Vrijzinnig volksgezind weekblad van leperen en het Arrondissement
De rijschool vertrekt
naar Tervueren.
Burgerwacht.
Stadsnieuws.
Zaterdag, 25" Maart 1899. 5 centiemen. Vijfde jaar. Nl' 21.
Fondatie Godtscfiaïck.
Verschijnende des &a$erdeigs.
EENDRACHT MAART MACHT.
INSCHRIJVINGSPRIJS
voor stad, Een jaarfranks,
v' de provincie, Een jaar fr. 3-I50.
Men schrijft in bij den Uitgever Dixmudestraat, nr 51, te leperen. De aankondigingen
van beideVlaanderen evenals deNotariale en Rechterlijke aankondigingen voor gansch België,
mogen gezonden worden ten bureele van dit blad. De andere aankondigingen voor België en
het buitenland, uitsluitelijk in het Agence Havas Magdalonastraat, Brussel.
Wanneer zaJL men eiix-
tlelij Ia beginnen ïiïvi s het
verteeren tier1 364,000
franken die voor liet
herstellen onzer JElij -
school hestesndL zij n
De bevrijdingen door de wet van 9n
September 1897, aangaande de burger
wacht, vastgesteld, zijn uitgebreid ge
weest ten gevolge der aanneming der
twee volgende artikels
Art. 1. Zijn bevrijd van den
dienst in de burgerwacht degene die,
van eene voliedige of van eene tijde
lijke bevrijding'genoten hebbende on
der het regiem der wet van 8" Mei
1842, de ouderdom van 28 jaren zullen
bereikt hebben op ln Januari 1899.
Art. 2. De volgende schikking is
bijgevoegd aan artikel 38 der wet van
9° September 1897.
De leden der korpsen van hijl-
drag-ers-pompiers ge
wapende gemeente onder
de voorwaarde de tien oefeningen voor
geschreven door art. 972 uit te voeren.
Wat de schikkingen van art. 1 be
treft, indien men den tekst van het
artikel duidelijk navolgt, schijnt het
dat ieder wacht die, onder de voor
gaande wet, ten volle of tijdelijk be
vrijd was uit ivetkdanige reden en den
ouderdom van 28 jaar op den datum
van ln Januari 1899 bereikt heeft, het
recht heeft van van den dienst in de
burgerwacht bevrijd te zijn.
Maar er is er mets van waar.
Ziehier de verklaringen van Minis
ter van Binnenland en Openbaar On
derwijs op de zitting van de Senaat
van 2n Maart
Men heeft gevraagd indien de
n mannen bevrijd van den dienst m
de burgerwacht onder het regiem
der wet van 1848 omdat het hen niet
mogelijk was het uniform op hunne
kosten te verkrijgen, het recht zo'u-
j> den hebben, zich op de schikking
van het ontwerp te steunen om zich
in het toekomende bevrijd te bewe-
ren zelfs indien de toestand hunner
jj fortuin verbeterd was.
Mijne antwoord is ontkennend.
n Het wetsontwerp heeft maar in
zicht en mag maar voor doel hebben
de toestand der wachten te regelen
die, na inlijving op de naamlijst van
3) den actieven dienst er van verdwe-
33 nen zijn door eene bevrijding of een
3) ontslag uitgesproken, voigens de
33 wet, door de optellmgraden of door
33 de bestendige afvaardiging 33
Trekken dus enkel voordeel uit het
nieuw artikel de wachten die deel ge
maakt heibende van de naamlijst van den
actieven dienst, 28 jaren bereikt hebben
op den datum van ln Januari 1899 en
die ten volle of tijdelijk bevrijd zijn
geweest door den ouden optellingraad
of de bestendige afvaardiging, hetzij
voor lichaamsgestel, hetzij voor open
bare ambten.
De wachten die vroeger tijdelijk
bevrijd zijn geweest door het Col
lege van Burgemeester en Schepe
nen omdat zij de middelen niet hadden
om zich een uniform te verschaffen,
mogen dus geen nut trekken uit de
nieuwe schikkingen. Goliath.
Hoe (Ie klerikalcn een testament uit
voeren.
In eene der jongste zittingen van den
gemeenteraad heeft M. D'Huvettere
geklaagd dat het Bestuur der Gods
huizen tot hiertoe niets gedaan heeft
om den uitersten wil van wijlen den
heer Godtschalck, betrekkelijk het
stichten van eene landbouwschool te
Wytschaete, uit te voeren. M. D'Hu
vettere heeft gelijk. Indien de bestie
ring der Hospicen ten dien opzichte,
gedurende zeven jaren zeer nalatig is
geweest, zij heeft integendeel zaken
verricht die teenemaai strijdig zijn
met de inzichten van den müddadigen
man en aanleiding geven tot ernstige
en gegronde kritiek. De achtbare nota
ris moet er nogtans kennis van gehad
hebben hoewei hij er geen gewag van
gemaakt heeft in den stadsraad waar
hij ais vrijzegger doorgaat. Daar hij
deze zaken schijnt vergeten te hebben
zullen wij ons veroorloven hem het
geheugen te ververschen met hier een
overzicht te doen der feiten daarge-
steld aangaande de fondatie van den
heer Godtschalck.
