Vrijzinnig volksgezind weekblad van leperen en het Arrondissement
Beloften
Dood van
Edmond van Beveren
Stadsnieuws.
Oud-Pompiers.
Zaterdag, IIn December 1897.
o centiemen.
Vierde jaar. Xr 5.
Herziening der kadastrale
schattingen.
De Belgeiï en de duiven
in Frankrijk.
Feesten, vergaderingen.
De my ziek en Congoland.
V erschijnende des SZatertiags.
EENDRACHT MAART MACHT.
INSCHRIJVINGSPRIJS
voor stad, Ren jaar 3 franks.
vr de provincie, Een jaar fr 2-50.
Sedert acht jaren werkten onze mi
nisters aan het opstellen van eene wet
die aan de vereenigingen van werklie
den, landbouwers, enz. de burgerlijke
verpersoonlijking zou schenken. Daar
door zouden die genootschappen han
del kunnen drijven, erfdeelen ontvan
gen, beter gezegd alles doen wat aan
ieder burger toegelaten wordt. Zoo
zouden bij voorbeeld de landbouwers
gezamentlijk kunnen zaaigranen en
vetten inkoopen, melkerijen, kaasfa-
brieken en stokerijen stichten, in een
woord zaken die den boerenstand zou
den ophelpen.
Toen de H. Begerem zijn voorstel
neerlegde, maakte het goeden indruk
het liet onder ander de vereenigingen
toe handel te drijven. Nu dat de Kamer
van Volksvertegenwoordigers het in
handen gehad heeft, is het zoodanig
veranderd dat het verbiedt wat de
Heer Begerem toelaten wilde.
Hetgeen er tot hiertoe gestemd werd,
ontzegt aan de herkende vereenigingen
het recht van
1° tot eene politieke partij te behoo-
ren.
2U eene onderstandskas tegen den
ouderdom te bezitten.
3° eenen onderlingen bijstand te
hebben.
4° handel te drijven.
5° hulp te verleenen aan andere ver
eenigingen in geval van werkstaking
of werkloosheid.
Toegepast op Gent, zal de wet van
geen nut zijn. Er bestaan daar 45 syn-
dikaten met een ledental van 14,717.
Men heeft er
19 socialistische vereenigingen met
9.895 leden.
17 katholieke met 2,877
5 liberale 1,646
4 onzijdige 641
Volgens art. 1 van de wet, zal de
herkenning geweigerd worden aan de
41 socialistische, katholieke en liberale
genootschappen omdat zij aan eene
partij gehecht zijn. Ten ware de ka
tholieke vereenigingen zich van hunne
eigene partij zouden afscheuren
Van de vier onzijdige maatschap
pij en, zijn er drie die eigenlijk den on
derlingen bijstand voor doel hebben en
die valien dus ook buiten de wet.
De vierde alleen zal van de voordee-
len der nieuwe wet kunnen genieten.
Zij heeft 30 leden. 30 tegenover H,100
En het zal overal zóó gaan
Men beloofde de wet als een won
derbaar hulpmiddel aan de kiezers, de
ministers werkten er jaren aan, de
Kamers bespraken het weken op weken
en, als het eindelijk vaardig is, betee-
kent het niets.
Waarom niet van het begin af recht
zinnig gezegd Vereenigingen, gij
wilt de burgerlijke verpersoonlijking,
gij zult die hebben, maar wij zullen
doen dat gij er geen gebruik kunt van
maken. Dat had ten minste overeen
gekomen met hunne gewone handel
wijze.
Ten tijde van de beweging voor al
gemeen stemrecht gingen zij op de
zelfde manier te werk zij werden ver
plicht aan de werklieden het stemrecht
te geven, maar zij verpletterden hunne
één stemmetjes onder de drie en vier
stemmen der rijken.
Dat is de uitvoering der beloften
onzer katholieke Kamerheeren. JAN.
De aanstaande Kiczirigcn van 1898
Er ontstaat in het land door eene
groote beweging ten voordeele der
Evenredige Vertegenwoordiging. In
Men schrijft in bij den Uitgever Dixmudestraat, nr 51, te leperen. De aankondigingen
van beide Vlaanderen evenals de Notariale en Rechterlijke aankondigingen voor gansch België,
mogen gezonden worden ten bureele van dit blad. De andere aankondigingen voor België en
het buitenland, uitsluitelijk in het Agence Havas Magdalenastraat, Brussel.
Geut spreekt men reeds van een ver
bond, gesloten tusschen alle partijen
welke die rechtvaardige hervorming in
hunne kiesprogrammas ingeschreven
hebben. De zelfde toestand is te be
merken te Antwerpen en in andere
steden, vooral in deze welke reeds van
die hervorming in hunne gemeentera
den genieten. Dit alleen bewijst dat de
Evenredige Vertegenwoordiging goede
uitslagen geeft en overeen komt met
de wil van het volk.
