Vrijzinnig volksgezind weekblad van leperen en het Arrondissement
De Rijschool vertrekt
naar Tervueren.
Bericht.
Het gevaar.
Hetbudjet voor 1899
Het Nieuwsblad
Zijn kiezer
voor de gemeente.
5 centiemen.
Vrijzinnige betoogingen
te Veurne en te Vinchem.
Ver schijnende des ffittieedtujs. eendracht maakt macht.
INSCHRIJVINGSPRIJS
voor stad, Een jaarfranks.
vr de provincie, Een jaarfr. 2-50.
Men schrijft in bij den Uitgever öixmudestraat, nr 51, te ieperen De aankondigingen
van beide Vlaanderen evenals deNotariale en Rechterlijke aankondigingen voorgansch België,
mogen gezonden worden ten bureele van dit blad. L)e andere aankondigingen voor België en
het buitenland, uitsluitelijk in hel Age nee Havas Magdalenastraat, Brussel.
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 10 c. den drukregel.
Reklamen 25 B
Rechterlijke aankondigen idem. 1 fr.
Wanneer zal men ein
delij lv Ibeg-iïiïiexi aan liet
verteeren der 261,000
franken, die voor het
herstellen onzer Rij -
school bestemd zijn4?
Onze vrienden worden verzocht goed
de kiezerlijsten na te zien om te weten
of zij wel met het noodige getal stem
men ingeschreven zijn.
Wij achtten het ons als eene plicht,
de volgende uitnoodiging aan onze
lezers kenbaar te maken. Zij is gezon
den geworden aan alle vrijzinnige
kringen van het land.
Mijne Heeren en geachte Strijdmakkers,
Onze Liberale Burgers- en Werk
manskring, komt een vaandel als ge
schenk te ontvangen Het bestuur heeft
beslist die milde jonst plechtig in te
huldigen op Zondag 23" October, om
10 1/2 ure 's morgens.
Wij nemen de vrijheid u uit te noo-
digen tot deze plechtigheid.
Een stoet zal op het Statieplein ge
vormd worden, die de bijzonderste
straten der stad zal doorkruisen.
Met ons de eer te doen onze uitnoo
diging te beantwoorden, zullen de libe
ralen uit de verschillige oorden des
lands ons genegenheid en moed bren
gen, om manmoedig onzen strijd voor
vrijheid en volksontvoording voort te
zetten.
Liberale strijdbroeders, wij rekenen
op u gij zult onzen oproep beant
woorden, neemt met uw vaandel ol
kartel deel aan de betooging.
Wij herinneren u, dat op den zelfden
dag iie inhuldiging plaats heeft van het
huis voor den trouwen liberaal Dedul-
len te Yini-hem gebouwd, al zog wordt
u de gelegenheid gegeven aan beide
plechtigheden deel te nemen.
Gelieft uwe bijtreding te sturen,
vóór 18" dezer, aan M. Edmond Van-
derstraete. Zuidstraat, te Veurne.
Voor het bestuur
De 'ierc-Voorziiier, De Voorzitter,
A. De Hoon. Ed. Vanderstiiaete
De Eere-Ondervoorzitter, Ue Ondervoorzitter,
A. Buyl. GDuclos.
De Schrijver;
Th. O. Rousseeuw.
P. S. Tot gemak onzer vreemde strijdgenoo-
ten zal een volksbanket gegeven worden onder
de volgende voorwaarden
(1) Naam, Voornaam en aanduiding der
Maatschappij opgeven.
(2) Getal deelnemers.
(3) Het noenmaal kost t fr. 60 per hoofd
bestaande uitSoep, Ossenvleesch, Kalf-
vleesch, Aardappelen en Groensels en Bier.
(4) liet bedrag van het noenmaal per hoofd
gerekend moet ter zeiver tijd als de bijtreding
gestuurd worden. In ruiling zullen zooveel
kaarten als inschrijvers tot het banket overhan
digd worden. Deze maatregel is genomen om
alle misrekening te voorkomen met den gast-
hothouder.
