Journal
libéral démocratique
d'Ypres et de FArrondissement
Vrijzinnig
volksgezind weekblad van
leperen en van het Arrondissement
Liberale Associatie
van leperen.
Liberalism.
Le Goncert national
et La Lutte.
Aanteekeningen
uit mijne lezingen.
Samedi, 5 Septembre 1896.
5 centimes le numéro.
2e année. N° 45.
IM
Herziening
der kiezerslijsten
PRIX DE L'ABONNEMENT
Par an 2 francs.
Par an 2 f'r. 50.
Annonces 10 centimes la ligne.
Réclames 25
Annonces judiciaires 1 fr. la ligne.
3Baraissant ie Hamedi.
Verschijnende des Zaterdags.
L UNION FAIT LA FORCE.
Administration et Redaction rue au Beurre, 20, Ypres.
EENDRACHT MAART MACHT.
Het bureel der Liberale Associatie
doet eenen dringenden oproep aan de
kiezers die, tijdens de laatste kiestijd-
Eerk, bestatigd hebben dat zij op de
iezerslijst met waren ingeschreven of
het niet waren met het getal stemmen,
waarop zij recht hebben het moedigt
ze aan bij hnnne onderlinge gemeente
besturen hunne rechten te doen gel
den.
De kiezers die van wege een gemeen
tebestuur melding zouden ontvangen
van hunne naamuitschrabbing of van
de vermindering hunner getal stem
men worden verzocht, van hunne be
wijsstukken voorzien, zich te wenden
tot het bureel der Liberale Associatie,
Seminariestraat, de Zondagen van 11
ure vóór- tot 1 ure nanoen en aL de da
gen der week van 5 tot 7 ure 's avonds.
Het laatste verwijl om voor de ge
meente overheid te reklameeren ein
digt met BI October aanstaande.
De onpartijdige onderzoeker onzer
politieke toestanden heeft in de jong
ste jaren meer dan eene gelegenheid
gehad, om verschijnselen van verval
op te merken.
Door den overwegenden invloed
van de stoffelijke belangen, werden
de liberale beginselen verdrongen
en in stede voor vrijzinnige princie
pen en volkslievende doeleinden te
strijden, was het streven der politie
kers grootendeels beperkt bij enge en
kleingeestige persoonkwestiën. Men
zou gezegd hebben, dat er in het
kiezerskorps geen gloed meer was
dat de onmatige jacht naar stoffelijke
genietingen den laatsten gensterin hel
gemoed der gegoeden had uitgedoofd.
Waar lag de schuld
In het liberalisme voorzeker niet.
Liberalism is immers de uitdrukking
des vooruitgangs in al zijne vormen
het grenzelooze veld waarop plaats is
voor elke edele verzuchting, voor elk
grootsch ideaal, en waarop het zaad
der zoogenaamde utopieën van van
daag, morgen weeldrig zal opschie
ten en eerlijke vruchten afwerpen. De
schuld moest gezocht worden in de be
krompenheid van geest van sommige
leiders, die de philosophie van den
tijdgeest niet begrepen.
Zij hebben gemeend, het libera
lisme naar de cijnsmode te kunnen
kleeden, met een benauwden keurs
om de krachtige lenden, en dachten
alzoo zijne ontwikkeling te belemme
ren. Dwazen 1 Personen verdwijnen,
partijen sterven aan bloedarmoede
het liberalisme is onsterfelijk. De
vooruitgang kent geen borstziekten
Hoort ge niet, hoe de naden kra
ken ziet ge de scheuren niet.
Door den aanhoudenden drang der
levenssappen, door de onweerstaan
bare onwikkelingskracht der natuur
wordt de keurs langs alle zijden los
gerukt en valt ze aan flarden van het
immer jong en levenlustig lichaam af,
dat zich aan ons vertoont in al de
heerlijkheidzijner maagdelijkeschoon-
heid.
Voor ve.len ging liberalisme niet
verder dan anti-clericalisme. Waren
zij dan nog maar oprecht in de mee
ning maar zelfs dit ontbrak.
Sedert 46 luidt het programma
scheiding van Staat en eerediensten.
Wat werd er in dien zin gedaan, ge
durende de lange jaren van liberale
regeering? Niets, niets, niets 1 Daar
door is bij de eenen ontmoediging
ontstaan bij de anderen de besten
misnoegdheid bij allen mis
trouwen inde leiders en, als gevolg,
verzwakking voor heel de partij.
