Vrijzinnig volksgezind weekblad van leperen en het Arrondissement
De rijschool vertrekt
naar Tervueren.
Politiek nieuws.
De familie Daens.
Stadsnieuws.
5 centiemen.
De pastoor ïn de school.
Een punt der Voordracht
door Rènatus Colaert
in het Volkshuis gegeven.
W er schijnende des Muierdags.
EEiNDilACHT MAAKT MACHT.
INSCHRIJVINGSPRIJS:
voor stad, Ren jaar 3 franks.
Vr DE provincie, Een jaar fr 2-50.
Men schrijft in bij den Uitgever Dixmudestraat, nr 51, fa lepsren De aankondigingen
van beide Vlaanderen evenals deNotariale en Rechterlijke aankondigingen voorgansch België,
mogen gezonden worden ten bureele van d:t blad. De andere aankondigingen voor België en
bet buitenland, uitsluitebjk in het Ageuce Havas Magdalenastraat, Brussel.
Wanneer zal men ein
delij k beginnen aan liet
verteeren der 364,000
fr-aiiken die voor laet
herstellen onzer Rij
school bestemd zij n
Vervolg).
In al de Atheneums van het land
zooals in al de Staatsmiddelbare scho
len, heeft de pastoor zijne intrede
gedaan er vormt zich rond de leeraars
van godsdienst een soort van kristal-
lijning waarvan zij de kern zijn.
Indien de prefekt of bestuurder libe
raal is dan moet hij zich zeer gerust
houden al zijne daden zullen aan
stonds bekend gemaakt worden aan de
Regeering door eenen kring vleiers
waarvan bovengemelde leeraars de
ziel zijn.
Op dit oogenblik is het maar in den
Atheneum van Gent meer dat er nog
geen leeraar van godsdienst is. Men
heeft nogtans er reeds eene in de Mid
delbare school dier stad benoemd.
Overal, in al de Staatsmiddelbare
scholen van het land, zoowel voor jon
gens als voor meisjes, zijn er leeraars
van godsdienst.
In het jaar 1896 hebben de pastooren
hunne ingang in de Atheneums gedaan
en dit langzamerhand. Zij hebben be
gonnen met twee uren les per week te
geven,in de 7e en 6e Latijnsche klassen.
Dan, in 1897-1898 traden zij binnen in
de 5e Latijnsche en Humanoria einde
lijk, altijd crescendo voortgaande, in
het begin van het tegenwoordig school
jaar, geven zij les in de Latijnsche en
Humanoria. Toekomende jaar, de leer
gang van godsdienst zal deel maken
van het programma der studiën van de
8" Latijnsche en Humanoria en zoo
voorts tot in Rhetorika. Men is zeer
voorzichtig geweest en heeft op zeer
listige wijze gehandeld. De leeraar
geeft twee uren les per week in iedere
klas, hij heeft met twee of drie klassen
begonnen.. nu zal men beweren dat
Eij overlast van werk heeft en weldra
zal men eene tweede leeraar in rok de
Atheneums zien binnentreden.
Voor we spreken vau de leerlingen
die de lessen van godsdienst volgen of
niet volgen, laat. ons eerst terugkomen
voor een oogenblik op de gewichtig
heid dat men gepoogd heeft te geven
aan dat nieuw vak der studiën en dit
met het verplichtend te maken.
Krachtens rninisterieele omzendbrie
ven is de leergang van godsdienst ver
plichtend geworden uitgenomen voor de
leerlingen die er uitdrukkelijk van
ontslagen worden door hunne ouders
of voogden. Het ontslag moet aan den
overste van het gesticht gevraagd wor
den, op het oogenblik der inschrijving
van den leerling of op het oogenblik
der opening der leergangen, en, voor
't algemeen, in het begin van het
schooljaar. De leerling die in het gevolg
ophoudt de leergang van godsdienst te volgen
of ieder andere verplichtende leergang
wordt onregelmatige Leerlinghet is te
zeggen dat hij geene prijzen meer
eischen mag, en, wat nog erger en on
rechtvaardiger is, is dat hij geen be
wijs van bijwooning meer bekomen
mag, bewijs dat nogtans onmisbaar is
om studiën in de Hoogescholen te doen.
