggens, alle spierkracht, alle werkzaamheid. Geen windje dat in de bladeren rit selt, en eene aangename verkoeling te weeg brengt...., 't is onuitstaanbaar..., 'tis om te stikken. En toch Daar in het vlakke veld, in volle zonne staat in de Oogstmaand, de slaaf der aarde de landbouwer, de brave, christeneen eerlijke boer. Het geldt zijn bestaan, het geldt zijne eer, en vol liefde, vol verknocht heid van herte, ziet hij den grond de gloeiende druppelen zweet, die hem van 't doorploegde voorhoofd vallen, drinken en slikken. Yol genegenheid wil hij zijn leven lang den grond omwoelen, doorploegen en bewerken, dorre weiden in vrucht bare akkers veranderen, indien de voortbrengste van den grond hem vol staat, om met vrouw en kinderen, eer lijk door de wereld te geraken. Maar boeren... ik vraag het u Vertegenwoordigt uwen arbeid, uw werken van 's morgens vroeg, bij 't rijzen van den dageraad, tot 's avonds laat wanneer de duisternis u nog verrast op het veld, uw zweet, uwe krachten, de opoferingen van vrouw en kinderen, vertegenwoordigen zij u wel uw dagelijksch brood ge voelt gij niet dat ondanks werken en slaven, gij niet vooruit gaat, en terwijl gij daar in den hoek van den heerd, met het korte pijpken in den mond, de toekomst inziet, ontwaart gij anders dan slavernij en armoede En wanneer uwe afgematte vrouw en uwe teedere kinderen, christen en braaf ondanks tegenspoed, op de knieën zoo teeder, zoo zoet, uit het diepste huns herten prevelen Onze vader die in de hemelen zijt... geef ons heden ons dagelijks brood moet gij niet handwringend en wanhopend antwoorden Dit brood, uw onder houd, uwe opvoeding, kan ik u on danks scharrelen en schravelen niet geven... En Oktober nadert of nieuwjaar komt, en de pacht moet betaald wor den. En dan, is 't niet waar, vrienden boeren, 't zijn voor u weeral dagen van kommer, angst, en onrust. Hebt gij geheel het jaar gewerkt en gezweet en uwe rust en krachten op geofferd, kunt gij nog met een schijn opgeruimd gelaat, den grondheer den laatsten cent van uwen pacht betalen, dan zult gij nog met eene zekere vreugde in 't herte het huis van uwen eigenaar verlaten, omdat gij den blos der schaamte op uwe wangen niet hebt voelen komen gij hebt hem immers voldaan... Maar hoe vele anderen zijn er niet, die de wreede vernedering moeten on derstaan van, tot loon van hunnen arbeid, tot loon van de verbetering den grond aangedaan, uitgeschud of uitges pannen te worden, omdat zij hunnen Pacht niet konden betalen Landbouwers is dit zoo niet En kunt gij dit niet veranderen Eeker ja..., zie... Wegen en straten verbeteren, goede graansoorten worden ingebracht, de beestenrassen worden uitgezocht, en doen grooten vooruitgang in de verbe tering. Maatschappijen zijn gesticht, van verzekering tegen veeziekte, brand en hagelschae, men legt inkomrechten om den landbouw te beschutten, de op- brengste verdubbeld enz. en toch ie dereen zegt het den boerenstiel gaat te niete. Hoe is dat mogelijk. Omdat alle die verbeteringen, alle die uitvinding en, vooruitgang zijn voor den landbouw als nijverheid, voor de boerderij, maar boerderij en boer zijn twee. Zijn de boeren eigenaars al de beternissen voor hen, 't is klaar. Maar de boeren in Vlaanderen zijn 86 0/0 pachters, en met al dien vooruitgang, hoe gaat het dan Wie heeft dan de troef in handen? Grondheer en boer staan tegenover malkander, en tus schen beide bestaat het vrije verdrag, en tusschen grondheer en pachter, heerscht gewoonlijk maar eene wet, die de ikzucht, van elk zoekt zijn bate. En de grondheer is de machtige de oppervlakte blijft dezelfde en de grond wordt verbrokkeld of te niet, hij blijft er altijd meester van, en... de pachter is de zwakke, hij moet boe ren hij is om zeggens aan den grond genageld boven hem zijn alle rangen in de maatschappij overvloedig bezet, verleegen, zoolang ais 't mogelijk is, doet hij met, hij moet