Di6 weldadige man is als vrijdenker
gestorven den 17n Februari 1892.
Bij testament van 20n November 1885
heeft M. Godtschalck beschikt als
volgt
Ik stel aan voor mijn algemeenen
33 begiftigen de Burgerlijke Godshui-
39 zen van Yper met last van een ge-
33 sticht vau iandbouwopvoeding te
33 maken waar men aannemen zal de
33 weezen en verlaten kinderen eerst
33 van de stad Yper, dan van het arron-
33 dissement en deels van de Provincie.
33 Men zal het gesticht volledigen,
3: volgens dat de middelen zulks toela-
33 ten, met er bij te voegen of te stich-
33 ten eene, keukenschool voor weezen
33 en verlaten meisjes.
33 Mijne wensch en inzichten zijn dat
33 de kinderen, in het gesticht aan-
veerd, er opgevoed worden met het
33 doei er van te maken de jongens,
33 goede landbouwwerkliedeu, be-
33 kwaam tot alle hovenier- en land-
is bouwwerk, toezieners vau bosschen
33 en eigendommen do meisjes, goede
33 keukenmeiden, bestiersters en huis-
houdsters.
Ik begeer dat dit gesticht gebouwd
;i worde op mijnen eigendom gelegen
13 te Wytschaete en dat het mijn naam
11 drage.
11 De kost van de gebouwen zal ge-
33 nomen worden op de inkomsten van
mijne goederen, derwijze dat het ge-
33 geven kapitaal, in zijn geheel blij -
ve. 11
Den 3" Juli en 6n October 1892 stel
den de gerechte erfgenamen van M.
Godtschalck wedereischen op tegen
zijne uiterste wilbeschikkingen en ge
bruikten allen invloed opdat de Staats-
regeenng aan het Bestuur der Gods
huizen hare goedkeuring tot het aan-
veerden der gifte zoude weigeren of
ten minste na deze merkelijk vermin
dert te hebben, ten hunnen voordeele.
Zij gelukten er in.
Den 25" December 1892 verscheen
in de Moniteur Beige een koninklijk
besluit van 21" derzelfde maand lui
dende als volgt
Eenig artikel. De besturende Com-
II missie der Godshuizen is gemachtigd
33 de bovengemelde gifte te aanveer-
33 den, behalve aftrek eener weerde
33 van twee millioen, op de aanveerdmg
33 van welke naderhand zal beslist wor-
13 den alsmede op de hoogervermelde
33 eischen en onder behoud der rechten
33 spruitende uit de gifte voor de wee-
zen en verlatene kinders van het
33 arrondissement Y*peren en der Pro-
13 vincie van Westvlaanderen, op de
33 weike ook, in het gevolg, zal beslist
33 worden.
Wanneer men dit koninklijk besluit
ten uitvoer moest brengen erkende men
dat er eene leemte bestond derwijze
dat het de voldoende en noodige vol
macht niet gaf aan de Godshuizen om
zich onmiddellijk in bezit te doen
stellen van de meubele waardijen af
hangende der erfenis van M. Godt
schalck.
De noodzakelijkheid deed zich dus
gevoelen een tweede koninklijk besluit
te nemen den 27" Januari 1893, om het
eerste te volledigen. Bij dit besluit
werd de Commissie der Hospicen ge
machtigd, onder de voorwaarden, voor
geschreven door den testamentmaker
M. Godtschalck, te aauveerden alle
welkdanige weerden, zoo in titels als
in gelde, berustende bij M. A. Crouau,
wisselagent te Rijsel en M. Fernand
Saglio te Parijs. Dezelfde Commissie
werd nog gemachtigd te aan veerden,
onder dezelfde voorwaarden, het overig
der goederen en weerden uitmakende
het hebbenschap der erfenis, aftrek
gedaan van twee millioen franks op
dewelke later zal beslist worden alsook
terzei vertij de op de terugeischen inge
vorderd door de gerechte erfgenamen
van den gever en onder behoud der
rechten spruitende uit het bovenge
meld testament voor de weezen en
verlatene kinderen van het arrondisse
ment Yper en der provincie West
vlaanderen, rechten op weike ook in
het vervolg zal beslist worden.
In Februari 1893 legde M. Colaert
schepen der stad Yper, namens eenige
erfgenamen van M. Godtschalck, voor
de rechtbank dezer stad een pleit aan
tegen de Burgerlijke Godshuizen ter
vernietiging van het reeds vermelde
testament. Hij steunde zich daarop dat
een der getuigen die in hetzelve voor-
kwam geen Belg was. Dit was eene
grove dwaling. Geen kans was er voor
de erfgenamen dat het proces op goe
den uitslag voor hen zou afioopen.
Wordt voortgezet).
W aterkasteel.