Het is onnoodig voor de ouders te
vragen dat hunne kinderen de leer
gangen van godsdienst volgen, het is
maar in geval dat zij hun daarvan wil
len ontslaan dat zij het moeten vragen.
De leeraar van godsdienst is, enkel
nieester over de waarde der komposi-
tien in dat vak. Iedere aanvraag van
ontslag van den leergang van gods
dienst is maar geldig vuor een school
jaar en moet ieder jaar vernieuwd
worden.
Bijna in al de Atheneums is het getal
jongelingen die van de leergangen van
godsdienst ontslagen zijn grooter in de
klassen der moderne Humanoria dan
in die der oude Humanoria. En dat
verstaat zich zeer wei. In de oude
Humanoria zijn meestendeels de zonen
van ambtenaren, magistraten, enz....
ingeschreven die at benauwd ziju vau
de klerikale haat in de moderne Hu
manoria bevinden zich integendeel de
kinderen der mj veraars, der hande
laars die meer vrijheid, meer onafhan
kelijkheid hebben dan de ambtenaars.
Indien de leergang van godsdienst
niet onder de verplichtend leergangen
van het programma ingeschreven ware,
zou de pastoor voorzeker voor de mu
ren mogen preken. Gelijk altijd, het
Ministerie heeft listen gebruikt en een
groot getal punten wordt aan de gods
dienst verleend. (Te vervolgen).
In zijue voordracht in het Volkshuis
verklaarde de heer Golaert dat de
kamerleden voor het lepersche in alle
geval tegen het eennamig stelsel zijn.
Volgens wij zien in Le Journal
d Ypres zouden onze kamerheeren voor
het zoogezegd stelsel Struye zijn.
Wij zullen zien of zij den wil van het
volk zullen durven trotseeren.
In de katliolieke
Associatie te Brussel.
Zondag namiddag hield deze politieke
vereeniging hare jaarlijksche zitting in de
zaai «Marugg.
De aantrekkelijkheid der zitting was eene
haarplukking tusschen de heeren Woeste
en Beernaert.
M. Woeste noemde het bestaan der groote
arrondissementen een gevaar. 18, 11, 9 af
gevaardigden kiezen, dat is te veel. Hij doet
geene uitspraak omtrent het Eennamig of
Tweenamig Stelsel, maar hij is meer dan
ooit vijandig aan de E. V.
Wij moeten de eenheid behouden in onze
rangen.
M. Daquelies. Gij moest zulks te Aalst
gezegd hebben.
M. Woeste. Ik heb het gezegd, maar
men heeft niet geluisterd.
Hij doet een woedenden uitval tegen de
aanhangers der Evenredige Vei tegenw., die
hand aan hand gaan met socialisten en li
beralen.
M. Beernaert (ovatie) De heer Woeste
wil de eendracht door iedereen te doen den
ken als hij. Hij ziet nu eerst het gevaar van
den Bond voor de Ev. Vert., nadat hij veer
tig jaar bestaat.
Hij verwijt ons dat wij t'akkoord zijn
met MM. Bertrand en Goblet. Hij is het
met M. Bara. (Bond. toej
Deze twisten zijn onwaardig van M.
Woeste en van mij. Gij hebt mij dikwijls
aangevallen, maar ditmaal gaat het te ver.
In mijn lange politieke loopbaan ben ik
op niets zoo lier, dan op de verdediging der
Ev. Vertegenwoordiging.
In Frankrijk bestaat het Eennamig Stel
sel, en daar zijn arrondissementen samen
gesteld uit 110,000 kiezers en anderen uit
17,000 kiezers. Is het dat, wat M. Woeste
wil
De toekomst zal de E. V. wreken over de
beleedigiiigen die men haar nu toewerpt.
(Langd. toej.)