dus eene hof stede hebben de boerenkinderen ver menigvuldigen, en willen en moeten een vrij bestaan zoeken, moeten dus boeren, en staan dus gedwongen, zwak en krachteloos, tegenover den grond heer, die vrij is en machtig. En het ge volg is de boerenvraag Dat men vooruitgang doe op alle gebied... dat men de grondlasten vermin de re dat men met inkomrechten de prij zen der waren verhooge met zulke betrekkingen tusschen heeren en boeren moet het gewoonlijk op niets anders uitkomen, alle verbete ringen, alle vooruitgang van den land bouw is hoogere pachten, is al het vet, al het vleesch voor den heere en den boer mag het been knagen. En zoo gaat het inderdaad. Een kalsijde wordt gelegd, de pacht wordt verhoogd Dat inkomrechten de prijzen der waren verhoogen, pacht wordt ver hoogd Dat de lasten op den tabak worden afgeschaft, de pacht dier gronden wordt verhoogd enz. enz. Eene hofstede komt open... de boe renjongens komen op, altijd meer om meer, zij bieden en zij bieden, ge dwongen als zij zitten, (liever een brokke droog brood dan niets) en komt er maar een oogsken vet nog boven- zwemmen, door verbetering en werken en lijden, als de pacht uit is verhoo ging het oogske vet valt, in geld veranderd, in geldkoffer van mijn heer, en onder den naam van pacht bij de boeren en bij de heeren van zij moeten het maar niet geven, mag den boer naar den eigenaar dragen, en de kroozen van zijn eigen kapitaal en zijn risiko penning, en een deel van zijn loon, als geheel den boel maar niet meevliegt bij de grondrente. Dat is onrecht, maar men weet van niets anders of beters, en men zegt nog eens de boeren moeten het maar niet geven, of zulke voorwaarden aan- veerden, Qrondheeren machtig, boeren zwak, vrij verdrag, vraag en aanbod, daar zit de wortel van den kanker en aan dien wortel moet de bijl gezet wor den. Die bijl, landbouwers hebt gij in handen, 't is de wetgeving die niet deugt, en gij met uwen stembrief kunt ze veranderen. De Staat benoemd landbouwcomi- cen, van honderd heeren en boer, men betaalt groote jaarwedden, aan landbouwingenieurs en voordragtge- vers, men geeft toelagen voor de boe renbonden, enz., doch niets kan en zal baten, zoo de Staat niet tusschenkomt, om de regeling der pachten te bewerk stelligen. De regeling der pachten door de landbouwraden vastgesteld, en lange pachten, bekrachtigd door den Staat, is de eenige redding, en dan verbete ringen nog meer als vroeger, en de boe renstand zal en moet veranderen ten zijnen voordeele. Aan u dus boeren, dit te bekomen, aan u, uwe mannen in tijd van kie zing naar de wetgevende lichamen te zenden, geen mannen, die den land bouw alleen willen verbeteren, en door gaans zelve eigenaars zijn, en op uw zweet en arbeid leven, maar mannen die den boerenstand willen vooruit helpen, en die voor u, wetten willen en zuilen stemmen die u, eerst en vooraluw rechtmatig deel in voort brengsel zullen geven, met het doen doordrij ven van de wet op de regeling der pack ten. Ricolo. L'élection d'un représentant en rem placement de M. Coomans, décédé, est fixée au 31 Aoüt. Les candidats suivants ont été régu- lièrernent présentés: M. de Mérode, ex-ministre des affai res étrangères (démissionnaire paree qu'il ne trouvait pas le gouvernement assez congolais), ex-député indépendant de Bruxelles M. H. Lebon, avocat a An vers, qui fut candidat démocrate-chrétien a An- vers le 5 J uillet dernier M. Rulmonde, qui se présenta comme démocrate-chrétien a Turnhout même en 1894; M. Aernouts, menuisier-cabaretier a Gheel, se présentant comme libéral. La candidature socialisto de M. C. Goedschalck, d'Amvers, n'a pu être présentée, faute d'avoir réuni en temps utile les 100 signatures exigées par la loi, La candidature de M. de Mérode a soulevé une vive opposition même dans le clan catholique. L'association conservatrice de Turnhout s'abstient dans la lutte, et M. de Mérode