Onze vlaamsche vrijzinnigen hebben
het grootste belang van zich onder het
vlag te scharen van diegenen, die zich
als openhartige en kloeke voorstan
ders der Evenredige Vertegenwoordi
ging aangeven. Tot nu toe, met ons
hedendaags kiesstelsel worden zij bui
ten Kamers, provintieraden en gemeen
teraden gesloten. Die toestand is on
rechtvaardig, hij is bovendien vol ge
vaar. Om goede wetten en reglementen
te stemmen, is het noodzakelijk dat de
minderheden hunne stem kunnen
laten hooren. Op die wijze alleen, zal
alle partijdigheid verdwijnen. Op die
wijze alleen, zullen wetten en regle
menten het waar gedacht van het volk
uitdrukken en eerbied en gehoor
zaamheid verwekken.
Met geluk bestatigen wij dus de
beweging, die in het land door plaats
grijpt, en we drukken den wensch uit
van de Evenredige Vertegenwoordi
ging in 1898 te zien zegepralen.
Eenige cijfers zullen de onrecht
vaardigheid van het meerderheidskies
stelsel bewijzen
In 1894, bekwamen de klerikalen
915,000 stemmen die macht gaven aan
76 zetels, in plaat s van 76 kregen zij er
104 dus 28 te veel.
De vrijzinnigen bekwamen 533,000
stemmen recht gevende aan 49 zetels.
Zij kregen er 15. De socialisten met de
radikalen bekwamen 318,000 stemmen
en kregen 33 zetels in plaats van 24.
In de partiëele kiezing van 1896 be
kwamen de klerikalen 517,000 stem
men en kregen 72 zetels in plaats van
43 de socialisten met 217,000 stem
men bekwamen maar 1 zetel in plaats
van 17 en de vrijzinnige met 173,000
stemmen 4 zetels in plaats van 15.
Zulk een toestand' kan of mag niet
langer duren. Daarom is de evenredige
Vertegenwoordiging noodig.
Al onze medeburgers hebben waar
schijnlijk op het einde van 1896 en in
den loop van dit jaar het bezoek der
schatters ontvangen, ter gelegenheid
der herziening van het kadaster, zelfs
verscheidene onzer hebben verleden
maand een papierke ontvangen getee-
kend door den kontroleur der belastin
gen of door den landmeter om hem
den uitslag van dit werk te laten ken
nen.
Op het eerste zicht zou men zeggen
dat dit niets beteekent, doch van dich
ter bij beschouwd is het een der ellen
digste fopperijen welke men ooit ge
pleegd heeft om de lastenbetalers de
centen uit den zak te kloppen.
Ziehier een voorbeeld
Ik bezit een eigendom die mij, vol
gens huurwaarde 500 franken op
brengt. Daarvoor betaal ik jaarlijks,
in principaal, 7 ten honderd, dus 35
franken. Welnu met de nieuwe bere
kening zal ik maar 4 ten honderd meer
betalen maar in plaats van die taks
op 500 franken zal men ze op duizend
franken rekenen omdat volgens de
minister mijn eigendom hedendaags
het dubbel waard is van vroeger. In
het vervolg zal ik dus voor den zelfden
eigendom betalen volgens een inkomen
van 1,000 franken aan 4 ten honderd,
't is te zeggen 40 franken, in stede van
35 franken.
Hebt ge 't beet, waarde lezer
Als ge 't niet beet zoudt hebben,
wacht dan nog eenige jaren tot dat een
bediende later met uwe lastbriefj es
rondkomen zal (want die wet zal maar
binnen twee of drie jaren in voege
gebracht worden) en dan zult gij het
wel in uwen portemonnaie gewaar
worden.
Iedereen weet dat de Belgische dui-
venrnaatschappijen een ontzaggelijk
getal duiven naar Frankrijk zenden
voor de prijsvluchten en dat er niet
weinig moeilijkheden aangedaan wor
den door de Fransche overheden, om
reden van een mogelijken aanstaanden
Fransch-Duitschen oorlog.
Zelfs werd het verzenden onzer dui
ven een tijd lang verboden. De schrik
voor die vogels moet groot zijn bij
onze naburen. Nu is het aan de Belgen
verblijvende in het Noorderdeparte
ment volstrekt verboden nog duiven
ten hunnen huize te houden, de koten
moeten afgebroken worden, de gaten
gestopt en de duiven ter markt ge
bracht.
Wat mag dat nu zijn
De werklieden-partij en Vooruit
in 't bijzonder komen een onherstel
baar verlies te ondergaan door den
dood van een hunner voornaamste
stichters, Edmond Van Beveren.
Nauwelijks 45 jaren oud, verdwijnt
Van Beveren in den bloei van zijn
leven. Veel grootsch mocht nog van
hem verwacht worden, niettegenstaan
de het reuzenwerk dat hij reeds ver
richt had.