Wij vernemen dat de Vrijzinnige
Vereeniging van Ieperen op officieele
wijze in beide betoogingen zal verte
genwoordigd zijn. Er is ook spraak dat
ons muziek der Oud-Pompiers zich
naar Vinchem zal begeven.
Laat ons hopen dat de Ieperlingen
in groot getal den oproep onzer Veu-
rensche vrienden zullen beantwoorden
en dat beide betoogingen den besten
uitslag zullen bekomen. Wij wenschen
het uit den grond van ons harte.
Mochtte de 23° October, aan het
Veurenache liberalisme nieuwe krach
ten en aan den dapperen vriend Buyl
eene ernstige aanmoediging verschaf
fen, om te vol berden in den bewonde-
renswaardigen strijd, dien hij voor
onze gedachten aangenomen heeft.
Er bestaat gevaar dat, indien er
oorlog uitbarst tusschen Vrankrijk en
Duitschland het eene of andere leger
zal trachten door ons land te gaan om
gemakkelijker te overwinnen. Willen
wij dit beletten dan moeten wij een le
ger van 250,000 mannen hebben. Dit
is het thema van eene nieuwe brochuur
door generaal Hrialmont geschreven.
De schrijver tracht te bewijzen dat
een der legers om in het land van den
vijand te geraken, zal noodig hebben
door een gedeelte van Belgie te gaan.
En, denkende dit bewezen te hebben,
gaat hij voort om de noodigheid van
een groot leger te doen uitschijnen
de twee legers zijn bijna e\en sterk,
en het leger dat zou verplicht zijn drie
of vier armeekorpsen achter te laten
om het Belgisch leger te kloppen en het
vervolgens in bewaking te houden in
zijne forten van Antwerpen, zou voor
zeker op het oorlogsterrein met een
verminderd getal komen of eene ver
traging, die zou kunnen noodlottig
zijn.
De heer Brialmont denkt er dus niet
meer aan ons land te verdedigen. Hij
wilt nog slechts in geval van oorlog
tusschen Vrankrijk en Duitschland
beletten dat een gedeelte dezer legers
door ons land zou trekken. Toeu de
forten der Maas, die toch zoo veel
kosten, gemaakt werden, vertelden
de militaristen dat daarmede en met
eene kleine vermeerdering van leger,
die toeu ook gestemd werd, Belgie
in goeden staat van verdediging zou
wezen. Maar dat was maar het eerste
gedeelte van hun lied.
Nu is het liedje herbegonnen. De
miljoenen, die toen verkwist werden
zijn reeds eenigzms uit het geheugen
van het volk geraakt. Men vraagt nu
miljoenen om ons leger te verdubbelen.
Wij hopen, dat er aan deze nieuwe
vraag voor verkwistingen een onthaal
zal gegeven worden dien zij verdiend.
Het eenige leger dat goed ons land
zou kunnen verdedigen is tie gewa
pende natie: alle man soldaat en om
zoo te zoggen geen kazernetijd. Dit
stelsel zou minder kosten als het tegen
woordige, veel minder als het nieuwe
voorstel Brialmont en het leger ware
wel vijfmaal sterker. Om de uitslagen
van een dergelijk leger te leeren ken
nen heeft men maar te zien hoe het in
Zwitserland gaat, waar de gewapende
natie bestaat. Jan.
Het budjet van ons land voor 1899 is
aan de kamerleden en de dagbladen
gezonden geworden. Deze zullen dus
den tijd hebben het te onderzoeken.
Dit doet ons denken aan de wijze van
handelen van den heer Surmonfr, die
daags voor nieuwjaar den gemeente
raad bijeenroept en hun, zonder be
spreking, het nieuw budjet doet stem
men. (Natuurlijk omdat hij weet met
welke gemeenteraadsleden hij te doen
heeft
De ontvangen worden geschat op
424,428,778 franken en de uitgaven op
422,059,430 franken. Er zou dus een
overschot zijn van twee miljoenen.