est le candidat de la majorité des délégués des Bonden cléricaux de la partie ru rale de i'arrondissement. Aussi M. de Mérode compte-t-il, dans la presse ca tholique, des adversaires acharnés aus si bien que des défenseurs enthousias- tes. A ce propos, le Courrier de Bruxelles s'épanche en lamentations que voici Dans le débat qui s'est produit a 1'Asso ciation conservatrice de Turnhout, nos sym pathies, nous pouvons bien le dire, allaient a 'ceux de nos amis qui réclamaient EENDRACHT MAART MACHT. un candidat en parfaite communauté de vues sur ces points avec la grande majorité des catholiques campinois, nettement anti- niilitanstes et anticongolais. Peut-être la meilieure solution eut elle été que M. le comte de Mérode, renoncant généreusement a une influence acquise a sa familie par un long prssé de gloire et de bienfaits, se fut effacé devant le dissentiment provoqué par la présentation de sa candidature. II n'a point cru devoir le faire. La majorité de l'Association conservatrice s'étant finale- ment ralliée au voeu du Bond de Westerloo, les vrais catholiques n'avaient qu'une chose a faire s'incliner et appuyer sincèrement un candidat, qui, sur les points fondamen- taux du programme catholique, leur donne toutes les garanties désirables et qui, sur ces points spéciaux du militarisme et du Congo, a tenu a nous donner certaines assu rances. Si cette regie n'est pas observée partout et toujours, il n'y a plus d'union possible, et le parti catholique est condamné a un émiet- tement fatal. Qui s'en départ se arend coupa- ble d'une véritable trahison. Les pêcheurs en eau trouble de la démocratie chrétienne montrent, une fois de plus, combien ils se soucient peu de l'intérêt catholique. Une fois de plus, pour le Courrier de Bruxelles, c'est le lapin, c'est-a-dire la démocratie chrétienne, qui a commen- cé. II oublie de dire qu'il avait promis aux démocrates-chrétiens de Turnhout le premier siège vacant pour obtenir leur abstention a l'élection du 5 Juil- let. Cette abstention avait assuré l'é lection sans lutte des députés sortants. Le moment venu de tenir leur promes se, les cléricaux turnhoutois s'y refu- sent et ils s'étonnent que les démo crates-chrétiens ne s'inciinent pas bé- nóvolement Les doléances du Courrier de Bruxel les prouvent encore que, malgré leurs 70 voix de majorité a la Chambre, les cléricaux tremblent a la pensée de la moindre querelle intestine. Que sera-ce au jour prochain off la démocratie chrétienne s'éloignera d'eux sans re tour Ph. de C. In de bovenzalen der Halle stonden vroeger de plaasteren modellen der werken van wijlen Ed. Fiers, welke hij aan zijne vaderstad geschonken had. Thans staan er nog eenige, doch leelijk beschadigd en gebroken. Sedert de klerikalen hier meester zijn, schijnt alles om zeep te gaan en niemand zich om die werken van onzen beroemden stadsgenoot te bekommeren. De gezon de reden zegt nochtans, dat men ze naar de Academie had moeten voeren, waar ze ten minste tot modellen hadden kunnen dienen en waar ze, tegen de onhandigheid van werklieden, die soms op de Halle karweien, zouden beschut geweest zijn. "Want, het is zonneklaar, dat M. Ed Fiers zijne werken aan de stad Ieperen niet geschonken heeft, om ze te laten in 't stof en de vuiligheid staan, of om ze te laten in stukken en brokken vallen Er is bijna geene zaal of bureel, in de Halle of in 't Stadhuis, waar men geen fragment beeldhouw werk van genoemde werken ziet liggen of staan Welnu, het is recht schanda lig, zich maar zoo weinig bezorgd te toonen voor kunstvoorwerpen en wij begrijpen niet hoe dat de heer Fiers, POUE LA YILLE, POUE LA PEOVINCE, Pour les annonces de France et de Belgique (excepté les deux Flandres) s'adresser a VAgence Havas, Bruxel- les rue de la Madeleine, 32, et a Paris, 8, Place de la Bourse.

HISTORISCHE KRANTEN

De Strijd – La Lutte (1894-1899) | 1896 | | pagina 1