Vrijzinnig volksgezind weekblad van leperen en het Arrondissement
Stadnieuws.
Kamers.
Zaterdag, 20" November 1897.
o centiemen.
Vierde jaar. N' 2.
Aanslag tegen de vrijheid
van geweten.
Feesten, vergaderingen,
enz.
Verschijnende des !Eaierdags.
EENDRACHT MAART MACHT.
INSCHRIJVINGSPRIJS
voor stad, Een jaar 3 franks.
v'de provincie, Een jaarfr. 2-50.
Op negenste November 1.1. werd het
woord verleend aan den heer Berloz,
in de Kamer van Volksvertegenwoordi
gers voor zijne ondervraging betreffen
de den tuchtmaatregel genomen jegens
twee gemeenteonderwijzeressen van
Gent.
"Wij geven hieronder eenige uittrek
sels uit de redevoeringen van de hee-
ren Berloz en Anseele en laten onze
lezers getuige van de wijze waarop de
katholieken de gedachten van ander-
denkende eerbiedigen.
De heer Berloz. Bij koninklijk bes
luit van 10 September laatst, werd door den
heer minister van binnenlandsche zaken en
openbaar onderwijs eene schorsing van
veertien dagen opgelegd aan mevrouw
Buysse-loqué en aan juffrouw Limpens,
beide onderwijzeressen bij de school Groebel-
straat te Gent.
Ziehier de feiten.
Eene leerlinge uit de Froebelschool ge
storven zijnde, kochten de leerlingen eene
kroon en de ouders van het overleden meisje
drukten den wensch uit dat de schoolkinde
ren zouden deelnemen aan de burgerlijke
teraardebestelling hunner dochter.
De geraadpleegde scheper, vei klaarde dat
men eerst de schriftelijke toestemming
moest bekomen van de ouders der leerlin
gen.
't Was half vier en de begrafenis had
plaats te 5 uren. Onmogelijk op staanden
voet die geschreven toelatingen te krijgen,
doch reeds 's anderdaags brachten al de
leerlingen die toelating mede. Dus dachten
de onderwijzeressen dat zij aan alle ver-
eischten hadden voldaan. Dat was, schijnt
het, niet zoo
De katholieke bladen bespraken de feiten,
beschuldigden de onderwijzeressen de leer
lingen gedwongen te hebben eene burger
lijke begrafenis bij te wonen, waarin eene
roode vlag gedragen werd. Trouwens, de
jonge overledene behoorde tot eene bij
Vooruit aangesloten maatschappij.
De katholieke bladen beleedigden de
overledene evenals de onderwijzeressen.
Ten slotte beval de heer minister van open
baar onderwijs een onderzoek en de onder
wijzeressen werden gestraft.
De heer Anseele. Ik wil mij bepalen
tot de feiten, die eigenlijk zeer eenvoudig
zijn. Ik zal bewijzen dat gansch deze zaak
door de katholieke bladen van Gent werd
opgetimmerd, om het openbaar onderwijs
van Gent in onmin of ten minste in wan
trouwen te brengen.
De heer minister strafte die onderwijze
ressen enkel om later te kunnen zeggen dat
de officiëele scholen gestichten van gods
loochening en socialisme zijn hij handelde
met een doel van propaganda voor de katho
lieke scholen. [De socialisten: Zeer mei
Welke zijn de feiten volgens den heer
schepen van openbaar onderwijs te Gent
Het overlijden van 't meisje was gekend
den Maandag morgen en onmiddelijk vroe
gen de scholieren eene omhaling te mogen
doen om eene kroon te leggen op het graf
van het kind. Is dat geen schoon gevoelen
van liefde voor zijnen evennaaste Kan een
onderwijs dat zulke indrukwekkende be
toogingen verwekt, wel verdacht voorko
men
Het gedrag dezer onderwijzeressen hebt
gij schandalig geheeten mijnheer de minis
ter, doch ik zeg dat het onberispelijk was.
Uwe vrienden in den Gentschen gemeente
raad evenmin als de schepen, hebben dat
gedrag niet gelaakt.
Doch wat een schandaal is, dat is de
handelwijze uwer katholieke bladen
Het Volk kondigde een artikel af, het
welk bewijst dat zekere katholieken nog
altijd denzelfden haat koesteren als die der
Men schrijft in bij den Uitgever Dixmudestraat, n' 51, te Ieperen. De aankondigingen
van beide Vlaanderen evenals deNotanale en Rechterlijke aankondigingen voor gansch België,
mogen gezonden worden ten bureele van dit blad. De andere aankondigingen voor België en
het buitenland, uitsluitehjk in het Agence Havas Magdalenastraat, Brussel.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 10 c. den drukregel.
Reklamen 25
Rechterlijke aankondigen idem. 1 fr.
beulen welke, twee eeuwen geleden, dui-
zende Belgen, vooral Vlamingen, verbrand
den. Dat artikel zegt, onder anderen, dat
men nooit eene familie zag die koeler het
lijk van haar kind volgde, wat, zoo schreef
het blad, niemand moest verwonderen, ge
zien de wijze waarop het kind was opge
voed.