De Gemeenteraad heeft aanveerd
van langs den oost en noordkant der
derde waterkom een muur van 2m 50
hoog te bouwen om er den toegang van
te beletten. De kost er van is beraamd
op 8855 fr. Zoo dat gansch den omtrek
afgesloten zal zijn hetgeen van in 't be
gin af had moeten gedaan worden bij
middel van een staketsel om alle onge
lukken te vermijden.
Voor het oogenblik zullen wij van
de kost dier muur niet spreken,
maar wat wij hoogst moeten afkeuren
is dat Burgemêester Surmont, zinspe
lende op de twee ongelukkigen die
zich aldaar het leven benamen, zoude
gezegd hebben
Het schijnt dat zekere personen de
is gewoonte hebben aangenomen zich
33 in deze kom te verdrinken. Ik vraag
)i mij af of het niet behoorde daarbij
33 een schrift te plaatsen verzoekende
33 degeene die geneigd zijn zich het
leven te benemen, het op deze plaats
33 te doen.
Welke bitterespotternij en hoe zulks
wei het edel en beminnelijk karakter
van onzen Surmont doet kennen.
Kerkfabriek van
S-Maartens
In hare leste zitting heeft de Stads-
regeering de begrooting der kerkfa
briek verworpen om reden van de
overdrevenheid der verzekeringspre
mie (400 fr.) die in dezelve geschreven
staat.
M. Surmont heeft oorgesteld geheel
den pak weêr te zenden er bij voegen
de het zal misschien meer indruk
13 maken op den kerkraad dan een en-
33 kelen brief van het Schepencoliegie.
[Gelach)
Wat mag dat zeggen
Zit er daar ook iets scheef of willen
misschien de kerkheeren met gedwee
AANKONDIGINGEN
Aankondigingen 10 c. den drukregel.
Reklamen25 33
Rechterlijke aankondigen 1 fr. idem.
voldoen aan al hetgeen Surmont hen
voorschrift
Wat zal zijn vriend Napoleon van
die terugzending zeggen
'IVen kerel die op zijn
gemak niet zijn moet.
Te Brussel speelt men thans in het
Molière Theater een stuk dat nog ai
een beetje geriskeerd is.
Een dagblad van BrusselLe Peuple 33
vermeld ons dat men daar, ten vollen in
den vasten onzen vriend, Mijnheer
Iweius d'Eeckhoutte bemerkte. De
ongelukkige scheen dan nog geen be
grijp te hebben van het zware der
zonde welke hij daarmee beging want
volgens voornoemd blad amuzeerde hij
er zich dat het een plezier was om zien.
En zeggen dat Paaschen nadert
Wat zal zijn biechtvader wel zeggen
als hij dit alles verneemt
Wij ijzelen als wij denken' op de pe
nitentie welke onzen armen vriend
zich zal op den hals halen.
O' ten Tiek.
Olx cite knagers
De Hospicen zitten in de krotte
Dat verwonderd ook niemand meer.
Want men kent de manier op dewelke
die heeren bestuurders te werke gaan.
De witte brikken van 't nieuw Zot
huis aan de Thouroutpoort werden
rechtstreeksch zonder aanbestediging
aan 28 franken het duizend gekocht:
Hetgeen voor een millioen brikken
28,0l)0 franken maakt. Deze prijs heet
ter plaats geleverd.
Te Veurne kon men dezelfde gemak
kelijk aan 17 franken koopen dat
maakt fr. 17,000
Per setup kost het vervoer
3.00 dat maakt fr. 3,000
Lossen van 't schip 0.80 dat
maakt fr. 800
Vervoer ter plaats 1.00 dat
maakt fr. 1,000
Lossen ter plaats 0.50 dat
maakt fr. 500
Te zamen fr. 22,300
22,300 van 28,000 maakt 5,700 fran
ken.... Vijf duizend zeven honderd
balletjes
Hé vrienden wat zegt ge van 't ca
deautje
Men zal nu tog niet meer zeggen dat
er niets voor de vriendjes gedaan
wordt
En zeggen dat 't Nieuwsbladje de
liberalen knagers noemde
Alpha.
Eene vraag- aan liet
4ournal d'Ypres.
Zou het Journal d'Ypres dat altijd
zoo goed ingelicht is ons niet kunnen
zeggen waarom men op 't lastenkohier
van 't nieuw Zothuis aan de Thourout
poort, de huizen "Aanduidt aan dewelke
de ondernemers verplicht zijn van hun
brikken, ijzers, vloersteenen, enz. te
koopen. Daardoor is alle concurrentie
nochtans afgesloten en kunnen de on
dernemers den prijs niet afdingelen.
Waarom niet zooals het gewoonlijk
't geval is de vrijheid laten van simi-
laire stoffen van andere huizen te bezi
gen Zou er daar misschien iets onder
zijn
Wat zijn die heeren van de Hospicen
toch zuinig als het maar met 't geld
van de armen is Reusje.
Een
nieuw wetsvoorstel.
Men verzekerd ons dat de heer Sur
mont de Volsberghe genateur van leper