Er moet derhalve overal naar an
dere middelen uitgezien worden,
doelmatiger en krachtiger en meer in
overeenstemming met den tijdgeest
en de billijke eischen des voiics. En
dit is juist hetgeen de Mechelsche
liberalen, reeds gedaan hebben, üns
programma bevat dezelfde econo
mische punten als dat der socialisten,
en daar we gisteren nog mee verschil
den, komt thans ook gedeeltelijk te
verdwijnen, want we lezen in het so
cialistisch orgaan. Le Peuple, dat het
volstrekt niet bewezen is dat de
collectieve voortbrengst, in zake
van landbouw, altijd de voorkeur
verdient. Onze vlaamsche provin-
cië waar de grond tot in het on-
eindige verdeeld is en welke reeds
in de middeleeuwen den tuin van
Europa werden genoemd, schijnen
te bewijzen, dat, inzekeregevallen,
de kleine of persoonlijke landbouw
u deze is welke de beste uitslagen op-
levert.
Dus, de socialisten deelen onze
meening dat de redding des iand-
bouws ligt in den aankoop door den
Staat, eene hofstede met landerijen
voor eiken boer welke hij na overeen
komst den Slaat zou afleggen. Het
zelfde kon daargesteld worden voor
de mijnen en sommige fabrieken....
Het officieel en ouwerwetsch libe
ralisme heeft uitgediend. Er is vraag
naar nieuwere formules naar ver
hevener denkbeelden, en al het ge
kijf der ouderlingen uit het doctrinair
oudmannenhuis of eener reaction-
naire pers, zal de opkomst der demo
cratie en de oplossing harer eischen
niet beletten.
Er wordt vaak gespot met het
priesterschap der persen toch
kennen wij geen verhevener zending
dan de hare. De journalist moet een
vrijzinnig en onafhankelijk man zijn,
een denker doorgaans is hij slechts
een woordenwever of een verdraaier
der waarheid, wiens knoeiwerk met
zilverlingen betaald wordt en die dan
nog kruipen moet voor hen, die hem
daartoe bezoldigen. Veeltijds verricht
hij in den arbeid des geestes het
werk van den kladschilder in de schil
derkunst en de openbare meening,
die van hem opleiding, onderricht,
raad verwacht moet zich tevreden
stellen met onhebbelijken kost voor
hare weetgierige hersenen.
Liberalisme moet een strijd zijn
tegen godsdienstdwang, rechtsmis-
kenning en stoffelijke ondergeschikt
heid een strijd voor ontvoogding,
vrijheid en gelijkheid.
Het worde niet gezegd, dat België
in de rei der beschaafde natiën
achteraan komt en schier zoo laag
staat als Rusland en Turkije.
De almacht der Kerk en het over
wicht van ons huidig kiesstelsel
moeten geknot de onzinnige wet,
die haar oorsprong vindt en zich
steunt op de macht van 't geld, moet
verbroken en vervangen worden door
de moderne wet, die het Volk is.
Dat is liberalisme
Hoog de harten 1 Dat allen, die het
goed meenen met den vooruitgang,
met de vrijheid, met het Volk, zich
aangorden tegen clericaal, politiek en
maatschappelijk onrecht.
Tweemaal sedert veertig jaren,
heeft de vrijzinnige partij eenen op
roep tot het land gericht: in 1857
over de wet op de doode hand, in 1878
Over de herziening der schoolwet van
1842. Tweemaal heeft het land goed
gekeurd geantwoord en deregeerende
clericale meerderheid uit een gedre
ven.
Doen wij een derden en beslissen-
den oproep voor 1897, en vragen wij
ditmaal eendrachtig het zuiver Alge
meen Stemrecht één man, eén
stem met de evenredige vertegen
woordiging. Richten wij over gansch
het land eenegrootsche, onweerstaan
bare beweging in, en voor de
derde maal zal het land ons volgenen
de klerikalen wegjagen, omdat de
zaak, voor dewelke wij zullen ijveren,
rechtvaardig en het oogenblik daartoe
goed geschikt is.
De liberale partij bevindt zich
thans in een beslissend oogenblik.
fi t ministerie, door zijne hatelijke
knoeiwetten, stelt ons in de nood
wendigheid tusschen twee wegen te
kiezen heropbeuring door eene ra
dicale politiek, of zelfmoord door on
verzoenbaarheid ten opzichte der
volksgezinde hervormingen.