Welnu, de overledene stierf op den ou
derdom van 15 jaar en half, en de arme
ouders die hunne kinderen tot dien leeftijd
in de school laten, voeden deze voorzeker
goed op en eerbiedigen ze.
En verder in het artikel wordt er gespro
ken van den put waarin het kind gedolven
werd, zooals men het doet met een dooden
hond
De heer De GuchtenaereDat is zoo
[Uitroepingen, links.)
De heer Hambursin. Ge zijt een el-
lendeling Van alle banken gaan er aller
hande onderbrekingen op.)
De heer Vandervelde. Mag er gezegd
dat de burgerlijke begrafenis van een kind
gelijk staat met de bedelving van een doo
den hond [Herhaalde onderbrekingen
De heer Voorzitter. Van beide kanten
dezer Kamer zijn woorden gebezigd die niet
mogen geduld worden. De beer Anseele
noemde een medelid een ellendeling...
De heer Hambursin. Neen! Ik ben
het, mijnheer de voorzitter, die zulks deed,
en ik herhaal het. Aanhoudend gerucht.)
De heer Fléchet. Leden dezer Kamer
zijn burgerlijk begraven geworden, mijn
heer De Guchtenaere, en Ge voorzitter was
er bij. [Gerucht.)
De heer Vandervelde. E lendeling
moet men zijn om ons aldus beleedigingen
naar het hoofd te slingeren
De heer Voorzitter. [Te midden het
gerucht). Mijnheer Fléchet ik roep u terug-
tot de orde
De heer Gillard. Dat men ons dan al
len tot de orde terugroepe [Aanhoudend
gerucht.)
De heer Voorzitter. Het uur waarop
onze zitting gewoonlijk gesloten wordt, is
voorbij en daar ik niet wil dat men aldus
voortga, verklaar ik de zitting geheven.
De zitting wordt te 5 uren gesloten, te
midden eener hevige woeling.
Bij <1* "Onvermoeiba-
ren Zondag 1.1. woonden wij
hun eerste winterfeest bij
Zooals gewoonte was dezaal van voor
het uur reeds vol. Te 7 1/4 deed de
jonge afdeeiing haar intrede op het
tooneel geleid door den onder-chef' Mo-
reau. De nieuwe oefeningen, sedert het
laatste feest geleerd, zijn van goede
keus, werden op voortreffelijke wijze
uitgevoerd en hebben het publiek
goed bevallen.
De oefeningen met den stok en met
de ledige handen, door de oudere af
deeiing, onder het bestuur van den
heer Houzé, uitgevoerd, hebben niet
minder bijval gehad, alhoewel diezelf
de oefeningen reeds meer dan eens
vertoond werden.
Het werk op de brug (anders gezegd
barres parallèles) heeft ons op nieuw ge
legenheid geven de knapheid onzer
Onvermoeibare gymnasten te be
wonderen. De gebroeders Rosseels de
den zich weêr bijzonder bemerken
en het publiek heeft hen ook geene
toejuichingen gespaard. Eene bijzon
dere melding verdienen ook de HH.
Timmerman, Hustinckx, enz.; dit
strekt tot eere van hun leeraar de H. J.
Rosseels.
De laatste nummers van het pro
gramma werden door de wakkere jon
ge afdeeiing uitgevoerd, die ons ver
gastte ten eerste met oefeningen met
den kleinen stok en ten tweede met
een knap ballet van clowns dat de
zaal in verukking bracht. Het duo
van clowns gedanst door de jonge
HH. Luyten en A. Yandamme, ver
wekte vooral lange toejuichingen.
Deliedje3 van den M. Maiiliard, met
zijne gewone geestigheid gezongen,
deden de zaal in lang gelach uitbar
sten. Is het dan te verwonderen dat hij
op ieder feest even bijval heeft
Het feest sloot met een bal dat tot
op het einde toe zeer levendig was.
Eer te eindigen, kunnen wij niet na
laten de heeren Houzé en Moreau te
bedanken voor het schoon feest en hun
geluk te wenschen in de pogingen dat
zij doen om de Maatschappij in eenen
nog bioeiender toestand te brengen.
In het V olkshuis.
De braspartijen herbeginnen. Zondag
1.1. had er eene groote maaltijd plaats.
Wij vernemen uit goede bron dat het
er niet beter afgeloopen is ais verleden
jaar en dat de slechte faam der katho
lieke wacht zich weèr tot in Meenen
heeft uitgebreid.
Triestige manier van het volk op ze
delijk ge bied op te voeden
Oud-Pompiers. Zon
dag 21 dezer, van middag tot één uur,
concert-wandeling met vrije ingang.
Eene omhaling tenvoordeele van den
Schoolpenning zal gedaan worden.
Onyermoeibaren.
Naar het schijnt wordt de Maatschap
pij uitgenoodigd op een feest van den
Gercle Wallon dat binnen kort zal
gegeven worden.