Maar men moet in acht nemen dat dit
maar het gewoon budjet is, het buiten
gewoon budjet zal later neerge
legd worden. Dit zal weêr eene schuld
van 30 tot 40 miljoen veroorzaken,
zoodat onze staatsschuld voort zal
vermeerderen. Op 1" Januari 1898 be
liep deze reeds 2,369 miljoenen, bij
't einde van 1899 zal die bij de 2,500
miljoenen bedragen, hetgeen voor de
intresten te betalen eene som van 100
miljoenen zal vergen.
De Staatsschuld wordt dus schrikke-
lijk groot eu het is te hopen dat er
weldra een einde zal gesteld worden
aan dat gedurig geldleenen anders zou
ons land in eenen tijd van crisis, wan
neer belastingen, ïjzerenwegen enz.
minder zouden opbrengen, wel kunnen
gevaar loopen in bankroet te geraken.
Jan.
tracht te antwoorden.
Dat het de moord van de Keizerin
van Oostenrijk op den rug der libera
len zou steken was te verwachten, zegt
het, omdat wij zulk geene omstan
digheden mogen laten voorbijgaan
zonder aan de weldenkende menschen
te zeggen ziedaar de vrucht van den
boom, dien men heet het.liberalis-
mus. n
Alle moorden, alle schelmstukken
zijn het gevolg der liberale leeren,
voegt het erbij
Zoodat als katholieke Langrand-
Dumonceaux, Verhaeghen en veel
anderen de arme menschen bestolen,
het de schuld was der liberalen, zoodat
als Pastoor D'haene-Steenhuyze, als de
eerste schepen van de katholieke ge
meente Peer in Limburg en anderen
voorname klerikalen smeerlappen wa
ren, zoodat Pater Didon en Edouard
Drumont de menschen willen doen
vermoorden, het de schuld is der libe
ralen. Zoodat als West-V laander en, de
provincie van ons land is maar er meest
moorden gebeurenhet de schuld is der
liberalen
Maar Het Nieuwsblad spreekt zich-
zelven tegen.
In een artikel over de Liberale
Gazetten bekent het dat hier op
den buiten de dronkenschap, het
vechten, het moorden, het vloeken en
nachtrumoer, in een woord alle slach
van baldadigheden toenemen. En het
voegt erbij dat is waai', en iedereen
bekent dit. Het bekent nog meer het
bekent dat de pastoors niet. in staat
zijn dien toestand tegen te werken.
De officieele cijfers bewijzen nog
meer: zij bewijzen dat West-Vlaan
deren, de katholiekste provincie is van
het land, ook die is waar er meest ver
oordeelden zijn.
Inwoners per veroordeelde
West-Viaanderen 50.805 59.184
Oost-Vlaanderen 58.871 67.961
Limburg 72.984 99.583
Antwerpen 88.797 112.165
Luxemburg 97.618 107.380
Braband 131.118 129.275
Henegouwen 139.174 139.174
Luik 145.045 151.233
Namen 151.709 185.423
In West-Viaanderen is alles katho
liek, nauwelijks een paar gemeentera
den zijn liberaal, slechts twee of drie
liberalen zetelen in den gouwraad, het
heeft geen enkele liberale noch socia
listische afgevaardigde in de Kamer en
het heeft 1 veroordeelde op de 50,000
inwoners. In Henegouwen en Luik is
bijna alles liberaal en socialist en men
heeft er maar 1 veroordeelde op de
150,000 inwoners. In het godsdiensti
ge West-Viaanderen zijn er dus drie
maal zooveel veroordeelden als in de
liberale en socialistische provinciën
Luik en Henegouwen.
