Vrijzinnig volksgezind weekblad van leperen en het Arrondissement
Gaméléons.
Stadsnieuws.
Bravo,
Mijnheer Surmont
Oud-Pompiers.
5 centiemen.
Vierde jaar. N1 9.
"1mm
Eene leerzame kiezing
De Bieberong van
menêre Süurmong.
Tombola
van het Moderne Collegie.
Feesten, vergaderingen,
enz...
Verschijnende des föaterdays.
EENDRACHT MAAKT MACHT.
INSCHRIJVINGSPRIJS
voor stad, Een jaar §3 franks,
v' de provincie, Een jaar fr. 2-50.
Wij vinden het volgende in het
Laatste Nieuws en nemen het over
omdat dezelfde geschiedenis ook met
zekere Ieperlingen heeft gebeurd.
M. EDMOND in 1863 M. EDMOND in 1879
te Charleroi.
De klein broerkens
en de nonnen hebben
ons eeuwigen haat
gezworen.
De klein broerkens
(frères Maristes) zijn
trekvogels. Wij moe
ten ons wapenen te
gen den onverzadig-
baren honger van het
kloostergoedje.
te Luik.
Zoohaast wij onze
katholieke onderwij
zers goed kunnen be
talen, zal hun getal
verdubbelen, doch de
geldkwestie is maar
eene bijzaak de ver
kleefdheid aan de ka
tholieke grondbegin
selen gaat voor al
les.
De man die aldus sprak in 1863 op eene
onderwijzers-conferentie te Charleroi, en
later in 1879 op eene vergadering van den
katholieken Schoolpenning te Luik, staat
thans aan het hoofd van alwat het Lager
Onderwijs aangaat in ons land.
In 1875 was hij voorzitter van het offi
cieel Congres der gemeenteonderwijzers die
door burgemeester Anspach te Brussel wer
den ontvangen op het stadhuis en in 1879
was hij voorzitter van den katholieken
Schoolpenning te Luik.
Op het Congres van 1875 proclameerde
hij de noodzakelijkheid van het Verplich
tend Onderwijs hij maakte deel van de
Commissie gelast met het opstellen van het
nieuw studie-programma der Staatsnor
maalscholen en 't is dank aan hem, dat het
Onderwijs der Natuurlijke Wetenschap
pen ingeschreven werd als hoofdstuk, als
grondbegin van dat programma.
Vier jaren later schreef hij sedert de
Natuurlijke Wetenschappen onderwezen
worden in de Normaalscholen zijn de harten
onzer kinderen bedorven en neemt het ma
terialisme de bovenhand alle edele denk
beelden zijn verdwenen en alle mensche-
lijk gevoel is uitgedoofd in de harten der
jeugd.
Volgen wij stap voor stap dien waalschen
renegaat welken wij
Den koning der kazakdraaiers
zouden kunnen noemen. M1' J. B. Edmond
deed zijne studiën bij de Broerkens in de
Normaalschool van Carlsburg, en werd ge
meente-onderwijzer te Elsene waar hij
deelmaakte van verscheidene liberale krin
gen en vrijzinnige genootschappen van
Brussel trok hij naar Charleroi en van Char
leroi naar Ciney waar hij eene school be
stierde, met opzet gesticht, om de mededin
gende school der Broerkens in den grond te
boren. M. Edmond hing zoo dapper den geus
uit, dat het liberaal gemeentebestuur van
Dison hem benoemde als directeur der ge
meentescholen. Door hun toedoen bekwam
hij eene plaats van leeraar aan de Normaal
school van Hoei, waar hij zich ingelijks
onderscheidde door zijn hevig liberalisme.
In 1879 keerde hij kazak en den 5 Mei
1885 betaalde hem minister Thonissen zijn
judaspenningen met hem te benoemen tot
Hoofdinspecteur. Het schandaal was zoo
groot dat
M. Bara in Juli 1885
M. Thonissen interpelleerde in de Wetge
vende Kamers.
De Minister van Openbaar Onderwijs
zegde M. Bara tracht de benoeming zij
ner schoolopzieners te wettigen M. Ed
mond heeft het officieel onderwijs verlaten,
niet uit godsdienstige overtuiging, maar om
Hoofdinspecteur der Bisschoppelijke scholen
met god te worden.
M. Doucet. M. Edmond heeft een kon-
trakt, en 't is uit plichtbesef dat hij zijn ont
slag heeft gegeven.
M. Bara. Hij is dus bekeerd Welnu
zoo'n bekeering is een bekeering van gom-
me elastique In 1863 sprak hij defameuse
redevoering uit welke gij kent, in 1879
noemde hij de gemeentescholen scholen zon
der God en in 1885 inspecteert hij diezelfde
scholen zonder God.