M. Woeste. M. Beernaert heeft ge
zegd dat ik t'akkoord ben met M. Bara.
Eene stem:'t Is waar.
M. Woeste. Ehwel, 't is niet waar.
Nooit heb ik M. Bara gezien. Gij zijt hier
den flauwen weergalm van een praatje der
pers.
Onlangs nog heeft M. Lorand gezegd, dat
het doel der E. V. de omverwerping is van
het klerikaal ministerie, ik leen mij niet tot
zulke werktuigen. (Eenige toej.)
M. Beernaert. Er zal binnen kort een
wetsontwerp worden neergelegd, strekken
de tot de invoering der E. V. Het zal alleen
door katholieke Kamerleden geteekend
worden.
M. Woeste. Dat is eene taktiek.
M. Beernaert. Hoe eene taktiek
M. Woeste. Gij weet dat de regeering
besloten is uw wetsontwerp af te wijzen.
M. Beernaert. Ik ken de geheimen der
regeermg niet. Deze discussie spijt mij,
maar ik heb er geene aanleiding toe gege
ven. (Toej.)
M. Woeste. Deze discussie was noo-
dig zij zal herhaald worden in het Parle
ment.
M. Nerinx legt de volgende dagorde
neer
Do Katholieke Kring, enz.
Overwegende dat onder al de voorge
stelde kiesstelsels de Evenredige Vertegen
woordiging het beste is, ais gevende de
meeste vöordeelen en het minimum van de
nadoelen, verklaart te volharden in zijne
\roegere besluiten ten voordeele der Even
redige Vertegenwoordiging.
Deze dagorde wordt aanvaard bij zitten
en opstaan, bij eenparigheid min 7 stem
men.
Vervolg en einde).
En die schandalen worden gepleegd door
deze die zich katholiek? noemen, door hen
die zich dagelijks het monopool van chris
tenheid toeeigenen
Degene welke op dien priester Gods en
zijne arme familie aan den kruisboom spij
keren, worden aanbevolen als de mannen
van orde en geloof
Deze welke Piiester Daens onteeren, hem
in 't gezicht spuwen, en op concerten aan
smaad en spot prijs geven, worden aanbe
volen en beloond door kozijntjeswinkel.
Ah Volk van Vlaanderen, wist gij wat
er geleden wierd om uwe bevrijding en ver
lossing Wist gij hoeveel tranen reeds ge
vloeid hebben door die familie, ah dan zou
weldra over gansch het verdrukte Vlaande
ren maar ééne enkele stem van verontweer-
diging klinken, die de rijken en machtigen
tot in 't diepste hunner paleizen zou doen
beven het ware de stem van de uitgebui-
ten en miskenden werkslaaf, welke rechts-
herstelling voor die arme familie zou eischen.
En nu nog altijd woedt die razige vervol
ging
Na vier jaren lang helsche plannen in het
duister gesmeed te hebben, na vier jaren ver
volging en broodroof, zijn zij erin gelukt
den armen priester op 't einde zijner loop
baan zijn burgerrecht ons allen ingeboren
te stelen en hem zonder brood te stel
len
De beker van lijden moest tot het einde
toe gevuld worden
Ik groet u en breng u hulde o priester
Daens, ik juich u toe om den moed en de
samenvastigheid waarmede gij en uwe ge
achte familie zoo belangloos voor de volks
zaak strijdt ondanks laster en vervolging
Ik groet u als den priester, die God aan het
altaar eeuwige trouw en liefde heeft gezwo
ren ik groet u als den grooten democraat,
die met zooveel hardnekkigheid de misbrui
ken der geldmacht bekampt, de rechten van
ons christen volk verdedigt en het gouden
kalf op den grond vermorzelt
Ah graag wou ik uw lijden deelen, wou
ik het kruis dat u op den Golgotha sleurt op
mijne schouders nemen en u ondersteunen
De vervolging is groot ja: doch in san-
guinem martyrumuit het bloed der mar
telaren moet 't zaad van nieuwe en vrome
strijders kiemen Houdt stand, gezalfde des
Heeren, blijft in ons midden, blijft onze
trouwe leider en strijdt met uwen broeder
moedig voort voor de ontslaving van ons
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 10 c. den drukregel.