Zelfmoord daar denken we niet
aan, hé vrienden
Vooruit dus voor het zuiver Alge
meen Stemrecht.
Nous avons soutenu, et nous le rnain-
tenons encore que la Cantate neutre
devait originairement servir a célébrer
les mérites de nos maitres lors de 1'inau
guration du fameux Chateau d'eau
même que beaucoup de cléricaux ne
se gênaient guère de l'avouer publi-
quement.
Lorsque nos maitres ont appris que
par suite de retards inexplicables,
l'inauguration du chateau d'eau ne
pourrait avoir lieu a la Thuindag, ils
ont été navrés du contre-temps. Ils ont
du s'exécuter quand même et payer
les frais d'une cantate, jolie carte de
8,000 francs en vérité
A tout cela le Journal d'Ypres ré-
pond que nous mentons mais ne fait
rien et pour cause pour le prou-
ver a ses lecteurs.
8 L'administration a voulu sortir du
banal prétend le pieux Journalah
bah pas possible, e'est cela qui prou-
ve que la fête, cantate comprise, ne
devait pas être donnée a 1'occasion de
l'inauguration du Chateau C'est d'un
bon tonneau
Quant a la sotte accusation demen-
songe, elle ne nous atteint pas, venant
du Journal de MM. Surmont et Colaert
dont l'un a a son actif,l'affaire des che
nilles, du Chateau d'eau, etc., et l'au-
tre, l'aliaire du Collége communal, de
l'aqueduc de la porte de Dixmude,
etc., etc. Voir les comptes-rendus des
séances du Conseil communal oü la
sincérité de ces Messieurs a éclaté
dans toute sa splendeur.
A propos du Concert, le Journal n'a
fait que casser l'encensoir sur le nez de
nos admirables administrateurs, a tel
point que quand il a cru devoir aussi
remercier les participants, on aurait
dit vraiment qu'il les prenait tous pour
des créatures politiques de nos maitres.
Nous avons voulu,pour lui épargner
toute méprise dans l'avenir, amener le
Journal a des remerciments quelque
peu plus explicites. II s'est exécuté
nous n'en demandions pas davantage.
Dans le même article le Journal pré
tend que le Concert a attiré a Ypres
un monde tel que de l'aveu unanime
on n'a jamais vu pareille foule a
Ypres
Nous ne demanderions pas mieux
que cela fut vrai mais, malheureuse-
ment, cela n'est pasNous n'insisterons
pas sur ce point. Le Journal d'Ypres a
beau parler, les Yprois ont pu consta-
ter eux-mêmes que le Concert a amené
fort peu, fort peu de monde les com-
mergants se plaignent avec raison et
se disent que c'était bien la peine de
dépenser de 7,000 fr. a 8,000 fr., rien
que pour un seul divertissement, pour
aboutir a une Thuindag aussi triste et
aussi peu profitable.
In zijn opstel over Romede stad der
pauzen, schrijft G. Boissier het vol
gende
8 De Brosses beschrijft (in zijn Brie
ven n.l.) Rome naar het leven, met
zijne vreemde zeden en treffende te
genstellingen. Levendig teekent hij
ons die abbés met roode bakken, die
op een openbaar feest, in tegenwoor
digheid van vier duizend personen,
zich door beroemde courtisanen met
den waaier op den neus laten slaan
die abdissen, die elkaar dolksteken
toebrengen om een minnaar die def
tige dames, altijd begeleid door haar
cicisbeo, 8 die haar zoo teeder omvat,
dat er geen draadje tusschen beide te
krijgen was die magistraten, ge
huld in ontzaglijke groote en wonder
lijke pruikendie uitstekend uitge
ruste en welgedane officieren, 8 maar
die nooit ander vuur hadden gezien
dan Sint-Jansvurendie schouw
burgen, waar men meer monniken ziet
dan in eene processie, en waar, in de
pauze, groote dames eene collecte hou
den voor de verlichting der parochie
kerk die kloosters,8 waar de nonnen
zóó gekleed zijn, dat hare schoonheid
POUR LA YILLE,
POUR LA PROVINCE,
Pour les annonces de France et de Belgique (excepté les
deux Flandres)s'adresser a l'AgenceHavas,Bruxel-
les rue de la Madeleine, 32, et a Paris,
8, Place de la Bourse.
si «sr
'v> v - v».
IVié,
agOXXdaESMea»—