En 't is voor zulke renegaten dat bekwa-
Men schrijft in bij den Uitgever Dixmudestraat, nr 51, to leperen. De aankondigingen
van beide Vlaanderen evenals deNotariale en Rechterlijke aankondigingen voor ganscb België,
mogen gezonden worden ten bureele van dit blad. De andere aankondigingen voor België en
het buitenland, uitsluitelijk in het Agence Havas Magdalenastraat, Brussel.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 10 c. den drukregel.
Reklamen25
Rechterlijke aankondigen idem. 1 fr.
me vakmannen ovtr het hoofd gezien wor
den omdat zij getrouw bleven aan hunnen
eed en de wetten uitvoerden gestemd door
de kamers.
Zietdaar lezers, in welke bewoordingen
M. Bara de benoeming van M. Edmond
schandvlekte in 1885 en wij durven hopen
dat er aan de linkerzijde in de Kamers wel
iemand zal rechtstaan om zijne benoeming
als algemeen bestuurder van het Lager On
derwijs aan de kaak te stellen zoo als het
behoort.
Wat wij hier bestatigen gebeurt
dus elders men vindt er ook men-
schen die voor geld van politieke kleur
veranderen.
En ook, waarom zou dit ons moeten
verwonderen tot zelfs onder de dieren
vind men Gaméléons. Jan.
is wel die van Dendermonde. De ka
tholieke kandidaat heeft, alhoewel hij
gestemd is, een aanzienlijke hoeveel
heid stemmen minder bekomen als
zijne voorgangers in 1894.
Niettegenstaande dat, jubelen bijna
al de katholieke bladen. De Courtier
de Bruxelles integendeel bekend de
verliezen
Wij zullen niet opzoeken van waar
de stemmen, aan den christen demo-
kraat gegeven, komen, noch hoeveel
liberale kiezers voor hem stemden
maar hetgeen wij bestatigen is dat de
katholiek 5,400 stemmen minder be
komt dan de bevoordeeligste onzer
kandidaten in 1894 en dat, niettegen
staande de verweerdering van het kie
zerskorps. n
Hetgeen bewijst dat, indien men in
ons Vlaanderen op ernstige wijze pro-
poganda wil maken men schitterende
uitslagen kan bekomen.
Mochten de demokratische mannen
van leperen, en vooral de jeugd, dat
inzien JAN.
'T was den Zondag na nieuwjaar. De
tram van Veurne reed traagzaam over
de 4 Steenen Brug.
4 Wat voor een aardig ding is dat
zegde een Veurnambachsch boerke,
wijzende op ons waterkasteel, tot zijn
buurman, een Iepersche kluchtigaard.
Dat', klonk het antwoord, dat is de
bieberong van menêere Suurmong. r
De bieberong van
Ja, ja, de bieberong waarmee dat
menêere Suurmong d'leperschekinders
alle nuchtend teugsche geelt
Al de reizigers schoten in een langen
schaterlach.
c 'T is mogelijk, zegde het boerke,
dat hadden de Iepersche kinderen
nog te kort.
O. ten Tick.
Met veel genoegen vernemen wij dat
gij het bestek voor 1898 voor het eer
ste maal in de Vlaamsche taal hebt
doen opstellen. De les die gij, sedert
uw verraad in Senaat, van de Vlaam
sche schooiers ontvingt heeft u dus ge
beterd. Er blijft nu maar de woorden
meer in te trekken die gij in de Senaat
uitspraakt, om de achting der Vlamin
gen wêer waard te zijn.
Wij deelen in het geheel het gedacht
niet van de raadsheeren die schenen
hermede te willen spotten. Woorden
zooals waterdichte jassen zijn niet be
lachelijk: water, dicht en jas worden
door den eenvoudigsten vlaamschen
werkman dagelijks in zijne gesprek
ken gebruikt en het woord klinkt dus
voor hem in het geheel niet vreemd.
Maar ga eens vragen aan een fran-
schen arbeider wat men beteekenen
wil door de woorden waterproof en im-
perméable
De Vlamingen bezitten in hunne taal
een rijkdom dat aan de Franschen ont
breekt. Met hunne eigene eenvoudige
spraak kunnen zij alle bestaande voor
werpen aanduiden, terwijl de Fran
schen gedurig verplicht zijn uit vreem
de talen woorden te stelen om hun
gemis aan woorden aan te vullen.
En daarom aanzien wij de spotter
nijen der raadsheeren als een teeken
van kleingeestigheid. JAN.
De toestand aan de statie blijft even
slecht. De heeren, die in de adminis
traties zitten, lachen zoo maar 'nen
beetje met de Ieperlingen. Wat kan
het die heeren schillen dat er eenen
modderpoel is voor onze statie, zij
gaan er immers altijd per rijtuig naar
toe en maken er dus nooit hunne ge-
lakeerde schoentjes vuil.
Sterfg-eval.
De Oud-Rompiers komen een treurig
verlies te ondergaan door het afsterven
van een hunner naarstigste leden, de
heer Arthur Gryfion.
Gedurende lange jaren was hij be
stuurder van de werken aan de stads-
waterleidingen en iedereen weet met
hoeveel zorg en bekwaamheid hij
werkte.