Reklamen25
Rechterlijke aankondigen 1 fr. idem.
duurbaar volk Houdt ze hoog de vaan van
't recht en 't ware en duizende vlaamsche
soldaten zullen ze aan uwe zijde en onder
hare plooien verdedigen tegen hoon en las
ter
Werdt gij vervolgd en gehaat, denkt dat
duizende vlaamsche werkers u aanzien als
hunnen redder, en dat gansch het katholiek
Belgie de oogen vol hoop en verwachting op
u gericht houdt, als zijnde de eenige belang-
looze verdediger van 's volks duurbare rech
ten en de eenige christen volksman welke
nog de verdoolde massa in Wallonië aan 't
ongodsdienstig socialismus kan afhouden
Zijn er te Aalst vrouwen welke u belas
teren en beliegen, denkt dat er duizende
christene moeders zijn welke u loven en
danken en uwen lof verkonden
Zijn er te Aalst gele jonkers welke u in
het aangezicht spuwen, denkt dat de jeugd
van Vlaanderen u aansehuwt als de koene
vaandrig der democratie
Zij n de kinderen van uwen broeder mis
handeld of beleedigd, denkt dat te Aalst, te
Brugge en in al de hoeken van 't, verdrukte
Vlaanderen 's avonds duizende vrome hand
jes van kleine kinderen zich op de moeders
schoot samenvouwen, en een balsem van ge
beden tot den Almogenden klimt voor de
onverschrokkens kampioenen der volks
zaak.
Hebt moed Priester Daens Volherdt
Mijn heer Petrus
De tijd van vervolging loopt ten einde
reeds is de blinddoek van velen afgerukt en
eerlang zullen de nevelen opklaren en de
waarheid zal zegepralen
Blijft bij ons Wij blijven uwe trouwe
soldaten en zweeren u nimmer te verlaten
en onverpoosd den strijd voort te zetten te
gen verdrukking en dwang
Men lastert u nu, men scheldt ons nu uit
voor afgevallen christenen, enz... doch bin
nen enkele jaren za! men de christene demo
cratie als den reddenden engel groeten, en
zal men uwen naam en dien van zooveel mis
kende priesters gebruiken om 't volk te doen
gelooven dat de geestelijkheid immer de
vriend was van het volk
Houdt moed en weldra zullen wij de
twintigste eeuw binnentrekken, welke wij
met kardinaal Manning als de eeuw van
't volk, der democratie begroeten
Maximus.
Men weet hoe onze klerikale kop
stukken in nesten zitten met de komst
van pastor Daens. Zij hebben aan zijne
aanhangers, de kristene-demokraten,
de theaterzaal geweigerd en spannen
alle middels in opdat zijin onze stad,
geen geschikt, lokaal zouden vinden om
er hunne vergaderingen te houden.
Van daar hebben onze meesters de
noodwendigheid gevoeld den sluwen
Colaert te belasten in het Volkshuis
eene voordracht te geven om hunne
slaven op te warmen en tot den kies
strijd te bereiden.
Deze voordracht was, volgens ge
woonte, eene aaneenschakeling van on
waarheden en eigen loftuitingen. Ook
heeft zij bitter weinig indruk gemaakt
op de aanhoorders want dezö kennen
den man en weten van overlang hoe
weinig geloof men aan zijne zeggen
schappen echten mag.
Onder andere, hield Colaert stout en
onbeschaamd voor dat Godshuizen
n noch Disck geen onderscheid maken tus-
n schen de Ieperlingen gelijk tot welke ge-
n zindheid zij mogen bekooren en dat alle
n behoef tig en de kuip ontvangen waaraan
zij recht hebben.
Hewel, heeft hij zulks uitgesproken,
wij zeggen vlakweg dat hij wetens en
--vwWiA/V
---/^^WVAAAAAAAaa/-^