Verscheidene malen is hij te Ieperen
komen spreken en telkens ontmoette
hij denzelfden bijval. Tot in Poperin-
ghe toe, voerde hij eens het woord en wij
herinneren ons nog den gloed met den-
welke hij de zaak van het algemeen
stemrecht verdedigde en hoe hij het
volk bestede.
Zijne begrafenis was eene ware
plechtigheid. De toeloop van volk was
overgroot men zag er afgevaardigde
uit alle hoeken van het land en zelfs
uit Frankrijk.
Roerende redevoeringen werden uit
gesproken door de heeren Braun, libe
rale burgemeester vaD Gent, Anseele,
Serwy, Octors, enz., enz.
Openbare werken.
Wij noodigen onze schepen van open
bare werken uit om eens een wande-
lingske door de stad te doen en er den
ellendigen toestand waarin eenige stra
ten verkeeren te bestatigen.
Om er maar eenige aan te duiden
zullen wij de Elverdinghestraat, de
Lange Thouroutstraat, de de Stuers-
straaten de Maloulaan noemen. Het is
eene ware schande de manier te zien op
dewelke die straten onderhonden wor
den, vooral de Maloulaan. Sinds eenige
jaren voltooid, is deze wandelplaats
erger dan eenen modderpoelhet is
maar één wagenspoor van het begin
tot het einde en de wagens en rijtuigen
kunnen er maar met veel moeite door
rijden. Het is onnoodig te spreken van
de snel wielen, zij zouden er nooit door
geraken en de weinige wandelaars die
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 10 c. den drukregel.
Reklamen25
Rechterlijke aankondigen idem. 1 fr.
er moeten doorgaan zijn aanstonds
gansch bemodderd.
Is het niet droevig zulks te moeten
bestatigen als men weet dat het maken
van die laan zooveel duizenden franken
gekost heeft. Met haar honderd dui
zend franken overschot zou de stad wel
kunnen zorgen dat de nieuwe straten
die zij maakt in goeden staat blijven.
Verleden Zondag was het weeral
feest bij onze dappere en onvermoei
bare Oud-Pompiers en dit ter gelegen
heid van Sint-Barbara. Opnieuw heb
ben zij, rond elf ure, een uitstapje
door eenige straten gedaan en, zooals
naar gewoonte, heel mooie stukken
uitgevoerd. Nogmaals was het schoon
weder en alhoewel zij een zeer slecht
oogenblik hebben moeten verkiezen
om hunne wandeling te doen was er
geen volk te kort om dit prachtig mu
ziek te aanhooren.
Rond 11/2 uur waren al de leden aan
tafel, in hun lokaal, waar een zeer
lekker banket hen vereenigde. Geen
twijfel dat allen eer aan het noenmaal
gedaan hebben en den namiddag op
eene heerlijke manier doorbrachten.
Talrijke heildronken werden gedaan
en met donderend handgeklap door
al de dischgenoten goedgekeurd.
In 't korte, het was een der prachtig
ste feestjes die ooit plaats hadden
en nog lang zullen| alle deelheb
bers zich dien aangenamen dag herin
neren
Naar wij vernomen hebben is er nog
eens eene nieuwe, prachtige, luister
rijke feest op louw Sedert eenigen
tijd is er spraak van weldra een con
cert te geven uitsluitelijk bestaande
uit stukken gecomponeerd door den
talentvollen bestuurder der Oud-Pom
piers. Wij kunnen maar aan dit voor
stel toej uichen en wij verzekeren dat
al de leden het eens zijn met ons om
met veel genoegen daarin toe te stem
men. Wij vinden dat M. Moerman veel
te veel bescheiden is en dat dit een
gelegenheid zal zijn om aan de Ieper-
lingen zijne bekwaamheid te toonen
en zijne faam als kunstenaar en toon
dichter ten allen kanten te ver
spreiden. S. Maerten.
Onyermoeibaren.
Aanstaande Feest met Kerstdag.
Vlaamsche Ster.
Zondag toekomende tweede vertooning
van het tooneeljaar 1897-98. Het pro
gramma, dat wij zooeven ontvangen,
beloofd ons eene bijzondere aantrek
kelijke avondstond.' Het bestaat uit
een drama, Zielestrijd, door Devis-
schere en een blijspel.
W illems-FondsHet
eerste concert-voordracht zal plaats
hebben op 19" December.
De bibliotheek is open voor het pu
bliek alle Zondagen van 11 tot 12.
Aan onze vrienden.
Alle berichten over feesten, bijeen
komsten, enz. werden graag opgeno
men.
Een onverwacht gevolg van de Congo-
kwestie in de invloed welken zij kan uitoe
fenen op de muzikale ingeving onzer mede
burgers.
Wij hebben, inderdaad, onder de oogen
het handschrift van een National Congo-
leesch lied, door Eugeen Creton.
Dat werk, dat volstrekt niet van oor
spronkelijkheid is ontbloot, zal eeue eervolle
plaats bekleeden onder de muzikale werken
geschreven om onze vreedzame veroveringen
in Afrika te roemen..