Het aanstaande concert heeft plaats
op Kerstdag.
Vlaamsche Ster. De
tweede vertooning van het tooneeljaar
1897-98 zal gegeven worden op 12n De
cember en zal bestaan uit een drama in
5 bedrijven en een blijspel.
Willems-Fonds. Het
eerste concert-voordracht heeft plaats
op 19" December.
De bibliotheek is open voor het pu
bliek 's Zondags van 11 tot 12.
Aan onze yrienden.
Alle berichten over feesten, vergade
ringen, enz., worden met genoegen op
genomen.
Zitting vun Woensdag iO November 1897
De heer Anseele zet zijne redevoe
ring voort. Hij verklaart dat de katho
lieke gemeenteraadsleden van Gent, na
inlichtingen hem verstrekt door het
Coilegie van Burgmeester en Schepe
nen, niet geeischt hadden dat de on-
wijzeressen zouden gelaakt worden.
Nochtans werden deze gestraft door
den heer minister. Spreker vraagt wat
de onderwijzers voortaan zullen moe
ten doen. Zal het hun nog toegelaten
zijn de burgerlijke begrafenis van
hunnen vader bij te wonen Minister
zoudt aan geene hoogleeraars durven
verbieden, hetgeen hij verbiedt aan de
onderwijzers der armen. Spreker leest
uittreksels van het klerikaal dagblad
Het Volk j) dat niet aarzelt te zeggen,
dat het kind gedolven werd, juist
gelijk men een dooden hond begraven
zou dat het kind gestorven is als een
zwijn... enz. Spreker geeft daarente
gen bewijzen van de verdraagzaam
heid der vrijdenkers, die zich met eer
bied ontdekken voor den doode, al
hoewel de lijkwagen het kruis draagt.
De klerikalen kennen geene verdraag
zaamheid. Het slecht voorbeeld komt
van boven, vermits een minister bur
gerlijke begrafenissen durft vergelij
ken aan schandaden. Spreker verzoekt
de Kamer de dagorde, door den heer
Berloz neergelegd, te stemmen.
De heer Demblon op zijne beurt
neemt het woord Een lijkstoet, zegt
hij, wordt gegroet en geëerbiedigd.
De klerikalen trachten de burgerlijke
begrafenissen in minachting te bren
gen.
Het gaat zoover dat een minister eene
burgerlijke begrafenis een schandaad
heet. Vrijheid moet voor ons allen be
staan, voor de vrijdenkers zoowel als
voor de geloovigen. Maar waarom zijn
de klerikalen zoo woedend Alleen
lijk, omdat de priesters geen voordeel
trekken uit burgerlijke begrafenissen.
Gansch hunne woede bestaat uit eene
kwestie van geld. Het is zoo dat Aarts
hertog Rodolf met den godsdienst is
begraven geweest, alhoewel hij gestor
ven is in de armen zijner minnares, en
prins Bauduin....
Spreker is het woord ontnomen.
Op het laatste der zitting doet de
heer De Guchtenaere eene eenvoudige
verklaring aangaande het incident van
de voorgaande zitting.
De dagorde, door den heer Berloz
voorgesteld, wordt verworpen met 53
stemmen tegen 32 en 1 onthouding.
Het kon niet anders zijn. Wij wen
schen maar een dingen, 't is dat derge
lijke besprekingen zooveel mogelijk
plaats konden grijpen.
Het kan niet genoeg bewezen zijn
dat onze klerikale regeering tegen ge
wetens vrijheid strijdt, en onze grond
wet onder de voeten trappelt.
De heer Colaert was afwezig. Hij be
gint wel.
Zitting van 16 November 1897
De heeren Yandenpeereboom en De-
bruyn,ministers, geven antwoordt aan
de heeren Gierkens en Raepsaet op de
vragen door die heeren gesteld betref
fende werkzaamheden uit te richten in
hunne arrondissementen.
Tot nu toe bestatigen wijdat onze
volksvertegenwoordigers de ministers
geheel stil laten. Zij spreken noch van
onzen vaart naar Komen, noch van on
zen ijzeren weg naar Diksmuide.
Dit alles schijnt hun niet te bekom
meren.
De zitting wordt vervuld door de in
terpellation van de heeren Lorand en
Denis, de eerste betreffende de uitdrij
ving van Louise Michel, de tweede
over de voorwaarde, waarop het aan
den heer Ahmed Riza toegelaten werd
in Belgie te verblijven.
Uit de besprekingen blijkt dat onze
ministers partij trekken voor de moor
denaars van Montjuich en den Sultan,
die 300,000 christenen deed vermoor
den. En datvoor den eeuwig zelf
den reden voor den porte-monnaie
van eenige rijke fabrikanten die leve
ringen hebben in Turkijen.
Op de zitting van gisteren is men
voortgegaan met het bespreken van de
wet op de Vereenigingen.
Kiezingen voor de
wetgevende Kamers
Op Zondag 5 Juli aanstaande zullen
verkiezingen plaats hebben voor de
wetgevende Kamers in de volgende ar
rondissementen