Toen de klerikalen aan het bewind
kwamen, werd hij wegens zijne poli
tieke gedachten afgezet. Dit trof hem
diep en het is wel mogelijk dat het een
der redenen is van zijn vroeg afster
ven.
Wij verzekeren het huisgezin Gryf-
fon onzer innigste deelneming.
Een ander treurig sterfgeval is de
dood van de moeder van onzen vriend,
Raym. Beele, die na eene langdurige
ziekte Zondag 11. overleed.
Wij verzekeren onzen bedroefden
vriend onzer oprechtste deelneming in
zijn droevig verlies.
Ongelukken
Een ongeluk, dat had kunnen erge
gevolgen hebben, trof Zondag laatstle
den onzen vriend den heer K. Houte-
kiet, beenhouwer in stad, in den per
soon van zijn zesjarig zoontje.
De heer Houtekiet was naar zijn
vaders, die te Zonnebeke woont, met
zijn geheele huisgezin gaan nieuwja-
ren. Bij het naar huis komen viel het
zoontje uit den trein. Het stond bij de
deur naar buiten te zien, eensklaps
ging deze open en het kind viel uit den
wagen. De angst der ouders was over
groot en toen de trein aan den Fre-
zenberg stil stond, keerden zij, zoe
kend naar hun kind, te voet langs den
ijzerenweg naar Zonnebeke terug. Zij
vonden het, en bestatigden met geluk
dat het maar eene kleine wond aan de
kin had. Wij hopen dat het heden
reeds genezen is.
Dinsdag morgen, om 11 ure, waren
de werklieden der stad bezig aan het
afbreken van het oud waterkasteel,
aan de Tempelpoort gelegen. Een-
klaps, toen een dier werklieden, Isi-
door Verslype, zijn alaam oprapen
ging, stortte een muur in en eene
groote bres viel op den ongelukkige.
Hij is erg aan de beenen gekwetst en
klaagde aan inwendige kneuzingen.
Naar het schijnt is er hem niets ge
broken en zal hij, binnen korten tijd,
weer op voet zijn.
Denzelfden dag, bijna om hetzelfde
uur, is er nog een ander ongeluk voor
gevallen, en dit aan eenen werkman
der gazfabriek van M. Valcke, den
genaamde Jules Terriere.
Daar hij met het onderhouden der
lantaarnen gelast is, was hij op zijne
ladder geklommen welke hij tegen een
houten lantaren, recht over de linnen-
fabriek des heeren Seys, geplaatst had.
Plotseling brak de lantaren, rukte
de ladder mede en de ongelukkige viel
op de leuning welke de stadsgrachten
op die plaats omringt.
Hij heeft groote kneuzingen ontvan
gen en men werd verplicht hem naar
huis te voeren.
Door toelating van het Gemeente
bestuur is de tombola uitgesteld tot
29" Maart 1898.
Prijs per nummer 20 centiemen.
De voorwerpen zijn tentoongesteld
in de herberg De Maan Groote
Markt, waar er biljetten verkrijgbaar
zijn.
Vlaamsche Ster.
Onze wakkere Sterremannen geven
Zondag aanstaande hunne derde ver
tooning bestaande uit een drama De
twee Broeders en een blijspel Mar
line.
Fratcrnclle, Onvcrmoeibareii,
Rapid-Club,
Maandag avond, in het lokaal der
Onvermoeibaren groot verbroederings
feest, opgeluisterd door zangers en
muziekanten der drie maatschappijen.
Zondag, 26" December, en Nieuw
jaaravond hebben de Oud-Pompiers
ons twee luisterrijke concerten gege
ven bestaande uitsluitelijk uit stukken
gecomponeerd door hunnen talentvol-
ien bestuurder, de heer Moerman.
Het eerste was gegeven ten voordeele
van de tombola van het College Mo
derne het tweede was het jaarlijks
nieuwjaaravond concert.
Beide feesten genoten een grooten
bijval en talrijke muziekliefhebbers
waren er aanwezig om die puike uit
voeringen te hooren. Eens te meer
heeft M. Moerman ons het bewijs ge
geven van zijne wonderlijke hoedanig
heden als muziekmeester.
Zijne Marche héroïque heeft het
meest indruk gemaakt op de aanhoor
ders. Voor wie stukken gehoord heeft
van Wagner, is het eene ware voldoe
ning te hooren dat hij tot zelf in Iepe
ren bekwame volgelingen heeft. Men
vergete niet dat de muzikale waarde er
van erkend werd in eenen wedstrijd te
Brussel waar de heer Moerman er
voor de eerste prijs behaalde.
Andere stukken, zooals 4 Valse
amoureuse,Pierrot au bal, Le
soir a Ostende, die wij reeds meer
dan eens de gelegenheid hadden te
hooren, maakten op ons den immer
zelfden aangenamen indruk.
Ook de muzikanten verdienen lof
O
*'-t»WCKy»Knl.