De invloed van den godsdienst, van
de verstomping der verstanden door
middel van den godsdienst is daarvan
voerzeker een der voornaamste oorza
ken.
'Tis hard om hooren héNieuwsblad,
maar 't is zoo.
Overigens het staat u vrij het tegen
overgestelde te BEWIJZEN. Jan.
1. Al wie dertig jaar oud is.
2. Zij die min dan dertig jaar oud maar
bekwaamheidskiezer zijn.
3. Die den 1" Juli 1898 drie jaar ver
blijf hebben in de gemeente en op den ge
meente register zoolang ingeschreven zijn.
Dat wil zeggen van voor den 1" Juli 1895 in
de gemeente te boeke staan.
11<G>l>«vii ééne stem.
1.Alde mannelijke inwoners, 30 jaar
oud, Belg van geboorte of genaturaliseerd
en niet vallende onder de toepassing van
een der artikelen van uitsluiting.
2. De bekwaamheidskiezers min dan 30
jaar oud.
Hebben 2 stemmen.
1. De Belgen van 35 jaar, die
Huisvaders zijn of weduwnaars met kin
deren en den cijns betalen van
5 fr. in de gemeenten tot 1000 inwo
ners.
10 fr. van 1000 tot 10,000
15 fr. van 10,000 tot 25,000.
20 fr. van 25,000 inwoners en
daarboven.
De cijns, geëischt voor het bekomen der
tweede stem, is de hoofdsom der opcentie
men ten voordeele van den Staat, op de
huurwaarde, de deuren en vensters, als
mede op de meubelen der woningen of ge
bouwen, welke men in gebruik heeft of voor
welke belasting men is aangeslagen, maar
vrijgesteld uit hoofde van het beroep dat
men uitoefent.
2. De Belgen van 30 jaar die
Een onroerend goed bezitten van een
kadastraal inkomen van 48 tot 149,99 fr.
Ofwel
Een spaarboekje op de Spaar-en Lijf-
rentkas, gevende ten minste 100 fr.
rente.
Ofwel
Eene inschrijving op het grootboek der
openbare schuld, gevende insgelijks mins
tens 100 ft', rente.
Hebben 3 stemmen.
De Belgen van 30 jaar die
Een onroerend goed bezitten van minstens
150 fr. kadastraal inkomen.
Belgen van 30 jaar.
Hebbende een diploma van hooger onder
wijs (zijnde universiteit, mijnschool, zee
vaart, militaire school, handelsinstituut,
landbouwscholen, seminarian en volledig
atheneum).
Ofwel
Een der kooge staatsambten bekleeden of
bekleed hebben.
Hebben
ook 3 stemmen.
De Belgen van 35 jaar, gehuwd of
Weduwnaar met kinderen, die den ver-
eischten cijns betalen en die bezitten
Den onroerend goed van 48 fr. tot fr.
149,99 kadastraal inkomen.
Ofwel
Eene inschrijving op het grootboek der
openbare schuld van 100 fr. rente.
Ofwel
Een spaarboekje, gevende minstens 100
fr. rente.
Hel>t>eii 4 stemmen.
De Belgen van 30 jaar, die
Een diploma hebben van hooger onder
wijs en daarbij
Een onroerend goed van minstens 48 tot
fr. 149,99 kadastraal inkomen.
Een spaarboekje, gevende minstens 100
fr. rente.
Ofwel
Eene inschrijving op het grootboek der
openbare schuld, gevende 100 fr. rente.
Belgen van 30 jaar, die
Een onroerend goed bezitten van minstens
150 fr. kadastraal inkomen en terzelfder
tijd een diploma van hooger ambten be
kleeden.
Belgen van 35 jaar, die
Huisvader of weduwnaar zijn met kin
deren eu den geëischten cijns betalen, eu
daarbij
f Kre3T33SS3&5BS3saa&^S
geboren in wonende In
de provincie de provincie